Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 8/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Piotr Schab

Sędziowie SA Anna Zdziarska

SR (del.) Dariusz Drajewicz (spr.)

Protokolant st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego

oraz oskarżycielki posiłkowej I. R. (1)

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2020 r.

sprawy

1.  P. Ś.

syna H. i M.

urodzonego w dniu (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 4 § 1 k.k.

2.  T. S.

syna J. i E.

urodzonego w dniu (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 4 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 10 września 2019 r. sygn. akt XVIII K 91/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uzupełnia opis czynu przypisanego każdemu oskarżonemu o treść „przy czym oskarżony nie uświadamiał sobie, że dokonanie tego przestępstwa było niemożliwe ze względu na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim przestępstwa, to jest prawa własności nieruchomości, którym miała rozporządzić pokrzywdzona” oraz kwalifikuje czyn przypisany każdemu oskarżonemu z art. 13 § 2 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 4 § 1 k.k.;

II.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. S. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżycielce posiłkowej I. R. (1) w postępowaniu apelacyjnym;

IV.  zasądza od oskarżonego P. Ś. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie apelacyjne, w tym opłatę w kwocie 4300 (cztery tysiące trzysta) złotych;

V.  zasądza od oskarżonego T. S. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie apelacyjne, w tym opłatę w kwocie 4300 (cztery tysiące trzysta) złotych.

UZASADNIENIE

0UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Aka 8/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 września 2019 r., sygn. akt XVIII K 91/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

Uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut adwokata M. K. obrońcy oskarżonego P. Ś.:

„obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art 413 2 pkt 1 k.p.k., polegającej na uznaniu oskarżonego za winnego zarzucanego mu przestępstwa, w sytuacji gdy w opisie czynu nie wskazano czynności sprawczej, którą miał zrealizować oskarżony, co w konsekwencji spowodowało, że tenże opis czynu przypisanego oskarżonemu nie zawiera ustawowych znamion umożliwiających uznanie sprawstwa P. Ś. i tym samym odpowiedzialności karnej w płaszczyźnie czynu z art. 286 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przepis art. 286 § 1 k.k. określa czynność sprawczą jako doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez wprowadzenie w błąd albo wyzyskanie błędu lub wyzyskanie niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. W opisie czynu znamiona wskazujące na sprawstwo oskarżonego wskazano, przedstawiając czynność sprawczą oskarżonego P. Ś., która polegała na usiłowaniu doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, przez to, że oskarżony "wykorzystał" wynikającą z uzależnienia od alkoholu oraz niskiego poziomu umysłowego niezdolność pokrzywdzonej do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Użyty zwrot "wykorzystał" stanowi synonim słowa "wyzyskał". Wykorzystać to inaczej "wyciągnąć zyski, wyzyskać" (por. M. Szymczak red., Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 1995, t. 3, s. 752). Zarzut jest zatem chybiony.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu apelacyjnego nie jest zasadny wniosek apelacji.

3.2.

Zarzut adwokata M. H. obrońcy oskarżonego P. Ś.:

„obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, tj. art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k., polegający na jego zastosowaniu i uznaniu oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu, w sytuacji gdy jego zachowanie nie zawiera znamion czynu zabronionego, bowiem oskarżony nie zrealizował żadnej z czynności sprawczych, o których mowa w art. 286 § 1 k.k., nadto nie podjął on żadnych czynności bezpośrednio zmierzających do popełnienia czynu, jako że ewentualne stwierdzenie prawa własności I. R. (1) do nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., miało nastąpić w drodze zasiedzenia stwierdzonego w toku postępowania cywilnego, którego stroną nie był P. Ś., zaś I. R. (1) w dacie 7 września 2012 r. nie dysponowała prawem własności ww. nieruchomości i nigdy go nie nabyła, co powoduje, że nie dokonała ona żadnego przesunięcia w obrębie posiadanego przez siebie majątku, ponieważ nieruchomość położona przy ul. (...) w W., nigdy nie weszła w jego skład, a zatem nie rozporządziła ona mieniem w rozumieniu art. 286 k.k., gdyż uczynić to może osoba posiadająca tytuł prawny do nieruchomości, którego I. R. (1) nigdy nie miała”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obraza przepisów prawa materialnego dotyczy naruszenia przepisów tego prawa przy prawidłowo ustalonym stanie faktycznym, jako że orzeczenie musi być oparte na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych (por. np. post. SN z 15.2.2007 r., IV KK 234/06, Legalis). Skoro takie ustalenia skarżący kwestionuje w apelacji (zarzut ostatni jego apelacji), to stawianie zarzutu obrazy prawa materialnego (jako pierwszego w kolejności) pozostaje we wzajemnej sprzeczności. Niezależnie od powyższego, o obrazie prawa materialnego można mówić jedynie wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sąd wadliwie zastosował normę prawną lub bezzasadnie jej nie zastosował (por. np. wyr. SN z 23.7.1974 r., V KR 212/74, OSNKW 1974, Nr 12, poz. 233; post. SN z 9.1.2002 r., V KKN 319/99, Legalis). Apelujący w tak skonstruowanym zarzucie nie wykazał takich wad. Realizację czynności sprawczych opisanych w art. 286 § 1 k.k., omówiono wyżej, analizując zarzut adwokata M. K. także obrońcy oskarżonego P. Ś.. Nadto, oskarżeni dopuścili się zarzucanego im przestępstwa, działając wspólnie i w porozumieniu. W tym warunkach oskarżony P. Ś. nie musiał osobiście realizować wszystkich czynności sprawczych. Wspólne wykonanie czynu zabronionego oznacza, że współdziałający sprawcy łącznie, a nie każdy z osobna, muszą zrealizować komplet jego ustawowych znamion. Wprawdzie sąd I instancji dopuścił się błędu, naruszając prawo materialne, o czym będzie mowa w dalszej treści uzasadnienia w związku z zastowaniem instytucji wskaznej w art. 440 k.p.k., ale wady te nie są tożsame z tymi, na które powołuje się apelujący. Zarzut nie podlegał uwzględnieniu.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu apelacyjnego nie jest zasadny wniosek apelacji.

