Pełny tekst orzeczenia

[Sędzia Przewodniczący Świerczyński Jacek 00:01:59.384]

Początek uzasadnienia. Wyrokiem z dnia 8 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi w sprawie z powództwa I. L. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w N. we Francji o zapłatę, w pkt. 1 zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w N. we Francji na rzecz I. L. kwotę 7.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 23 października 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. W pkt. 2 oddalił powództwo w zakresie odsetek w pozostałej części. W pkt. 3 zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w N. we Francji na rzecz I. L. kwotę 2.567 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i w pkt. 4 nakazał zwrócić ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w N. we Francji kwotę 201 zł i 13 gr tytułem nadpłaconej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Z uwagi na zakres zaskarżenia wskażę, że najistotniejsze ustalenia Sądu I Instancji były następujące. A mianowicie w dniu 26 marca 2015 r. miała miejsce kolizja drogowa, w której uszkodzony został samochód powódki marki F. (...). Powódka została uderzona w tył swojego pojazdu, a sprawcą zdarzenia był..., była K. K. [f 00:03:55.152], której pojazd od odpowiedzialności ubezpieczeniowej z tytułu OC był ubezpieczony w pozwanej Spółce. Na skutek kolizji w pojeździe powódki uległy uszkodzeniu określone elementy, które zostały objęte, co do zapłaty powództwem w niniejszej sprawie. Zważywszy na, co jeszcze raz należy podkreślić, niekwestionowanie tej okoliczności w apelacji, Sąd odstępuje od szczegółowego przedstawienia stanu faktycznego, albowiem spór sprowadza się jedynie co do kwestii, czy powódka mogła odliczyć 50% VAT- u z tytułu naprawy przedmiotowego pojazdu oraz odsetek. I apelację od tego wyroku wniosła strona pozwana, zaskarżyła go w części, a mianowicie co do kwoty 702 zł 29 gr tytułem odszkodowania kosztów naprawy pojazdu oraz w zakresie odsetek od dnia 23 października 2015 r. do dnia 21 listopada 2015 r. No konsekwencją oczywiście tego zaskarżenia było również zaskarżenie rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu w pkt. 3 i 4. I strona pozwana zarzuciła wyrokowi Sądu I Instancji po pierwsze naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest art. 233 § 1 k.p.c., poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, mimo dopuszczenia dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym aktach szkody w postaci dowodu z dokumentu - druku zgłoszenia szkody oraz dowodu z zeznań powódki w charakterze strony, co skutkowało pominięciem okoliczności istotnej z punktu widzenia rozstrzygnięcia, iż powódka była podatnikiem podatku VAT oraz miała możliwość odliczenia 50% podatku VAT w związku z wykorzystywaniem pojazdu uszkodzonego w charakterze mieszanym, to jest zarówno co do prowadzenia działalności gospodarczej, jak również w celach prywatnych, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia prawa materialnego i zasądzenia na rzecz powódki także kwoty 50% podatku VAT. Po drugie zarzucono naruszenie prawa materialnego, to jest art. 361 § 1 i 2 k.p.c., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że zakresem należnej kwoty odszkodowania winno być objęte także 50% podatku VAT, podczas, gdy odszkodowanie obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego, co na gruncie niniejszej sprawy oznacza, że odszkodowanie z ubezpieczenia OC winno być pomniejszone o 50% podatku VAT, jako, że powódka była podatnikiem podatku VAT oraz miała możliwość odliczenia 50% podatku VAT w związku z wykorzystywaniem pojazdu uszkodzonego w charakterze mieszanym, czyli do celów prywatnych i celów prowadzonej działalności gospodarczej. I po drugie, jeżeli chodzi o zarzuty naruszenia prawa materialnego, to jest art. 481 w związku z 455 i w zw. z art. 14 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na zasądzeniu odsetek ustawowych od kwoty odszkodowania tytułem kosztów naprawy od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu, podczas, gdy w postępowaniu likwidacyjnym powódka nie zgłosiła kwotowo roszczenia tytułem kosztów naprawy, a pozwany ustalił odszkodowanie metodą kosztorysową. Natomiast w istocie kwotowego zgłoszenia roszczenia dokonała dopiero w pozwie, który doręczono pozwanemu w dniu 22 października 2015 r., a więc termin 30- tu dni na spełnienie świadczenia należy liczyć od kwotowego zgłoszenia roszczenia, upływał on zatem w dniu 21 listopada 2015 r., co oznacza, że odsetki ustawowe za opóźnienie mogły być należne dopiero od trzydziestego pierwszego dnia od dnia doręczenia odpisu pozwu, to jest od dnia 22 listopada 2015 r. I w oparciu o te zarzuty strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu przed Sądem I Instancji według norm przepisanych, w tym o kosztach zastępstwa procesowego wedle zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów i po drugie o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem II Instancji według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Jednocześnie z ostrożności procesowej ponownie podniesiono materialno - prawny zarzut, iż odszkodowanie z ubezpieczenia OC w postaci kosztów naprawy powinno być pomniejszone o 50% podatku VAT, jako, że powódka była podatnikiem podatku VAT oraz miała możliwość odliczenia 50% podatku VAT w związku z wykorzystywaniem pojazdu uszkodzonego w charakterze mieszanym. Podniesiono, że przedmiotowy zarzut jest zarzutem prawa materialnego, a nie procesowego i nie podlega prekluzji, o której mowa w art. 207 i art. 217 k.p.c. W odpowiedzi na apelację, w trakcie rozprawy apelacyjnej w dniu 20 lutego 2020 r., pełnomocnik powódki wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powódki. Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił. Powódka zawierając umowę o przyznanie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej osobie niepełnosprawnej, jest to umowa z dnia 26 czerwca 2014 r., otrzymała określone dofinansowanie, m.in. na zakup środka transportu w kwocie 27.000 zł. Powódka dokonała zakupu samochodu. Jest to samochód, który uległ zdarzeniu w przedmiotowej szkodzie - F. (...) i zakup ten został zrefundowany ze środków PFRON w wysokości 27.000 zł. Jednocześnie powódka złożyła do Powiatowego Urzędu Pracy w Ł. oświadczenie, jest to oświadczenie z dnia 15 maja dwa..., z 25 maja 2015 r., że w związku z wezwaniem do uzupełnienia braków w dokumentach oświadcza, że nie ubiegała się i nie będzie ubiegała o zwrot podatku VAT od towarów i usług nabytych w ramach dofinansowania przez Powiatowy Urząd Pracy. Sąd Okręgowy zważył co następuje. Apelacja co do świadczenia głównego w kwocie 702 zł i 29 gr, jako niezasadna podlegała oddaleniu. Natomiast co do odsetek od dnia 23 października do dnia 21 listopada 2015 r., jako zasadna skutkowała zmianą zaskarżonego orzeczenia. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że stan faktyczny w sprawie był niekwestionowany, a ustalenia Sądu I Instancji Sąd II Instancji przyjmuje w całości, jako własne. Kwestia zaskarżenia sprowadzała się do dwóch zagadnień, a mianowicie, czy powódka mogła odliczyć 50% podatku VAT w przypadku naprawy pojazdu oraz co do odsetek, które wiązało się ze zgłoszeniem..., terminem zgłoszenia szkody. Jeżeli chodzi o VAT, to Sąd I Instancji przyjął, że powódka takiej możliwości nie miała, jednakże rzeczywiście w zebranym w sprawie materiale dowodowym brakowało jednoznacznych dokumentów, które by o tym świadczyły, poza zeznaniem powódki w charakterze strony nie było innych środków dowodowych, które by przemawiały za przyjęciem takiego stanu faktycznego. Jednakże na etapie postępowania przed Sądem II Instancji postępowanie dowodowe zostało w tym zakresie uzupełnione. Do akt sprawy złożono dokument w postaci oświadczenia powódki oraz zawartej z Powiatowym Urzędem Pracy umowy. Z dokumentów tych jednoznacznie wynika, że powódka 25 maja 2015 r. złożyła oświadczenie, z którego wynika, że nie ubiegała się i nie będzie ubiegała o zwrot podatku VAT od towarów i usług nabytych w ramach dofinansowania przez Urząd Pracy. Wziąwszy pod uwagę to ustalenie zarzut apelacji dotyczący naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. oraz 361 § 1 i 2 k.c. dotyczący możliwości odliczenia 50% tegoż podatku okazał się całkowicie chybiony, a głębsze rozważania w tym zakresie są bezprzedmiotowe. Natomiast zarzut apelacji okazał się zasadny, co do zasądzonych odsetek. Otóż na etapie postępowania przedsądowego powódka zgłaszając szkodę nie określiła tej szkody kwotowo. W tej sytuacji trudno mówić, aby wyczerpała dyspozycję art. 455 k.c., który stanowi, że przy świadczeniach bezterminowych zobowiązany pozostaje w zwłoce od chwili wezwania do zapłaty. Takie określenie kwotowo szkody nastąpiło dopiero w pozwie, który został doręczony stronie pozwanej, a trzydziestodniowy termin na spełnienie świadczenia rzeczywiście upływał w dniu 21 listopada 2015 r. Biorąc pod uwagę tę okoliczność Sąd II Instancji w zakresie odsetek zmienił zaskarżony wyrok i w miejsce odsetek zasądzonych od dnia 23 października 2015 r., była to data dzień po doręczeniu odpisu pozwu, zasądził te odsetki od dnia 22 listopada 2015 r., czyli po upływie trzydziestodniowego terminu na spełnienie świadczenia, który wynika z przepisów dotyczących umów ubezpieczenia, w tym umowy dotyczącej odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego. W pozostałej części, a zatem co do roszczenia dotyczącego należności głównej z tytułu 50% podatku VAT, apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c., zaś w zakresie w jakim nastąpiła zmiana co do odsetek Sąd dokonał orzeczenia reformatoryjnego w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. Jeżeli chodzi o rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd II Instancji oparł się w tym zakresie na art. 98 § 1 i 3 k.p.c., który stanowi o odpowiedzialności za wynik postępowania. Należy bowiem zwrócić uwagę, że apelacja pozwanego co do roszczenia głównego okazała się bezzasadna w całości, a powódka uległa jedynie co do ustawowych odsetek za okres około jednego miesiąca, co stanowiło kwotę 41 zł i 41 gr, a zatem te okoliczności przemawiały za przyjęciem, iż powódka wygrała postępowanie apelacyjne w całości. Na zasądzoną od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę składa się jedynie wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, co przy wartości przedmiotu sporu określonym na 744 zł daje kwotę 135 zł tytułem tego wynagrodzenia w oparciu o § 2 pkt. 2..., w zwią..., pkt. 2 w związku z § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

[koniec 00:18:34.536]