Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XII C 346/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XII Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Prusinowska

Protokolant: protokolant sądowy Justyna Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2020 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwoty:

a.  117 939,80 zł ( sto siedemnaście tysięcy dziewięćset trzydzieści dziewięć złotych osiemdziesiąt groszy ) z ustawowymi odsetkami od kwoty:

- 82 761,78 zł od dnia 23 października 2014 r. do dnia zapłaty, przy czym od dnia 1 stycznia 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

- 35 178,02 zł od dnia 21 marca 2019 r. do dnia zapłaty,

b.  82 729,80 zł ( osiemdziesiąt dwa tysiące siedemset dwadzieścia dziewięć złotych osiemdziesiąt groszy ) z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, przy czym od dnia 1 stycznia 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

c.  2087,51 zł ( dwa tysiące osiemdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt jeden groszy ) z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, przy czym od dnia 1 stycznia 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

d.  184,50 zł ( sto osiemdziesiąt cztery złote pięćdziesiąt groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

e.  1000 zł ( jeden tysiąc złotych ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

3.  Kosztami postępowania obciąża w całości pozwaną, a ich szczegółowe rozliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

SSO Maria Prusinowska

UZASADNIENIE

Powód D. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) SA oddział w Polsce z siedzibą w W. kwoty 82 761,78 zł tytułem odszkodowania w mieniu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 października 2014 r. do dnia zapłaty, zasądzenie kwoty 82 729,80 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów wypożyczenia pojazdu zastępczego wraz ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, zasądzenie kwoty 2087,51 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów przygotowania pojazdu do oględzin wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, zasądzenie kwoty 184,50 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie kwoty 1000 zł tytułem odszkodowania poniesionych kosztów sporządzenia opinii prywatnej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 7200 zł oraz opłaty skarbowej w kwocie 17 zł.

Powód wskazał, że ww. kwoty domaga się tytułem odszkodowania za szkodę z dnia 10 września 2014 r., kiedy doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego został uszkodzony samochód marki M. (...) 08 230 o nr rej. (...) , którego sprawca miał zawartą umowę ubezpieczenia z pozwanym zakładem ubezpieczeń. Pozwany jedynie częściowo uwzględnił roszczenia powoda w zakresie odszkodowania. Jako podstawę prawną swojego roszczenia dotyczącego szkody w mieniu powód wskazał art. 415 kc w zw. z art. 363 kc. Jeśli chodzi o szkodę w postawi wydatków na wynajem auta zastępczego powód wskazał, że jego podstawę stanowi art. 361 §1 i 2 kc. W dalszej części uzasadnienia pozwu powód wyjaśnił od jakich dat domaga się zasądzenia odsetek ustawowych.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa z uwagi na brak legitymacji procesowej pozwanego (...) SA i wezwanie do udziału w sprawie na podstawie art. 194 kpc (...) SA z siedzibą w W.. W razie nieuwzględnienia zarzutu braku legitymacji biernej pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

Na rozprawie w dniu 25 maja 2017 r. sąd na podstawie art. 194 §1 kpc wezwał do udziału w sprawie (...) SA z siedzibą w W.. Jednocześnie tym samy postanowieniem zwolnił od udziału w sprawie dotychczasową pozwaną (...) SA z siedzibą w W..

W odpowiedzi na pozew z dnia 3 lipca 2017 r. pozwana (...) SA z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

W piśmie z dnia 18 marca 2019 r. powód dokonał rozszerzenia powództwa o kwotę 35 178,02 zł i w związku z tym wniósł o zasądzenie od pozwanej:

1.  kwoty 117 939,80 zł tytułem odszkodowania w mieniu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 października 2014 r. do dnia zapłaty,

2.  kwoty 82 729,80 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów wypożyczenia pojazdu zastępczego wraz ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,

3.  kwoty 2087,51 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów przygotowania pojazdu do oględzin wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,

4.  kwoty 184,50 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

5.  kwoty 1000 zł tytułem odszkodowania poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty.

Pozwana do końca postępowania konsekwentnie wnosiła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 10 września 2014 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego został uszkodzony samochód marki M. (...) 08 230 o nr rej. (...) należący do powoda. Samochód ten został wyprodukowany na rynek amerykański w roku 2011. W roku 2012 został uszkodzony na terenie (...). Po zaistnieniu szkody pojazd został naprawiony w oparciu o partię części pochodzących od innej wersji i rocznika modelowego pojazdu.

Sprawca zdarzenia miał zawartą umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z pozwanym zakładem ubezpieczeń. Powód w dniu 22 września 2014 r. dokonał zgłoszenia szkody, a w dniu 23 września 2014 r. wypożyczył pojazd zastępczy na czas trwania likwidacji szkody. Powód zawarł umowę najmu pojazdu z firmą (...), M. W. (1) z siedzibą w J.. Na mocy umowy powód wynajął samochód A. (...), na czas nieokreślony. Koszt wynajmu wynosił 180 zł za dobę. Samochód był powodowi niezbędny do pracy i załatwiania spraw prywatnych.

Dowód: przyjęcie zgłoszenia szkody z dnia 22 września 2014 r. – k. 16, umowa najmu pojazdu z dnia 23 września 2014 r. – k. 17

W dniu 1 października 2014 r. pozwany sporządził kalkulację naprawy nr (...).01 i wyliczyła koszt naprawy pojazdu na kwotę 117 127,65 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy nr (...).01- k. 18-22,

W dniu 24 października 2014 r. pozwana poinformowała powoda, że nie może przyjąć odpowiedzialności i wypłacić odszkodowania w ustawowym terminie, to jest 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Kolejne pisma tej samej treści pozwana kierowała do powoda jeszcze dwukrotnie.

Dowód: akta szkody,

Ponieważ powód nie zgadzał się z wyliczoną przez pozwanego wysokością odszkodowania, jak i wartościami kosztów naprawy zgłosił się do niezależnego rzeczoznawcy z prośbą o wydanie opinii w zakresie prawidłowości dokonanych przez pozwaną wyliczeń. W dniu 21 listopada 2014 r. G. R. samochodowe – (...) Biuro (...) i Ruchu Drogowego w L. sporządził opinię nr (...) i wyliczył koszt naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 217 165,63 zł. Za sporządzenie opinii rzeczoznawca wystawił fakturę nr (...) z dnia 4 marca 2016 r. na kwotę 1000 zł.

Dowód: opinia techniczna z dnia 21 listopada 2014 r.- k. 23-24, kalkulacja naprawy z dnia 4 marca 2016 r. – k. 25-29, wycena pojazdu nr 3 – k. 30, faktura VAT z dnia 4 marca 2016 r. – k. 32,

Powód zlecił firmie (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. filia G. przygotowanie pojazdu do oględzin oraz przechowanie pojazdu. Za te usługi firma wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 3 622,97 zł i nr (...) r. na kwotę 1070,10 zł.

Dowód: faktury VAT nr (...) r.- k. 34 i k. 35, potwierdzenie zapłaty ww. faktur- k. 36,

W dniu 14 września 2015 r. pozwany wydał decyzję o wypłacie kwoty 2 217,08 zł tytułem odszkodowania poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego. Kwota ta została wypłacona na podstawie wezwania do zapłaty z dołączoną do niej fakturą VAT nr (...). W dniu 15 września 2015 r. pozwany wypłacił powodowi kwotę 134 403,85 zł tytułem odszkodowania w mieniu. W tym dniu pozwana ostatecznie przyjęła odpowiedzialność gwarancyjną za powstałą szkodę w pojeździe należącym do powoda. Po wypłacie odszkodowania powód przystąpił do jego naprawy.

Dowód; decyzja pozwanego z dnia 14 września 2015 r. – k. 37, a także z dnia 15 września 2015 r. – k. 38,

W dniu 19 października 2015 r. firmą (...), M. W. (1) z siedzibą w J. wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 89 740,80 zł za wynajem pojazdu zastępczego. Z faktury wynika, że czas najmu trwał 384 dni, a cena brutto za dobę wynosiła 233,70 zł.

Dowód: faktura VAT nr (...)- k. 39.

Powód w dniu 27 listopada 2015 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 93 540,85 zł tytułem odszkodowania zakreślając termin zapłaty 7 dni. Pozwany nie zareagował na wezwanie.

Dowód: wezwanie do zapłaty – k. 40, potwierdzenie nadania listu poleconego w dniu 14 grudnia 2015 r. wraz z potwierdzeniem odbioru- k. 41,

W dniu 8 marca 2016 r. powód za pośrednictwem Kancelarii (...) wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 169 201,27 zł tytułem odszkodowania. Dnia 7 kwietnia 2016 r. pozwany wydał decyzję i wypłacił powodowi dalszą kwotę z tytułu odszkodowania 9 060,06 zł, na którą złożyły się:

- 1535,46 zł za przygotowanie pojazdu do oględzin,

- 7011 zł za wynajem pojazdu zastępczego ( 233,70 zł za 30 dni ),

- 885,60 zł tytułem zwrotu kosztów parkowania pojazdu.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 10 marca 2016 r. – k. 42-44, potwierdzenie odbioru pisma przez pozwanego- k. 45, decyzja z dnia 7 kwietnia 2016 r. – k. 46,

W dniu 18 lipca 2016 r. powód ponownie wezwał pozwaną do zapłaty.

Dowód: monit z dnia 18 lipca 2016 r. – k. 47-48,

W odpowiedzi na wezwanie w dniu 22 sierpnia 2016 r. pozwany wydał decyzję odmawiającą zapłaty odszkodowania. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że prywatna opinia dostarczona przez powoda jest obarczona błędem w zakresie rocznika pojazdu i mocy silnika.

Dowód: pismo pozwanego z dnia 22 sierpnia 2016 r. – k. 49-50,

W związku z tym powód zlecił weryfikację opinii rzeczoznawcy. Ten sam rzeczoznawca dokonał wyceny pojazdu na dzień 10 września 2014 r. ustalono, że wartość rynkowa pojazdu wynosi 337 400 zł, a koszt jego naprawy nadal wynosi 217 165,63 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy nr 435/14 – k. 51-52, wycena pojazdu nr 39 na dzień 10 września 2014 r. z dnia 4 marca 2016 r. – k. 53,

Do dnia zamknięcia rozprawy samochód nie został całkowicie naprawiony.

Dowód: zeznania powoda – k. 421-422, e-protokół – k. 423,

Z opinii biegłego z zakresu m.in. techniki samochodowej oraz wycen pojazdów i kalkulacji napraw mgr inż. P. B. z dnia 28 marca 2018 r. wynika, że maksymalny okres najmu pojazdu zastępczego w związku ze zdarzeniem z dnia 10 września 2014 r. wynosił około 390 dni. Dalej biegły wskazał, że brak jest ofert najmu pojazdów analogicznych do auta powoda, zatem wysokość przeciętnej stawki najmu ustalono dla pojazdów z segmentu E i F. Średnia rynkowa stawka za najem pojazdu zastępczego w roku 2014 wynosiła za segment E 235 zł netto za dobę i z segmentu F 275 zł netto za dobę. Biegły wskazał, że na podstawie udostępnionego materiału dowodowego nie wykazano możliwości wzbogacenia się powoda w związku z nieużytkowaniem pojazdu w okresie od września 2014 r. do października 2015 r. Analiza materiału fotograficznego wykazała, że pojazd należący do powoda był wcześniej uszkodzony, przy czym naprawy dokonano m.in. przy użyciu części używanych oraz przeznaczonych dla starszej wersji pojazdu, produkowanej do roku 2006. Biegły oszacował koszt naprawy samochodu na kwotę 252 343,65 zł brutto. Czas parkowania opiniowanego pojazdu mógł obejmować jedynie okres oczekiwania na decyzję pozwanego czyli 349 dni, a szacowany nakład pracy konieczny do przygotowania auta do oględzin to 10,5 roboczogodziny.

Dowód: opinia biegłego – k. 235-283, wyjaśnienia biegłego P. B. – k. 386, e-protokół – k. 389,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dowodów z dokumentów, kopii dokumentów, zeznań świadków M. W. (1), M. W. (2) i zeznań powoda. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie nasuwał wątpliwości Sądu co do wiarygodności zeznań świadków i zeznań powoda. Ponadto okoliczności wskazywane przez powoda i przesłuchanych świadków nie były kwestionowane przez pełnomocników stron. W ocenie sądu nieścisłości w zeznaniach powoda wynikały z faktu, że od zdarzenia do dnia przesłuchania powoda upłynęło 6 lat, zatem powód miał prawo nie pamiętać m.in. komu zgłosił szkodę w mieniu.