3.3.

Zarzut adwokata M. H. obrońcy oskarżonego P. Ś. obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia,

tj. art. 7 k.p.k.:

1) „polegającej na dowolnej, nie zaś swobodnej ocenie zeznań E. S. i uznaniu ich w całości za wiarygodne, w sytuacji gdy na etapie postępowania przygotowawczego występowała ona w charakterze pełnomocnika I. R. (2)R., a zatem miała dostęp do akt postępowania i uczestniczyła w czynnościach procesowych, mimo że nie zostały spełnione przesłanki z art. 51 § 3 k.p.k., umożliwiające E. S. występowanie w sprawie w tym charakterze, a w konsekwencji jej zeznań z postępowania przygotowawczego oraz postępowania sądowego nie można uznać za spontaniczne z uwagi na uprzednią znajomość materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonych oraz zeznań pozostałych świadków, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegającym na uznaniu oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu”;

2) "polegającej na dowolnej, nie zaś swobodnej ocenie zeznań I. R. (2)R. i uznaniu ich w całości za wiarygodne, w sytuacji gdy na treść jej zeznań wpływ mogła mieć relacja z E. S., która to osoba z uwagi na znajomość materiału dowodowego i uczestnictwo w czynnościach procesowych w tym przesłuchaniach I. R. (2)R. mogła wpływać na kierunek i treść zeznań przekazywanych przez I. R. (2)R., co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegającym na uznaniu oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu”;

3) ”polegającej na dowolnej, nie zaś swobodnej ocenie zeznań T. R. i uznaniu ich w całości za wiarygodne, w sytuacji gdy na treść jego zeznań wpływ mogła mieć relacja z E. S., która to osoba z uwagi na znajomość materiału dowodowego i uczestnictwo w czynnościach procesowych, w tym przesłuchaniach I. R. (2)R. mogła wpływać na kierunek i treść zeznań przekazywanych przez T. R., co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegającym na uznaniu oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu”;

4) „polegającej na dowolnej, nie zaś swobodnej ocenie wyjaśnień oskarżonego P. Ś. i uznaniu ich za częściowo niewiarygodne, w sytuacji gdy korespondują one z pozostałą częścią wyjaśnień oskarżonego, które Sąd uznał za wiarygodne, tworząc spójny obraz sytuacji związanej z zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegającym na uznaniu w szczególności, że oskarżony nie poczynił nakładów w kwocie 80.000 zł związanych z pracami na terenie nieruchomości, a także że oskarżony miał świadomość, że kwota 150.000 zł nie była adekwatną do zapłaty za przedmiotową nieruchomość i znacząco odbiegała od ceny rynkowych”;

5) „polegającej na dowolnej, nie zaś swobodnej ocenie pisemnej i ustnej opinii sądowo — psychiatryczno — psychologicznej autorstwa J. A.R. oraz M. B. i uznaniu ich za wiarygodne, w sytuacji gdy nie są one pełne, albowiem biegłe przy wydaniu opinii pominęły treść zeznań W. A. i M. C., notariuszy którzy sporządzali akty notarialne podpisane przez I. R. (2)R., a z których zeznań wynika, że notariusze prowadząc czynności związane z podpisaniem aktu notarialnego nie stwierdzili, aby I. R. (2)R. miała trudności w zrozumieniu znaczenia podejmowanych przez siebie czynności, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegającym na uznaniu, że w momencie podpisywania aktów notarialnych oznaczonych Rep. A 5161/2012, Rep. A 5153/2012, Rep. A 5157/2012, I. R. (2)R. była niezdolna do należytego pojmowania podejmowanych przez siebie czynności”;

a także obrazy:

6) „art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k., polegającej na niewyjaśnieniu wszelkich istotnych okoliczności sprawy i zaniechaniu dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z zeznań H. S. na okoliczność ustalenia przyczyn przekazywania przez nią jako pracownika (...) D. Ż. (...) W. osobom poszukującym usług związanych, m.in. z uzyskaniem pozwolenia na budowę, danych kontaktowych do E. S., nadto na okoliczność ustalenia, czy obowiązywały oficjalne zasady współpracy (...) z E. S., a jeżeli tak to jakie, w sytuacji gdy jest to istotne dla stwierdzenia podłoża relacji pomiędzy I. R. (2)R. oraz E. S., w szczególności ustalenia, czy miała ona charakter komercyjny” oraz „art. 366 § 1 k.p.k., polegającej na niewyjaśnieniu wszelkich istotnych okoliczności sprawy i zaniechaniu ustalenia stanu psychicznego I. R. (2)R. oraz jej zdolności do należytego pojmowania podejmowanych czynności w dacie 31 maja 2011 roku, tj. w momencie sprzedaży mieszkania położonego przy ul. (...) w W. lokal nr (...), w sytuacji gdy wskazana transakcja miała miejsce około roku przed zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości znajdującej się przy ul. (...) w W., zatem wymaganym było ustalenie, na podstawie jakich kryteriów doszło do ustalenia ceny sprzedaży mieszkania, w szczególności, czy pokrzywdzona miała świadomość jej rzeczywistej wartości rynkowej”;

