Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 764/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekr. sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2020 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Prokuratora Okręgowego w Olsztynie

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i J. N. (1)

o ustalenie

I.  powództwo oddala,

II.  nie obciąża powoda kosztami procesu na rzecz pozwanych.

Sygn. akt I C 764/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 grudnia 2019 r. powód Prokurator Okręgowy w O. wniósł przeciwko pozwanym: (...) Sp. z o.o. z/s w O. i J. N. (1) pozew o ustalenie nieważności przedwstępnych umów sprzedaży nieruchomości ze względu na ich sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej spółki kosztów procesu.

Uzasadniając swoje żądanie podał, że zawarcie przez pozwanego J. N. ww. umów pozostaje w rażącej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, bowiem są one dla niego skrajnie niekorzystne. Z ich treści wynika bowiem, że dopiero po upływie sześciu lat od zawarcia umowy przyrzeczonej powód będzie mógł ubiegać się o zapłatę należności za sprzedaną nieruchomość. Taki termin jest niekorzystny dla pozwanego J. N. z uwagi na jego podeszły wiek i przebyte choroby. Nadto zobowiązał się on do sprzedaży działki z budynkiem, w którym stale zamieszkuje w zamian jedynie za służebność osobistą mieszkania (vide pozew k. 4-10v).

Pozwany (...) Sp. z o.o. z/s w O. nie złożył odpowiedzi na pozew. Pełnomocnik pozwanego na rozprawie w dniu 21 lipca 2020 r. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazał, że przedwstępne umowy sprzedaży nieruchomości wygasły w dniu 29 listopada 2019 r. z uwagi na wystąpienie warunku rozwiązującego (vide protokół k. 204-206).

Pozwany J. N. (1) nie złożył odpowiedzi na pozew. Na rozprawie w dniu 21 lipca 2020 r. wniósł o uwzględnienie powództwa (vide protokół k. 204-206).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany J. N. (urodzony (...)) jest właścicielem gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzi położona w G., Gmina J., nieruchomość o powierzchni 14,98 ha składająca się działek o numerach (...), dla której Sąd Rejonowy w O. prowadzi księgę wieczystą numer (...).

(dowód: dane z elektronicznej księgi wieczystej)

Około 2016 r. pozwany J. N. poznał dwóch mężczyzn – K. S. oraz J. T., którzy chcieli nabyć od niego część z działek wchodzących w skład jego gospodarstwa. Poinformowali pozwanego, że zamierzają wybudować tam osiedle mieszkalne. Pozwany J. N. przystał na ich propozycję z tym zastrzeżeniem, że działka na której znajdują się zabudowania w których mieszka, pozostanie jego własnością.

(dowody: protokoły zeznań z postępowania przygotowawczego PO w O. (...)k. 102-127, zeznania pozwanego J. N. w charakterze strony k. 205-205v)

W celu zakupu nieruchomości, a następnie realizacji inwestycji osiedla mieszkaniowego K. S. oraz J. T. postanowili utworzyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółkę tę, działającą pod firmą (...) Sp. z o.o., utworzono na mocy umowy zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 23 lutego 2017 r. Rep. A nr (...)(zmienionej umową z dnia 25 maja 2017r., Rep. (...)) w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok. 1 przed zastępcą notarialnym P. R.. Na mocy przedmiotowej umowy do zarządu spółki (...) Sp. z o.o. powołano na członka zarządu pozwanego J. N. i przyznano mu jeden udział w kapitale zakładowym o wartości 1.000 zł. Przedmiotowa spółka nie posiadała majątku, a jedynie kapitał zakładowy w wysokości 50.000,00 zł.

