Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 149/20

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2020 r.

4.Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

5. Przewodnicząca: SSA Małgorzata Jankowska

6. Sędziowie: SA Stanisław Stankiewicz

7. SO del. do SA Dorota Mazurek (spr.)

8. Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Pajewska

9.przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Niebuszewo w Szczecinie del. do Prokuratury Okręgowej w Szczecinie Edyty Sielewończuk

10.po rozpoznaniu w dniu 1 października 2020 r. sprawy

11.J. M.

o odszkodowanie i zadośćuczynienie za krzywdę związaną z pozbawieniem wolności J. M. w dniach 22 grudnia 1970 r. – 23 grudnia 1970 r.

12.na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

13.od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

14.z dnia 25 lutego 2020 r. sygn. akt III Ko 769/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- kwotę zasądzoną tytułem odszkodowania podwyższa do 10.786,30 (dziesięciu tysięcy siedmiuset osiemdziesięciu sześciu, 30/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku,

- kwotę zasądzoną tytułem zadośćuczynienia podwyższa do 20.000 (dwudziestu tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy J. M. kwotę 240 (dwustu czterdziestu) złotych tytułem zwrotu uzasadnionych wydatków związanych z ustanowieniem w sprawie pełnomocnika;

IV.  koszty postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

SSO (del.) Dorota Mazurek SSA Małgorzata Jankowska SSA Stanisław Stankiewicz

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 149/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 25 lutego 2020 roku sygn. III Ko 769/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k., polegające na dowolnej ocenie dowodów i wyciągnięcie z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wniosków sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że zasądzona kwota zadośćuczynienia jest kwotą odpowiednią,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na błędnym uznaniu iż pozbawienie wolności J. M. nie cechowało się szczególnym stopniem drastyczności, pomimo tego, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika odmienny stan faktyczny sprawy,

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a poprzez uznanie, że w okolicznościach niniejszej sprawy sumą odpowiednią zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez J. M. wynikającą z niesłusznego pozbawienia wolności w okresie od 22 do 23 grudnia 1970 roku w związku z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego jest kwota 12.000 złotych,

4. naruszenie prawa materialnego tj. art. 361 § 1 i 2 k.c. polegające na redukcji kwoty odszkodowania o 50 %, jakie J. M. mógłby wydać na własne utrzymanie, podczas gdy wykładnia przepisu wskazuje na odpowiedzialność odszkodowawczą za straty, jakie poniósł pokrzywdzony, jak również korzyści, które mógłby osiągnąć,

5. obrazę prawa materialnego art. 481 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie i nie przyznanie od zasądzonych sum odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, pomimo że takie żądanie zostało zgłoszone w piśmie z dnia 1 października 2018 roku

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wywiedziona przez pełnomocnika wnioskodawcy apelacja okazała się zasadna częściowo jako, że w istocie Sąd Okręgowy ustalając wysokość zadośćuczynienia nie tylko nie dostrzegł istotnych okoliczności zdarzenia, takich jak sposobu postępowania funkcjonariuszy wobec bezprawnie zatrzymanego J. M., w tym wszystkich wskazanych przez niego czynności związanych z ich postępowaniem gdy stał wśród nich nagi, w tym uderzenia w penisa linijką, ale przede wszystkim nie wziął pod uwagę, że taki sposób postępowania poniżał pokrzywdzonego, co świadczy o drastyczności zdarzenia w połączeniu z uderzeniem wnioskodawcy skutkującym koniecznością jego przewiezienia do szpitala. Sąd Okręgowy nie zakwestionował twierdzeń J. M., co do tego w jaki sposób z nim postępowano w dniu 23.12.1970 roku. A skoro tak, to w istocie winien dostrzec wszystkie okoliczności wynikające z przeprowadzonych dowodów, a miarkując na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wysokość zadośćuczynienia, okoliczności te dostrzec w komplecie i przydać im należytą wagę. Nie dostrzeżenie owych okoliczności wynikających z zeznań uznanego za wiarygodnego wnioskodawcy, skutkowało niezasadnym uznaniem, że drastyczność zdarzenia wiązała się li tylko z faktem zadania J. M. uderzenia skutkującego koniecznością natychmiastowego przewiezienia go do szpitala i potrzebą podjęcia leczenia jak i jego kontynuowania w warunkach domowych. Tymczasem owa drastyczność była też wynikiem sposobu zadawania mu uderzeń linijką, które jeśli nawet nie spowodowały uszkodzeń tego narządu ciała, to niewątpliwie wiązały się z doznaniem cierpień fizycznych i psychicznych wywołanych poniżeniem. Przez brak ustaleń w tym zakresie, choć należało je poczynić wobec uznania za wiarygodne relacji z przebiegu zdarzenia opisywanego przez wnioskodawcę w pełnym zakresie, kwota zadośćuczynienia nie była kwotą odpowiednią w rozumieniu art. 445 § 1 i 2 k.c. i art. 448 § 2 k.c., ale nie w takim stopniu, jak na to wskazuje skarżący. W pozostałym bowiem zakresie Sąd I instancji wszystkie okoliczności prawidłowo ustalił i uwzględnił.