7) „art. 201 k.p.k., polegającej na zaniechaniu dopuszczenia opinii uzupełniającej biegłych w osobach J. J. (2) i E. B.C. (k. 391 - 395) oraz T. G. (k. 114 - 119), w sytuacji gdy biegli ci z uwagi na moment wydania opinii nie dysponowali całością depozycji W. A. i M. C., notariuszy którzy sporządzali akty notarialne podpisane przez I. R. (2)R., a z których zeznań wynika, że notariusze, prowadząc czynności związane z podpisaniem aktu notarialnego nie stwierdzili, aby I. R. (2)R. miała trudności w zrozumieniu znaczenia podejmowanych przez siebie czynności, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegającym na uznaniu, że w momencie podpisywania aktów notarialnych oznaczonych Rep. A 5161/2012, Rep. A 5153/2012, Rep. A 5157/2012, I. R. (2)R. była niezdolna do należytego pojmowania podejmowanych przez siebie czynności”;

8) „art. 410 k.p.k., polegającej na pominięciu przy dokonywaniu ustaleń faktycznych w sprawie uznanych za wiarygodne zeznań M. M. (2) w zakresie, w którym świadek ten mówił, że I. R. (2)R. chciała sprzedać nieruchomość przy ul. (...) w W. za kwotę 200.000 zł, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych polegającym na przyjęciu, że I. R. (2)R. była niezdolna do należytego pojmowania podejmowanych czynności związanych z zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1)  Ustawodawca nie wprowadza żadnych regulacji normatywnych nakazujących dyskwalifikację depozycji świadka, który uprzednio miał możliwość powięcia wiedzy o sprawie na podstawie lektury jej dokumentów. Zeznania te podlegają ocenie stosownie do zasady wyrażonej w art. 7 k.p.k., samo zaś odwołanie się do takiego stanu, który przedstawia obrońca odnośnie do zeznań E. S., nie stanowi samoczynnie o trafności zarzutu naruszenia art. 7 k.p.k., a tym samym zarzut obrazy tego przepsiu jest chybiony.

2)  Apelujący nie wykazał także, że ocena zeznań pokrzywdzonej narusza dyrektywy art. 7 k.p.k. Sąd a quo przeanlizował zeznania tego świadka w konfronactji z innymi dowodami z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania. Okoliczność, że pokrzywdzona miała kontakt z inną osobą dysponującą wiedzą o sprawie nie prowadzi wprost do wniosku, że ocena zeznań pokrzywdzonej jest dowolna w szczególności nie uwzględnia wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

3)  Chybiony jest zarzut odnośnie do naruszenia art. 7 k.p.k. w zakresie oceny zeznań T. R.. Sformułowanie, którym posłużył się apelujący, że na treść zeznań tego świadka „mogła mieć” wpływ treść zeznań innego świadka, oznacza, że sam autor ma wątpliwości, czy istotnie miała wpływ. Przedstawienie samej wątpliwości nie oznacza jej wykazania, zwłaszcza, że w wypadku oceny zeznań świadka T. R. sąd a quo korzystał z pomocy biegłych, wyrażonej w opinii sądowo-psychiatryczno-psychologicznej, której apelujący nie zakwestionował, a z której wynika, że świadek nie ujawniał jakichkolwiek zaburzeń funkcji i procesów psychicznych, które utrudniałyby mu właściwe spostrzeganie wydarzeń objętych zakresem aktu oskarżenia. Co więcej, świadek ten przedstawił opis relacji zdarzeń, w których sam uczestniczył wraz z oskarżonym. Nie sposób przyjąć, aby omawianym zarzutem apelujący wykazał naruszenie art. 7 k.p.k.

4)  Nietrafny okazał się także zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. odnośnie do oceny wyjasnień oskarżonego P. Ś. w zakresie powołanym przez apelującego. Sąd a quo ukształował swe przekonanie co do takiej oceny na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, w szczególności uwzględniwszy treść opinii odnośnie do wyceny nieruchomości, a także faktu, że oskarżony od lat zawodowo trudni się działalnością deweloperską. Stąd też nie można uznać, że ocena dowodu z wyjaśnień oskarżonego w kwestionowanym zakresie jest dowolna, a nadto nie uwzglednia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

5)  Nie wykazał także apelujący naruszenia art. 7 k.p.k. w odniesieniu do treści opinii sądowo – psychiatryczno – psychologicznej dotyczącej pokrzywdoznej. Właściwie z treści tak sformułowanego zarzutu wynika, że apelujący upratruje się tutaj naruszenia art. 201 k.p.k., jako że twierdzi, że opinie nie są pełne. Stwierdzenie, że konieczne jest dopuszczenie opinii uzupełniającej albo nowej opinii, należy do sądu, a nie do strony postępowania, gdyż to organ orzekający decyduje o tym, czy treść ekspertyzy zasługuje na uznanie (np. por. post. SN z 5.2.2020 r., III KK 617/19, Legalis). Skoro sąd a quo uznał opinię biegłego za pełną, jasną i niesprzeczną, to nie miał powodu dopuszczania dowodu z innej opinii na te same okoliczności (np. por. post. SN z 15.5.2019 r., IV KK 212/19, Legalis). Nadto, co wynika z opinii psychiatryczno-psychologicznej notariusz nie jest specjalistą, który jest w stanie ocenić, czy osoba, która do niego przychodzi znajduje się w jakiejkolwiek fazie uzależnienia, zatem relacje notariuszy pozostają bez znaczenia na ocenę stanu psychicznego pokrzywdzonej.