W powyższym zakresie Sąd oparł się na dowodzie z opinii biegłego sądowego z zakresu m.in. techniki samochodowej oraz wycen pojazdów i kalkulacji napraw mgr inż. P. B. z dnia 28 marca 2018 r., którą Sąd uznał za wiarygodną. Wspomnieć należy, że osoba biegłego została zaproponowana przez pozwaną. Biegły P. B. sporządził opinię na okoliczność a. określenia uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przez okres likwidacji szkody przez pozwaną uwzględnienie czasu trwania procesu likwidacji szkody w tym technologicznego czasu naprawy pojazdu i okresu koniecznego do wykonania czynności przygotowawczych, w tym zamówienia części, a także aktualnej, przeciętnej stawki za wynajem pojazdu marki M. (...) MR 08 230 na dzień 23 września 2014 r. Jednocześnie w przypadku braku dostępności takiego pojazdu, określenie stawki za wynajem pojazdu o tej samej klasie, b. czy i o ile powód wzbogacił się w związku z tym, że w okresie od września 2014 r. do października 2015 r. nie użytkował swojego pojazdu i c. rodzaju i zakresu uszkodzeń powstałych w pojeździe powoda, kosztów naprawy, rodzaju części zamontowanych w pojeździe według stanu sprzed daty zdarzenia ( to jest z jakich modeli i roczników one pochodziły ), uzasadnionego czasu trwania naprawy pojazdu, uzasadnionego czasu trwania parkowania pojazdu i jego przygotowania do oględzin ( to jest rodzaju, zakresu i czasochłonności czynności z tym związanych ).

Powód nie kwestionował opinii biegłego. Pozwana natomiast kwestionowała opinię biegłego zarzucając, iż koszt naprawy przedstawiony przez biegłego został wykonany niepoprawnie, niezgodnie z rozkodowaniem numeru VIN i niezgodnie ze stanem faktycznym. Pozwana podniosła, że niezgodne z wyceną jest to, że według rozkodowania pojazd został wyprodukowany w 2011 r. w wersji po faceliftingu i odbudowany po szkodzie w (...) w oparciu o podzespoły od zupełnie innej wersji modelowej, rozmija się to z zastosowaną technologią i numerami katalogowymi. Pozwana wskazała na sprzeczność w opinii, zgodnie z którą pojazd został odbudowany niezgodnie z technologią z wykorzystaniem części z rynku wtórnego, wobec czego niezrozumiałym jest na jakiej podstawie biegły uwzględnia nowe, oryginalne. Pozwana zakwestionowała także bezzasadne, jej zdaniem, doliczenie czasu na przyznanie odszkodowania przez pozwaną do czasu niezbędnego wynajmu pojazdu zastępczego. Pozwana zgłosiła szereg pytań pod adresem wniosków opinii głównej i w konsekwencji biegły sporządził opinię uzupełniającą w dniu 4 czerwca 2019 r., w której szczegółowo odniósł się do zgłoszonych zarzutów. W konkluzji biegły wskazał, że zarzuty pozwanej nie wpływają na wnioski przedstawione w opinii źródłowej i uzupełniającej, a biegły podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Pomimo wyczerpującego odniesienia się do zarzutów pozwanej nadal podtrzymała ona swoje zastrzeżenia do opinii wnosząc o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z tej samej dziedziny.

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2020 r. biegły złożył wyjaśnienia odnośnie zarzutów i kolejny raz odniósł się szczegółowo do pytań pozwanej. Odnośnie zarzutów pozwanej co do przyjęcia w kosztorysie naprawy samochodu cen nowych materiałów biegły wskazał po pierwsze, że obie strony przy sporządzanych przez siebie wycenach założyły wymianę części uszkodzonych na nowe, a po drugie samochód powoda to rzadki model M., zatem używanych części do jego naprawy na rynku nie ma. Biegły oświadczył, że dla niego bezsporne było, że części, których należy użyć do naprawy samochodu mają być nowe, można jedynie dyskutować o ich jakości. Biegły wyjaśnił, że używanych części do samochodu powoda nie było na rynku na dzień sporządzenia opinii stąd nie mógł ich wycenić. Nie ma także pewności, czy przed zdarzeniem z września 2014 r. części, które uległy uszkodzeniu były oryginalne czy używane. Odnośnie wysokości stawki najmu samochodu na czas likwidacji szkody biegły wskazał, że firmy, które wynajmują samochody na czas likwidacji szkody nie zmieniają stawek najmu, bowiem czas likwidacji szkody jest nieokreślny.

Po przesłuchaniu biegłego pełnomocnik pozwanej wniósł o zakreślenie terminu do ustosunkowania się do zeznań biegłego i złożenia ewentualnego wniosku o zwrócenie się do firmy (...) o rozkodowanie sterowników, na co sąd wyraził zgodę zakreślając pełnomocnikowi termin 14 dni na powyższe. W piśmie z dnia 5 marca 2020 r. pozwana w ustosunkowaniu się wyjaśnień do opinii biegłego sądowego mgr inż. P. B. złożonych na rozprawie w dniu 20 lutego 2020 r., podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie i w związku z tym wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z pisemnej opinii innego biegłego na okoliczności wskazane w tezie dla biegłego sądowego P. B.. Pozwana nie zgłosiła ostatecznie wniosku o wywiad w firmie (...) rozkodowanie sterowników w samochodzie powoda.

Zdaniem sądu opinia biegłego P. B. została sporządzona rzetelnie i fachowo, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, a nadto została napisana w sposób jasny, zrozumiały i nie zawiera luk czy sprzeczności. Przedstawione przez biegłego wnioski, co do wysokości kosztu naprawy pojazdu oraz jego wartości w stanie przed i po powstaniu szkody w dacie zdarzenia są kategoryczne, dobrze uzasadnione, a także nie budzą wątpliwości Sądu w świetle zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Biegły odniósł się wyczerpująco do zarzutów pozwanej zarówno w opinii uzupełniającej, jak i w trakcie przesłuchania na rozprawie w dniu 20 lutego 2020 r. Tak jak wyżej wskazano biegły sądowy P. B. został powołany w związku z sugestią pozwanej co do osoby biegłego. Posiada doświadczenie i wiedzę niezbędną do udzielenia odpowiedzi na pytania sądu oraz pełnomocników stron. Zdaniem sądu Samo niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego. Gdy opinia jest na tyle kategoryczna i przekonywająca, że pozwala uznać określoną okoliczność za wyjaśnioną, to sąd nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszej opinii, wtedy gdy opinia, którą dysponuje, zawiera istotne luki, gdyż nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona przez eksperta analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować jego rozumowania, co do trafności jego wniosków końcowych. W związku z tym sąd nie dostrzegł potrzeby powoływania kolejnego biegłego w sprawie, choć omyłkowo nie zostało w tym przedmiocie wydane postanowienie.

Sąd zważył, co następuje:

Powód w niniejszym postępowaniu domagał się zasądzenia od pozwanej następujących kwot:

1.  kwoty 117 939,80 zł tytułem odszkodowania w mieniu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 października 2014 r. do dnia zapłaty,

2.  kwoty 82 729,80 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów wypożyczenia pojazdu zastępczego wraz ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,

3.  kwoty 2087,51 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów przygotowania pojazdu do oględzin wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,

4.  kwoty 184,50 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

5.  kwoty 1000 zł tytułem odszkodowania poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty.

Powództwo okazało się zasadne w całości.

Z uwagi na fakt, że sprawcą szkody był kierowca pojazdu objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej na podstawie umowy zawartej z zakładem ubezpieczeń, podstawę roszczenia stanowiły przepisy art. 822 § 1 i 4 k.c. i art. 824 1 § 1 k.c.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Na mocy art. 824 1 § 1 k.c. natomiast o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy istotne znaczenie miały także przepisy art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz art. 363 § 1 k.c., który stanowi, że co do zasady naprawienie szkody winno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, przy czym gdyby przywrócenie do stanu poprzedniego pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W powyższej sprawie powód dochodził należności z tytułu odszkodowania w związku uszkodzeniem pojazdu w wypadku, którego sprawca była osobą objętą ubezpieczeniem OC u pozwanego.

Pozwany nie kwestionował odpowiedzialności za szkodę co do zasady.

Przedmiotem zarzutów pozwanego była wysokość dochodzonego odszkodowania za szkodę w mieniu. Pozwany uważał, iż dotychczas wypłacone odszkodowanie oparte na sporządzonej przez niego kalkulacji kompensuje w całości szkodę poniesiona przez powoda.

