Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 16 listopada 2020 r. w Suwałkach

sprawy Z. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie wysokości kapitału początkowego

w związku z odwołaniem Z. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 17 września 2020 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 794/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 17.09.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponownie ustalił Z. G. wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999 r., w kwocie 92 783,46 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresu od 1.10.1988 r. do 31.12.1988 r., gdyż w tym okresie wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym.

W odwołaniu od powyższej decyzji Z. G. domagał się jej zmiany. Wskazał, że od podjęcia zatrudnienia w 1972 r., jako uczeń zawodu, do 1.01.1999 r. jego staż wynosi łącznie 27 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a więc wyliczenie organu rentowego (26 lat 5 miesięcy i 1 dzień) jest błędne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje :

Z. G. urodził się (...) Jego staż zawodowy na dzień ustalenia kapitału początkowego przedstawia się następująco:

1.  od 2.05.1972 r. do 30.04.1975 r. nauka zawodu fotografa w Spółdzielni (...) w E.;

2.  od 2.05.1975 r. do 31.05.1990 r. fotograf w Spółdzielni (...) w E.;

- okresy udokumentowane świadectwem pracy z 22.07.1994 r. (k.24 akt rentowych);

3.  od 31.05.1990 r. do 31.12.1998 r. działalność gospodarcza (...), (potwierdzenie ubezpieczenia osób opłacających składki na własne ubezpieczenia przez organ rentowy – k.8 akt rentowych).

Do wniosku o ustalenie kapitału początkowego Z. G. dołączył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za okres od 2.05.1972 r. do 31.05.1990 roku sporządzone przez Związek (...) w W., w którym wskazano wynagrodzenie za poszczególne lata (k. 3 akt rentowych). Zamieszczono też adnotację, że Z. G. korzystał z urlopu bezpłatnego z powodów osobistych w okresie od 1.10.1988 r. do 31.12.1988r.

Organ rentowy ustalił też na podstawie swoich danych, że Z. G. korzystał ze zwolnienia lekarskiego i pobierał zasiłek chorobowy w sierpniu 1993 r. i od 26.12.1997 r. do 23.06.1998 r. (k. 16 akt rentowych).

Te zestawienia pozwalają na następujące wyliczenia stażu ubezpieczeniowego:

⚫

Spółdzielnia (...) w E.: 2.05.1972 r. – 30.09.1988 r. (16 lat i 5 miesięcy okresów składkowych) oraz 1.01.1989 r. – 31.05.1990 r. (1 rok i 5 miesięcy okresów składkowych), łącznie 17 lat i 10 miesięcy okresów składkowych;

⚫

działalność gospodarcza (...): 1.06.1990 r. – 31.12.1998 r. – 8 lat i 7 miesięcy okresów składkowych i nieskładkowych w tym 6 miesięcy i 29 dni okresów nieskładkowych (1-31.08.1993 r. i 26.12.1997 r. - 23.06.1998 r.).

Tak więc przyjęte do ustalenia wartości kapitału początkowego przez organ rentowy okresy składkowe 25 lat 10 miesięcy i 2 dni oraz nieskładkowe 6 miesięcy i 29 dni zostały obliczone prawidłowo.

Sąd zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 173 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 53), kapitał początkowy jest obliczany dla każdego ubezpieczonego urodzonego po 31.12.1948 r. a przed 01.01.1999 r., opłacającego składkę na ubezpieczenia społeczne lub za którego składkę tę opłacał płatnik składek. Stanowi on rodzaj rozliczenia z systemem ubezpieczeń społecznych obowiązującym przed 1999 r. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 01.01.1999 r. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy emerytalnej, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Do podstawy wymiaru świadczenia przyjmuje się zatem składniki wynagrodzenia (przychód, dochód), które w rozumieniu przepisów o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, obowiązujących we wskazanym przez wnioskodawcę okresie, podlegały składce na ubezpieczenia społeczne. Nie uwzględnia się natomiast składników wynagrodzenia wyłączonych z tego obowiązku.

Błędne wyliczenie stażu ubezpieczeniowego przez wnioskodawcę wynika, w ocenie Sądu z tego, że pracę – naukę zawodu rozpoczął on w maju 1972 r., a przyjął do obliczeń cały rok 1972, to jest 12 miesięcy zamiast 8, a ponadto zaliczył do stażu ubezpieczeniowego okres urlopu bezpłatnego.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Przerwy w świadczeniu pracy w czasie trwania stosunku pracy objęte są obowiązkiem ubezpieczenia. Dotyczy to w szczególności okresu niezdolności do pracy z prawem do wynagrodzenia gwarancyjnego lub zasiłków z ubezpieczenia chorobowego, urlopu wypoczynkowego lub niewykonywania pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, zależnych lub niezależnych od pracodawcy (por. S. Samol, Glosa do wyr. SN z 13.12.2007 r., I PK 149/07, OSP 2009, Nr 7–8, poz. 77). Natomiast udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego wywołuje skutek zawieszenia na jego czas obowiązku ubezpieczenia społecznego. W okresie tym nie istnieje obowiązek opłacenia składki m.in. dlatego, że dochodzi do zawieszenia wzajemnych obowiązków stron umowy o pracę (świadczenia pracy i wynagrodzenia). Istnienie stosunku pracy w czasie urlopu bezpłatnego, będącego przerwą w realizacji pracowniczego obowiązku świadczenia pracy, udzielanego przez pracodawcę w związku ze szczególnymi potrzebami pracownika, nie stanowi tytułu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu (por. uchw. SN z 12.6.2002 r., III UZP 4/02, OSNAPiUS 2002, Nr 24, poz. 601; wyr. SN z 9.5.2008 r., II PK 318/07, OSNP 2009, Nr 19–20, poz. 251; wyr. SN z 25.11.1998 r., II UKN 329/98, OSNAPiUS 2000, Nr 1, poz. 39; wyr. SN z 7.10.1998 r., II UKN 334/98, OSNAPiUS 1999, Nr 21, poz. 694; uchw. SN(7) z 22.5.2013 r., III UZP 1/13, OSNP 2013, Nr 21–22, poz. 255). Okresu tego nie wlicza się też do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (art. 174 § 2 kodeksu pracy), a okres choroby przypadającej w czasie urlopu bezpłatnego nie przerywa jego biegu (por. np. wyr. SN z 30.8.1973 r., I PR 408/73, OSNCP 1974, Nr 5, poz. 96).

W związku z powyższym, należy uznać, że organ rentowy nie popełnił błędu wyliczając staż ubezpieczeniowy Z. G. i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie należało oddalić.