6)  Nie do zaakceptowania jest taki stan rzeczy, w którym obrońca, zachowując się pasywnie, liczy jedynie na inicjatywę ze strony sądu. Obrońca ma obowiązek realizować linię obrony nie inaczej niż przez inicjatywę dowodową w kierunku przeprowadzania przed sądem pierwszej instancji dowodów odciążających reprezentowaną stronę. Nadto, nie przedstawia skarżący w sposób przekonujący okoliczności, które miałby wykazać nieprzeprowadzone dowody w celu ekskulpowania oskarżonego. Dowodów nie przeprowadza się wychodząc z założenia, że być może ich treść będzie mogła mieć jakieś znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności dowód nie może być przeprowadzany niejako "na wszelki wypadek", dla sprawdzenia możliwości wykreowania nowej wersji zdarzeń (por. post. SN z 26.4.2013 r., III KK 42/13, LEX). W tym stanie zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 366 § 1 k.p.k. i art. 167 k.p.k. uznać należy za chybiony.

7)  Stosownie do art. 201 k.p.k., jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna albo gdy zachodzi sprzeczność w samej opinii lub między różnymi opiniami w tej samej sprawie, można wezwać ponownie tych samych biegłych lub powołać innych. Przesłanki do zastosowania tego przepisu w niniejszej sprawie nie wystąpiły, co omówiono ocenieniając zarzut opisany w pozycji nr 5. Zarzut w tym zakresie okazał się powielony i także chybiony.

8)  Stosownie do art. 410 k.p.k., podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Nie stanowi naruszenia przepisu art. 410 k.p.k. dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie (np. post. SN z 2.6.2002 r., sygn. V KKN 34/01, LEX nr 53912). Zeznania powołanego w zarzucie świadka nie mogą stanowić podstawy ustalenia rzeczywistej wartości nieruchomości, gdyż – dla prawidłowości ustaleń faktycznych – niezbędne było wykorzystanie wiedzy specjalistycznej i dopuszczenie opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości, czemu sąd I instancji nie uchybił.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu apelacyjnego nie jest zasadny wniosek apelacji.

3.7.

Zarzut adwokata M. H. obrońcy oskarżonego P. Ś.:

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, tj. poprzez przyjęcie, że oskarżony P. Ś. w zakresie zarzucanego mu czynu działał wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym T. S., w sytuacji gdy żaden z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie stanowi o istnieniu i zawarciu przestępczego porozumienia pomiędzy wskazanymi oskarżonymi, którego przedmiotem miałoby być popełnienie występku na szkodę I. R. (2)R. oraz przez przyjęcie, że oskarżony P. Ś. w zakresie zarzucanego mu czynu działał w okresie od 2012 r. do 7 września 2012 r., w sytuacji gdy z materiału dowodowego nie wynika, że w tym czasie oskarżony miał podejmować działania zmierzające do nakłonienia I. R. (2)R. do zawarcia z nim przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. lub w jakikolwiek inny sposób wpływać na podejmowane przez nią działania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Co do zasady, błąd w ustaleniach faktycznych stanowi skutek naruszenia przepisów postępowania, gdyż zachowanie reguł wynikających z tych przepisów wyklucza wadliwe ustalenia faktyczne. Skoro skarżący nie wykazał obrazy przepisów postępowania, to jego obowiązkiem było wykazanie, że ustaleń dokonano sprzecznie z treścią dowodów ocenionych jako wiarygodne. Zarzut o tak wysokim poziomie ogólności w postaci: "żaden z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie stanowi", czy "z materiału dowodowego nie wynika" ma charakter wyłącznie polemiczny i pomija całą treść pisemnych motywów uzasadnienia sądu a quo oraz zamieszczoną tam wszechstronną, a nie selektywną analizę materiału dowodowego oraz subsumpcję w zakresie współsprawstwa i jego istoty, co do którego już odniesiono się w niniejszym uzasadnieniu, analizując zarzut obrazy prawa materialnego. Tym samym zarzut ten także nie podlegał uwzględnieniu.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu apelacyjnego nie jest zasadny wniosek apelacji.

3.8.

