Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 601/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej z dnia 10 marca 2020 r., sygn. akt II K 572/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 410 k.p.k. polegająca na pominięciu istotnych okoliczności faktycznych wynikających z zeznań G. C., zeznań D. C. i wyjaśnień A. G. tj. faktu sprowokowania oskarżonego przez pokrzywdzonego oraz niekontaktowaniu się przez oskarżonego z pokrzywdzonym ani przed, ani po zdarzeniu z dnia 5.02.2019 r., mimo prawidłowej oceny i uznania powyższych dowodów za wiarygodne

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony przez obrońcę zarzut obrazy przepisów postępowania okazał się nietrafiony.

W ocenie Sądu Odwoławczego, dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410 k.p.k.). Nadto Sąd orzekający respektował zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.) i zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.) i w sposób pełny i wyczerpujący rozważył wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Na organach procesowych ciąży bowiem obowiązek całościowego traktowania materiału dowodowego stanowiącego podstawę faktyczną rozstrzygnięcia. Wyklucza to selektywne oraz nieobiektywne traktowanie dowodów.

Powołany przez skarżącego przepis art. 410 k.p.k. zawiera dwie normy o charakterze nakazującym, odnoszące się do podstawy wyroku. Pierwsza nakazuje sądowi ujawnienie dowodów na rozprawie głównej. Druga nakazuje, aby podstawą wyroku był całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej. Artykuł 410 k.p.k. pozostaje w ścisłym związku z art. 7 k.p.k. i art. 167 k.p.k. We wzajemnym powiązaniu przepisy te regulują proces budowania podstawy dowodowej wyroku.

Wedle obrońcy, naruszenie przez Sąd orzekający powyższego przepisu miało polegać na pominięciu istotnych okoliczności faktycznych wynikających z zeznań G. C., zeznań D. C. i wyjaśnień A. G. tj. faktu sprowokowania oskarżonego przez pokrzywdzonego oraz niekontaktowaniu się przez oskarżonego z pokrzywdzonym ani przed, ani po zdarzeniu z dnia 5 lutego 2019 r., mimo prawidłowej oceny i uznania powyższych dowodów za wiarygodne.

Kontrola instancyjna wykazała, że Sąd Rejonowy przeprowadził analizę oraz ocenę wszystkich dowodów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, w tym zeznań pokrzywdzonego G. C., jego żony D. C. oraz wyjaśnień oskarżonego A. G.. Z treści przedmiotowych dowodów w żaden sposób nie sposób wywieść, że przestępne działanie A. G. zostało sprowokowane zachowaniem G. C.. Prawdą jest, że w dniu 4 lutego 2019 r. to pokrzywdzony jako pierwszy wysłał do oskarżonego wiadomość tekstową SMS, w której upomniał się o uregulowanie przez oskarżonego całości roszczenia cywilnego. Powyższa okoliczność, wbrew twierdzeniom skarżącego, nie została przez Sąd Rejonowy pominięta, bowiem została opisana na drugiej stronie uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Z materiału dowodowego wynika jednakże, że była to jedyna wiadomość wysłana przez G. C. do A. G. w tamtym czasie, a twierdzenia obrońcy o wielokrotnym nękaniu oskarżonego przez pokrzywdzonego nie zostały w żaden sposób potwierdzone. Z przeprowadzonych dowodów wynika ponadto, że w odpowiedzi na wiadomość SMS od pokrzywdzonego, oskarżony jeszcze tego samego dnia, tj. 4 lutego 2019 r., wysłał do G. C. kilkanaście wiadomości SMS zawierających wulgarne treści, na które pokrzywdzony nie już odpowiadał. Wiadomość zawierającą groźbę spalenia domu A. G. skierował do pokrzywdzonego dopiero następnego dnia, tj. 5 lutego 2019 r.

W świetle powyższego, insynuacje obrońcy, że to pokrzywdzony sprowokował zaistniałą sytuację, bowiem to jego zachowanie doprowadziło do tego, że oskarżony przestał nad sobą panować i napisał przedmiotowe słowa, okazały się całkowicie chybione. Jak bowiem wynika ze znajdującej się w aktach sprawy opinii sądowo – psychiatrycznej, oskarżony jest osobą zdrową psychicznie, a objęte zarzutem działania nie miały motywacji chorobowej.

Mając na uwadze kontekst oraz przebieg przedmiotowego zdarzenia, nie sposób zatem uznać, że jedna wiadomość SMS, zawierająca wezwanie do uregulowania należności, mogłaby sprowokować zdrową osobę do tak gwałtownej reakcji, która trwała aż przez dwa dni. Jak bowiem wskazano powyżej, oskarżony nie zaprzestał na wysłaniu kilkunastu wulgarnych wiadomości w odpowiedzi na wiadomość od pokrzywdzonego, ale jeszcze następnego dania wysłał do G. C. kolejne wiadomości SMS, w tym tę zawierającą groźbę.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że napisane przez A. G. słowa, stanowiły uzasadnioną i usprawiedliwioną reakcję na zachowanie pokrzywdzonego.

Reasumując, analiza akt sprawy i treści poszczególnych dowodów wykazała, że podniesiony przez obrońcę zarzut, dotyczący pominięcia przez Sąd Rejonowy istotnych okoliczności faktycznych wynikających z przeprowadzonego materiału dowodowego, należało uznać za nietrafiony. Rekonstrukcja przebiegu inkryminowanego zdarzenia na potrzeby zaskarżonego wyroku została bowiem poprzedzona wszechstronną i wieloaspektową analizą całokształtu dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej. Konfrontacja treści poszczególnych dowodów doprowadziła Sąd Rejonowy do trafnych ustaleń w zakresie zachowania oskarżonego, które wyczerpało znamiona zarzucanego mu czynu z art. 190 § 1 k.k.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie oskarżonego A. G. od popełnienia przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec nieuwzględnienia zarzutu, wniosek uznać należało za niezasadny.

Lp.

Zarzut

3.2.

obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu tj. art. 190 § 1 k.p.k. polegająca na przypisaniu A. G. popełnienia tego przestępstwa, mimo iż nie można jednoznacznie uznać aby jego groźba wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się bezzasadny.

Przepis art. 190 §1 k.k. przewiduje podstawę odpowiedzialności karnej za czyn polegający na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba ta wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona. Dobrem chronionym powołanym przepisem jest poczucie bezpieczeństwa jednostki rozumiane jako wolność człowieka od obawy popełnienia przestępstwa na jego szkodę lub szkodę osoby mu najbliższej. Czynność sprawcza przedmiotowego przestępstwa polega na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby jej najbliższej. Treścią groźby musi być zapowiedź popełnienia przestępstwa, a więc czynu bezprawnego i karalnego. Omawiane przestępstwo może być popełnione tylko umyślnie, co oznacza że sprawca musi chcieć wywołać u drugiej osoby obawę, że popełni on przestępstwo na szkodę pokrzywdzonego lub osoby mu najbliższej.

Omawiany występek jest przestępstwem materialnym, którego skutkiem jest uzasadniona obawa adresata, że skierowana do niego groźba będzie spełniona. Jest bezsporne, że ujęty w opisie typu przestępstwa zwrot „uzasadniona obawa” jest warunkiem koniecznym karalności zachowania polegającego na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub osoby jej najbliższej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, uzasadniona obawa, w konstrukcji przepisu art. 190 §1 k.k., jest tym elementem, który pozwala ująć i zweryfikować, czy subiektywne odczucie obawy pokrzywdzonego co do spełnienia groźby miało obiektywne (uzasadnione) podstawy. Nie wystarczy zatem to, że pokrzywdzony oświadczy, że obawiał się spełnienia groźby, konieczne jest dokonanie oceny, czy jego przekonanie (odczucie) miało obiektywne podstawy w ustalonych okolicznościach (vide: wyrok SN z 9 grudnia 2002 r., IV KKN 508/99, Lex nr 75496; postanowienie SN z 16 lutego 2010r., V KK 351/09, R-OSNKW 2010/1/339; wyrok SA w Krakowie z 4 lipca 2002r. II AKa 163/2002). Obiektywizacja podstawy wymaga oceny w oparciu zarówno o osobowość pokrzywdzonego, jak i okoliczności, które pozwalają stwierdzić, że każdy przeciętny człowiek o podobnej osobowości, cechach psychiki, intelektu co pokrzywdzony, w ustalonych okolicznościach, uwzględniając także wcześniejsze ewentualne relacje pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym, towarzyszące wypowiedziom zachowania, uznałby groźbę za rzeczywistą i wzbudzającą obawę jej spełnienia (vide: wyroki SN z 16 lutego 2007 r., WA 5/07, R-OSNKW 2007/1/465; z 7 października 2008 r., III KK 153/08, z 6 kwietnia 2017 r., V KK 372/16).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należało rozważyć, czy w wyniku zachowania się oskarżonego, polegającego na wysłaniu do pokrzywdzonego wiadomości SMS z groźbą spalenia domu, doszło do wystąpienia skutku w postaci wzbudzenia w pokrzywdzonym uzasadnionej obawy, że jego groźby będą spełnione. Wnikliwa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań pokrzywdzonego oraz jego żony D. C., a także znajdujących się w aktach sprawy odpisów wyroków karnych, wykazała, że zachowanie A. G. wypełniło wszystkie znamiona czynu z art. 190 § 1 k.k.

Wbrew twierdzeniom apelującego, Sąd Rejonowy słusznie uznał, że napisana przez oskarżonego wiadomość zawierająca groźbę, wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę jej spełnienia. Jak wskazano powyżej, dla bytu przestępstwa z art. 190 §1 kk nie wystarczy, że pokrzywdzony twierdzi, że niebezpieczeństwo spełnienia kierowanej do niego groźby jest w jego ocenie realne. Konieczne jest także zbadanie, czy pokrzywdzony istotnie mógł w danych okolicznościach w sposób uzasadniony groźbę odebrać, a więc czy niebezpieczeństwo realizacji groźby istniało obiektywnie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w niniejszej sprawie istnienie u pokrzywdzonego obawy o co do realności spełnienia groźby było jak najbardziej uzasadnione. Twierdzenia pokrzywdzonego, że poczuł się realnie zagrożony na skutek napisanej przez oskarżonego wiadomości SMS z groźbą spalenia domu, znajduje bowiem oparcie w pozostałym materiale dowodowym, w tym w zeznaniach jego żony. Świadek D. C. wskazała bowiem, że po otrzymaniu przedmiotowej wiadomość, jej mąż zdenerwował się oraz obawiał się spełnienia skierowanej do niego groźby oraz że ona również poczuła się zagrożona. Ponadto, ze znajdujących się w aktach sprawy odpisów wyroków karnych wynika, że A. G. był już wcześniej karany za spowodowanie u G. C. obrażeń ciała na czas powyżej 7 dni, a także grożenie mu uszkodzeniem ciała oraz pozbawieniem go życia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności uznać należało, zarówno w znaczeniu subiektywnym jak i obiektywnym, że treść skierowanej przez oskarżonego wiadomości SMS mogła wzbudzić w pokrzywdzonym przekonanie, że jest poważna i zachodzi prawdopodobieństwo jej ziszczenia.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie oskarżonego A. G. od popełnienia przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec nieuwzględnienia zarzutu, wniosek uznać należało za niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie dopatrzono się uchybień, które podlegają uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia orzeczenia.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej z dnia 10 marca 2020 r., sygn. akt II K 572/19

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty apelacji okazały się nietrafione, co wykazano powyżej, stąd zaskarżony wyrok, jako poprawny zarówno w kwestii ustalenia sprawstwa i winy oskarżonego, jak i orzeczonej kary, należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Podstawą zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze jest treść art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k.

7.  PODPIS



ZAŁĄCZNIK NR 1 DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uznanie oskarżonego A. G. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 190 § 1 kk

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana