Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 365/20 upr zagr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2020 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Anna Kurzynowska - Drzażdżewska

Protokolant:

p.o. sekretarz sądowy Paulina Warchoł

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2020 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Ltd. z siedzibą w L., C.

przeciwko T. G.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Anna Kurzynowska - Drzażdżewska

Sygn. akt I C 365/20 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Ltd. z siedzibą w L. (Cypr) domagał się zasądzenia od pozwanego T. G. kwoty 6.476,18 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że nabył wierzytelność od pierwotnego wierzyciela, z którym pozwany zawarł dnia 26.09.2018 r. umowę pożyczki nr (...) wskazując, że pozwany nie wywiązał się z warunków w niej określonych. Jednocześnie wskazał, że termin spłaty w/w pożyczki został określony na 26.10.2018 r., zaś pozwany w dniu 6.10.2018 r. zawarł umowę pożyczki refinansującej, z której postanowień również się nie wywiązał. Argumentował, że próby polubownego rozwiązania sporu z pozwanym nie doprowadziły do dobrowolnego uregulowania zadłużenia. Jak wskazał, na dochodzoną pozwem kwotę składa się kwota: 5.088,51 zł tytułem należności głównej, 791,61 zł tytułem prowizji umownej, 277,92 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie oraz 318,14 zł tytułem odsetek za opóźnienie od dnia 22.05.2019 r.

Nakazem zapłaty z dnia 6.12.2019 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości. Na skutek wniesionego przez pozwanego sprzeciwu Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 28.01.2020 r. przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Giżycku.

Pozwany T. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Podniósł w uzasadnieniu, że powód nie wykazał istnienia, ani wysokości wierzytelności, której zasądzenia się domaga. Jak wskazał, nie zawierał i nie akceptował umów pożyczek stanowiących podstawę dochodzonego w sprawie roszczenia. Nadto z ostrożności podniósł zarzut abuzywności klauzul umownych mających regulować wysokość wskazanych w umowach kosztów pożyczki wskazując, że są one niezgodne z zasadami współżycia społecznego, godzą w zakaz lichwy, a także zmierzają do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych. Jednocześnie pozwany zarzucił brak legitymacji procesowej powoda, wskazując, że nigdy nie otrzymał środków z tytułu w/w umów pożyczki ani od powoda, ani też od jego poprzednika prawnego.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20.01.2018 r. doszło do zawarcia umowy o przeniesieniu ryzyka niespłacania pożyczek pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Na mocy umowy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. miał zabezpieczyć odpłatnie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. od ponoszonego ryzyka niespłacania pożyczek. Zgodnie z umową przez ryzyko niespłacania pożyczek należy rozumieć brak spłaty kwoty pożyczki udzielonej przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w terminie 30 dni od dnia wymagalności określonego harmonogramem spłaty pożyczki lub od daty wypowiedzenia umowy.

W dniu 18.05.2018 r. doszło do zawarcia umowy cesji wierzytelności pomiędzy pożyczkodawcą (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W. a powodem (...) (...) z siedzibą w L. (Cypr). Umowa miała charakter umowy ramowej, zaś jej przedmiotem była sprzedaż wierzytelności pieniężnych określonych w poszczególnych porozumieniach celem ich dalszej windykacji.

(dowód: umowa cesji wierzytelności z dnia 18.05.2018 r. - k. 47-48,

umowa o przeniesieniu ryzyka niespłacania pożyczek – k. 49-49v)

W dniu 26.09.2018 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. za pomocą środków porozumiewania się na odległość zawarł z pożyczkobiorcą T. G. umowę pożyczki nr (...). Zgodnie z umową pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty łącznego zobowiązania w wysokości 5728,50 zł, w tym kwoty 5.000 zł tytułem kapitału, 687,50 zł tytułem prowizji i 41 zł tytułem odsetek. Termin spłaty pożyczki określono na 26.10.2018 r., a jej spłata miała nastąpić jednorazowo, nie zaś w systemie ratalnym.

(dowód: umowa pożyczki nr (...) – k. 31-31v,

ramowa umowa pożyczki – k. 34- 41,

harmonogram spłat pożyczki – k. 30,

formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego – k.26-29)

W dniu 6.10.2018 r. miało dojść do zawarcia umowy pożyczki refinansującej nr (...) pomiędzy pozwanym T. G. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na spłatę zadłużenia wynikającego z w/w umowy pożyczki.

(dowód: twierdzenia powoda wyrażone w piśmie procesowym z dnia 19.05.2020 r. - k. 17-22)

Z załącznika do umowy o przeniesieniu ryzyka niespłacenia pożyczek z dnia 2.01.2018 r. wynika, że przedmiotem umowy była wierzytelność wobec T. G., wynikająca z umowy pożyczki refinansującej nr (...) zawarta z (...) Sp. z o.o. w W..

(dowód: załącznik do umowy o przeniesieniu ryzyka niespłacenia pożyczek – k. 51-52)

Pismami z dnia 5.11.2018 r. oraz 13.11.2018 r. (...) Sp. z o.o. wezwał pozwanego do zapłaty zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki refinansującej nr (...) z dnia 6.10.2018 r.

Pismem z dnia 26.11.2018 r. (...) Sp. z o.o. w W. zawiadomił pozwanego o cesji wierzytelności i wezwał pozwanego do zapłaty zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki refinansującej nr (...) z dnia 6.10.2018 r. zawartej z (...) Sp. z o.o.

Powód nie przedstawił dowodu nadania ani doręczenia w/w pism pozwanemu.

(dowód: wezwania do zapłaty i zawiadomienia o przelewie - 42-46)

W dniu 21.05.2019 r. zawarto porozumienie pomiędzy (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W. a (...) (...) z siedzibą w L. (Cypr) do w/w umowy cesji wierzytelności z dnia 18.05.2018 r., na mocy którego zbywca wierzytelności oświadczył, że przysługują mu wymagalne i nieprzedawnione wierzytelności pieniężne wskazane w załączniku nr 1A oraz załączniku nr 18 do porozumienia.

Pismem z dnia 24.05.2019 r. powód wezwał pozwanego do uregulowania zadłużenia celem odzyskania należności zakupionych od (...) Sp. z o.o. (poprzedni wierzyciel (...) Sp. z o.o.). Jednocześnie powód poinformował pozwanego o przelewie wierzytelności przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z tytułu umowy pożyczki refinansującej nr (...) z dnia 6.10.2018 r. Powód nie przedstawił dowodu nadania, ani doręczenia w/w pisma pozwanemu.

(dowód: porozumienie do umowy przelewu wierzytelności – k. 50)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie okazał się w całości sporny. Pozwany kwestionował bowiem dochodzone roszczenie tak co do zasady, jak i co do wysokości, podnosząc szereg zarzutów związanych z brakiem legitymacji czynnej po stronie powoda jak i dotyczących samych umów pożyczek, z których powód wywodzi swoje roszczenie.

W pierwszej kolejności należało rozstrzygnąć najdalej idący zarzut pozwanego związany z brakiem legitymacji czynnej po stronie powodowej. W tym kontekście wskazać należy, że zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania, zaś w myśl § 2 wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się zgodnie, że w wyniku przelewu w rozumieniu art. 509 k.c. przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Powód występując z roszczeniem winien zatem wykazać skuteczne przejście uprawnień przysługujących mu w stosunku do pozwanego. Podkreślić należy, iż w przypadku cesji wierzytelności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.07.2006 r., V CSK 187/06 ).

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że twierdzenia podniesione w pozwie nie pozwalały na przyjęcie zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia. Powód nie wykazał bowiem, aby nabył wierzytelność dochodzoną pozwem. Z dokumentów zaoferowanych przez stronę powodową wynika, że w dniu 21.05.2019 r. zawarto porozumienie pomiędzy (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W. a (...) (...) z siedzibą w L. (Cypr) do w/w umowy cesji wierzytelności z dnia 18.05.2018 r., na mocy którego to porozumienia zbywca wierzytelności oświadczył, że przysługują mu wymagalne i nieprzedawnione wierzytelności pieniężne wskazane w załączniku nr 1A oraz załączniku nr 18 do porozumienia. Sąd dostrzegł, jednak że stroną w/w umowy cesji był zbywca wierzytelności (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W., podczas gdy powód wywiódł dochodzone roszczenie z umowy pożyczki nr (...) zawartej z pozwanym w dniu 26.09.2018 r. z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Powód nie wykazał w żaden sposób, w jaki sposób doszło do następstwa prawnego pomiędzy pożyczkodawcą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. a (...) Spółką z o.o. z siedzibą w W., która to spółka zawarła później umowę cesji wierzytelności z powodem w przedmiotowej sprawie. Jak wynika bowiem z twierdzeń powoda pozwany zawarł w dniu 26.09.2018 r. z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. za pomocą środków porozumiewania się na odległość umowę pożyczki nr (...). Termin spłaty owej pożyczki został określony na dzień 26.10.2018 r., a jej spłata miała nastąpić jednorazowo (nie zaś w systemie ratalnym). W konsekwencji w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że wierzycielowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. nie przysługiwało prawo rozporządzenia wierzytelnością wobec pozwanego, a już na pewno nie tą konkretną wierzytelnością wynikającą z umowy pożyczki nr nr (...) (ani (...)). Wskazać bowiem należy, że przedmiotem przelewu co do zasady może być wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać, a wierzytelność ta powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Powód tymczasem nie wykazał, że konkretna wierzytelność wobec pozwanego została zbyta przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W..

Z twierdzeń powoda wynika nadto, że w dniu 6.10.2018 r. miało dojść do zawarcia umowy pożyczki refinansującej nr (...) pomiędzy pozwanym T. G. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Twierdzenia te okazały się jednak gołosłowne i nie zostały w żaden sposób wykazane przez powoda. Powód nie przedłożył owej umowy, czym pozbawił się jakiejkolwiek weryfikacji podnoszonych przez siebie racji. Strona powodowa nie wykazała przy tym, czy kwotę pożyczki wypłacono pozwanemu, czy też przelano ją na rachunek bankowy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. celem refinansowania zobowiązania pozwanego. W związku z tym brak jest jakichkolwiek podstaw by uznać, że w ogóle doszło do zawarcia umowy pożyczki refinansującej nr (...) pomiędzy pozwanym T. G. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Okoliczność ta koresponduje z faktem, że nie ma nawet uzasadnionych podstaw, by twierdzić, że pozwany rzeczywiście mógł zawrzeć umowę pożyczki refinansującej nr (...) w dniu 6.10.2018 r., albowiem w dacie tej termin zapłaty pożyczki nr (...) jeszcze nie upłynął. Pozwany zatem w otwartym terminie do spłaty pożyczki nr (...) nie miał żadnych uzasadnionych powodów, by ubiegać się o udzielenie pożyczki refinansującej na spłatę jeszcze niewymagalnego zobowiązania zaciągniętego w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Dalej Sąd dostrzegł, że powód podejmując próbę wykazania swej legitymacji procesowej czynnej wskazywał, że podmiot pożyczkowy jakim jest (...) Sp. z o.o. zawarł z (...) Sp. z o.o. w W. umowę o przeniesieniu ryzyka niespłacania pożyczek celem ograniczenia ryzyka wynikającego z charakteru prowadzonej działalności związanej z udzielaniem pożyczek, które powstaje w związku z zaprzestaniem spłat przez pożyczkobiorców. Jak wskazał powód, w związku z brakiem spłaty pożyczki w terminie przewidzianym umową, przekazano przedmiotową wierzytelność na rzecz (...) Sp. z o.o. w W., która to spółka następnie zawarła umowę cesji wierzytelności z powodem w przedmiotowej sprawie. Twierdzenia powoda budzą jednak wątpliwości, albowiem powód przedłożył załącznik do umowy o przeniesieniu ryzyka niespłacenia pożyczek, z którego wynika, że przedmiotem umowy była wierzytelność wobec T. G., wynikająca z umowy pożyczki refinansującej nr (...) zawarta z (...) Sp. z o.o. w W.. W załączniku tym wskazano, że umowa została zawarta dnia 2.01.2018 r., podczas gdy z samej umowy wynika, że została ona zawarta 20.01.2018 r. Jak jednak wywiedziono wyżej, powód nie wykazał, by pozwany w ogóle zawarł taką umowę (umowę pożyczki refinansującej), a nawet tego, by miał jakiekolwiek powody, by taką umowę zawierać. Powód załączył potwierdzenie przelewu na rzecz pozwanego kwoty 2.530,01 zł, jednak w żaden sposób nie można odnieść się do przelewu tychże środków bez zbadania postanowień umowy pożyczki z dnia 6.10.2018 r. Kluczową przy tym jednak kwestią jest to, że umowa ta (jak sam wskazał powód) przewidywała, że przez ryzyko niespłacania pożyczek w rozumieniu w/w umowy (implikującej po stronie (...) Sp. z o.o. przekazanie wierzytelności na rzecz (...) Sp. z o.o. w W.) należy rozumieć brak spłaty pożyczki udzielonej przez (...) Sp. z o.o. w terminie 30 dni od dnia wymagalności określonego harmonogramu spłaty pożyczki lub od daty wypowiedzenia umowy. W realiach przedmiotowej sprawy powód nie wykazał, by w ogóle doszło do zawarcia umowy pożyczki refinansującej nr (...) w dniu 6.10.2018 r., a tym bardziej tego, że pozwany miał się nie wywiązać z owej umowy. W konsekwencji nie można uznać, że (...) Sp. z o.o. mogła przekazać wierzytelność wobec pozwanego na rzecz (...) Sp. z o.o. w W.. Tym samym nie można uznać chociażby za uprawdopodobniony fakt, że (...) Sp. z o.o. w W. mógł rozporządzać wierzytelnością wobec T. G., wynikającą z umowy pożyczki refinansującej nr (...) zawartej z (...) Sp. z o.o. w W. (nie mówiąc już o udowodnieniu tej okoliczności).

Sumując powyższe powód, w ocenie Sądu orzekającego w przedmiotowej sprawie nie wykazał, by posiadał legitymację czynną do wystąpienia z niniejszym powództwem. Zaakcentować przy tym należy, że powód, jako profesjonalista, powinien być świadomy wystąpienia negatywnych konsekwencji procesowych, w przypadku, gdy powołuje mniej dowodów, niż tego wymaga materialno-prawna podstawa zgłoszonego roszczenia, zważywszy na wzgląd na profesjonalny charakter jego działalności i mocniejszą pozycję procesową (w korelacji do słabszej pozycji pozwanego konsumenta). To strona powodowa, wywodząca dla siebie korzystne skutki prawne była dysponentem niniejszego procesu, a rzeczą sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie obowiązany do działania we wskazanym zakresie z urzędu.

Z powyższych względów powództwo podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie przytoczonych przepisów w zw. z art. 6 k.c., a także na mocy art. 720 § 1 k.c. a contrario. Jednocześnie mając na uwadze, że powodowi nie przysługiwała legitymacja czynna do wystąpienia z przedmiotowym powództwem, zbędny był merytoryczny osąd pozostałych podnoszonych przez pozwanego zarzutów.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania. Powód jest niewątpliwie stroną przegrywającą proces w całości, wobec czego należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.817,00 zł, na którą składała się kwota 1.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.