Zarzut adwokat K. P. obrońcy oskarżonego T. S. naruszenia przepisów prawa procesowego:

1)  art. 7 k.p.k. przez:

" dowolną ocenę zeznań świadka E. S. (k.156-160, k. 1369-75) i przyjęcie, że zeznania te są w pełni wiarygodne, a w toku, rozprawy głównej nie ujawniły się okoliczności, z których wynikałoby, że świadek miała szczególny osobisty interes w faktycznym pomówieniu oskarżonych, w tym T. S. podczas, gdy Sąd winien dojść do przekonania, że E. S. pomimo tego, iż była osobą poleconą przez pracownika urzędu i powinna cechować ją jak i pracownika urzędu bezstronność, była niewspółmiernie zaangażowana w pomoc pokrzywdzonej I. R. (1) w uregulowaniu stanu prawnego nieruchomości przy ul. (...), podejmując od lipca 2012 roku próby kontaktu z pokrzywdzoną oraz z oskarżonym T. S., namawiając jednocześnie pokrzywdzoną do nawiązania stałego kontaktu oraz do osobistych spotkań, a co Sąd w całości pominął, a co w rzeczywistości winno doprowadzić do uznania, iż świadek E. S. nie jest wiarygodna i miała szczególny interes w tym, aby sprawować rolę pełnomocnika pokrzywdzonej we wszystkich jej sprawach”;

- „wybiórczą ocenę pisemnych jak i ustnych opinii sądowo – psychiatryczno- psychologicznych dotyczących I. R. (1) z dnia 18 grudnia 2015 roku, z dnia 26 kwietnia 2019 roku oraz z dnia 5 lipca 2019 roku, skutkującą przyjęciem przez Sąd meriti, że opinie te są wiarygodne i posiadają moc dowodową, a tym samym uznanie, iż stan psychiczny pokrzywdzonej ograniczał w znacznym stopniu jej zdolność do należytego pojmowania przedsiębranego działania w okresie od lipca do września 2012 roku podczas, gdy jak wynika z ustnej opinii uzupełniającej biegłych złożonej na rozprawie w dniu 5 lipca 2019 roku (k.1703-1707) opinie pisemne opierały się jedynie na informacjach uzyskanych od pokrzywdzonej oraz na dokumentacji medycznej I. R. (1) z 2016 roku, pomimo tego, że: <<Najbardziej obiektywnym dowodem w jakiej fazie uzależnienia w tamtym okresie byłaby dokumentacja medyczna z tamtego okresu, której nie posiadamy, bo jak już wspominałam opiniowana w tamtym okresie nie leczyła się>>, co w konsekwencji winno doprowadzić tnt. Sąd do uznania, że ww. opinie nie mogą być jedynymi dowodami potwierdzającymi kondycję psychiczną pokrzywdzonej w okresie od lipca do września 2012 roku, gdyż oparte zostały w głównej mierze na twierdzeniach samej pokrzywdzonej, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych sprawy skutkującego przyjęciem odpowiedzialności karnej oskarżonego T. S. za czyn zabroniony z art. 286 k.k.”;

- „dowolne ustalenie, że niespójność zeznań pokrzywdzonej I. R. (1) w toku postępowania przygotowawczego i podczas postępowania sądowego znajduje usprawiedliwienie, co potwierdzają opinie biegłych psychologów i psychiatrów (str. 19 uzasadnienia wyroku) podczas, gdy biegłe w opinii pisemnej z dnia 26 kwietnia 2019 roku (k. 1623) wprost wskazywały, iż brak odpowiedzi na zadawane w toku rozprawy pytania był działaniem celowym ze strony pokrzywdzonej, a biorąc pod uwagę fakt, iż pokrzywdzona, zeznając na rozprawie w dniu 28 listopada 2018 roku (k.1481v.- 1487), wielokrotnie odwracała się do świadka E. S., istotnym było ustalenie przez tnt. Sąd, czy pokrzywdzona nie była przez świadka E. S. przygotowywana do składania zeznań i czy twierdzenia pokrzywdzonej, iż na tamten czas „nadużywała dużo alkoholu", nie stanowią świadomych działań pokrzywdzonej mających na celu doprowadzenie do przypisania oskarżonemu T. S. odpowiedzialności za zarzucany mu aktem oskarżenia czyn”;

- „wadliwą ocenę istotnych rozbieżności w zeznaniach pokrzywdzonej I. R. (1), albowiem pokrzywdzona na etapie przesłuchania w dniu 28 listopada 2018 roku (k.1481v-1487) wskazywała, iż <<w trakcie załatwiania spraw, wizyt u notariusza byłam na kacu>>, natomiast w dalszej części swoich depozycji podnosiła, że <<podczas wizyty u notariuszy nikt nie częstował mnie alkoholem>>, co istotnie rzutuje na aspekt wiarygodności zeznań pokrzywdzonej oraz na okoliczność uznania, czy pokrzywdzona w rzeczywistości w okresie od lipca do września 2012 roku znajdowała się aktywnej fazie uzależnienia alkoholowego, albowiem samo twierdzenie pokrzywdzonej, iż w tym okresie <<nadużywała dużo alkoholu>> nie może przesądzać, że pokrzywdzona miała wyłączoną możliwość przedsiębranego działania”;

- „błędne przyjęcie, że oskarżony T. S. działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzenia pokrzywdzonej I. R. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w fazie stadialnej usiłowania podczas, gdy oskarżony podejmując działania dotyczące zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) w W., wiedział, że pokrzywdzona nie jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości, a zatem cena za roszczenie, ktore nabywał oskarżony P. S. musiała być proporcjonalnie niższa od ceny nieruchomości nabywanej bezpośrednio od jej właściciela, co ma kluczowe znaczenie dla stwierdzenia braku odpowiedzialności karnej oskarżonego T. S. w niniejszej sprawie";

2)  art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. przez:

- „pominięcie okoliczności, iż świadek E. S. występowała na etapie postępowania przygotowawczego jako pełnomocnik pokrzywdzonej I. R. (1), mając tym samym możliwość uczestniczenia w czynnościach przesłuchania nie tylko pokrzywdzonej I. R. (1), ale także i innych świadków w tym m.in. J. R. (k. 248), I. J. (k. 280), W. A. (k. 342), M. C. (k. 418), a następnie składała zeznania w charakterze świadka w dniu 10 lipca 2013 roku, co winno istotnie rzutować na ocenę wiarygodności zeznań świadka w kontekście jego rzeczywistych intencji wobec pokrzywdzonej oraz tego, czy zeznania te mogą stanowić rzetelne źródło dowodu skoro świadek miała możliwość zapoznawania się z zeznaniami innych świadków”;

-„wyprowadzenie niewłaściwych wniosków z analizy zeznań świadka notariusza W. A. z dnia 07 września 2018 roku (k. 1426-28), który wskazywał, że gdyby powziął jakąkolwiek wątpliwość, co do świadomości stron zrozumienia treści czynności prawnej w postaci sporządzenia aktu notarialnego, to odmówiłby dokonania czynności, co czynił niejednokrotnie oraz wybiórcza analiza zeznań świadka M. C. z dnia 03 lutego 2016 roku (k. 418-422), która oświadczyła, iż nie miała podejrzeń, że I. R. (1) może mieć problem ze zrozumieniem treści aktu notarialnego, albowiem rozmawiała z pokrzywdzoną i jej rozmowa nie ograniczała się do pytania, czy rozumie treść aktu, a nadto świadek nie odniosła wrażenia, że ta osoba jest pod wpływem alkoholu, czy też działa pod wpływem groźby, co potwierdza fakt, iż pokrzywdzona I. R. (1) w okresie lipca-września 2012 roku nie znajdowała się w stanie, który uniemożliwiał jej podjęcie decyzji dotyczącej podpisania aktów notarialnych w sposób świadomy, co w konsekwencji winno doprowadzić tut. Sąd do uznania, iż oskarżony T. S. nie ponosi odpowiedzialności karnej za czyn zabroniony z art. 286 k.k.”;

- „brak oparcia wyroku Sądu I instancji na istotnych wyjaśnieniach oskarżonego P. Ś. złożonych w toku postępowania przygotowawczego (k.1003-1006), w których oskarżony wskazywał, że w czasie pierwszego spotkania z I. R. (1) <<Nie dostrzegłem nic szczególnego w zachowaniu pokrzywdzonej, odpowiadała normalnie na pytania, była trzeźwa, nie zataczała się, nie było czuć od niej woni alkoholu>>, a nadto, iż w trakcie podpisywania aktów notarialnych w dniu 7 września 2012 roku pokrzywdzona <<zachowywała się normalnie i była trzeźwa>>, co mając na uwadze zeznania świadków W. A. oraz M. C. winno doprowadzić tut. Sąd do odmiennych twierdzeń dotyczących stanu psychicznego pokrzywdzonej w okresie od lipca do września 2012 roku oraz co do tego, czy w tym czasie znajdowała się w aktywnej fazie uzależnienia od alkoholu, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych sprawy i przyjęcia, że oskarżony T. S. rzekomo wykorzystał niezdolność pokrzywdzonej do podjęcia przedsiębranych działań celem doprowadzenia jej do zbycia nieruchomości przy ul. (...) w W., za cenę niższą od rzeczywistej”;

- „zaniechanie rozważenia przez tut. Sąd, czy działania oskarżonego T. S. w ocenie Sądu zmierzające do realizacji znamion art. 286 k.k. nie nosiły cech ewentualnego przygotowania stypizowanego w art. 16 k.k., albowiem samo utrzymywanie kontaktu z pokrzywdzoną, zbieranie informacji na temat nieruchomości przy ul. (...) w W. oraz porozumienie się z oskarżonym P. S., co do nabycia przez niego przedmiotowej nieruchomości nie oznacza, że oskarżony T. S. bezpośrednio zmierzał do dokonania przestępstwa z art. 286 k.k. i nie realizuje jego znamion”;

3) art. 193 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.c. w zw. z art. 170 1 pkt. 3 i 5 k.p.k. przez „oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego T. S. o dopuszczenie dowodu z prywatnej opinii biegłego ds. szacowania wartości nieruchomości przy ul. (...) w W. podczas, gdy operat szacunkowy przedłożony do sprawy nie odzwierciedla rzeczywistej wartości nieruchomości stanie prawnym na dzień 7 września 2012 roku, a zatem na moment podpisania umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, albowiem w dacie podpisania tego aktu I. R. (1) nie była właścicielem przedmiotowej nieruchomości, a zatem oskarżony P. Ś. na tenże dzień zobowiązywał się zakupić roszczenie, nie zaś własność nieruchomości o uregulowanym stanie prawnym, co ma kluczowe znaczenie dla stwierdzenia braku odpowiedzialności karnej oskarżonego T. S. w niniejszej sprawie”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów postępowania powinien być sformułowany precyzyjnie. Zarzuty skarżącej skonstruowane są w sposób przesadnie rozwlekły, a nawet chaotyczny i w żaden sposób niewykazujący istoty naruszenia prawa procesowego lub wręcz wskazujący na niezrozumienie na czym polega obraza tego prawa.

