Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 339/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Pile z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt II K 521/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

X

XXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXX

XXXXX

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

X

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXX

XXXXX

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

k. 387 – 391 dokumenty

Bez znaczenia dla ustalenia faktów

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na uznaniu, że oskarżony uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego nie ze złej woli, a jedynie przez wzgląd na swój stan zdrowia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wersja biegu wypadków i ich interpretacja przedstawione przez apelującego jawią się jedynie jako polemika z ustaleniami Sądu Rejonowego o przeciwnym charakterze, który relewantne dla sprawy okoliczności oparł na prawidłowo ocenionych środkach dowodowych. Sąd bowiem ocenił zgromadzone w sprawie dowody w sposób prawidłowy i kompleksowy.

Przestępstwa niealimentacji dopuszcza się tylko taka osoba, która może wykonać ciążący na niej obowiązek alimentacyjny, ale tego nie czyni mimo realnych możliwości. Uchylenie się od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej do alimentacji zachodzi wtedy, gdy zobowiązany mając obiektywną możliwość wykonania tego obowiązku nie dopełni go ze złej woli (uchw. SN z 9.6.1976 r., VI KZP 13/75, OSNKW 1976, Nr 7–8, poz. 86; wyr. SN z 27.2.1996 r., II KRN 200/95, OSN Prok. i Pr. 1996, Nr 10, poz. 8; wyr. SN z 24.11.1970 r., V KRN 437/70, OSNKW 1971, Nr 3, poz. 37; wyr. SN z 19.12.1979 r., V KRN 297/79, OSNPG 1980, Nr 6, poz. 79; wyr. SN z 7.10.1994 r., III KRN 136/94, Prok. i Pr. 1995, Nr 5, poz. 10; wyr. SN z 9.5.1995 r., III KRN 29/95, OSNKW 1995, Nr 9–10, poz. 64; wyr. SN z 11.28.1995 r., III KRN 137/95, Prok. i Pr. 1996, Nr 6, poz. 11; post. SN z 17.4.1996 r., II KRN 204/96, OSN Prok. i Pr. 1996, Nr 11, poz. 4; post. SA w Krakowie z 13.12.2000 r., II AKz 289/00, KZS 2000, Nr 12, poz. 28). Obowiązuje w tym przypadku reguła ultra posse nemo obligatur (Stefański R., Kodeks karny. Komentarz, 2020, Legalis el.).

W ocenie Sądu II instancji całkowicie prawidłowe było ustalenie Sądu Rejonowego (poczynione w oparciu o wiarygodną opinię sądowo-lekarską z 2 stycznia 2020 r. lek. S. P.), że stan zdrowia umożliwiał P. B. w okresie objętym zarzutem podjęcie pracy zarobkowej o charakterze pracy umysłowej i lekkiej pracy fizycznej w pełnym wymiarze czasu pracy, a nie w wymiarze części etatu, jak twierdzi obrońca. Forsowanie przez obrońcę stanowiska, że oskarżony był w stanie podjąć wyżej określone zajęcia w ograniczonym zakresie stanowiło zdaniem Sądu Okręgowego wyłącznie próbę nieusprawiedliwionej polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji, a zarazem nieuzasadnioną próbę umniejszenia swojej odpowiedzialności za popełniony czyn. Poza tym Sąd Rejonowy trafnie wywnioskował, iż sytuacja oskarżonego nie mogła być zła, skoro nie szukał on pracy zarobkowej (nie był wszakże zarejestrowany jako osoba bezrobotna) oraz nie korzystał z pomocy opieki społecznej. Natomiast okoliczność, na którą powołuje się obrońca oskarżonego, tj. że oskarżony legitymuje się jedynie wykształceniem podstawowym nie powoduje zdaniem Sądu Okręgowego, że P. B. nie miał realnej możliwości wykonywania obowiązku alimentacyjnego wobec swojej byłej małżonki. Nie przekonały Sądu Okręgowego w ww. zakresie argumenty obrońcy tego rodzaju, że kwalifikacje zawodowe oskarżonego ograniczyły znalezienie przez niego zatrudnienia na stanowisku związanym z wykonywaniem prac umysłowych, czy też lekkich prac fizycznych na tyle, że całkowicie uniemożliwiłoby to wykonywanie ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec W. B..

