Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 240/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 czerwca 2020 r. sygn. II K 35/20.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ obrońca skazanego

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ w części

☒

co do kary

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

0.11.4. Wnioski

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

K. K.

Aktualna opinia o skazanym z zakładu karnego.

opinia

139-141

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Opinia

Art. 424 § 1 pkt 1 kpk nie przewiduje wskazywania powodów uznania dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Rażąca niewspółmierność kary łącznej w wymiarze 7 lat pozbawienia wolności wynikająca z nieuwzględnienia w należytym stopniu wszystkich okoliczności przemawiających na korzyść K. K., a w szczególności pozytywnej prognozy kryminologicznej dotyczącej skazanego, wyrażanego żalu oraz skruchy z powodu popełnionych przestępstw oraz wzorowego funkcjonowania skazanego na terenie zakładu karnego, co sprawia, że kara ta jest zbyt surowa.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przeanalizowanie powyższego zarzutu (zaskarżona jest wyłącznie wysokość kary pozbawienia wolności) wymaga przypomnienia, że wyrokiem łącznym dotyczącym kary pozbawienia wolności objęte były następujące kary:

1) 10 miesięcy pozbawienia wolności (zarządzona) za 3 oszustwa popełnione w sierpniu 2015 r. (wyrok z 19 kwietnia 2017 r., VII K 25/17 SR w Gorzowie Wlkp.),

2) łączna 8 miesięcy pozbawienia wolności (zarządzona), na co złożyły się kary:

a) 6 miesięcy pozbawienia wolności za oszustwo popełnione w czerwcu 2016 r.,

b) 6 miesięcy pozbawienia wolności za oszustwo popełnione wiosną 2014 r.;

3) 8 miesięcy pozbawienia wolności (warunkowo zawieszona, niezarządzona) za oszustwo popełnione jesienią 2010 r. (wyrok z 19 kwietnia 2018 r., II K 554/17 SR w Strzelcach Kraj.),

4) łączna, 1 roku i 7 miesięcy pozbawienia wolności (wyrok łączny z 15 stycznia 2020 r., II K 712/19 SR Słubice), na co złożyły się kary:

a) 1 roku pozbawienia wolności za oszustwo popełnione jesienią 2016 r.,

b) 10 miesięcy pozbawienia wolności za oszustwo popełnione w marcu 2019 r.

5) łączna, 4 lat pozbawienia wolności (wyrok z 24 lutego 2020 r., II K 57/19 SR w Gorzowie Wlkp.), na co złożyły się kary:

a) 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za 7 oszustw popełnionych w latach 2009-2011,

b) 6 miesięcy pozbawienia wolności za oszustwo popełnione wiosną 2013 r.,

c) 2 lat pozbawienia wolności za oszustwo popełnione w styczniu/lutym 2017 r.,

d) 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za 45 oszustw popełnionych w latach 2015-2019,

e) 6 miesięcy pozbawienia wolności za użycie fałszywego dokumentu popełnione w listopadzie 2017 r.;

6) 6 miesięcy pozbawienia wolności za dwa fałszerstwa dokumentów popełnione w listopadzie 2018 r.

Łączeniu podlegają zatem kary za 65 przestępstw (62 oszustwa i 3 fałszerstwa dokumentów lub ich użycie) popełnionych na przestrzeni 10 lat (2009-2019), przy czym suma kar jednostkowych wynosi 11 lat i 6 miesięcy (z uwzględnieniem faktu, że jedna z kar, z wyroku z pkt. 3, pozostaje warunkowo zawieszona i zgodnie z art. 89 § 1b kk według stanu prawnego obowiązującego w chwili wydawania wyroku przez Sąd Okręgowy, korzystnego dla skazanego, liczy się ją „w połowie”). Natomiast dokonane wcześniej trzy połączenia kar z tej grupy obniżyły sumę kar do 8 lat i 1 miesiąca.

K. K. został, co wynika z karty karnej, siedem razy skazany w okresie, gdy popełniał te przestępstwa: trzy razy w roku 2017, trzy razy w roku 2018 i jeszcze raz w lutym 2019 r. Ostatnie przestępstwa będące przedmiotem orzekania popełnił w marcu 2019 r. (co zresztą według przepisów obowiązujących obecnie uniemożliwiłoby orzeczenie kary łącznej za te czyny, za które je orzeczono, ale zastosowanie ma do skazanego art. 4 § 1 kk).

Trudno w tej sytuacji podzielić pogląd skarżącego, że co do K. K. istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna. Jeżeli skazany przez 10 lat stale dokonywał oszustw, to niewątpliwie dał dowód, że jest to wybrany przez niego sposób utrzymywania się. W trakcie, gdy czynów tych dokonywał, wydano co do niego siedem wyroków skazujących i nie skłoniły one skazanego do zaprzestania popełniania przestępstw, ostatniego oszustwa dokonał po zapadnięciu już siedmiu wyroków skazujących za wcześniejsze czyny, a kilka miesięcy później doprowadzono go do zakładu karnego.

Wyrażany przez skazanego żal i skrucha budzą zatem zasadnicze wątpliwości co do szczerości. Był on wielokrotnie skazywany, orzekano wobec niego kary z warunkowym zawieszeniem, sądy dawały wiarę, że zmieni on swój sposób życia, a skazany mimo to nadal popełniał oszustwa. Być może obecnie skazany, deklarujący krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw, żałuje tych czynów już szczerze, ale to dlatego, że spotkały go odpowiednie konsekwencje ich popełnienia. Skazany ma bardzo liczne zobowiązania z racji popełnionych przestępstw i oświadcza administracji zakładu karnego, że je spłaca: nie wykazał jednak tego i wiarygodności jego oświadczeń sprawdzić się nie da, a skazany nie należy do osób wiarygodnych z uwagi na jego przeszłość.

Zachowanie skazanego w zakładzie karnym, do którego dobrowolnie się nie stawił (został doprowadzony) jest prawidłowe, ma on istotnie pozytywną opinię i we właściwy sposób układa stosunki ze służbą więzienną i współosadzonymi, uczestniczy w resocjalizacji. Nie jest to jednak okoliczność, która w jego przypadku przesądza o pozytywnej prognozie, gdyż nie dowodzi zmiany sposobu myślenia skazanego. Wielokrotni sprawcy oszustw, nazywani zawodowymi oszustami (a do tej kategorii, z uwagi na wielość popełnionych czynów, skazanego trzeba zaliczyć) zawsze mają umiejętność bezkonfliktowego funkcjonowania w środowisku i robienia dobrego wrażenia, bo gdyby tych umiejętności nie posiadali, nie byliby w stanie nikogo oszukać. Nie są nacechowani agresją czy wulgarnością i dlatego z reguły potrafią dobrze funkcjonować w zakładach karnych, co nie daje od razu podstaw do wyciągnięcia wniosku, że po odbyciu kary swoje naganne wcześniej zachowanie radykalnie zmienią. Do takich wniosków będzie można dojść dopiero po odpowiednio długim okresie resocjalizacji.

Sąd Okręgowy orzekał karę pozbawienia wolności w granicach od 4 lat do 8 lat i 1 miesiąca, z uwagi na orzeczone już kary łączne, ale nie można tracić z pola widzenia faktu, że suma kar jednostkowych (w tym za ciągi przestępstw) wynosiła 11 lat i 6 miesięcy. Dokonane wcześniej połączenia kar skróciły skazanemu okres pobytu w zakładzie karnym o 3 lata i 5 miesięcy. Tymczasem instytucja wyroku łącznego powinna działać w ten sposób, by na wysokość ostatecznej kary łącznej wcale nie wpływała okoliczność, że wcześniej co do skazanego wyroki łączne już zapadały. Nie wolno bowiem nagradzać sprawców wielokrotnych za to, że regularnie składają nowy wniosek o wydanie wyroku łącznego po każdym kolejnym wyroku skazującym, ani też karać ich za to, że ze złożeniem takiego wniosku poczekają na zapadnięcie wszystkich wyroków, nie chcąc powodować dodatkowych postępowań. Sprawca wielokrotny powinien otrzymać tę samą karę łączną bez względu na to, czy zapada ona po jednym tylko przeprowadzeniu postępowania o wydanie wyroku łącznego, czy też postępowanie to poprzedziło zapadnięcie kilku innych wyroków łącznych, które finalnie utraciły moc. Wydawanie wielu wyroków łącznych nie jest bowiem okolicznością, którą kodeks karny przewidział jako przesłankę obniżającą ostateczną wysokość kary łącznej.

Wymierzona przez Sąd Okręgowy kara łączna 7 lat pozbawienia wolności jawi się jako ukształtowana prawidłowo. Uwzględnia zarówno podobieństwo czynów, jak i długi czas ich popełniania. Celem kary łącznej nie jest nagradzanie sprawcy za to, że popełnił wiele przestępstw, ale sprowadzenie wielu kar do jednej, odpowiadającej całości przestępczych działań skazanego. Orzeczenie żądanej kary 4 lat pozbawienia wolności oznaczałoby, że skazanemu w ramach łączenia „darowano” by niemal 2/3 orzeczonych wobec niego kar jednostkowych. Na takie dobrodziejstwo K. K. po prostu nie zasługuje.

Wniosek

O orzeczenie kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji, czyli 4 lat pozbawienia wolności.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uwzględnienie wniosku o orzeczenie kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji, standardowo składanego przez oskarżonych i obrońców zasadniczo w każdej sprawie o wydanie wyroku łącznego, sprawiłoby, że kara łączna byłaby rażąco i niewspółmiernie łagodna i nie odpowiadałaby w żadnym stopniu karom jednostkowym, które się na nią składają. Natomiast kara łączna 7 lat pozbawienia wolności w pełni odpowiada zasadom łączenia kar i wymierzania kary łącznej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Nie było.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec stwierdzenie niezasadności zarzutu rażącej niewspółmierności kary, inne orzeczenie niż utrzymanie wyroku w mocy nie było możliwe.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1Nie miała miejsca.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Nie miało miejsca.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Nie miało miejsca.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Orzeczenie o kosztach obrony znajduje oparcie w § 17 ust. 5 oraz § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

III

Art. 624 § 1 kpk przewiduje zwolnienie od kosztów sądowych skazanego, dla którego uiszczenie kosztów byłoby zbyt uciążliwe, a skazany ma przed sobą wiele lat odbywania kary i znaczne należności, w tym alimentacyjne.

7.  PODPIS

SSO Maciej Strączyński SSA Stanisław Kucharczyk SSA Andrzej Wiśniewski

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o karze

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ w części

☒

co do kary

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

0.11.4. Wnioski

☒ zmiana