1)  Zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w odniesieniu do prawidłowości oceny zeznań E. S. oraz pokrzywdzonej został omówiony w ramach analizy zarzutów postawionych w tym przedmiocie w apelacji adwokata M. H. obrońcy oskarżonego P. Ś.. Zarzuty stawiane w tym zakresie przez adwokat K. P. obrońcę oskarżonego T. S. nie zmieniają tej oceny. Skarżąca nie wykazała, że doszło do naruszenia powołanego przepisu i w jaki sposób to naruszenie wpłynęło na treść wyroku. Zarzuty skarżącej stanowią niespójną afirmację jej własnych błędnych postrzeżeń w zakresie oceny wiarygodności tych dowodów, która w żaden sposób nie może prowadzić do ekskulpowania oskarżonego T. S.. Ocena opinii sądowo-psychiatryczno-psychologicznych dotyczących I. R. (1) także nie została przeprowadzona z naruszeniem art. 7 k.p.k. Ocena wiarygodności opinii respektuje zasady wyrażone w tym przepisie, mając na uwadze poziom wiedzy biegłych, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych wniosków przez biegłych. Oceny stanu psychicznego przedstawionego w opinii nie może zmienić treść zeznań świadków W. A. oraz M. C., którzy nie dysponują wiadomościami specjalnymi pozwalającą na ocenę tego stanu, a tym samym ich wypowiedzi w tym zakresie nie mogą być uznane za dowód, który mógłby wyeliminować dowód z opinii biegłych, uwzględniwszy zasady zawarte w art. 7 k.p.k. Powyższe dotyczy także oceny wyjaśnień oskarżonego P. S., który taką wiedzą nie dysponuje, a którego postrzeżenia w tym zakresie nie mogą wyeliminować wniosków wyrażonych przez biegłych. Nie stanowi o obrazie przepisu art. 7 k.p.k. twierdzenie skarżącej, że błędnie przyjęto, iż oskarżony T. S. działał z zamiarem bezpośrednim. P. relewantny stosunek psychiczny sprawcy do czynu to kwestia ustaleń stanu faktycznego. A zatem wszelkie ustalenia natury podmiotowej mogą być kwestionowane na podstawie zarzutu z art. 438 § 3 k.p.k., a to wymaga wykazania, z którego dowodu, który został uznany za wiarygodny, jak i też dlaczego wynika, że oskarżony działał z innym zamiarem niż zamiar bezpośredni. Takiego obowiązku skarżąca nie usiłowała wypełnić.

2)  Zupełne niezrozumienie istoty przepisów art. 7 i 410 k.p.k. stanowi zarzut skarżącej sprowadzający się do braku "rozważenia (...) czy działania oskarżonego T. S. w ocenie Sądu zmierzające do realizacji znamion art. 286 k.k. nie nosiły cech ewentualnego przygotowania stypizowanego w art. 16 k.k." Powołanych przepisów nie można naruszyć przez sam brak roważań co do subsumpcji określonej normy prawa karnego materialnego. Przepis art. 7 k.p.k. statuuje zasadę swobodnej oceny dowodów, a zatem aby stawierdzić naruszenie tego przepisu należy wykazać, który dowód został oceniowy w sposób wypaczający tej zasadzie, czego skarżąca tak sformułowanym zarzutem nie wykazała. Obrońca oskarżonego nie wykazała także, że został naruszony art. 410 k.p.k., w szczególności nie wskazała żadnych dowodów, które zostały przez sąd pierwszej instancji ujawnione, lecz pominięte przy wyrokowaniu, bądź zostały uwzględnione, bez ich ujawnienia na rozprawie.

3)  Nie narusza powołanych w apelacji skarżacej przepisów oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z prywatnej opinii biegłego ds. szacowania wartości nieruchomości. Termin opinia prytwatna nie stanowi zwrotu normatywnego. Opracowanie zawierajace nawet wiadomości specjalne, o ile nie zostało porzedzone stosownym postanowieniem, o którym mowa w art. 194 k.p.k., to nigdy nie stanowi opinii w rozumieniu reguł procesowych. Innymi słowy, dowód taki jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności, które wymagają wiadomości specjanych w rozumieniu art. 193 § 1 k.p.k., i jego powołanie w określonych warunkach procesowych w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu apelacyjnego nie jest zasadny wniosek apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zmiana zaskarżonego wyroku przez uzupełnienie opisu czynu przypisanego każdemu oskarżonemu o treść „przy czym oskarżony nie uświadamiał sobie, że dokonanie tego przestępstwa było niemożliwe ze względu na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim przestępstwa, to jest prawa własności nieruchomości, którym miała rozporządzić pokrzywdzona” oraz przez zakwalifikowanie czynu przypisanego każdemu oskarżonemu z art. 13 § 2 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 4 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd okręgowy wydał orzeczenie wadliwe i to w sposób rażący w zakresie pominięcia instytucji usiłowania nieudolnego. Powyższe skutkowało koniecznością zastosowania art. 440 k.p.k., jako że błąd, którego się dopuścił sąd I instancji w tym zakresie cechuje niesprawiedliwość rażąca, czyli godząca w szczególnie istotny sposób w społeczne poczucie sprawiedliwości (wyr. SN z 1.10.2008 r., V KK 261/08, Legalis), wyrażająca poważny "ciężar gatunkowy" uchybienia (post. SN z 16.10.2014 r., II KK 260/14, Legalis) oraz naruszająca zasady prawdy materialnej (post. SN z 29.10.2015 r., II KK 262/15, Legalis).