Pozwana wskazywała, że samochód należący do powoda uległ szkodzie na terenie (...) i został naprawiony częściami pochodzącymi od innej wersji i rocznika modelowego pojazdu. Poszycie zewnętrzne pojazdu pochodzi od wersji modelowej pojazdu datowanego na okres sprzed 2008 r. Zdaniem pozwanej brak jest podstaw do tego, by do wyliczenia kosztów naprawy pojazdu przyjmować ceny oryginalnych części, skoro przed szkodą pojazd zawierał części nieoryginalne. Odmienne stanowisko prowadziłoby do nieuzasadnionego wzbogacenia powoda kosztem pozwanej.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. (...) odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku.

Za „niezbędne” koszty naprawy należy uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. (...) Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi” są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy. Przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte w warsztacie naprawczym były wyższe od przeciętnych.

Sąd dokonując j.w. analizy i oceny opracowanej w przebiegu tego procesu przez biegłego sądowego opinii (zarówno głównej, jak i pisemnej uzupełniającej) uznano ją za przydatną dla rozstrzygnięcia tego sporu – kierując się jego wyliczeniami mającymi oparcie w posiadanych przez niego wiadomościach specjalnych przyjęto, iż zasadny ekonomicznie koszt omawianej naprawy spornego pojazdu mieści się w kwocie 252 343,65 zł brutto przy średniej stawce za roboczogodzinę poszczególnych prac w wysokości 110 zł netto nie wykraczającej swoją wysokością poza średnią obowiązującą w realiach rynkowych. Biegły w sposób wyczerpujący wyjaśnił, jakie poczynił założenia przy wyliczeniach kwot niezbędnych do naprawy samochodu. Podkreślił, że obie strony zakładały montaż części nowych oraz że na dzień sporządzenia opinii nie było na rynku używanych części do samochodu powoda ze względu na jego rzadki model. Poza tym biegły wskazał, że nie można jednoznacznie przyjąć, czy po pierwszej kolizji auto zostało naprawione częściami używanymi, czy nowymi.

W związku z tym - po pomniejszeniu powyższej kwoty o odszkodowanie już wypłacone powodowi przez pozwaną w wysokości 134 403,85 zł, pozostała orzeczona kwota to 117 939,80 zł.

O powyższym orzeczono w punkcie 1 a wyroku.

W dalszej kolejności powód domagał się zasądzenia kwoty 82 729,80 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów wypożyczenia pojazdu zastępczego wraz ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

Pozwana uznała żądanie powoda wypłacając mu kwotę 9228,08 zł, przy czym kwotę 2217,08 zł na podstawie faktury VAT nr (...) oraz dalszą kwotę 7011 zł przyjmując uzasadniony czas wynajmu samochodu zastępczego przez 30 dni. Tymczasem od zgłoszenia przez powoda szkody do dnia uznania swojej odpowiedzialności przez pozwaną upłynęło zgodnie z opinią biegłego P. B. nawet 389 dób. Biegły wskazał, że koszty wynajmu samochodu klasy zbliżonej do samochodu powoda wynosi od 235 zł do 275 zł netto za dobę. Powód zawarł umowę najmu pojazdu z firmą (...), M. W. (1) z siedzibą w J.. Na mocy umowy powód wynajął samochód A. (...), na czas nieokreślony. Firma wypożyczająca samochód została wskazana powodowi przez pozwanego. Koszt wynajmu wynosił 233,70 zł brutto za dobę. Łącznie z tytułu najmu samochodu zastępczego powód zapłacił 89 740,80 zł, bowiem powód wynajmował samochód przez 384 doby. Wskazać należy, iż jest to kwota niższa niż koszt wynajmu wyliczony przez biegłego. W ocenie sądu to pozwana poprzez niewydawanie decyzji przyczyniła się do tego, że czas wynajmu samochodu przedłużył się do ponad roku ( 384 dni). Powód nie miał bowiem ani środków, aby naprawić samochód, ani kupić nowy. Wskazać należy, że stawka dobowa za najem samochodu nie przekraczała stawki przewidzianej dla samochodów o klasie zbliżonej do samochodu powoda. Gdyby przyjąć stawkę średnią zaproponowaną przez biegłego 255 zł wówczas przy czasie trwania najmu 384 dni powód zapłaciłby 97 920 zł tytułem wynajmu samochodu zastępczego. Sąd uznał, że powodowi należy się zwrot kosztów najmu samochodu w wysokości 89 740,80 zł, zgodnie z przedstawioną fakturą VAT nr (...), a po odjęciu kwoty wypłaconej przez pozwaną - 82 729,80 zł.

O powyższym orzeczono w punkcie 1 b wyroku.

Powód domagał się także zasądzenia kwoty 2087,51 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów przygotowania pojazdu do oględzin wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 184,50 zł tytułem dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów parkowania pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty. Pozwana wypłaciła dotychczas kwotę 1535,46 zł za przygotowanie pojazdu do oględzin i kwotę 885,60 zł tytułem zwrotu kosztów parkowania pojazdu.

Zdanie powoda koszt przygotowania samochodu do oględzin wyniósł 3622,97 zł. Zdaniem biegłego oszacowany koszt przygotowania pojazdu do oględzin powinien wynosić 1381,18 zł brutto. Biegł wskazał jednak, że koszt mógł być wyższy ze względu na zastosowanie przez warsztat (...) F. wyższej stawki godzinowej za robociznę. Nie można też wykluczyć dodatkowych nakładów pracy związanych m.in. z utrudnionym demontażem uszkodzonych elementów.

Odnośnie kosztów parkowania samochodu to powód zapłacił za tę usługę fakturę VAT nr (...) r. na kwotę 1070,10 zł. Pozwana uznała, że koszt parkowania samochodu wynosi 36,90 zł brutto za dobę, a samo parkowanie było uzasadnione przez 24 dni. Zdaniem pozwanej powód po tym czasie winien przystąpić do naprawy pojazdu. Jak wskazano wyżej powód nie mógł przystąpić do naprawy pojazdu, bowiem nie miał na to środków. Ponadto uzasadniony czas parkowania mógł wynosić w sprawie 349 dni czyli 12 878,10 zł brutto. Zatem kwota 1070,10 zł wyliczona przez powoda z tytułu wydatków na parkowanie samochodu nie jest kwotą zawyżoną wbrew twierdzeniu pozwanej.

O obu roszczeniach sąd orzekł w punktach 1 c i d wyroku.

Pozwany zakwestionował także zasadność zwrotu kosztów sporządzenia opinii prywatnej przez powoda.

Z podjętej przez Sąd Najwyższy uchwały z dnia 2 września 2019 r. III CZP 99/18 wynika, że zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii (ekspertyzy) rzeczoznawcy przysługuje poszkodowanemu i ewentualnie cesjonariuszowi, gdy jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania, a zatem nie tylko do ustalenia wysokości szkody, ale także do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Można przyjąć, że niezbędność ekspertyzy do efektywnego dochodzenia odszkodowania oznacza jej celowość, racjonalność i ekonomiczne uzasadnienie oceniane z punktu widzenia skutecznej realizacji roszczenia odszkodowawczego.

W niniejszej sprawie powód zlecił wydanie opinii prywatnej i w dniu 21 listopada 2014 r. G. R. samochodowe – (...) Biuro (...) i Ruchu Drogowego w L. sporządził opinię nr (...) i wyliczył koszt naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 217 165,63 zł. Za sporządzenie opinii rzeczoznawca wystawił fakturę nr (...) z dnia 4 marca 2016 r. na kwotę 1000 zł. Zdaniem sądu opinia ta była niezbędna z uwagi na fakt, że pozwana oszacowała wartość szkody w mieniu powoda na kwotę 117 127,65 zł, czyli dwukrotnie niższą niż rzeczoznawca G. B. oraz biegły sądowy P. B.. Pomimo poniesionych przez powoda wydatków na opinię prywatną pozwana zwlekała dalszy rok z uznaniem swojej odpowiedzialności i wypłatą odszkodowania za naprawę samochodu powoda. Nie może to jednak stanowić o niecelowości lub bezzasadności zlecania opinii. Powód nie zgadzając się na wycenę dokonaną przez pozwaną w dniu 1 października 2014 r. na kwotę 117 127,65 zł miał prawo przy odwołaniu skorzystać z wiedzy specjalnej i wzmocnić swoją argumentację opinią prywatnego rzeczoznawcy. Nie przyczyniło się to do zmiany stanowiska pozwanej w przedmiocie wysokości odszkodowania, natomiast sąd miał możliwość porównania opinii prywatnej z opinią biegłego sądowego i uznania, że koszt naprawy samochodu powoda był wyższy niż kwota wyliczona przez pozwaną.

W związku z tym sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1000 zł w punkcie 1 e wyroku.

Orzekając o odsetkach od kwoty dochodzonej w punkcie 1 pozwu, to jest odszkodowania w mieniu to sąd uznał, że zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. W myśl § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Zgodnie z § 3 umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą zawierać postanowienia korzystniejsze dla uprawnionego niż określone w paragrafach poprzedzających. W toku niniejszego postępowania nie zostały ujawnione żadne nowe okoliczności, które nie były znane pozwanemu w trakcie postępowania likwidacyjnego, a zatem nie było żadnych przeszkód do wypłaty w terminie 30 dni, od daty zgłoszenia szkody, odszkodowania powodowi.

W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. w związku z normą z art. 817 k.c. i normą z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - zgodnie z cytowanym przepisem, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Odnosząc powyższą regulację do niniejszej sprawy należy wskazać, że zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 22 września 2014 r. Zatem termin do wypłaty całej kwoty z tytułu odszkodowania za powstałą szkodę upłynął pozwanej dnia 22 października 2014 r. Dlatego też zasadnym było naliczanie odsetek od kwoty pierwotnie dochodzonej pozwem to jest 82 761,78 zł od dnia następującego po upływie 30 dni na zapłatę przez pozwaną uzasadnionej wysokości odszkodowania na rzecz powoda, tj. od dnia 23 października 2014 r.

Następnie powód rozszerzył powództwo i domagał się zasądzenia dodatkowej kwoty 35 178,02 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od tej samej daty. Sąd uznał, że odsetki od rozszerzonej części powództwa należą się powodowi od dnia 21 marca 2019 r., czyli od dnia złożenia w Urzędzie Pocztowym pisma rozszerzającego żądanie pozwu. Wskazać należy, iż w dacie tej pozwanemu była już znana treść opinii biegłego P. B. w zakresie wysokości odszkodowania za szkodę w mieniu. W pozostałym zakresie sąd roszczenie odsetkowe powoda oddalił w punkcie 2 pozwu.

Odnośnie odsetek od żądania zgłoszonego w punkcie 2-5 pozwu, to jest zwrocie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, kosztów związanych z przygotowaniem auta do oględzin, kosztów parkowania samochodu i sporządzenia opinii prywatnej orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu to jest od dnia 24 grudnia 2015 r. i od dnia 1 kwietnia 2016 r. Zauważyć należy, że roszczenia opisane w punkcie 2 i 3 pozwu zostały zgłoszone pozwanej w dniu 16 grudnia 2015 r. ( data nadania wezwania do zapłaty z dnia 27 listopada 2015 r. ) Siedmiodniowy termin zapłaty kwot upłynął w dniu 23 grudnia 2015 r. Natomiast wezwanie do zapłaty kwot związanych z parkowaniem pojazdu i wydatkami na opinię prywatną zostało sporządzone w dniu 8 marca 2016 r., odebrane 17 marca 2016 r. A termin 14- dniowy zakreślony do ich zapłaty upłynął w dniu 31 marca 2016 r. W związku z tym odsetki od roszczeń zgłoszonych w punktach 2-3 pozwu zasądzono od dnia 24 grudnia 2015 r. a od kwot zgłoszonych w punktach 4-5 od dnia 1 kwietnia 2016 r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc oraz 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc dokonując stosownego podziału kosztów pomiędzy stronami w takim zakresie, w jakim wygrał i przegrały niniejszy spór. Sąd uznał, że powód wygrał proces w całości. Zgodnie z art. 108 § 1 zd. 2 kpc Sąd może rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu; w tej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.

SSO Maria Prusinowska

Zarządzenie/proszę:

1.  Proszę wykonać zarządzenie z dnia 23 lipca 2020 r. dotyczące likwidacji wynagrodzenia biegłego,

2.  Odnotować w kontrolce uzasadnień; termin do sporządzenia uzasadnienia przedłużony zarządzeniem Prezesa SO do dnia 4 stycznia 2021 r., w dniach 4,5 stycznia 2021 r. urlop sędziego,

3.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem informując o przedłużonym terminie do wniesienia apelacji,

4.  Przedłożyć z apelacją lub za 21 dni.

Poznań, dnia 7 stycznia 2021 r.

SSO Maria Prusinowska