(dowody: protokoły zeznań z postępowania przygotowawczego PO w O. PO (...)k. 102-127, akt notarialny rep. A Nr (...) k. 58-70, akt notarialny rep. A Nr (...) k. 71-85, wydruk z KRS k. 86-90v, dokumenty księgowo-finansowe pozwanej spółki k. 91-101)

Następnie w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok. (...) przed zastępcą notarialnym P. R., działającą na podstawie upoważnienia notariusza I. Ś., pozwany J. N. zawarł następujące przedwstępne umowy sprzedaży nieruchomości:

1.  w dniu 28 lutego 2017 r., rep. A Nr(...)na mocy której zobowiązał się sprzedać spółce (...) Sp. z o.o.:

- prawo własności działki numer (...) położonej w obrębie (...) G. Gmina J. o powierzchni 3000 m 2, wchodzącej w skład nieruchomości gruntowej położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księgą wieczystą KW (...) za cenę 90.000,00 zł,

- prawo własności działki gruntu numer (...) położonej w obrębie (...) G. Gmina J. o powierzchni 2 ha 2511 m 2 wchodzącej w skład nieruchomości gruntowej położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księgą wieczystą KW (...) za cenę 710.000,00 zł,

- prawo własności działki gruntu numer (...) położonej w obrębie (...) G. Gmina J. o powierzchni 6 ha 8847 m 2, wchodzącej w skład nieruchomości gruntowej położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księgą wieczystą KW (...) za cenę 3.000.000,00 zł,

2.  w dniu 16 marca 2017 r., rep. A Nr (...), na mocy której zobowiązał się sprzedać spółce (...) Sp. z o.o. prawo własności działki numer (...), położonej obrębie (...) G. Gmina J. o powierzchni (...), wchodzącej w skład nieruchomości gruntowej położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księga wieczystą KW (...) za cenę 200.000,00 zł.

W przedmiotowych umowach określono, że zawarcie umowy przyrzeczonej nastąpi do dnia 31 grudnia 2018 r. pod warunkiem wejścia w życie do dnia 30 listopada 2018 r. uchwały Rady Gminy J. w przedmiocie ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym położone są działki będące przedmiotem umowy, dopuszczającego zabudowę jednorodzinną lub wielorodzinną nieprzekraczającą trzech kondygnacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną, bądź uzyskania przez kupującą spółkę do dnia 30 listopada 2018 r. ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, ustalającej warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynków mieszkalnych, jednorodzinnych lub wielorodzinnych nieprzekraczających trzech kondygnacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. Z kolei zapłata za sprzedane działki miała zostać uiszczona na rzecz pozwanego J. N. w terminie trzech lat od dnia podpisania umowy przyrzeczonej.

(dowody: akt notarialny rep. A Nr (...) k, 11-12, akt notarialny rep. A Nr (...) k, 19-30, akt notarialny rep. A Nr (...) k. 39-47,

Aktem notarialnym z dnia 29 marca 2018 r., rep. A nr (...)w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok. 1 przed zastępcą notarialnym P. R. zmieniono akt notarialny z dnia 28 lutego 2017 r. rep. A nr (...)w ten sposób, że cenę za działkę gruntu nr (...) obniżono do wysokości 675.330,00 zł, zaś cenę za działkę gruntu nr (...) obniżono do kwoty 2.065.410,00 zł. Wydłużono ponadto termin ziszczenia się warunku do 29 listopada 2019 r., termin na zawarcie umowy przyrzeczonej do dnia 31 grudnia 2019 r. oraz termin zapłaty na rzecz pozwanego J. N. do sześciu lat od dnia podpisania przyrzeczonej umowy sprzedaży.

(dowody: akt notarialny rep. A Nr (...) k, 31-38)

Identyczne postanowienia odnośnie zmiany terminu spełnienia się warunku, terminu zawarcia umowy przyrzeczonej oraz zapłaty ceny sprzedaży zawarto w akcie notarialnym z dnia 29 marca 2018 r. rep A nr (...)sporządzonym również w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok.(...) przed zastępcą notarialnym P. R. zmieniającym akt notarialny z dnia 16 marca 2017 r. Rep A nr (...). Cenę z działkę nr (...) obniżono do 166.170 zł.

(dowód: akt notarialny rep. A Nr (...) k, 48-52)

Ponadto w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok. 1 przed zastępcą notarialnym P. R. w dniu 29 marca 2018 r. rep A Nr (...)zawarta została przedwstępna umowa sprzedaży nieruchomości na mocy której:

a)  pozwany J. N. zobowiązał się sprzedać spółce (...) Sp. z o.o. prawo własności:

- działki numer (...) o powierzchni 3 ha 2139 m 2 , położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księgą wieczystą KW (...) za cenę 964.170,00 zł,

- działki numer (...) o powierzchni 1 ha 7730 m 2, zabudowanej wybudowanym w 2005 roku dwukondygnacyjnym murowanym budynkiem mieszkalnym o powierzchni 126 m 2, wybudowanymi w 1934 r. dwoma jednokondygnacyjnymi murowanymi budynkami gospodarczymi o powierzchni zabudowy 24 m 2 i 191 m 2 oraz jednokondygnacyjnym drewnianym budynkiem gospodarczym o powierzchni zabudowy 380 m 2 i wybudowanymi w 1995 r. dwoma jednokondygnacyjnymi murowanymi budynkami gospodarczymi o powierzchni zabudowy 23 m 2 oraz 81 m 2, za cenę 531.900,00 zł,

dla której określono termin zawarcia umowy przyrzeczonej do dnia 31 grudnia 2019 r., termin ziszczenia się warunku do 29 listopada 2019 r., zaś termin zapłaty upłynąć miał po upływie sześciu lat od dnia podpisania przyrzeczonej umowy sprzedaży;

b)  (...) Sp. z o.o. zobowiązała się w przypadku zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży działki numer (...) ustanowić na rzecz pozwanego J. N. dożywotnią, odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 1.000,00 zł, służebność osobistą mieszkania, polegającą na dożywotnim korzystaniu przez niego ze wszystkich pomieszczeń znajdujących się w budynku mieszkalnym, posadowionym na działce nr (...), położonej w G., Gmina J., powiat (...), objętej księgą wieczystą KW (...) wraz z prawem przejścia i przejazdu przez działkę gruntu nr (...) do drogi publicznej.

(dowód: akt notarialny rep. A Nr (...) k. 53-57v)

Działki, których właścicielem był pozwany J. N., położne były na obszarze, gdzie nie uchwalono planu zagospodarowania przestrzennego, ani też nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy.

W związku z powyższym we wszystkich wskazanych wyżej umowach przedwstępnych sprzedaży nieruchomości zawarto pierwotnie warunek wejścia w życie umowy do dnia 30 listopada 2018 r. (według zmiany do 29 listopada 2019 r.) uchwały Rady Gminy J. w przedmiocie ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym położone są działki przedmiotem umowy, dopuszczającego zabudowę jednorodzinną lub wielorodzinną nieprzekraczającą trzech kondygnacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną, bądź uzyskania przez kupującą spółkę do dnia 30 listopada 2018 r. (zmieniono na 2019 r.) ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, ustalającej warunki zabudowy dla inwestycji, polegającej na budowie budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub wielorodzinnych nieprzekraczających trzech kondygnacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczna. Dopiero po ziszczeniu się tego warunku w terminie do 31 grudnia 2019 r. miała zostać podpisana umowa przyrzeczona, zaś cena sprzedaży miała zostać uiszczona w terminie sześciu lat od dnia podpisania przyrzeczonej umowy sprzedaży.

(dowód: akty notarialne k. 13-57v)

Aktem notarialnym z dnia 29 marca 2018 r. Rep A nr (...), sporządzonym w Kancelarii Notarialnej w O. przy Placu (...) lok. 1 przed Zastępcą Notarialnym P. R., pozwany J. N. udzielił pełnomocnictwa spółce (...) Sp. z o.o. do zawarcia w jego imieniu umowy sprzedaży działek będących przedmiotem umów przedwstępnych. Jednocześnie przedmiotowym aktem zrzekł się odwołania udzielonego pełnomocnictwa oraz oświadczył, że nie wygasa ono z chwilą jego śmierci.

(dowód: akt notarialny rep. A Nr (...) k. 11-12)

Po zawarciu umów przedwstępnych K. S. i J. T. – reprezentanci pozwanej spółki – w dniu 21 grudnia 2018r. złożyli w Urzędzie Gminy w J. wniosek o ustalenie warunków zabudowy dla działek pozwanego J. N.. Wniosek ten następnie wycofali, zastępując go wnioskiem o sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

(dowody: wniosek k. 128-128v, pismo k. 129, wniosek k. 130)

Rada Gminy J. do dnia 29 listopada 2019 r. nie podjęła uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów w obrębie G., na których znajdują się działki pozwanego J. N.. Dla działek tych nie wydano też decyzji o warunkach zabudowy.