W przedmiotowej sprawie wystąpiła nieudolność usiłowania w rozumieniu art. 13 § 2 k.k., jako że doprowadzenie pokrzywdzonej do rozporządzenia mieniem było obiektywnie niemożliwe z uwagi na brak przedmiotu czynności wykonawczej, tj. przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim czynu zabronionego. Pokrzywdzona nigdy nie była właścicielem nieruchomości wymienionej w zarzucie, a zatem właścicielem przedmiotu czynności wykonawczej.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza w W. postanowieniem z dnia 16 października 2014 roku, sygn. akt I Ns 931/12, oddalił wniosek pokrzywdzonej o stwierdzenie zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości. Orzeczenie to zostało zaskarżone do Sądu Okręgowego w Warszawie, który postanowieniem z dnia 14 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. akt V Ca 251/15 oddalił apelację. Pokrzywdzona wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który postanowieniem z dnia 9 maja 2017 r. w sprawie o sygn. akt I CSK 748/16 odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania.

Stosownie do art. 172 k.c. w wyniku upływu terminu zasiedzenia, o którym mowa w § 1 lub 2, następuje ex lege nabycie własności nieruchomości przez jej posiadacza samoistnego. Jednakże dla formalnego ustalenia legitymacji właściciela wymagane jest sądowe stwierdzenie zasiedzenia w postaci postanowienia sądu. Postanowienie o takiej treści nigdy nie zostało wydane, tym samym uprawniony organ nigdy nie potwierdził, że prawo własności przedmiotowej nieruchomości przysługuje pokrzywdzonej.

Stwierdzenie konieczności zastosowania instytucji usiłowania nieudolnego nie rodzi żadnej potrzeby ingerencji w treść orzeczonej kary, o którym mowa w art. 14 § 2 k.k. W warunkach przedmiotowej sprawy karalność usiłowania nieudolnego uzasadnia strona podmiotowa, na którą składa się podlegający ujemnemu wartościowaniu zamiar oskarżonych. Oskarżeni byli zainteresowani doprowadzeniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości i gdyby obrali odpowiedni przedmiot - zgodnie z doświadczeniem kauzalnym - do takiego rozporządzenia doprowadziliby. Ich ignorancja w zakresie przepisów prawa, która stanowiła konsekwencję ich błędu co do znamion czynu zabronionego i która uniemożliwiła im osiągnięcie takiego skutku, nie stanowi podstawy przemawiającej za pozytywna oceną ich zachowania. Oskarżeni postąpili w sposób społecznie nieakceptowalny. Innymi słowy, ich postępowanie było obiektywnie społecznie szkodliwe i z tego właśnie powodu jest aksjologicznie nieakceptowalne, a w konsekwencji karalne.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Stosownie do art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. oraz § 4 ust. 3 i § 17 ust. 2 pkt 5 in fine rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądzono na rzecz adwokata M. S. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych w tym 23 % VAT tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżycielce posiłkowej I. R. (1) w postępowaniu apelacyjnym.

IV i V

Sąd nie znalazł podstaw przemawiających za zwolnieniem oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie apelacyjne. Ustawodawca statuuje zasadę ponoszenia kosztów sądowych przez oskarżonego (art. 627 k.p.k.). Jej przełamanie wymaga wystąpienia przesłanek, o którym mowa w art. 624 § 1 k.p.k. Stosownie do brzmienia tego przepisu, sąd "może zwolnić" od zapłaty kosztów sądowych, a więc zwolnienie nie następuje obligatoryjnie, lecz tylko fakultatywnie w oparciu o swobodną ocenę orzekającego sądu. Przepis art. 624 § 1 k.p.k. wymaga zatem wykazania przez stronę ubiegającą się o zwolnienie od kosztów sądowych tych przesłanek, które w treści wskazanego przepisu, jako konieczne ustawodawca przewidział (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 lipca 2018 r., II AKa 234/18, LEX nr 2612790; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2017 r., WZ 5/17, LEX nr 2297434). W warunkach niniejszej sprawy takich przesłanek nie wykazano. Co więcej, oskarżonych powinny obciążać finansowe konsekwencje ich działalności przestępczej.

Koszty sądowe, które zostały zasądzone od oskarżonych, obejmują, poza wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa, także opłatę (art. 616 § 2 k.p.k.). Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 4 oraz art. 3 ust. 1 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, mając na uwadze, że apelacje wniesione na korzyść oskarżonych nie zostały uwzględnione oraz stosownie do wysokości orzeczonej kary pozbawienia wolności (2 lata) a także wysokości zasądzonej kary grzywny (200 stawek dziennych przy ustaleniu wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100) wymierzono każdemu oskarżonemu za postępowanie apelacyjne opłatę w kwocie 4300 złotych.

7.  PODPIS

Piotr Schab

Anna Zdziarska Dariusz Drajewicz (spr.)

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

adwokat M. K. obrońca oskarżonego P. Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

adwokat M. H. obrońca oskarżonego P. Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

adwokat K. P. obrońca oskarżonego T. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana