Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2020 roku w Lublinie

sprawy z odwołania S. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 25 sierpnia 2017 roku znak: ENS/6/020193181

oddala odwołanie.

Sygn. akt VIII U 2385/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił S. W. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił warunków do uzyskania emerytury wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 887, ze zmianami), gdyż jakkolwiek udowodnił 15-letni okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach, to nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego (decyzja – k. 14 t. II akt ZUS).

Odwołanie od tej decyzji złożył S. W. i wniósł o jej zmianę, poprzez przyznanie prawa do emerytury. Domagał się zaliczenia do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców B. i J. W. (1) od dnia ukończenia 16 roku życia do dnia podjęcia zatrudnienia (odwołanie - k. 2-4 a.s.).

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, (odpowiedź na odwołanie - k. 6 a.s.).

Pismem procesowym z dnia 8 marca 2018 roku (data stempla pocztowego) wnioskodawca sprecyzował, że domaga się zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia 21 sierpnia 1971 roku do dnia 8 grudnia 1978 roku (k. 13 i 18 a.s.).

Organ rentowy konsekwentnie wnosił o oddalenie odwołania (k. 37v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 7 sierpnia 2017 roku S. W. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury (k. 1-4 t. II akt ZUS).

Organ rentowy dokonał sprawdzenia okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu. Do uprawnień uwzględnił łącznie 20 lat i 20 dni, w tym 19 lat, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 24 dni okresów nieskładkowych. Nadto uwzględniono 19 lat, 11 miesięcy i 26 dni okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach (okoliczności bezsporne). Ustalono, że wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego (pkt 2 część I wniosku o emeryturę – k. 2 t. II akt ZUS). Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił przyznania wnioskodawcy emerytury z powodu braku wymaganego 25-letniego okresu ubezpieczenia (k. 14 t. II akt ZUS).

S. W. jest synem B. i J. małżonków W.. Urodził się w dniu (...). Od urodzenia do dnia 15 września 1987 roku był zameldowany i zamieszkiwał wraz z rodzicami w domu położonym w G., przy ulicy (...) (zaświadczenie o adresach i okresach zameldowania – k. 73 a.s.).

Rodzina wnioskodawcy składała się łącznie z 7 osób. Oprócz rodziców wnioskodawcy i jego samego było to 4 rodzeństwa skarżącego: młodszy o rok brat, młodszy o 2 lata brat, 8 lat młodsza siostra i 10 lat młodszy brat (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s., zeznania świadka W. W. – k. 50v.-51 a.s.). Rodzeństwo mieszkało w domu rodzinnym przez cały okres pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s.).

Ojciec pracował zawodowo, jako murarz, a matka opiekowała się dziećmi (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s., zeznania świadka W. W. – k. 50v.-51 a.s., zeznania świadka M. W. – k. 51-51v. a.s.).

Rodzice wnioskodawcy w latach 1955-1989 posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni 0,96 ha, położone w G. w gminie P. (zaświadczenie Starosty (...) – k. 43 a.s.). Nie posiadali żadnych gruntów we wsi T. w gminie J. (zaświadczenie Starosty (...) – k. 44 a.s.). Grunty o powierzchni 0,84 ha we wsi T. w gminie J. posiadała natomiast J. W. (2), babcia wnioskodawcy (zaświadczenie Starosty (...) – k. 74 a.s., zeznania świadka M. W. – k. 51-51v. a.s.).)

Wnioskodawca ukończył wiek 16 lat w dniu 20 sierpnia 1971 roku. Uczęszczał wówczas nadal do szkoły podstawowej, którą ukończył z 2-letnim opóźnieniem. Szkoła położona była w G., około 200 metrów od jego domu rodzinnego. Zajęcia lekcyjne rozpoczynały się o godzinie 8, a kończyły się w zależności od liczby godzin lekcyjnych, między 12, a 15 (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s.).

W gospodarstwie uprawiano zboża, truskawki, ziemniaki, buraki pastewne. Hodowano trzodę chlewną, dwie krowy, kury. Początkowo nie dysponowano koniem, jednak w późniejszym okresie został zakupiony (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s., zeznania świadka W. W. – k. 50v.-51 a.s., zeznania świadka M. W. – k. 51-51v. a.s.).

Wnioskodawca wraz z rodzicami wykonywał poranny obrządek od godziny 5, między innymi podawał siano i zboże koniom i krowom oraz paszę trzodzie chlewnej. Po powrocie ze szkoły po zjedzeniu obiadu, wnioskodawca brał udział w pracach polowych i wieczornym obrządku. Między innymi brał udział w orce za pomocą konia i pługa, zasiewach, sianokosach, a w czasie żniw ręcznie kosił zboże lub odbierał je, gdy kosił ojciec. Uczestniczył przy suszeniu siana i zboża, ustawiał je w słupki, brał udział w zwożeniu siana i zboża. Nadto plewił truskawki, zbierał ziemniaki (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s., zeznania świadka W. W. – k. 50v.-51 a.s., zeznania świadka M. W. – k. 51-51v. a.s.).

Od listopada do marca wnioskodawca, po powrocie ze szkoły, wykonywał obrządek, zimą chodził także do lasu po drewno na opał (zeznania wnioskodawcy – k. 37v.-38v. i 51v. a.s., zeznania świadka W. W. – k. 50v.-51 a.s.).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przytoczone dowody z dokumentów zawarte w aktach sprawy i aktach organu rentowego, które obdarzono wiarą w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne oraz wydane przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień. W szczególności Sąd obdarzył wiarą dokumenty świadczące o powierzchni i położeniu gospodarstwa rolnego należącego w spornym okresie do rodziców wnioskodawcy oraz gospodarstwa będącego własnością J. W. (2) – jego babci.

Sąd obdarzył również wiarą zeznania świadków (z wyjątkami, o których poniżej), które zostały złożone przez osoby obce dla stron, nie zainteresowane wynikiem sprawy. Zeznania te są przekonywujące, gdyż pochodzą od osób zamieszkujących w tej samej miejscowości przy tej samej ulicy, po sąsiedzku.

Zeznania są logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniają zarówno, co do faktu pracy wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym, jak i zakresu i rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Pozostają również w związku z zeznaniami wnioskodawcy i tym samym uwiarygodniają je. Świadkowie znają skarżącego od wielu lat i orientują się, co do warunków, rodzaju i czasu jego codziennej pracy nie tylko w przedmiotowym gospodarstwie, ale także, co do innych okoliczności i faktów związanych z jego życiem (nauka w szkole podstawowej, ilość rodzeństwa, zatrudnienie ojca wnioskodawcy poza rolnictwem). Z zeznań świadków wynika, że wnioskodawca brał udział w wykonywaniu różnego rodzaju prac w gospodarstwie rolnym wymaganych dla jego prawidłowego funkcjonowania, począwszy od przygotowania ziemi, przez zasiewy, sianokosy żniwa, wykopki ziemniaków i obrządek zwierząt. Wyjątkiem są zeznania W. W. twierdzącej, że wnioskodawca ukończył szkołę podstawową w normalnym terminie oraz że matka wnioskodawcy zajmowała się tylko domem. Z zeznań S. W. i świadka M. W. wynika, że matka wnioskodawcy brała udział w pracach w gospodarstwie rolnym, natomiast sam wnioskodawca zeznał, że szkołę podstawową ukończył z 2-letnim opóźnieniem.

Sąd obdarzył także generalnie wiarą zeznania wnioskodawcy, jako spójne i potwierdzone zeznaniami świadków. Wyjątkiem są jego twierdzenia, ze rodzice w spornym okresie posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni 4 ha położone w D., T. i G.. Z zaświadczeń Starosty (...) wynika jednak, że B. i J. małżonkowie W. w spornym okresie posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni 0,96 ha, położone w G. i nie posiadali żadnych gruntów we wsi T. w gminie J.. Sąd nie obdarzył także wiarą zeznań wnioskodawcy wskazującego, że w zimie praca w gospodarstwie zajmowała mu na pewno 5 godzin dziennie, a popołudniami do wieczora również 5 godzin. Nie potwierdzili tego świadkowie. M. W. wskazywał na dużą ilość prac do wykonania, ale nie potrafił określić ram czasowych. W. W. wskazała natomiast, że w okresie od listopada do marca praca obejmowała 3 godziny dziennie. Wprawdzie wskazała, że w pozostałym okresie pracował po 8 godzin dziennie, ale dodała również, że rodzina W. pracowała także w ramach tak zwanego odrobku u innych gospodarzy.

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 roku, poz. 53, ze zmianami) mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęły okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 25 lat. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 2 cytowanej ustawy stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43, ze zmianami) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia”, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis § 1 ust. 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Reasumując , aby nabyć prawo do emerytury skarżący musiał spełnić łącznie następujące przesłanki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

3)  na dzień i stycznia 1999 roku udowodnić:

a)  co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

b)  staż pracy w wymiarze, co najmniej 25 lat.

Ubezpieczony ukończył wymagane 60 lat (w dniu 20 sierpnia 2015 roku), na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymuje się 15-letnim stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach oraz nie jest członkiem otwartego funduszu emertytalnego.

Sporną kwestią w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy wnioskodawca legitymuje się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia tego warunku.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku
o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 roku, poz. 174, ze zmianami) domownikiem rolnika jest osoba mu bliska, która po ukończeniu 16 roku życia pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym – lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa lub w bliskim sąsiedztwie – oraz stale pracuje w tym gospodarstwie nie będąc związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Nie ulega wątpliwości, że wnioskodawca nie prowadził
w spornym okresie własnego gospodarstwa rolnego, nie miał też opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Jednakże w ocenie Sądu, pracował w spornym okresie na gruntach należących do rodziców.

Grunty stanowiące własność rodziców obejmowały wówczas 0,96 ha. Zgodnie z art. 55 ³ k.c. za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Na tę definicję niejednokrotnie powołuje się orzecznictwo sądowe (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1998 roku, sygn. akt I PKN 511/97, LEX nr 34483, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 1999 roku, sygn. akt II UKN 688/98, LEX nr 37285). Należy jednak wyraźnie podkreślić, że cywilno-prawne pojęcie gospodarstwa rolnego nie jest wystarczające, aby na jego podstawie zaliczać okres pracy na roli do stażu zakładowego. Przepisy kodeksu cywilnego nie określają mianowicie minimalnej powierzchni obszarowej w celu uznania, że dany areał to gospodarstwo rolne.

Przykładową wysokość minimalnej normy obszarowej określało rozporządzenie Rady Ministrów z 18 listopada 1964 roku (w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych) i wynosiło ono – w okresie od dnia 28 listopada 1964 roku do dnia 22 grudnia 1971 roku – 0,2 ha. W następnych latach przedstawiało się to następująco: w okresie od dnia 23 grudnia 1971 roku do 30 czerwca 1989 roku – 0,5 ha, a w okresie od dnia 1 lipca 1989 roku do dnia 30 września 1990 roku – 1 ha.

W spornym okresie gospodarstwo rolne rodziców przekraczało powierzchnią wymagane 0,5 ha. Wnioskodawca nie miał wówczas żadnego innego źródła utrzymania. Nie prowadził w tym czasie własnej działalności gospodarczej. Jak wynika z zeznań skarżącego oraz z zeznań świadków pracował i mieszkał stale razem z rodzicami w ich gospodarstwie.

Zgodnie z art. 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy ustalaniu prawa do emerytury
i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, następujące okresy:

1)  składkowe, o których mowa w art. 6 ustawy;

2)  nieskładkowe, o których mowa w art. 7 ustawy.

Stosownie do art. 10 ust 1 cytowanej ustawy, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1)  okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki;

2)  przypadające przed dniem 1 lipca 1977 roku okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia;

3)  przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 roku okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Przesłanką zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia jest wymiar czasu pracy przekraczający cztery godziny dziennie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1997 roku, sygn. akt II UKN 96/96 OSNAPiUS z 1997 roku, Nr 23, poz. 473; z dnia 7 listopada 1997 roku, sygn. akt II UKN 318/97, OSNAPiUS z 1998 roku, Nr 16, póz. 491; z dnia 13 listopada 1998 roku, sygn. akt II UKN 299/98, OSNAPiUS z 1999 roku, Nr 24, poz. 799 i z dnia 9 listopada 1999 roku, sygn. akt II UKN 190/99, OSNAPiUS z 2001 roku, Nr 4, poz. 122).

Sąd Okręgowy miał na uwadze, że skoro przez część spornego okresu wnioskodawca kontynuował naukę w szkole podstawowej, to nauka była dla ubezpieczonego głównym zajęciem przynajmniej do końca czerwca 1972 roku, albowiem jak sam twierdzi ukończył szkołę gdy miał 17 lat. W pierwszym rzędzie musiał znaleźć czas na naukę, a dopiero po jej zakończeniu na ewentualną pomoc rodzicom w gospodarstwie rolnym, jeśli była taka potrzeba.

Sąd Okręgowy wziął również pod uwagę, że ubezpieczony miał rodzeństwo, wprawdzie młodsze, ale jeden z braci był młodszy tylko o rok, a drugi tylko o dwa lata. W spornym okresie dwaj młodsi bracia, podobnie zresztą, jak najmłodszy brat i siostra, mieszkali razem z rodzicami i ubezpieczonym, a tym samym również musieli być w jakimś stopniu zaangażowani w pomoc rodzicom w gospodarstwie rolnym, co wynika z doświadczenia życiowego. Z zeznań wnioskodawcy i świadków nie wynika, dlaczego akurat to ubezpieczony miał najwięcej czasu z całego rodzeństwa poświęcać na pracę w gospodarstwie rolnym. Dodatkowo z uwagi na niedużą wielkość gospodarstwa rolnego, brak maszyn rolniczych oraz przeciętną ilość zwierząt hodowanych w gospodarstwie nie wymagało ono, zdaniem Sądu, stałego udziału, ani ubezpieczonego, ani też jego rodzeństwa w pracach związanych z prowadzeniem gospodarstwa. Sąd nie przeczy, iż ilość pracy w gospodarstwie rolnym, mimo jego wielkości, i tak była znaczna, co wiązało się z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, ale należy mieć na względzie, że w pracach uczestniczyli oboje rodzice wnioskodawcy, sam wnioskodawca oraz jego rodzeństwo. Gdyby bowiem rodzice ubezpieczonego potrzebowali nie tylko doraźnej pomocy swoich dzieci przy prowadzeniu gospodarstwa, ale stałej ich pracy w gospodarstwie rolnym, to zapewne skoncentrowaliby wysiłki na pracy rodziny w gospodarstwie własnym, a jak zauważył świadek W. W., członkowie rodziny W. dysponowali czasem, aby chodzić do innych osób i pracować w ramach tak zwanego odrobku.

W ocenie Sądu ze względu na stosunkowo niewielką powierzchnię gospodarstwa oraz udział w wykonywaniu niezbędnych prac zatrudnionego poza rolnictwem ojca i niepracującą matkę ubezpieczonego nie było potrzeby, aby ich dzieci stale pracowały w gospodarstwie rolnym. W konsekwencji, należało przyjąć, że pomoc wnioskodawcy miała charakter doraźny. Doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolnika, nie stanowi stałej pracy w gospodarstwie rolnym zaliczanej do stażu ubezpieczeniowego. Wykonywanie przez domownika w gospodarstwie rolnym prac o charakterze dorywczym, okazjonalnie i w wymiarze niższym od połowy pełnego wymiaru czasu pracy, nie może być traktowane jako okres składkowy. Powszechnie wiadome jest, że do obowiązków dzieci rolników należy pomoc przy pracach w gospodarstwie, jednak aby taka praca mogła zostać wliczona przez organ rentowy do czasu pracy w gospodarstwie rolnym musi spełniać wymogi ustawowe. W realiach niniejszej sprawy, z powyżej wskazanych przyczyn, nie można było uznać, aby praca ubezpieczonego w spornym okresie wykraczała poza ramy pomocy doraźnej okazywanej członkom rodziny.

W sprawie nie ustalono, aby w spornym okresie dobowy wymiar czasu pracy skarżącego, niezależnie od pory roku, przekraczał, co najmniej cztery godziny dziennie. Z tego też względu sporny w niniejszym postepowaniu okres nie jest okresem pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, a tym samym nie może stanowić okresu składkowego.

S. W. nie spełnił przesłanki z art. 184 ustawy o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to jest nie udowodnił 25 lat zatrudnienia.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji, oddalając odwołanie wnioskodawcy.