Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 598/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 grudnia 2019 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. wniosła przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (poprzednio (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S.) o zapłatę kwoty 28 885,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 9 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Powódka jako nabywca wierzytelności od E..pl spółki z o.o. dochodzi od pozwanej wynagrodzenia tytułem pośrednictwa w najmie siły roboczej - kierowców pojazdów TIR na rzecz pozwanej. Pozwana mimo skierowanych wezwań do zapłaty nie spełniła świadczenia, informując o dokonanej kompensacie.

Nakazem zapłaty z dnia 19 maja 2020 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Podniosła zarzut potrącenia wierzytelności, wynikających z nienależytego wykonania umowy przez kierowców zatrudnianych przez E..pl spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, którego potrącenia ww. spółka nie kwestionowała. Pozwana wskazała, że w związku z nienależytym wykonaniem umowy złożyła oświadczenie o jej wypowiedzeniu. W zakresie kwoty 8295,86 zł pozwana podniosła, że spełniła na rzecz komornika sądowego ww. kwotę w związku z dokonanym zajęciem wierzytelności ww. spółki.

Pismem z dnia 4 września 2020 r. powódka cofnęła pozew w zakresie kwoty 8295,86 zł, wnosząc o zasądzenie kosztów procesu w całości, wraz z odsetkami.

Postanowieniem z dnia 10 września 2020 r. sąd umorzył postępowanie w części, to jest co do kwoty 20 589,30 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 9 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 listopada 2015 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (zleceniodawca) zawarła z (...).pl spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (zleceniobiorca) umowę wynajmu siły roboczej w zakresie zapewnienia obsługi pojazdów ciężarowych w transporcie drogowym.

Przedmiotem umowy było odpłatne świadczenie przez spółkę (...).pl na rzecz pozwanej usług związanych z zapewnieniem obsługi pojazdów ciężarowych używanych przez pozwaną w transporcie drogowym. Wykonywanie usług polegać miało na rekrutacji przez spółkę (...).pl kandydatów, a następnie wydelegowaniu do dyspozycji pozwanej osoby lub osób, które po ich zaakceptowaniu przez pozwaną pełnić miały obowiązki operatorów pojazdów. Osoby te zwane w umowie „operatorami” miały dysponować czasem niezbędnym do wykonania usługi przewozowej w całości na rzecz pozwanej z wykorzystaniem jej pojazdu (§ 1 umowy).

Strony umowy ustaliły wysokość wynagrodzenia zleceniobiorcy na kwotę 8000 zł miesięcznie netto za każdego wynajętego operatora, powiększoną o należny podatek VAT. Zgodnie z zawartą umową zleceniobiorca każdego miesiąca miał wystawiać jedną zbiorczą fakturę, uwzględniającą łączną ilość wszystkich wynajętych zleceniodawcy pracowników w danym miesiącu kalendarzowym (§6 ust. 1 i 2). Faktury za dany miesiąc kalendarzowy miały być opłacone przez zleceniodawcę na numer konta bankowego wskazany w umowie w terminie do 8. dnia tego miesiąca (§6 ust. 4).

Umowa została zawarta na czas nieokreślony, z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Umowa mogła zostać wypowiedziana ze skutkiem natychmiastowym w przypadku braku płatności powyżej 14 dni od daty płatności wskazanej na fakturze lub wykonywania umowy w sposób narażający drugą stronę umowy na poważną szkodę majątkową. Zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności. W sprawach nieunormowanych zastosowanie miały ogólne warunki zawierania umów wynajmu siły roboczej, stanowiące załącznik nr 1 do umowy oraz przepisy kodeksu cywilnego (§7).

Zgodnie z § 4 ust. 1 i 2 umowy zleceniodawca nie odpowiadał za rozliczenia dokonywane pomiędzy operatorem a zleceniobiorcą. Zleceniodawca zobowiązał się do nieprzekazywania żadnych kwot pieniężnych ani innej formy wynagrodzenia wynajętemu operatorowi, poza środkami „firmowymi”, tj. ponoszonymi w drodze wydatkami na rzecz realizowanych przewozów (opłaty gotówkowe za autostrady, parkingi, naprawy bieżące itp.). Środki te zleceniodawca rozliczał bezpośrednio z operatorem po jego powrocie na bazę.

Z kolei zgodnie z § 4 OWU zleceniodawca zobowiązał się nie przekazywać żadnych składników wynagrodzenia wynajętemu pracownikowi ani w gotówce, ani w naturze. Wyjątek miały stanowić pieniądze w gotówce lub na karcie płatniczej , przeznaczone wyłącznie na cele firmowe, np. naprawa przebitego koła w zakładzie wulkanizacyjnym, opłaty za autostrady itp. Środki te pracownik miał rozliczać bezpośrednio z klientem po powrocie na bazę i nie miały one mieć wpływu na wysokość wynagrodzenia pracownika, ani na ewentualne zaliczki.

Zleceniodawca zobowiązał się nadto do niezatrudniania bezpośrednio u siebie wynajętego operatora przez czas trwania niniejszej umowy oraz przez trzy lata po jej ustaniu pod rygorem zwrotu zleceniobiorcy utraconych przez niego korzyści majątkowych (§4 ust. 3 umowy).

Aneksem z dnia 27 kwietnia 2017 r. zmieniono ww. postanowienie umowy w ten sposób, że zleceniodawca zobowiązał się do niezatrudniania bezpośrednio u siebie wynajętego wcześniej operatora przez okres co najmniej 6 miesięcy od daty zakończenia pracy tego operatora na rzecz zleceniobiorcy, pod rygorem zwrotu zleceniobiorcy utraconych przez niego korzyści majątkowych.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa z dnia 30 listopada 2015 r. k. 7-8;

- OWU k. 9-10;

- licencja k. 11;

- certyfikat k. 12;

- aneks nr (...) z dnia 27 kwietnia 2017 r. k. 13;

- KRS pozwanej k. 16-19;

- zeznania świadka A. W. k. 258-261v.;

Spółka (...).pl sp. z o. o. zawierając umowę wynajmu siły roboczej z pozwaną, reprezentowana była przez ówczesnego prezesa zarządu w osobie P. J. (1), który zrezygnował z tej funkcji ze skutkiem na dzień 30 listopada 2016 r. Z dniem 1 grudnia 2016 r. na stanowisko jedynego członka zarządu (prezesa) spółki powołano Oleksandra P.. P. J. (1) na mocy uchwały z dnia 1 grudnia 2016 r. został ustanowiony prokurentem spółki.

Na przełomie 2016 i 2017 roku pozwana prowadziła z P. J. (1) korespondencję e-mailową w sprawie obniżenia należności za kolejną fakturę o 720 zł w związku ze zmianami trasy kierowcy podczas kursu w dniach 13-15 października 2016 r. (nadłożenia drogi przez kierowcę B. K.), w sprawie noty obciążeniowej 6/12/2016 r. wystawionej przez pozwaną na rzecz (...).pl sp. z o. o. oraz w sprawie problemów z uzyskaniem kart pobytu dla kierowców z Ukrainy.

P. J. (1) został wykreślony z KRS jako członek zarządu (...).pl sp. z o.o. z dniem 1 marca 2019 r., kiedy to ujawniono w rejestrze przedsiębiorców Oleksandra P.. Z dniem 19 marca 2019 r. P. J. (1) został wykreślony z KRS jako prokurent tej spółki.

Dowód:

- umowa sprzedaży udziałów k. 158-159;

- uchwały k. 160-161;

- dane zarządu k. 162;

- zgoda na pełnienie funkcji k. 163;

- lista wspólników k. 164;

- oświadczenie k. 165-166;

- korespondencja e-mail k. 64, 182-187,

- KRS spółki (...) k. 20-21;

- oświadczenie P. J. (2) k. 196-245, 246-252;

- zeznania świadka A. W. k. 258-261v.

Pismem z dnia 28 lutego 2018 r. pozwana wypowiedziała umowę wynajmu siły roboczej w zakresie zapewnienia obsługi pojazdów ciężarowych z dnia 30 listopada 2015 r. z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, tj. ze skutkiem na dzień 31 marca 2018 r.

Bezsporne, a nadto dowód:

- pismo z dnia 28 lutego 2018 r. k. 14;

- zeznania świadka K. R. k. 261v.-263.

- zeznania świadka A. W. k. 258-261v.

Na wniosek wierzyciela A. K. komornik sądowy w dniu 16 marca 2018 roku zajął wierzytelności dłużnika (...).pl sp. z o. o. należne mu od pozwanej. Komornik wskazał, że przepis art. 504 k.c. wyłącza możliwość umorzenia wierzytelności przez potrącenie w razie zajęcia wierzytelności przez osobę trzecią.

Dowód:

- zawiadomienie o zajęciu wierzytelności, korespondencja z komornikiem k. 74-75.

Dnia 30 marca 2018 r. (...).pl spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wystawiła na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. fakturę VAT nr (...) na kwotę 28 885,16 zł brutto, tytułem wynajmu trzech pracowników w marcu 2018 r., z terminem płatności do dnia 8 kwietnia 2018 r.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 30 marca 2018 r. k. 26;

- faktura VAT nr (...) k. 25.

W związku z dokonanym zajęciem wierzytelności wynikającej z faktury VAT nr (...) pozwana w dniu 9 kwietnia 2018 roku uiściła komornikowi sądowemu w toku postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1462/18 kwotę 8295,86 zł.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu z dnia 9 kwietnia 2018 r. k. 76;

- zawiadomienie o umorzeniu egzekucji z wierzytelności, k 75v.

Pozwana dnia 21 lutego 2018 r. wystawiła notę obciążeniową, z terminem płatności do dnia 7 marca 2018 r., na podstawie której obciążyła spółkę (...).pl sp. z o.o. kwotą 100 zł tytułem opłaty manipulacyjnej z powodu braku podbitych CMR w rozładunku.

Pozwana dnia 28 lutego 2018 r. wystawiła fakturę, z terminem płatności do dnia 14 marca 2018 r., na podstawie której obciążyła spółkę (...).pl sp. z o.o. kwotą 86,10 zł tytułem kosztów, jakimi została obciążona z powodu udzielenia przez pozwaną informacji o kierowcy na żądanie organów ścigania. Pozwana wskazała dane kierowcy Y. T. w celu ukarania go mandatem karnym za przekroczenie prędkości.

Pozwana dnia 27 marca 2018 r. wystawiła notę obciążeniową, na podstawie której obciążyła spółkę (...).pl sp. z o.o. kwotą 1160,02 zł, z terminem płatności do dnia 10 kwietnia 2018 r. tytułem nierozliczonych wydatków z karty pre-paid przekazanej kierowcy Y. T..

Pozwana wystawiła fakturę z dnia 31 marca 2018 r., z terminem płatności do dnia 14 kwietnia 2018 r., na podstawie której obciążyła spółkę (...).pl sp. z o.o. kwotą 2887,81 zł tytułem poniesionych kosztów pomocy drogowej na terenie Danii w związku ze zjechaniem zestawem na nieutwardzoną drogę i wyciągnięcia pojazdu za kwotę (...),53 DKK.

Pozwana po zakończeniu współpracy ze spółką (...).pl sp. z o.o. ujawniła zaginięcie ciągnika samochodowego marki M. należącego do pozwanej i powiadomiła o tym zdarzeniu policję. Na podstawie danych (...) pojazdu pozwana ujawniła poszukiwany ciągnik przed posesją na terenie Niemiec pod adresem, który wskazywany był przez spółkę (...).pl sp. z o. o. niemieckim organom jako adres do doręczeń. Pojazd został sprowadzony do siedziby pozwanej. W dniu 10 kwietnia 2018 r. prokurator wszczął śledztwo w sprawie przywłaszczenia mienia powierzonego w postaci przedmiotowego ciągnika na szkodę pozwanej.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2018 r. Krajowy Rejestr Długów Biuro (...) spółka akcyjna we W., działając na rzecz spółki (...).pl sp. z o.o. wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 28 885,16 zł tytułem faktury VAT nr (...) w terminie 7 dni od daty doręczenia.

Pozwana wystawiła wobec spółki (...).pl sp. z o.o. dnia 24 kwietnia 2018 r. notę obciążeniową na kwotę 22 198,69 zł, z terminem płatności do dnia 8 maja 2018 r., tytułem kosztów związanych z przywłaszczeniem pojazdu pozwanej, koniecznością jego odzyskania i wyrobienia wymaganych dokumentów, poniesionej szkody z uwagi na niemożność korzystania przez pozwaną z pojazdu.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 66;

- pismo informacyjne L. N. k. 68;

- formularz odpowiedzi k. 69-70;

- protokół wydania karty płatniczej k. 71;

- zestawienie transakcji k. 72;

- faktury za pomoc drogową k. 77-78;

- delegacje dla kierowców, viatoll, zadanie przewozowe, korespondencja e-mail k. 80-85;

- zawiadomienie o wszczęciu śledztwa k. 96;

- zestawienie rat leasingu k. 87;

- nota nr 1/25/02/2018 k. 65;

- faktura VAT nr (...) k. 67;

- nota nr 1/33/03/2018 k. 73;

- faktura nr (...) k. 79;

- nota nr 1/21/04/2018 k. 86;

- kopie przesyłek, wydruki śledzeni k. 88-93;

- protokół zatrzymania k. 253-256;
- wezwanie do zapłaty z dnia 11 kwietnia 2018 r. k. 27;

- wiadomość e-mail z dnia 11 kwietnia 2018 r. k. 28;

- oświadczenie P. J. (2) k. 196-245, 246-252;

- zeznania świadka A. W. k. 258-261v.;

- zeznania świadka K. R. k. 261v.-263.

Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2018 r. Prokuratora Rejonowa S.-P. w S. umorzyła śledztwo w sprawie zgłoszonego przez pozwaną przywłaszczenia ciągnika.

Dowód:

- postanowienie z dnia 7 grudnia 2018 r. k. 188-189.

Dnia 30 stycznia 2019 r. (...).pl spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w M. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbyła na rzecz powódki wierzytelność w kwocie 28 885,16 zł, przysługującą jej w stosunku do pozwanej z tytułu faktury VAT nr (...).

Bezsporne, a nadto dowód:

- odpis KRS powódki k. 22-25;

- umowa cesji z dnia 30 stycznia 2019 r. k. 29.

Pismem z dnia 18 lipca 2019 r. pełnomocnik pozwanej w odpowiedzi na wezwanie z dnia 2 lipca 2019 r. do zapłaty ww. kwoty na rzecz powódki odmówił zapłaty. Powołał się na dokonaną wcześniej kompensatę wierzytelności przysługujących pozwanej w stosunku do spółki (...).pl. sp. z o.o. tytułem not obciążeniowych nr (...)/1/25/02/2018, (...), PK/23/03/2018, (...) 1/21/04/2018 oraz faktur VAT nr (...), FA (...).

Dowód:

- pismo z dnia 18 lipca 2019 r. k. 30v., 107;

- rozliczenie FA 103/TC/18 k. 31v., 108;

- zeznania świadka A. W. k. 258-261v.

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2019 r. prokurator Prokuratury Rejonowej Szczecin-P. w S. uwzględnił zażalenie pozwanej na postanowienie o umorzeniu śledztwa. Sprawę zarejestrowano pod nową sygnaturą PR 1Ds (...).2019.

Dowód:

- pismo z dnia 19 sierpnia 2019 r. k. 190.

Pismem z dnia 5 czerwca 2020 r. pozwana oświadczyła (...).pl spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o potrąceniu wierzytelności pozwanej wynikających z dokumentów księgowych w łącznej kwocie 34 728,48 z wierzytelnością spółki wynikającą z faktury VAT nr (...) z dnia 30 marca 2018 r. w kwocie 28 885,16 zł. Pismo to przesłała do wiadomości powódce.

Dowód:

- pismo z dnia 5 czerwca 2020 r. k. 94, 106;

- dowody nadania k. 95.

Stan faktyczny ustalono w pierwszej kolejności na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, zarówno prywatnych (art. 245 k.p.c.), jak i urzędowych (art. 245 k.p.c.), z których strony wyprowadzały częściowo odmienne wnioski. Oświadczenie P. J. (1) załączone przy piśmie powódki z dnia 9 października 2020 r. sąd potraktował jako dokument prywatny, a mianowicie, że wymieniony złożył oświadczenie o treści podanej w tym dokumencie. Sąd posiłkował się również zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków A. W. i K. R. w zakresie, w jakim korespondowały one ze zgromadzonym materiałem dokumentarnym, mając na uwadze, że są oni pracownikami pozwanej, a tym samym solidaryzują się ze stroną procesu.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo po częściowym ograniczeniu, w zakresie w jakim postępowanie nie zostało umorzone w części, zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszym postępowaniu powódka jako nabywca wierzytelności domagała się od pozwanej należności z tytułu faktury VAT, wystawionej na podstawie umowy wynajmu siły roboczej z dnia 30 listopada 2015 roku. Umowę z dnia 30 listopada 2015 roku, określoną przez jej strony jako umowę wynajmu siły roboczej, zakwalifikować należy jako umowę o świadczenie usług. Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Przedmiotem umowy, o której mówi art. 750 k.c., może być zobowiązanie do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych, w tym także do dokonywania ich w sposób stały (trwały) lub periodyczny. Przedmiotem analizowanej umowy było wykonywanie przez E..pl spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S. za pośrednictwem zatrudnionych przez ww. spółkę kierowców („operatorów”) określonych czynności faktycznych – obsługi pojazdów pozwanej, co przesądza o dokonanej powyżej kwalifikacji umowy. Należność określona w spornej fakturze wynikała z zapewnienia przez wspomnianą spółkę na rzecz pozwanej obsady trzech kierowców ciągników siodłowych z naczepą za marzec 2018 roku i co do zasady nie była ona kwestionowana przez pozwaną.

Podobnie nie była przedmiotem sporu legitymacja powódki do dochodzenia roszczeń na własną rzecz, która wynika z przedłożonej przez nią umowy cesji z E..pl spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz z art. 509 k.c. Legitymacja czynna powódki nie budziła również wątpliwości sądu, w szczególności sąd nie dopatrzył się nieważności umowy przelewu z uwagi na treść art. 510 § 2 k.c. Przelana na powódkę wierzytelność jest w sposób dostateczny oznaczona, powódka uiściła z tego tytułu cenę, a tym samym jest zawarty element odpłatności.

Powódka wykazała roszczenie wynikające ze spornej faktury VAT co do zasady jak i co do wysokości, co potwierdzają także zeznania zawnioskowanych przez pozwaną świadków. Spór w rozpoznawanej sprawie ogniskował się zatem wokół zasadności podniesionego przez pozwaną zarzutu potrącenia wierzytelności.

Zgodnie z art. 203 1 §1 k.p.c. podstawą zarzutu potrącenia w niniejszym procesie mogła być tylko wierzytelność pozwanego z tego samego stosunku prawnego co wierzytelność dochodzona przez powoda, chyba że wierzytelność pozwanego jest niesporna lub uprawdopodobniona dokumentem niepochodzącym wyłącznie od pozwanego.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego, w szczególności w świetle oświadczenia o potrąceniu z dnia 5 czerwca 2020 r. oraz zeznań świadków, zarzut potrącenia nie zasługiwał na uwzględnienie. Strona pozwana nie wykazała w niniejszym procesie, zgodnie z ciężarem dowodu (art. 6 k.c.), aby na etapie przedprocesowym, w szczególności przed cesją wierzytelności (bądź zawiadomieniem o cesji), złożyła oświadczyła o potrąceniu jakichkolwiek wierzytelności z wierzytelnościami przysługującymi pierwotnemu wierzycielowi. Dopiero w toku procesu pozwana złożyła wspomniane oświadczenie o potrąceniu z dnia 5 czerwca 2020 roku, które zostało zaadresowane i skierowane do poprzenika prawnego powódki - (...).pl spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Pomimo że pozwana miała wiedzę o dokonanym przelewie na rzecz powódki i nie kwestionowała legitymacji czynnej powódki, to nie skierowała ww. oświadczenia o potrąceniu wobec powódki, a wobec wierzyciela pierwotnego. Również z egzemplarza tego dokumentu przedłożonego przez powódkę do akt sprawy (k. 106) wynika, że nie jest ona adresatem oświadczenia o potrąceniu. Powódce oświadczenie to zostało przesłane jedynie do wiadomości. Zawnioskowani przez pozwaną świadkowie wprawdzie zeznali, że spółce (...).pl były przesyłane noty czy faktury pozwanej objęte oświadczeniem o potrąceniu, wraz z dokumentami kompensat, jednak żadnych wcześniejszych oświadczeń o potrąceniu pozwana nie przedstawiła. Zwraca uwagę, że takich dokumentów pozwana nie przedłożyła wraz z notami/fakturami, które miały zostać nadane przesyłkami pocztowymi do wierzyciela pierwotnego (k. 89-93). Z przedłożonych przez pozwaną potwierdzeń nadań i zwróconych przesyłek nie wynika, jakie dokumenty były doręczone; przede wszystkim pozwana nie wykazała, że były to oświadczenia o kompensacie, datowane na dzień nadania przesyłek. Jeżeli zwrócona korespondencja rzeczywiście zawierała „kompensaty” , to pozwana tym bardziej powinna takie oświadczenia złożyć do sprawy.

Również potrącenie, na które powołuje się pełnomocnik pozwanej w piśmie z dnia 18 lipca 2019 r. w odpowiedzi na wezwanie powódki do zapłaty, jak i odpierając powództwo, nie odniosło zamierzonego przez niego skutku. Stosownie do treści art. 498 k.c. potrącenie może być bowiem skutecznie dokonane, jedynie wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki: wierzytelności muszą być wzajemne, co oznacza, że każda ze stron jest wierzycielem drugiej i jednocześnie jej dłużnikiem. Muszą być one jednorodzajowe. Wierzytelność strony korzystającej z potrącenia ma być wymagalna i zaskarżalna. W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się, że dokonanie rozliczenia wierzytelności przez potrącenie wymaga precyzyjnego zidentyfikowania potrącanych wierzytelności, a w związku z treścią art. 502 k.c., także wskazania, kiedy powstały potrącane wierzytelności. Bez tego nie jest możliwe zastosowanie powołanego przepisu przy ocenie przesłanek decydujących o dopuszczalności i granicach skutecznego potrącenia. Precyzyjne zidentyfikowanie potrącanej wierzytelności jest istotne także i z tego powodu, że po dokonaniu potrącenia nie mogą pozostać wątpliwości co do tego, jakie wzajemne wierzytelności i w jakich granicach przysługują jeszcze rozliczającym się stronom (por. wyrok SN z dnia 10.02.2012 r., II CSK 314/11, LEX nr 1130158). Z pewności nie spełnia tego wymogu tzw. „rozliczenie” pozwanej spornej faktury datowane na 3 lipca 2019 roku (k. 31v). Jakkolwiek można zidentyfikować wierzytelność powódki, gdyż tzw. rozliczenie pozwanej dotyczy faktury objętej niniejszym pozwem. Z zeznań świadka A. W., który rzeczony dokument podpisał, wynika, że tabelaryczne zestawienie rozliczenia spornej faktury VAT było wydrukiem z systemu księgowego innego dokumentu, który powstał wcześniej. Świadek był niekonsekwentny, gdyż wskazał, że to księgowa miała „zająć” się tym rozliczeniem, dokonując kompensaty, jednakże w tym zakresie również jest brak dowodów na te okoliczności. Wydruk ten nie był zatem oświadczeniem o dokonanym potrąceniu roszczeń wzajemnych, na które powołuje się w sprzeciwie pozwana, a które wg pozwanej miało zostać skierowane do wierzyciela pierwotnego przed cesją czy zawiadomieniem o cesji na rzecz powódki. Świadkowie nie byli także w stanie wyjaśnić kiedy i jakie wierzytelności w latach poprzednich podlegały potrąceniu. Podkreślenia wymaga, że przepisy o potrąceniu nie przewidują umorzenia wierzytelności wzajemnych z mocy samego prawa, tylko z racji tego, że strona przeciwna twierdzi, iż posiada wierzytelność wzajemną. O ile w ramach współpracy stron umowy z 30 listopada 2015 roku pierwotny wierzyciel uznając obciążenie za zasadne, pomniejszał należną wierzytelność wskazaną w fakturze VAT o to obciążenie - co wynika z przedłożonej korespondencji, to w rozpoznawanej sprawie pod koniec współpracy stron brak jest dowodów na to, aby pierwotny wierzyciel czy powódka zaakceptowali którąkolwiek z not lub faktur pozwanej. Art. 498 k.c. wymaga złożenia stosownego oświadczenia w tym przedmiocie, choćby w sposób dorozumiany. Takie oświadczenie pozwanej pojawiło się dopiero na etapie sprzeciwu od nakazu zapłaty i zostało skierowane nie do powódki, a wobec wierzyciela pierwotnego, który wszak zbył wzajemną wierzytelność na rzecz powódki. Potrącenie to nie wywołało zatem zamierzonego skutku.

Po drugie wierzytelności pozwanej przedstawione do potrącenia nie zostały wykazane, jak również co do części z nich istnieje ustawowy zakaz ich potrącania. Strona pozwana nie wykazała aby powstałe szkody będące podstawą obciążenia powstały z winy kierowców zatrudnionych przez pierwotnego wierzyciela. Kwota 100 zł tytułem niepodstemplowanego dokumentu CMR nie wynika z żadnego dokumentu, w szczególności umowa nie przewidywała kary z tego tytułu. Świadek A. W. zeznał, że była to opłata manipulacyjna, jednak nie sposób zdekodować, na jakiej podstawie pozwana obciążyła spółkę.

W świetle § 4 umowy oraz § 4 OWU, jak również protokołu przekazania karty płatniczej (k. 71) środki przekazane kierowcy w ramach karty przedpłaconej i ich rozliczenie obciążało bezpośrednio kierowcę (operatora). Pozwana, która udostępniła kierowcy taką kartę, nie mogła obciążyć nierozliczonymi wydatkami z karty pre-paid pierwotnego wierzyciela kwotą 1160,02 zł, której kierowca nie udokumentował fakturami/paragonami.

Z dokumentów przy sprzeciwie, w szczególności ze zdjęcia fotoradaru, gdzie niewidoczny jest wizerunek kierowcy, nie wynika również, że to wskazany przez pozwanego kierowca pierwotnego wierzyciela popełnił wykroczenie na terenie Niemiec. Pozwana nie wykazała, że koszt udzielenie informacji w tym przedmiocie (86,10 zł) powstał w związku z nienależytym wykonaniem usługi przez kierowcę zatrudnionego przez pierwotnego wierzyciela. Podobna uwaga dotyczy kosztów pomocy drogowej udzielonej na terenie Danii (2887,81 zł).

W zakresie poniesionych kosztów odzyskania przywłaszczonego ciągnika, w kwocie 22 198,69 zł, nie sposób uznać, aby roszczenie to wywodziło się z tego samego stosunku prawnego. Nie zostały postawione w związku z tym zdarzeniem jakiekolwiek zarzuty, a tym bardziej nie zapadł prawomocny wyrok karny (art. 11 k.p.c.). Pozwana wykazała jedynie, że toczy się śledztwo w tej sprawie. Przede wszystkim zaś roszczenie to pozwana wywodzi w związku z popełnionym przestępstwem (deliktem). A z mocy prawa niedopuszczalny jest zarzut potrącenia wierzytelności wynikającej z czynów niedozwolonych zgodnie z art. 505 pkt 3 k.c. Z tych też względów sąd pominął wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu transportu drogowego, jako niemający znaczenia dla rozstrzygnięcia i zmierzający do przedłużenia postępowania.

Odnośnie do kwoty 8295,86 zł, to niezależenie od tego, że pozwana przelała tę kwotę w toku egzekucji komorniczej przeciwko (...).pl sp. z o. o. zauważyć należy, że przepis art. 504 k.c. wyłącza możliwość umorzenia wierzytelności przez potrącenie w razie zajęcia wierzytelności przez osobę trzecią. Co do tej kwoty powódka (zresztą słusznie) cofnęła pozew, gdyż pozwana w tym zakresie spełniła świadczenie w związku z zajęciem przez komornika sądowego wierzytelności (...).pl sp. z o. o.

Mając powyższe na uwadze, powództwo po częściowym umorzeniu na skutek cofnięcia, podlegało uwzględnieniu w całości, tj. co do kwoty 20 583,30 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 9 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty.

Orzeczenie o odsetkach oparte zostało o normę wynikającą z art. 8 ust. 1 w zw. z art. 4 a ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 k.p.c. Powódka utrzymała się z żądaniem w 71%, a w zakresie, w jakim cofnęła pozew, traktowana jest jako przegrana. Wskazać należy, że spełnienie świadczenia co do kwoty 8295,86 zł nastąpiło 9 kwietnia 2018 roku, a więc przed nabyciem przez powódkę wierzytelności od (...).pl sp. z o. o. (...) wierzytelności (dłużnik w sprawie Km 1462/18) był stroną postępowania egzekucyjnego, z tego tytułu powinien mieć wiedzę o zajęciu wierzytelności i umorzeniu postępowania w tym zakresie wobec spełnienia świadczenia co do kwoty 8295,86 zł. Okoliczność, że nie przekazał tej informacji powódce jako nabywcy wierzytelności nie może obciążać pozwanej, nawet mimo lakonicznej odpowiedzi pełnomocnika pozwanej w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty.

Powódka poniosła opłatę od pozwu w kwocie 1445 zł, od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i wynagrodzenie pełnomocnika 3600 zł, które ustalono w wysokości stawki minimalnej na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, co daje łączną kwotę 4647 zł.

Pozwana, która utrzymała się z obroną w 29%, poniosła opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i wynagrodzenie pełnomocnika 3600 zł.

Po wzajemnym skompensowaniu kosztów procesu w zakresie, w jakim strony traktowane są jako wygrane, zasądzono na rzecz powódki od pozwanej kwotę 2545 zł. O odsetkach od kosztów orzeczono na podstawie art. 98§1 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)