Sąd Apelacyjny, akceptuje ukształtowany w judykaturze pogląd, iż wysokość zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, przyznawanego na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz.U.2018.2099 j.t. ze zm.), należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. Nie mniej akceptacja owej wysokości zadośćuczynienia była by uzasadniona w sytuacji gdyby Sąd I instancji wszystkie okoliczności należycie dostrzegł i należycie uwzględnił. Pominięcie przywołanych powyżej faktów nakazuje częściowe uwzględnienie zarzutu i określenie wysokości zadośćuczynienia z uwzględnieniem całokształtu owych okoliczności, występującym w danej sprawie. Bez ich uwzględnienia kwota zadośćuczynienia byłaby niewspółmierne do charakteru zdarzenia i cierpień doznanych przez wnioskującego o zadośćuczynienie. Zachodząca dysproporcja nie jest jednak tak znaczna by zrównać ją z oczekiwaniami skarżącej. Sąd odwoławczy stwierdza, że właściwe ustalenie wszystkich okoliczności związanych ze sposobem zachowania funkcjonariuszy względem wnioskodawcy, jest istotne z punktu widzenia poczucia sprawiedliwości. Ich nie uwzględnienie prowadziło bowiem do wystąpienia różnicy nie dającej się zaakceptować. Dlatego też, w ocenie Sądu odwoławczego, brak uwzględnienia, okoliczności wskazanych przez wnioskodawcę w szczególności tych urągających jego godności, nakazywał zwiększenie kwoty zadośćuczynienia do kwoty 20.000 zł.

Nie ma racji autorka apelacji, że kwota zadośćuczynienia winna być ukształtowana na oczekiwanym przez nią poziomie jako, że żądana kwota wskazuje, że skarżąca traktuje dochodzoną kwotę, nie jako zadośćuczynienie za doznane krzywdy, lecz sposób na osiągnięcie przez wnioskodawcę bezpodstawnego wzbogacenia. Odwołanie się w skardze do rozstrzygnięć zapadłych w innych sprawach, w sytuacji gdy miały one odmienny charakter nie może odnieść spodziewanego skutku. Kwoty zadośćuczynienia zasądzane w innych sprawach mogą stanowić jedynie wskazówkę dla sądu rozpoznającego daną sprawę (mieć charakter pomocniczy), natomiast orzeczenia te w żadnym stopniu sądu tego nie wiążą (zob. wyrok SN z 28.06.2005 r., I CK 7/05, LEX nr 153254; wyrok SN z 03.07.2007 r., II KK 321/06, LEX nr 299187; wyrok SA w Gdańsku z 29.01.2014 r., II AKa 1/14, LEX nr 1430706; wyrok SA w Katowicach z 25.05.2017 r., II AKa 141/17, LEX nr 2343430).

Nie było zatem trafne odwoływanie się przez autorkę apelacji do praktyki orzeczniczej, jako argumentu mającego rzekomo przemawiać za zasądzeniem zadośćuczynienia w oczekiwanej wysokości, z pominięciem indywidualnego charakteru rozpoznawanej sprawy. Skarżąca zdaje się nie dostrzegać, że o „odpowiedniości” zadośćuczynienia za doznaną krzywdę - w rozumieniu art. 445 k.c., decyduje sąd orzekający na podstawie zindywidualizowanych kryteriów, wynikających z materiału dowodowego danej sprawy. Wysokość zadośćuczynienia, które powinno być odpowiednie, wyznaczają przy tym dwie granice: mianowicie z jednej strony, musi ono przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną, z drugiej zaś powinno być utrzymane w rozsądnych granicach. To obecnie podwyższone do kwoty 20.000 złotych zadośćuczynienie odpowiada, tak całości krzywdy doznanej przez wnioskodawcę, jak i warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa w którym funkcjonuje i przez to staje się odpowiednie w rozumieniu art. 445 § 1 i 2 k.c. tj. takie które złagodzi doznaną krzywdę, nie będąc źródłem wzbogacenia. Taka kwota niewątpliwie zrównoważy wnioskodawcy negatywne przeżycia wiążące z pozbawienia wolności, ale również konsekwencje do których doszło w wyniku owego pozbawienia wolności, ale też i sposób w jaki go traktowano i następstwa wynikające bezpośrednio ze zdarzenia, jako, że ma charakter zindywidualizowany.

