Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1281/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant: sekretarz sądowy Agata Rosa

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki jawnej w S.

przeciwko: S. J.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego S. J. na rzecz powódki (...) Spółki jawnej w S. kwotę 29.544,95 zł ( dwudziestu dziewięciu tysięcy pięciuset czterdziestu czterech złotych dziewięćdziesięciu pięciu groszy ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 października 2018 r do dnia zapłaty ,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.095 zł ( pięciu tysięcy dziewięćdziesięciu pięciu złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 1281/19

UZASADNIENIE

W dniu 07 stycznia 2019 r powódka (...) Spółka jawna w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego S. J. kwoty 29.544,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami postępowania , w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu żądania powódka wskazała , iż żądana pozwem kwota to niezapłacone jej, umówione wynagrodzenie za świadczone na rzecz pozwanego usługi prawne .

W dniu 13 maja 2019 r Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym (...) w S. w (...)Wydziale Cywilnym wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym , w którym uwzględnił żądanie pozwu w całości .

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa .

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał , że na poczet należnego powódce wynagrodzenia wpłacił łącznie kwotę 10.000 zł , na co nie otrzymał pokwitowania , ani rozliczenia . Na mocy ustnej umowy wynagrodzenie opiewało na 10 % sumy przyznanej przez Sąd w toczącej się z jego wniosku sprawie o podział majątku . W jego ocenie prawnicy celowo opóźniali postępowanie , czuje się przez nich skrzywdzony . Pan mecenas S. przed zakończeniem sprawy poprosił go przybycie do kancelarii , gdzie dał mu do podpisania czysty blankiet umowy do podpisania .Umowę tę podpisał , a później okazało się , że wynagrodzenie opiewało na 20% zasądzonej kwoty . Pozwany dowiedział się również , iż jako osobie biednej i bezdomnej przysługuje mu pomoc prawna z urzędu , dlatego uważa , iż przez powódkę został oszukany i skrzywdzony .

W odpowiedzi na sprzeciw powódka w całości podtrzymała żądanie pozwu. Zaprzeczyła, aby pozwany , poza kwotą 1.000 zł , dokonał zapłaty na jej rzecz innej kwoty . Zwróciła uwagę na sprzeczność w stanowisku pozwanego , który z jednej strony twierdzi , że był osobą bezdomną utrzymującą się z renty w kwocie 500 zł , a z drugiej strony twierdzi , że dokonał zapłaty na rzecz powódki kwoty 10.000 zł . Tylko z uwagi na trudną sytuację materialną pozwanego powódka wyraziła zgodę , by zapłata wynagrodzenia nastąpiła w sposób wskazany w umowie z dnia 22.04.2009 r tj. uiszczenia przez pozwanego kwoty 1.000 zł przy zawarciu umowy, a dokonania końcowego rozliczenia po prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy . Tym samym powódka świadczyła na rzecz pozwanego usługi prawne de facto kredytowo przez okres blisko 9 lat , a wysokość wynagrodzenia zależna była od treści postanowienia sądowego bądź ugody , jakie mogły zapaść w postępowaniu o podział majątku . Tym samym nielogiczne są twierdzenia pozwanego , jakoby powódka celowo przedłużała postępowanie przez blisko 9 lat . Pozwany nie przedstawił również żądnego dowodu , aby uiścił na rzecz powódki jakąkolwiek inną kwotę poza kwotą 1.000 zł . Pozwany nigdy nie otrzymał do podpisania czystego blankietu umowy do podpisania . Przez okres 9 lat był częstym gościem kancelarii i nigdy nie kwestionował zawartej przez strony umowy . Nie kwestionował też ustalonego sposobu rozliczenia .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi prawne w formie kancelarii adwokacko-radcowskiej .

W dniu 22 kwietnia 2009 r powódka, reprezentowana przez G. W., zawarła z pozwanym umowę o usługi prawne , której przedmiotem było prowadzenie sprawy o podział majątku dorobkowego byłych małżonków S. J. i H. J. . Strony ustaliły , że wynagrodzenie będzie płatne w dwóch ratach : I – w wysokości 1.000 zł płatnej w dniu zawarcia umowy oraz II – w wysokości 20 % należności pozwanego wynikających z prawomocnych orzeczeń sądowych lub ugód zawartych w wykonaniu umowy . Pozwany wpłacił pierwszą ratę wynagrodzenia , na co powódka wystawiła mu fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.000 zł .

Dowód :

-odpis z KRS powódki k. 11-12

-umowa o usługi prawne z dnia 22.04.2009 r k. 13-14

-faktura VAT nr (...) z dnia 22.04.2009 r k.51

-przesłuchanie G. W. k.140-142,

-przesłuchanie M. S. k. 142-143.

Zgodnie z treścią łączącej strony umowy , wnioskiem z dnia 05.05.2009 r powódka zainicjowała postępowanie przed Sądem Rejonowym (...) w S. , które toczyło się pod sygnaturą akt (...) . W sprawie odbyły się 23 rozprawy , na których pozwany był reprezentowany przez pełnomocnika . Z uwagi na śmierć uczestniczki postępowania postępowanie zostało zawieszone , a po podjęciu postępowania toczyło się pod sygnaturą (...) . Wówczas odbyło się kolejnych 11 rozpraw . Postanowienie kończące prawomocne , od którego odwołały się obie strony zapadło w dniu 26.01.2017 r

Bezsporne , a nadto dowód :

-wniosek o podział majątku z dnia 05.05.2009 r k. 15-18

-oświadczenie pozwanego z dnia 07.06.2013 r k. 113,

pismo powódki z dnia 07.06.2013 r k. 114,

-postanowienie (...) w S. z dnia 13.09.2013 r w sprawie (...) k. 115,

-postanowienie (...) w S. z dnia 16.06.2014 r w sprawie (...) k. 116,

-wniosek o podjęcie postępowania z dnia 27.10.2014 r k. 117 ,

-postanowienie (...) w S. z dnia 07.11.2014 r k. 118,

-postanowienie (...) w S. z dnia 26.01.2017 r k. 19-25

-apelacja wnioskodawcy z dnia 12.04.2017 r k.26-33

-odpowiedź na apelację k. 34-39,

-przesłuchanie G. W. k.140-142,

-przesłuchanie M. S. k. 142-143.

W dniu 30.01.2018 r rozpoznający apelacje Sąd Okręgowy w S. wydał prawomocne postanowienie , mocą którego zasądzono na rzecz pozwanego od uczestnika M. J. kwotę 111.338,65 zł , a od uczestniczki postępowania E. K. kwotę 147.724,75 zł , łącznie kwotę 259.063,40 zł .

Dowód :

-postanowienie SO z dnia 30.01.2018 r k. 40-50.

Zgodnie z treścią §4pkt.1ppkt II umowy , z chwilą wydania przez Sąd Okręgowy prawomocnego postanowienia zaktualizował się obowiązek pozwanego do zapłaty drugiej raty wynagrodzenia . Tym samym , powódka wezwała pozwanego do zapłaty części wynagrodzenia szczegółowo przedstawiając powodowi przebieg toczących się z jego udziałem postępowań , w tym zestawienie dokonywanych przez nią czynności . Następnie , pismem z dnia 08.08.2018 r pozwany uznał roszczenie powódki do kwoty 15.906,34 zł .

Dowód :

-pismo powódki z dnia 25.06.2018 r k.53-54

-pismo powódki z dnia 27.07.,2018 r k.55-59

-pismo pozwanego z dnia 08.08.2018 r k.60-61

-pismo powódki z dnia 10.08.2018 r k. 62-63

-przesłuchanie G. W. k.140-142,

-przesłuchanie M. S. k. 142-143.

Według wiedzy powódki pozwany do czasu wytoczenia niniejszego powództwa uzyskał przyznaną mu postanowieniem Sądu Okręgowego w S. z dnia 30.01.2018 r od uczestniczki E. K. spłatę w kwocie 147.724,75 zł . Dlatego też , w dniu 08.10.2018 r wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 29.544,95 zł brutto i wezwała pozwanego do zapłaty . Powyższa kwota stanowi 20% otrzymanej przez pozwanego od uczestniczki kwoty

( 20% x 147.724,75 zł ) . Wezwanie do zapłaty okazało się bezskuteczne .

Dowód :

-pismo pozwanego z dnia 04.09.2018 r k. 64

-wezwanie do zapłaty z dnia 08.10.2018 r k. 65

-faktura VAT nr (...) z dnia 08.10.2018 r k. 66

-przesłuchanie G. W. k.140-142,

-przesłuchanie M. S. k. 142-143.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości .

Powódka wywodziła swoje roszczenie z łączącej strony umowy o usługi prawne zawartej w dniu 22 kwietnia 2009 r . Na mocy umowy powódka zobowiązała się prowadzić sprawę sądową o podział majątku dorobkowego byłych małżonków S. J. i H. J. , a także reprezentować zleceniodawcę – S. J. – w trakcie ewentualnych negocjacji ugodowych i zawierania ugód . Strony ustaliły , iż umowa obowiązuje od dnia jej podpisania do czasu zakończenia postępowań sądowych w sprawie o podział majątku . Strony ustaliły , że pozwany zapłaci na rzecz powódki wynagrodzenie w dwóch ratach : 1.000 zł – w dniu podpisania umowy i w wysokości 20 % należności zleceniodawcy wynikających z prawomocnych orzeczeń sądowych lub ugód zawartych w wykonaniu umowy .

Okolicznością bezsporną i przyznaną przez pozwanego było , iż powódka należycie wywiązała się z zawartej umowy inicjując i reprezentując go w sprawie o podział majątku aż do prawomocnego jej zakończenia . Okolicznością bezsporną było również , iż w dniu podpisania umowy , tytułem pierwszej raty wynagrodzenia , pozwany uiścił na rzecz powódki kwotę 1.000 zł . Spór sprowadzał się do tego , czy zgodnie z postanowieniami umowy , pozwany po prawomocnym zakończeniu postępowania o podział majątku zapłacił na rzecz powódki pozostałą część wynagrodzenia określoną w §4 ust.1 pkt II umowy tj. w wysokości 20% należności zleceniodawcy wynikających z prawomocnych orzeczeń sądowych lub ugód zawartych w wykonaniu umowy. Prawomocnym postanowieniem z dnia 30 stycznia 2018 r Sąd Okręgowy w S. II Wydział Cywilny zasądził na rzecz pozwanego w niniejszego sprawie od uczestniczki E. K. kwotę 147.724,75 zł . Stąd w oparciu o §4 ust.1 pkt II umowy z dnia 22 kwietnia 2009 r powódka naliczyła należne jej wynagrodzenie w wysokości 20 % zasądzonej kwoty i wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 29.544,95 zł . Jak wykazało przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, pozwany powyższej kwoty należnej powódce tytułem wynagrodzenia za prowadzenie sprawy o podział majątku nie uiścił .

Zgodnie z treścią art. 734§1 kodeksu cywilnego , przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie . W myśl art. 735§1 kc jeżeli ani z umowy , ani z okoliczności nie wynika , że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia , za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie .

Mając na uwadze stan faktyczny ustalony w sprawie oraz treść cytowanego powyżej przepisu stwierdzić należy , iż zawarta przez strony umowa z dnia 22 kwietnia 2009 r jest umową zlecenia w rozumieniu przepisu art. 734 k.c. Skoro okolicznością bezsporną było , iż powódka wywiązała się z umowy , to zgodnie z postanowieniami paragrafu 4 należy się jej wynagrodzenie za świadczone na rzecz pozwanego usługi prawne . Poza sporem był fakt uiszczenia przez pozwanego pierwszej raty wynagrodzenia w kwocie 1.000 zł . Kwotę tę pozwany uiścił przy podpisaniu umowy . Spór sprowadzał się do obowiązku zapłaty przez pozwanego drugiej raty wynagrodzenia , określonej szczegółowo w §4 pkt1.ppkt II umowy . Wyjaśnienia pozwanego co do braku zapłaty tej kwoty na rzecz powódki oraz jej przyczyn były różne , sprzeczne ze sobą , nielogiczne , a także pokrętne . Pozwany wskazywał na swoją trudną sytuację materialną i bezdomność , pretensje do powódki że został przez nią oszukany , że przysługiwał mu pełnomocnik z urzędu , o czym nie wiedział , że umowa opiewała na 10 % zasądzonej kwoty a podpisał umowę in blanco , aż wreszcie pozwany podniósł , iż zapłacił powódce tytułem wynagrodzenia kwotę 10.000 zł , na co nie otrzymał żadnego potwierdzenia czy pokwitowania . Znamiennym jest , iż na żadną z podnoszonych okoliczności pozwany nie przedstawił żadnego dowodu , a podnoszone przez niego twierdzenia były gołosłowne . W szczególności pozwany nie poparł żadnym dowodem swojego twierdzenia , iż zapłacił na rzecz powódki kwotę 10.000 zł . Tymczasem , w myśl przepisu art. 6 kodeksu cywilnego , który stanowi , iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie , która z faktu tego wywodzi skutki prawne , ciężar wykazania tej okoliczności spoczywał na pozwanym , albowiem to on z faktu tego wywodził skutki prawne . Skoro powódka wywiązała się z zawartej przez strony umowy , to należy się jej wynagrodzenie . W sytuacji , gdy obowiązek uiszczenia powódce wynagrodzenia pozwany kwestionował podnosząc , iż uiścił już tytułem wynagrodzenia kwotę 10.000 zł , to okoliczność tę powinien udowodnić odpowiednimi dowodami . W sytuacji , gdy takich dowodów nie przedstawił - jego twierdzenia w tym zakresie pozostały gołosłowne , a zatem obowiązany jest do uiszczenia powódce należnego jej wynagrodzenia w wysokości 20 % zasądzonej na jego rzecz kwoty 147.724,75 zł prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w S. z dnia 30.01.2018 r . Tym samym żądanie pozwu należało uznać za uzasadnione w całości i zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 29.544,95 zł , o czym orzeczono jak w punkcie 1. sentencji wyroku z dnia 29.10.2020 r .

Odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono od dnia 16 października 2018 r tj. od dnia następnego po terminie zapłaty wskazanym w wezwaniu z dnia 08.10.2018 r . Podstawę prawną ich zasądzenia stanowią przepisy art. 481§1 kc i art. 455 kc , zgodnie z treścią których, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego , wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia , chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności , za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi . Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania , świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do zapłaty .

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów złożonych przez strony , których treść i prawdziwość nie była przez nikogo kwestionowana oraz w oparciu o zeznania G. W. i M. S. , które z nimi korespondowały . Zeznania pozwanego , poza okolicznościami przez niego przyznanymi , nie zasługiwały na uwzględnienie , ponieważ mijały się z prawdą i nie zostały poparte żadnym dowodem .

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku jest konsekwencją art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Przywołany przepis stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Na gruncie przywołanych przepisów pozwany jako przegrywający sprawę obowiązany jest zwrócić powódce wszystkie poniesione przez nią niezbędne koszty procesu, do których należy zaliczyć wynagrodzenie pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata w kwocie 3.600 złotych, ustalone zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz uiszczony przez powódkę wpis od pozwu w kwocie 1.478 zł .Łącznie , tytułem kosztów procesu , należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.095 zł , o czym orzeczono jak w pkt 2. sentencji wyroku .

Sędzia Agnieszka Kuryłas