(dowód: pismo k. 131)

K. S. i J. T. zlecili i uzyskali operat szacunkowy odnośnie wartości działek powoda oraz opinię geotechniczną.

(dowód: operat k. 133-144v)

Radca prawny J. K., działająca w imieniu pozwanego (...) Sp. z o.o. pismem z dnia 29 maja 2019 r. wezwała pozwanego J. N. do natychmiastowego zaniechania działań, zmierzających do uniemożliwienia ziszczenia się warunku, określonego w przedwstępnych umowach sprzedaży, dotyczącego wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz do „zaprzestania naruszania dóbr osobistych wspólników spółki poprzez zaniechanie rozpowszechniania nieprawdziwych o nich informacji oraz odstąpienia od zainicjowanych bezpodstawnie postępowań karnych, pod rygorem wszczęcia postępowania sądowego na podstawie art. 415 kc oraz art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 i 2 k.c.

(dowód: wezwanie k. 132)

Prokuratura Okręgowa w O.prowadziła śledztwo pod sygn. PO II Ds. (...)w sprawie doprowadzenia J. N. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

(dowód: kserokopie dokumentów z akt II Ds. (...)k. 11-151)

Sąd zważył, co następuje:

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego powództwo podlegało oddaleniu.

Powód swoje roszczenie wywodził z art. 189 k.p.c. w zw. z art. 58 § 2 k.c.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie na dzień orzekania powód nie wykazał, że istnieje interes prawny w ustaleniu nieważności zawartych przez pozwanego J. N. umów.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury interes prawny istnieje, gdy istnieje niepewność stosunku prawnego lub prawa, wynikająca z obecnego lub przewidywanego ich naruszenia lub kwestionowania. Interes prawny zachodzi zatem nie tylko wtedy, gdy dotyczy obecnych stosunków prawnych i praw, ale dotyczy także przyszłych lub prawdopodobnych stosunków prawnych. Może on wynikać zarówno z bezpośredniego zagrożenia prawa powoda, jak i zapobiegać temu zagrożeniu (uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2006 r., III CZP 106/05, OSNC 2006 r., Nr 10, poz. 160, Biul. SN 2006 r., Nr 3, poz. 6, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2014 r., III CZP 121/13, OSNC 2015 r., Nr 2, poz. 15, Biul. SN 2014 r., Nr 3, poz. 6, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2011 r., III CSK 127/10, OSN - ZD 2012 r., Nr 1, poz. 17, z dnia 29 marca 2012 r., I CSK 325/11, M. Prawn. 2014 r., Nr 20, poz. 1085, z dnia 15 maja 2013 r., III CSK 254/12, M. Prawn. 2014 r., Nr 20, poz. 1085, z dnia 18 czerwca 2015 r., III CSK 372/14, G. Prawn. 2015 r., Nr 121, poz. 11, z dnia 8 lutego 2013 r., IV CSK 306/12, nie publ., z dnia 22 października 2014 r., II CSK 687/13, nie publ., z dnia 2 lipca 2015 r., V CSK 640/ 14, nie publ., z dnia 14 kwietnia 2016 r., IV CSK 435/15, nie publ., z dnia 2 lutego 2017 r., I CSK 137/16, nie publ.). Powództwo oparte na art. 189 k.p.c. musi być zatem celowe, bo ma spełniać realną funkcję prawną. Ocena istnienia interesu musi uwzględniać to, czy wynik postępowania doprowadzi do usunięcia niejasności i wątpliwości co do danego stosunku prawnego i czy definitywnie zakończy spór na wszystkich płaszczyznach tego stosunku lub mu zapobiegnie, a więc czy sytuacja powoda zostanie jednoznacznie określona. Interes prawny wyrażający się w osiągnięciu konkretnych skutków prawnych w zakresie usunięcia niepewności sytuacji prawnej powoda musi być analizowany przy założeniu uzyskania orzeczenia pozytywnego oraz przy analizie, czy w razie wyroku negatywnego może on osiągnąć tożsamy skutek w zakresie ochrony swej sfery prawnej w innej drodze. Obiektywny charakter interesu prawnego nie może być wyabstrahowany od okoliczności sprawy, bo podstawą niepewności co do stanu prawnego są konkretne okoliczności faktyczne, które miały wpływ na ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa i które stanowią przyczynę sporu, niejednokrotnie na różnych płaszczyznach prawnych. Interes prawny musi być wykazany przez konkretny podmiot w jego konkretnej sytuacji prawnej, a obiektywne są jedynie kryteria stanowiące podstawę oceny istnienia interesu prawnego, takie same dla wszystkich podmiotów uczestniczących w obrocie prawnym. Podkreśla się też w orzecznictwie, że rozumienie interesu musi być szerokie i elastyczne z uwzględnieniem okoliczności sprawy. Brak interesu zachodzi wtedy, gdy sfera prawna powoda nie została naruszona lub zagrożona, bo jego prawo już zostało naruszone albo powstały określone roszczenia i może osiągnąć pełniejszą ochronę swych praw, bo może dochodzić zobowiązania pozwanego do określonego zachowania - świadczenia lub wykorzystać inne środki ochrony prawnej prowadzące do takiego samego rezultatu. Należy także podkreślić, że nawet szerokie rozumienie pojęcia interesu prawnego, interpretowane z uwzględnieniem szeroko pojmowanego prawa dostępu do sądów w celu zapewnienia ochrony prawnej, nie zwalnia strony powodowej od wykazania czy sytuacja prawna powoda wymaga sięgnięcia do takiego środka ochrony prawnej. W szczególności za trafne należy uznać zapatrywanie, iż powództwo oparte o art. 189 k.p.c. należy zastrzec dla przypadków wyjątkowych (postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 13 lutego 2012 r., I ACz 260/12, Lex nr 1109532).