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność zarzutu.

Lp.

Zarzut

2

Rażąca niewspółmierność kary 3 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego przemawia za orzeczeniem kary grzywny.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary 3 miesięcy pozbawienia wolności okazał się częściowo zasadny. W ocenie Sądu Okręgowego, w niniejszej sprawie wymierzona oskarżonemu kara 3 miesięcy pozbawienia wolności (w zawieszeniu na okres 2 lat próby) razi surowością i stanowić będzie dla P. B.dolegliwość nieproporcjonalną do stopnia jego zawinienia, niezależnie od ustalenia czy wcześniejsze skazanie uległo zatarciu. Sąd Okręgowy uznał, że sankcją adekwatną do stopnia zawinienia P. B., strony podmiotowej przypisanego mu czynu, stopnia jego społecznej szkodliwości i postawy oskarżonego, będzie kara 1 miesiąca pozbawienia wolności (w zawieszeniu na okres 2 lat próby). Zdaniem Sądu Okręgowego kara w takim wymiarze powinna wpłynąć na zmianę lekceważącego stosunku P. B. do wykonywania nałożonych na niego obowiązków alimentacyjnych oraz wystarczająco zmotywować oskarżonego do przestrzegania prawa. Z tego powodu Sąd II instancji zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że obniżył do 1 (jednego) miesiąca wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności (punkt 1 sentencji wyroku).

Jeśli natomiast chodzi o zobowiązanie oskarżonego do systematycznego wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie W. B., nałożone na P. B. w punkcie III wyroku Sądu Rejonowego, było jak najbardziej uzasadnione i zrozumiałe, zważywszy na okoliczności sprawy.

Wniosek

Orzeczenie za zarzucany oskarżonemu czyn kary grzywny w wymiarze maksymalnie 150 stawek dziennych po 120 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o wymierzenie oskarżonemu kary grzywny zamiast kary pozbawienia wolności (z zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby) był zdaniem Sądu niezasadny. Biorąc pod uwagę realia niniejszej sprawy orzeczenie wobec oskarżonego kary grzywny byłoby zdaniem Sądu Okręgowego niecelowe, bowiem oskarżony winien posiadane środki pieniężne przeznaczać na systematyczną regulację zobowiązania alimentacyjnego względem swojej byłej małżonki.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w części co do sprawstwa i winy oskarżonego P. B. w zakresie przypisanego mu czynu oraz zobowiązania nałożonego na oskarżonego w punkcie III wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy w części co do winy P. B. w zakresie przypisanego mu czynu była niezasadność zarzutu apelacji dotyczącego błędu w ustaleniach faktycznych. Podniesione przez obrońcę argumenty w żaden sposób nie podważają racjonalności toku rozumowania Sądu meriti, który doprowadził tenże Sąd do konkluzji, że w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego sprawstwo i wina P. B.w zakresie przypisanego mu czynu nie budzi wątpliwości. W realiach niniejszej sprawy nie wystąpiły również podstawy wskazane w art. 439, 440 i 455 k.p.k., uzasadniające zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji. Kwestie dotyczące kary zostały natomiast szczegółowo wyjaśnione w punkcie 3.2 tabeli uzasadnienia.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie o karze zawarte w punkcie 1 zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Motywy zmiany wyroku w ww. zakresie przedstawione zostały powyżej, tj. w punkcie 3.2 tabeli.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd odwoławczy obciążył oskarżonego wydatkami za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł (ryczałt za doręczenia w postępowaniu odwoławczym) oraz na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223) wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 60 zł.

7.  PODPIS

Ewa Taberska