W konsekwencji po uwzględnieniu powyżej wskazanych okoliczności kwota 20.000 złotych w swoim całokształcie uwzględnia wszystkie krzywdy doznane przez wnioskodawcę w trakcie zdarzenia i w ocenie Sądu Apelacyjnego w pełni rekompensuje poniesione przez niego krzywdy.

Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 361 § 1 i 2 k.c. należy stwierdzić, że pojęcie szkody nie zostało w k.c. zdefiniowane, nie mniej tak doktryna, jak i orzecznictwo wykształciły definicję szkody przez którą należy rozumieć uszczerbek w dobrach chronionych prawnie poniesiony wbrew woli poszkodowanego. W odniesieniu do szkody majątkowej oznacza on uszczerbek w dobrach majątkowych. Rację ma skarżący, że granice szkody majątkowej wyznaczają strata oraz utracone korzyści. Doktryna i judykatura zgodnie wskazują na metodę dyferencyjną jako sposób określenia wysokości szkody majątkowej. To zaś nakazuje porównać dwie wartości mianowicie stan majątku poszkodowanego istniejący po zdarzeniu, z którego szkoda wynikła, z hipotetycznym stanem majątku poszkodowanego, który istniał by gdyby owe zdarzenie nie nastąpiło. Wysokość szkody tak rozumiana jest różnicą pomiędzy wartością tych stanów majątkowych. Nie mniej metoda dyferencyjna nie zawsze będzie odpowiednim sposobem obliczenia szkody. Punktem wyjścia winien być całokształt stosunków majątkowych poszkodowanego, nie zaś tylko dobro przeciwko któremu zdarzenie szkodzące było bezpośrednio skierowane. Skoro art. 361 k. c. proklamuje pełne odszkodowanie, poszkodowany powinien więc uzyskać tak damnum emergenes, jak i lucrum cessans.

Dlatego należy zgodzić się ze skarżącą, że ograniczenie kwoty odszkodowania do 50 % wartości wynagrodzenia, jakie uzyskał by wnioskodawca, nie zasługuje na akceptację. Zważyć bowiem należy, że jak wynika z relacji wnioskodawcy koszty tak utrzymania jego, jak i jego rodziny (zony i dziecka) ponieśli rodzice wnioskodawcy. Wnioskodawca jeśli nawet nie był obligowany do zwrotu im owych poniesionych kosztów jego utrzymania, to niewątpliwie zużył środki, które owi rodzice oszczędzając mogli przekazać mu w przyszłości jako spadkobiercy. Powiązanie między szkodą, a uzyskaniem owej korzyści nie musi mieć adekwatnego związku przyczynowego. Wnioskodawca pracując poniósł by koszty swojego utrzymania i nie byłby wzbogacony o ową kwotę, co nie zmienia więc faktu, że taka kwota pozostała by w zasobach jego bliskich do których miałby niewątpliwie prawo, co więcej owe 50 % mógłby zużyć wedle własnej woli w tym na taki sposób własnego utrzymania, który procentował by w przyszłości lepszym jego wykształceniem, stanem zdrowia, czy wyższymi dochodami. Niewątpliwie trafnie wskazuje skarżąca, że mógłby z tytułu pozyskania całości zarobków otrzymać dodatkowe gratyfikacje w formie premii, nagród itp. Dlatego też należy się zgodzić ze skarżącym, że brak było podstaw do ograniczenie kwoty odszkodowania do 50 % wartości utraconych przez niego zarobków, zwłaszcza w sytuacji gdy ich wysokość ustalono kierując się również treścią art. 322 k.p.c. i poprzestając na odniesieniu owego wynagrodzenia do wynagrodzenia przeciętnego. Z tego też względu wysokość owego wynagrodzenia należało podwyższyć do żądanej przez wnioskodawcę kwoty 10.786,30 złotych k 36. Zasądzenie 100% przekraczałoby żądaną kwotę, co nie znajdowałoby uzasadnienia.

Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 481 § 1 i 2 k.c. stwierdzić należy, że jest on bezpodstawny. Nie kwestionując tego, że wnioskodawcy należą się odsetki, wskazać należy, że dotyczą one świadczenia wymagalnego, a świadczenie tak o odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie, staje się wymagalne dopiero z momentem uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego. Do czasu wydania przez sąd prawomocnego orzeczenia odsetki nie przysługują. Odsetki od sumy pieniężnej stanowiącej tak odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie są wynagrodzeniem za opóźnienie w zapłacie sumy pieniężnej, która jest wymagalna i dlatego odsetki przysługują od dnia uprawomocnienia się wyroku. Świadczenia przyznawane przez sądy w oparciu o rozdział 58 k.p.k., jak i oparte o art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku, mają charakter cywilny, a zatem sąd karny zobligowany jest także zasądzić ustawowe odsetki od zasądzonych kwot, o ile oczywiście osoba uprawniona złoży w tym względzie odpowiednie żądanie. Chwilą, od której powinny być naliczane odsetki, jest uprawomocnienie się wyroku, gdyż dopiero wtedy roszczenie o zapłatę staje się wymagalne. Reguła z art. 481 k.c. nie ma zastosowania w orzekaniu o odsetkach od odszkodowania i zadośćuczynienia w niniejszej sprawie. Skarb Państwa (dłużnik) nie może być w zwłoce do chwili wydania prawomocnego orzeczenia, w którym kwota odszkodowania i zadośćuczynienia zostanie oznaczona, bo do tej pory nie wie jaką kwotę powinien uiścić. Wiedzę tę zyskuje z momentem wydania prawomocnego orzeczenia i dopiero od tego momentu należne są mu odsetki. Stanowisko takie zostało wyrażone wielokrotnie przez Sądy orzekające w przedmiocie odpowiedzialności Skarbu Państwa za opóźnienie w wypłacie odszkodowania i zadośćuczynienia i każdorazowo wskazywano w nich, że dopiero orzeczenie sądowe określające kwotę zadośćuczynienia lub odszkodowania daje poszkodowanemu wierzycielowi prawo żądania ich wypłaty z odsetkami od uprawomocnienia się orzeczenia. Pełnomocnik wnioskodawcy nie przedstawił argumentów podważających poglądy zawarte w orzeczeniach Sądu Najwyższego ( min. postanowienie Sądu Najwyższego- Izba Karna z dnia 15 marca 2018 roku II KK 88/18, w wyrokach Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawach II AKa 422/17, II AKa 193/18, jak i w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 marca 2019 roku sygn. akt II AKa17/19, czy wcześniejszych Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 maja 2015 roku II AKa148/15, czy wreszcie wobec treści zawartych w Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 1991 roku I KZP odnoszącej się wprost do roszczeń z art. 8 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, której treść nie uległa dezaktualizacji, zwłaszcza w zakresie wskazania, że z właściwości zobowiązania Skarbu Państwa do wypłaty odszkodowania i zadośćuczynienia przewidzianego w rozdziale 50 i przepisie art. 8 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku wynika, że terminem spełnienia świadczenia – art. 455 k.c. jest uprawomocnienie się orzeczenia zasądzającego odszkodowanie czy zadośćuczynienie. Należy też mieć na względzie, że do wykonania orzeczeń wydanych w postępowaniu przewidzianym w Rozdziale 50 kodeksu postępowania karnego ma zastosowanie kodeks karny wykonawczy, a w szczególności art. 9 § 1 tego kodeksu, co oznacza, że postępowanie wykonawcze wszczyna się bezzwłocznie.

W apelacji nie została przedstawiona argumentacja, która byłaby przekonująca w zakresie tej problematyki, analogicznie zresztą jak wcześniej we wniosku o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od zadośćuczynienia oraz odszkodowania w oparciu o wskazany przepis.