Występując z powództwem w niniejszej sprawie istotne jest, że intencją powoda była ochrona interesów pozwanego J. N. jako osoby, która z niedostatecznym rozeznaniem, zważywszy na podeszły wiek i stan zdrowia, zawarła skrajnie niekorzystne dla siebie umowy.

Zawarte przez pozwanego J. N. przedwstępne umowy sprzedaży nieruchomości zawierały zastrzeżenie (warunek zawieszający), że zawarcie umowy przyrzeczonej nastąpi do 31 grudnia 2019 r., o ile:

- do 29 listopada 2019 r. wejdzie w życie uchwała Rady Gminy J. w przedmiocie ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu, na którym położone są działki będące przedmiotem umów,

bądź:

- do 29 listopada 2019 r. pozwana spółka uzyska ostateczną decyzję o warunkach zabudowy, ustalającą warunki zabudowy dla inwestycji.

Rada Gminy J. do dnia 29 listopada 2019 r. nie podjęła uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów w obrębie G., na których znajdują się działki pozwanego J. N.. Dla działek tych nie wydano też decyzji o warunkach zabudowy.

W związku z powyższym warunek zawieszający, od którego uzależnione zostało zawarcie umowy przyrzeczonej, nie ziścił się, a tym samym istniejące między stronami zobowiązanie z tytułu przedwstępnych umów sprzedaży wygasło. Skoro zatem stosunek prawny między pozwanymi, którego realizacja w postaci przeniesienia prawa własności nieruchomości z powoda na rzecz spółki mogłaby być powodem pokrzywdzenia pozwanego J. N. nie istnieje, to na dzień orzekania w ocenie Sądu Okręgowego powód nie posiada interesu prawnego w ustaleniu nieważności umów. Podnieść bowiem należy, że sfera prawna pozwanego J. N. na skutek wygaśnięcia zobowiązań nie została naruszona ani na chwilę obecną nie jest zagrożona, to tym samym nie zachodzi konieczność ochrony jego praw z tytułu zawartych umów przedwstępnych.

Odnosząc się w następnej kolejności do pozostałych motywów będących podstawą wystąpienia przez prokuratora z niniejszym powództwem wskazać należy, że także na tej płaszczyźnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się elementów, które umożliwiałyby jego uwzględnienie.

Powód wskazywał, że pozwany (...) Sp. z o.o. kierował do pozwanego J. N. pisma sugerujące możliwość inicjowania przeciwko ww. postępowań sądowych o zadośćuczynienie i naprawienie szkody z tytułu działań mających na celu uniemożliwienie ziszczenia się warunku określonego w przedwstępnych umowach sprzedaży. Takie działanie spółki uzasadniało w ocenie powoda wystąpienie z żądaniem unieważnienia umów celem zapobieżenia ewentualnym postępowaniom sądowym przeciwko pozwanemu J. N..

W ocenie Sądu Okręgowego podniesione przez powoda okoliczności na dzień orzekania nie zachodzą.

Nie zostało wykazane, że działania pozwanego J. N. mogły zostać potraktowane jako naruszenie zasady lojalności w rokowaniach. Brak jest jakiegokolwiek dowodu na okoliczność, by pozwany J. N. uniemożliwił podjęcie przez Radę Gminy J. uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego bądź też uniemożliwił wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Tylko bowiem w takim wypadku można by rozważać kwestię odpowiedzialności tego pozwanego za nieziszczenie się warunku. Z załączonego do pozwu wezwania (k. 132) skierowanego przez P. Sp z o.o. do pozwanego J. N. wynika jedynie, że spółka wzywała go do zaniechania działań zmierzających do uniemożliwienia ziszczenia się warunku oraz zaprzestania naruszania dóbr osobistych wspólników spółki. Z treści pisma nie wynika jednak, jakie działania podejmował pozwany celem uniemożliwienia ziszczenia się warunku, a okoliczność ta nie wynika również z innych dowodów przeprowadzonych w sprawie.

Po drugie wskazać należy, że powód nie wykazał, by działania pozwanego J. N. nosiły znamiona działań podejmowanych na niekorzyść spółki, której był udziałowcem. Również tej okoliczności Sąd Okręgowy nie dostrzegł analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Z drugiej jednak strony wskazane pismo pełnomocnika pozwanej spółki mogło stanowić zapowiedź próby wymuszenia na pozwanym J. N. (1) jednoznacznie niekorzystnych dla niego decyzji ekonomicznych. Nie stanowi to dostatecznego powodu do uwzględnienia powództwa na obecnym etapie, ale nie pozwala przyjąć tezy o jego oczywistej bezasadności w momencie jego wytoczenia.

Analizując całokształt okoliczności sprawy Sąd nie dopatrzył się elementu uzasadniającego na dzień orzekania uwzględnienia żądania powoda stwierdzenia nieważności zawartych przez pozwanych przedwstępnych umów sprzedaży nieruchomości. W ocenie Sądu Okręgowego w dacie złożenia pozwu prokurator mógł zasadnie zakładać, że zawarte przez pozwanego J. N. przedwstępne umowy sprzedaży są niekorzystne w świetle okoliczności w jakich doszło do ich zawarcia. Pozew niniejszy złożony został w dniu 30 grudnia 2019 r., zaś 31 grudnia 2019 r. upływał termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Żądanie powoda zgłoszone zostało zatem w momencie, w którym zobowiązanie z umowy przedwstępnej jeszcze istniało. Niemniej z uwagi na nieziszczenie się warunku i wygaśnięcie umowy wygasło ono i na dzień wyrokowania nie istniały okoliczności uzasadniające uwzględnienie powództwa.

Z tego względu powództwo ostatecznie oddalono jako bezzasadne w dacie jego orzekania.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

W ocenie Sądu biorąc pod uwagę okoliczności sprawy nie jest zasadne obciążenie kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną spółkę wytaczającego powództwo Prokuratora. Sąd stoi tu na stanowisku, że co do zasady nie ma przeszkód aby prokurator inicjujący proces, który ostatecznie przegra poniósł jego koszty na rzecz strony przeciwnej. Podnieść jednak należy, że zgodnie z art. 7 k.p.c. prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub interesu społecznego. W niniejszej sprawie prokurator na dzień wniesienia pozwu zasadnie podjął działania mające na celu ochronę pozwanego J. N. przed skutkami zawartych przez niego przedwstępnych umów sprzedaży, jako jednoznacznie niekorzystnych. Z tych względu mając na uwadze fakt, że na dzień wytoczenia powództwa nie było ono oczywiście bezzasadne w świetle okoliczności niniejszej sprawy, Sąd nie obciążał powoda kosztami procesu na rzecz pozwanych, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.