Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 388/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 października 2020 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Eliza Skotnicka

Protokolant p. o. prot. sąd. Anna Ludwiniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 08 października 2020 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 2 733,75 zł

I. zasądza od strony pozwanej (...) S. A. z siedzibą w W. na rzecz powoda K. W. kwotę 2 733,75 (dwa tysiące siedemset trzydzieści trzy 75/100) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 października 2019 r.;

II. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1117 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

(...)

UZASADNIENIE

Powód K. W. domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 2 733,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 października 2019r. oraz kosztami procesu, w uzasadnieniu pozwu wskazując, że 7 września 2019 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki T. (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z zaistniałą szkodą poszkodowany stanął przed koniecznością wynajęcia pojazdu zastępczego na okres związany z naprawą jego uszkodzonego samochodu. Przed zawarciem umowy najmu 9 września 2019r. wysłano do pozwanego maila z prośbą o udzielenie niezbędnych informacji dotyczących warunków korzystania z samochodu zastępczego, który miałby zostać zaoferowany poszkodowanemu przez pozwanego. Pozwany nie odpowiedział na pismo, w związku z czym poszkodowany wynajął samochód zastępczy od powoda i korzystał z niego od 7 września 2019r. do 4 października 2019r. Powód wystawił poszkodowanemu fakturę na kwotę 5040 zł. Powód nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego. Pozwany jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej pojazdu sprawcy tej kolizji uznał roszczenie co do zasady i wypłacił powodowi kwotę 2306,25 zł. Powód wezwał stronę pozwaną do dobrowolnego spełnienia świadczenia wynikające z wynajmu pojazdu zastępczego przesyłając jednocześnie fakturę VAT. Dochodzona pozwem kwota 2733,75 zł stanowi różnicę pomiędzy kwotą wynikającą z faktury, a wypłaconą dotychczas przez pozwanego.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana zakwestionowała legitymację czynną po stronie powoda, a ponadto wysokość stawki najmu i wskazała, że wysokość stawki najmu pojazdu analogicznej klasy do wynajmowanego (klasa C) proponowana poszkodowanemu wynosiła 75 zł netto za dzień (92,25 brutto). Pozwana zarzuciła, że powód nie wykazał, ażeby koszt najmu został pokryty przez poszkodowanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. J. w dniu 7 września 2019 r. uczestniczył w kolizji drogowej w miejscowości O., w której uszkodzeniu uległ jego samochód marki T. (...) nr rej. (...). Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej.

Okoliczności bezsporne.

Poszkodowany Z. J. zamieszkuje w K., zaś kolizja miała miejsce w okolicach L.. Na miejsce zdarzenia drogowego została wezwana Policja. Funkcjonariusze pouczyli poszkodowanego, że może skorzystać z pojazdu zastępczego, na miejsce zdarzenia przyjechała firma holująca uszkodzone pojazdy, a także oferująca pojazdy zastępcze. Poszkodowany z miejsca kolizji wrócił do domu pojazdem zastępczym. Z. J. umowę najmu samochodu zawarł z powodem K. W. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) K. W. z siedzibą w L.. W umowie najmu z 7 września 2019 r. wskazano, że Z. J. wynajmował samochód marki F. (...) nr rej. (...). Cena za dobę wynosiła 121,95 zł + 23% VAT. Zgodnie z załącznikiem nr 1 miejscem wydania auta – było miejsce zdarzenia (kolizji), zaś miejscem zwrotu pojazdu – miejsce zamieszkania poszkodowanego. Zgodnie z załącznikiem nr 2 pojazd został zwrócony w dniu 4 października 2019r. o g. 11.00. w miejscu zamieszkania poszkodowanego w K..

Powód 4 października 2019 r. wystawił fakturę VAT (...) na kwotę 5040,00 zł brutto z wynajem samochodu 28 dni brutto 180 zł za dobę.

Z. J. w dniu zawarcia umowy najmu podpisał oświadczenie do tej umowy zawierające upoważnienie dla powoda do reprezentowania go w postępowaniu likwidacyjnym przed (...) S.A. w zakresie dotyczącym korzystania z samochodu zastępczego i składania w tym przedmiocie w jego imieniu wszelkich oświadczeń.

Powód K. W. pismem z 9 września 2019r. skierowanym do strony pozwanej, złożonym w drodze elektronicznej na adres (...), po wskazaniu tematu: (...) i załączeniu upoważnienie od poszkodowanego, poinformował ubezpieczyciela, że poszkodowany zamierza korzystać z samochodu zastępczego i zwrócił się o z prośbą o informacje szczegółowe dotyczące zasad najmu pojazdu zastępczego oferowanego przez ubezpieczyciela. Powód sformułował 11 pytań i poprosił o udzielenie szybkiej odpowiedzi i przesłanie jej wraz z projektem umowy najmu pojazdu zastępczego. Ponadto powód w piśmie tym wskazał, że w przypadku braku odpowiedzi poszkodowany uznaje, że propozycja wynajęcia samochodu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela jest już nieaktualna.

Powód zawarł z Z. J. 4 października 2019r. umowę przelewu wierzytelności, na mocy której poszkodowany przelał na powoda wierzytelności przysługujące cedentowi od (...) S.A. i od sprawcy szkody w związku ze szkodą komunikacyjną nr (...) z 07.09.2019r. dotyczące najmu samochodu zastępczego. Pismem z 4 października 2019r. Z. J. powiadomił (...) S.A. o przelewie.

Strona pozwana pokryła koszty najmu samochodu zastępczego w wysokości 2306,25 zł brutto. Pozwana uznała okres najmu 25 dni i dokonała weryfikacji stawki dobowej czynszu najmu na kwotę 95 zł netto za dzień najmu. Pozwana wskazała, że za taką stawkę (...) proponowało zorganizowanie najmu pojazdu.

Dowód:

- zeznania świadka Z. J. k. 73;

- umowa najmu pojazdu k. 13 - 14;

- załączniki nr 1 i 2 do umowy k. 15,16;

- oświadczenia do umowy najmu wraz z upoważnieniem k. 17, 18 i 19;

- Faktura (...) k. 31;

-umowa przelewu wierzytelności k. 25 – 26;

- zawiadomienie o cesji k. 27;

- decyzja z 17 października 2019r. k. 28 - 29;

- wiadomość elektroniczna wysłana przez powoda do strony pozwanej k. 32 – 33;

W tak ustalonym stanie faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w całości.

Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.

W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Podkreślić należy, że zgodnie poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 8 września 2004r., w sprawie IV CK 672/03 za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania . Okoliczność, iż koszty wynajęcia pojazdu zastępczego przekroczyły cenę nowego samochodu, nie może automatycznie przesądzać o istnieniu przyczynienia się poszkodowanego do powiększenia rozmiaru szkody.

W oparciu o powołane orzeczenia należało podzielić pogląd powoda, że pełne odszkodowanie w niniejszej sprawie obejmować powinno rzeczywiście poniesione i uzasadnione koszty najmu pojazdu. Powód domagał się zasądzenia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 28 dni według stawki 180 zł brutto. W ocenie Sądu wskazana stawka nie została rażąco zawyżona. Wprawdzie strona pozwana 9 września 2019r. zaproponowała poszkodowanemu bezgotówkowy najem pojazdu zastępczego za stawkę niższą niż 180 zł, lecz w tym samym dniu powód skontaktował się z pozwaną w imieniu poszkodowanego i poinformował o zamiarze poszkodowanego skorzystania z pojazdu zastępczego i jednocześnie poprosił o przedstawienie warunków, na jakich najem ten byłby zaoferowany przez (...) S.A. Strona pozwana nie odpowiedziała na pismo powoda, a w piśmie procesowym z dnia 23 lipca 202r. zarzuciła, że powód skierował to pismo w niewłaściwej formie czy też na zły adres mailowy. Tymczasem powód w piśmie skierowanym na adres (...) wskazał zarówno numer szkody likwidowanej przez pozwanego, jak również dołączył pełnomocnictwo udzielone mu przez poszkodowanego. Zatem strona pozwana powinna korespondencję tę dołączyć do właściwej sprawy i traktować jako wiadomość przesłaną przez poszkodowanego. Skoro pozwana nie odniosła się do pisma powoda występującego w roli pełnomocnika poszkodowanego i nie podała szczegółowych warunków umowy najmu pojazdu zastępczego, należało przyjąć, że zgodziła się na to, że poszkodowany skorzysta z umowy najmu zaoferowanej przez innego usługodawcę. Podkreślić należy, że poszkodowany skorzystał z oferty powoda, z tego względu, że do kolizji doszło w znacznej odległości od miejsca zamieszkania poszkodowanego. Powód zapewnił poszkodowanemu pojazd zastępczy niezwłocznie tj. już w dniu zdarzenia, co zagwarantowało poszkodowanemu środek lokomocji umożlwiający dojechanie do celu podróży oraz powrót do miejsca zamieszkania.

Bezspornie poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego 28 dni i okres ten nie był przez stronę pozwaną kwestionowany. Zdaniem Sądu stawka za dobę 180 zł brutto nie odbiegała o średnich stawek rynkowych obowiązujących w tym czasie w odniesieniu do pojazdów z segmentu klasy C.

Z powyższych względów Sąd uznał za zasadne żądanie zapłaty czynszu najmu pojazdu zastępczego za okres 28 dni przy stawce 180 zł brutto. Zauważyć należy, że powód nie doliczał dodatkowych kosztów związanych z odebraniem auta z miejsca zamieszkania poszkodowanego tyj,. Na trasie L.K.L..

Mając powyższe na uwadze uwzględniono powództwo w całości, zasadzając od strony pozwanej kwotę 2733,75 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy dotychczas wypłaconym odszkodowanie 2306,75 zł a należnością objęta fakturą tj. 5040 zł.

Jednocześnie Sąd orzekł o należnych odsetkach ustawowych od zgłoszonego roszczenia w oparciu o art. 481 § 1 k.c., 455 k.c. oraz art. 817 k.c. i 14 ust. 1 uoc w myśl którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód zgłosił roszczenie dotyczące kosztów najmu pojazdu zastępczego 9 września 2019 r., zaś pismem z dnia 4 października 2019 r., wezwała pozwaną do zapłaty kwoty objętej fakturą w terminie do 18 października 2019r. dołączając do tego pisma zawiadomienie o zawarciu z poszkodowanym umowy przelewu wierzytelności oraz fakturę VAT. Strona pozwana 17 października 2019r. wydala decyzje o wypłacie na przecz powoda części należności objętej fakturą. Skoro poznawana bezzasadnie mimo wezwania nie zapłaciła w wyznaczonym na dzień 18 października 2019 r. całości należnego powodowi odszkodowania to odsetki należą się od dnia 19 października 2019 r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając stronę pozwaną w całości kosztami procesu poniesionymi przez powoda w łącznej wysokości 1117 zł, w tym opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł; kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictw oraz kwota 900 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.