Wniosek

o zmianę wyroku, poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawcy dalszych dochodzonych kwot tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak powyżej wskazano, skoro Sąd I instancji nie kwestionował żadnego z przeprowadzonych w toku postepowania dowodów, w tym zeznań wnioskodawcy w żadnej części, to winien był poczynić w oparciu o nie ustalenie, że drastyczność zdarzenia wynikała nie tylko z faktu zadania wnioskodawcy uderzenia na skutek którego doznał on obrażeń ciała wynikających z karty leczniczej leczenia szpitalnego, ale też na skutek sposobu postępowania z nim, w czasie gdy był rozebrany bicia go po genitaliach, co było dla niego bolesne i co niewątpliwie biorąc pod uwagę to, że był rozebrany, a otaczało go kilku funkcjonariuszy, którzy byli uzbrojeni i szydzili z jego osoby, było dla niego poniżające i krzywdzące podobnie jak doznane urazy ciała. Z tego też względu należało podwyższyć wysokość zadośćuczynienia za doznaną krzywdę do kwoty 20.000 zł, by nie była jedynie kwotą symboliczną, ale stanowiłaby kwotę odpowiednią w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. W ocenie Sądu Apelacyjnego kwota 20.000 złotych będzie taką kwotą odpowiednią. Uwzględni bowiem nie tylko czas w jakim wnioskodawca był pozbawiony wolności, ale i to, że odbyło się to bez żadnego tytułu prawnego, nawet biorąc pod uwagę ówczesne przepisy dot. zatrzymań, a co więcej w czasie tego pozbawienia wolności wobec J. M. stosowano metody poniżające (uderzenie w intymne części ciała), tak wpływające na jego psychikę, jak i fizyczne działania, które skutkowały obrażeniami ciała i koniecznością jego hospitalizacji, a następnie długotrwałego leczenia i to do tego w ukryciu.

Sąd uznał, też za zasadne podwyższenie kwoty odszkodowania do tej żądanej we wniosku jako, że ustalenie jej na poziomie wskazanym przez Sąd jako uzasadnionej do kwoty 5.979 złotych w sytuacji powołania się na art. 322 k.p.c. i przyjęcie, że wnioskodawca zużyłby aż 50 % wynagrodzenia na niezbędne utrzymanie siebie i swoich bliskich nie było uzasadnione, zwłaszcza w kontekście faktu, że to jego zstępni wydatkowali owe kwoty, co nie tylko mogło pomniejszyć ich majątek, ale też wpłynąć w przyszłości na majątek J. M., a co istotne, niewątpliwie część poniesionych wydatków nie byłaby w ogóle poniesiona w sytuacji gdyby nie doszło do zdarzenia. Dotyczy to tak wydatków związanych z transportem poszkodowanego ze szpitala do jego ciotki, jak i ponoszonymi w okresie jego pobytu u ciotki kosztami jego pobytu i leczenia, niezależnie od ponoszenia kosztów utrzymania jego bliskich.

W konsekwencji żądana kwota odszkodowania w wysokości 10.786,30 złotych jest kwotą jaka winna być zasądzona na rzecz wnioskodawcy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W pozostałym zakresie poza zmianami wskazanymi w pkt 5.2.1 zaskarżone orzeczenie zostało utrzymane w mocy tak w zakresie oddalenia wniosku ponad kwotę 20.000 złotych z tytułu zadośćuczynienia (ponad kwoty uwzględnione, jak i co do charakteru należnych odsetek tak z tytułu zasądzonego zadośćuczynienia, jak i odszkodowania – ustawowych od dnia uprawomocnienia się wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W zakresie oddalającym wniosek o zadośćuczynienie ponad kwotę 20.000 zł z przyczyn wskazanych w pkt 3.1

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana wysokości zadośćuczynienia i podwyższenie owej kwoty do 20.000 złotych, jak i podwyższenie kwoty odszkodowania do 10.768,30 złotych z przyczyn wskazanych w pkt 3.1

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec częściowego uwzględnienia zarzutu zawartego w apelacji odnoszącego się do wysokości zadośćuczynienia, jak i uwzględnienia zarzutu odnoszącego się do odszkodowania wysokość zasądzonych z tego tytułu kwot ustalono na wskazanym powyżej poziomie, uznając, że kwota zadośćuczynienia w tej wysokości będzie kwotą odpowiednią , a ustalona wysokość odszkodowania odpowiadająca żądaniu strony odpowiadająca żądaniu wnioskodawcy jest mu należna.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt III i IV

Stosownie do treści art. 13 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego koszty postępowania w sprawie ponosi Skarb Państwa, na rzecz wnioskodawcy zasądzono kwotę 240 złotych z tytułu ustanowienia pełnomocnika.

7.  PODPIS

SSO del. Dorota Mazurek SSA Małgorzata Jankowska SSA Stanisław Stankiewicz

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

apelacja pełnomocnika wnioskodawcy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana