Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 grudnia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Julita Preis

Protokolant: sekr. sąd. Karolina Madajczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 listopada 2020 roku w C.

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko: J. L. i G. L.

o zapłatę

orzeka:

I.  Zasądza od pozwanych: J. L. i G. L. solidarnie na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w B.

kwotę 5380,86 zł (pięć tysięcy trzysta osiemdziesiąt złotych osiemdziesiąt sześć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasadza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda z tytułu kosztów procesu kwotę 2248,57 zł (dwa tysiące dwieście czterdzieści osiem złotych pięćdziesiąt siedem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

IV.  Nadaje wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności co do punktu I i III.

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym w dniu 7 lutego 2020 r. powód – (...) S. A. z siedzibą w B. wniósł o wydanie nakazu w postępowaniu nakazowym i zasądzenie w nim od pozwanych J. L. i G. L. solidarnie kwoty 10.451,12 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 26 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienie się orzeczenia.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwani zobowiązali się poprzez podpisanie weksla w dniu 14 września 2019 r. do zapłaty dnia 25 stycznia 2020 r. wskazanej na nim kwoty w wysokości 10.451,12 zł. Podniósł, iż dnia 26 grudnia 2019 r. wezwał pozwanych do wykupu weksla, jednak pozwani nie dokonali żadnej wpłaty. Wskazał, że weksel został wystawiony przez pozwanych na zabezpieczenie zwrotu całego zadłużenia z tytułu pożyczki udzielonej przez powoda na podstawie umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 14 września 2019 r., a na dochodzoną pozwem należność składa się suma pozostałych do zapłaty rat pożyczki oraz należne maksymalne odsetki za opóźnienie liczone zgodnie z art. 481 § 2 k.c. za każdy dzień opóźnienia w płatności każdej z rat. Pozwani podpisując kalendarz spłat rat znali wysokość swojego zobowiązania i termin jego zapłaty. Granice wypełnienia weksla określała deklaracja wekslowa, którą pozwani również podpisali (k. 1 akt).

Referendarz sadowy w Sądzie Rejonowym w Chełmnie stwierdziła brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i skierowała sprawę do rozpoznania w postępowaniu upominawczym (k. 12 akt).

W piśmie procesowym z dnia 1 czerwca 2020 r. w odpowiedzi na wezwanie Sądu, pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu wskazując, iż wnosi o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda wskazanej w pozwie należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Nadto wyjaśnił, iż na kwotę dochodzonego roszczenia składają się: brakująca kwota kapitału pożyczki w wysokości 4.500,00 zł, odsetki dzienne - 11,12 zł, opłata przygotowawcza – 129,00 zł, opłata za tzw. (...)– 900 zł, odsetki umowne – 1.440,00 zł oraz kwota wynagrodzenia prowizyjnego w wysokości 3.471,00 zł (k. 16 akt).

Referendarz sadowy w Sądzie Rejonowym w Chełmnie stwierdziła brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i skierowała sprawę do rozpoznania w trybie postępowania uproszczonego (k. 30 akt).

W dniu 22 października 2020 r. powód, w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu złożył pismo procesowe, w którym wskazał, iż strona pozwana znała treść swojego zobowiązania, a zawarta umowa nie zawierała klauzul niedozwolonych, bądź też sprzecznych z zasadami współżycia społecznego. Nadto wskazał, iż każdy z kosztów pożyczki w postaci opłaty przygotowawczej, prowizji, opłaty za Twój Pakiet oraz odsetek umownych związany jest z określonymi uprawnieniami i czynnościami pożyczkodawcy. Pożyczka udzielona pozwanym została oprocentowana według stałej stopy procentowej w wysokości 9,86% w skali roku i mieści się ramach maksymalnej wysokości odsetek określonej w art. 359 § 2 ¹ k.c. Podnosił również, że koszty zawarte w umowie pożyczki nie przekraczają limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu określonych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. (k. 45 akt). W dalszej części pisma procesowego powód szeroko uzasadniał swoje stanowisko odnosząc się do poszczególnych składników pozaodsetkowych kosztów składających się na żądanie pozwu (k. 45 akt).

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 13 września 2019 r. pozwany J. L. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w B. umowę pożyczki nr (...), na mocy której otrzymał kwotę 4.500,00 zł i którą zobowiązał się zwrócić w 36 miesięcznych ratach po 290,00 zł każda wraz z opłatą przygotowawczą w kwocie 129,00 zł, wynagrodzeniem prowizyjnym w wysokości 3.471,00 zł, opłatą za Twój Pakiet w kwocie 900,00 zł oraz odsetkami umownymi w łącznej wysokości 1.440,00 zł. Całkowita kwota do spłaty wynosiła 10.440,00 zł. Pożyczka była oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 9,86% w skali roku (pkt 1 i 2 umowy). Zgodnie z umową Pożyczkobiorcy w ramach (...) miały przysługiwać następujące dodatkowe uprawnienia : odroczenie rat i obniżenie rat - Pożyczkobiorca miał prawo do jednorazowego w całym okresie kredytowania, według swojego wyboru, skorzystania z bezpłatnego odroczenia, maksymalnie dwóch (2) kolejnych terminów płatności rat ( (...)) albo (b) bezpłatnego obniżenia o 50% maksymalnie czterech (4) kolejnych rat ( (...)), z ustaleniem , że odroczone raty lub części obniżonych rat zostaną spłacone w dodatkowym okresie kredytowania. Nadto w ramach (...) maksymalny termin postawienia pożyczki do dyspozycji Pożyczkobiorcy, został skrócony z 14 do 10 dni roboczych. Pożyczkobiorcy miał także przysługiwać pakiet powiadomień SMS, wysyłanych na numer telefonu Pożyczkobiorcy wskazany we wniosku, obejmujący powiadomienia o : przelewie P. na konto Pożyczkobiorcy - w chwili wypłaty P., o terminie płatności Raty - na 5 dni przed terminem płatności Raty wynikającym z(...) oraz o zaksięgowaniu płatności raty na koncie Pożyczkodawcy. Nieskorzystanie przez Pożyczkobiorcę z części lub z wszystkich dodatkowych uprawnień w ramach (...) w całym okresie kredytowania nie miało wpływu na cenę (...) , która była pobierana zgodnie z umową .

Spłatę zobowiązań Pożyczkobiorcy z tytułu umowy pożyczki zabezpieczał weksel własny in blanco nie na zlecenie z poręczeniem wekslowym udzielonym przez G. L. wraz z deklaracją wekslową (pkt 3.1 ppkt a) i c) umowy). Umową poręczenia nr (...) z dnia 13 września 2019 r. G. L. oświadczyła, że bezwarunkowo i nieodwołalnie udziela poręczenia za spłatę wierzytelności, istniejących w chwili zawarcia niniejszej umowy poręczenia oraz mogący powstać w przyszłości na podstawie umowy pożyczki zawartej w dniu 13 września 2019 r. przez J. L. z pożyczkodawcą (...) S.A.

W pkt 8.1 ppkt a) umowy uzgodniono, że Pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę w przypadku gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu Pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania oraz jest zobowiązany do zachowania 30 dniowego okresu wypowiedzenia warunków umowy. Pkt 8.2 umowy zawierał upoważnienie Pożyczkodawcy do wypełnienia weksla in blanco na zasadach określonych w deklaracji wekslowej w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni po uprzednim wezwaniu Pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, a także w terminie 14 do od wypowiedzenia umowy we wskazanym trybie.

Dodatkowo powód zastrzegł sobie możliwość naliczenia odsetek za opóźnienie za każdy dzień opóźnienia w spłacie poszczególnych rat pożyczki lub ich części, w wysokości rocznej stopy oprocentowania równej stopie odsetek maksymalnych za opóźnienie od zadłużenia przeterminowanego (pkt 4.1 umowy).

/Dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 13 września 2019 r.– k. 18-25 i 46-49 akt, harmonogram spłat – k. 26 akt, umowa poręczenia nr (...) z dnia 13 września 2019 r. – k. 27-28 akt, deklaracja wekslowa – k. 5 akt, weksel – k. 9 akt, zestawienie wypłaconych kwot pożyczki – k. 17 akt/

Powód wypełnił weksel in blanco na sumę 10.451,12 zł i opatrzył terminem płatności na dzień 21 stycznia 2020 r. Poręczycielem wekslowym była pozwana G. L..

/Dowód: weksel – k. 9 akt/

W związku z brakiem spłaty zobowiązań z tytułu zaciągniętej pożyczki przez pozwanego zgodnie z harmonogramem spłat, powód pismami z dnia 26 grudnia 2019 r. wypowiedział pozwanym: J. L. oraz poręczycielce G. L., umowę z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia jednocześnie wzywając do wykupu wypełnionego weksla in blanco. W treści pisma wskazał, iż na dłużną kwotę składa się kwota niespłaconej pożyczki w wysokości 10.440,00 zł oraz 11,12 zł tytułem umownych odsetek z tytułu braku spłaty rat w terminie za każdy dzień zwłoki.

/Dowód: wypowiedzenie umowy z dnia 26 grudnia 2019 r. wraz z wezwaniem do wykupu weksla - k. 2-3 akt/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o wyżej wymienione dokumenty przedłożone przez stronę powodową, którym dał w całości wiarę. Zgodnie, bowiem z treścią z art. 243 ² k.p.c. dokumenty znajdujące się w aktach sprawy lub do nich dołączone stanowią dowody bez wydawania odrębnego postanowienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powód dochodził roszczeń z weksla z dnia 14 września 2019 r. wystawionego przez pozwanego J. L. , w związku z zawartą przez strony dnia 13 września 2019 r. umową pożyczki gotówkowej nr (...) , poręczonego przez poznaną G. L. .

W związku z faktem, że pozwani w wyznaczonym terminie nie złożyli odpowiedzi na pozew i nie stawili się na wyznaczoną w dniu 27 listopada 2020 r. rozprawę , na podstawie przepisu art. 340 § 1 k.p.c w związku z 339 § 2 k.p.c. Sąd wydał wyrok zaoczny. Mając na uwadze § 2 art. 339 k.p.c. Sąd przyjął za prawdziwe twierdzenia powoda o faktach zawarte w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanym przed posiedzeniem, gdyż jak wyżej wspomniano, nie wzbudziły one żadnych wątpliwości, co do ich zgodności z prawdziwym stanem rzeczy. Należy przy tym zaznaczyć, że uznanie za prawdziwe twierdzeń strony powodowej nie zwalnia Sądu od oceny zasadności żądania opartego na tych twierdzeniach. Na Sądzie rozpoznającym sprawę, w której zaistniały przesłanki do wydania wyroku zaocznego, zawsze spoczywa obowiązek rozważenia, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania. W tym zakresie bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 marca 1999 r. , sygn. akt (...) opubl. Prok. i Pr. z 1999 r., nr 9, poz. 30; wyroku z dnia 7 czerwca 1972 r., (...) nie publ.).

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. 2016 poz. 160 t.j.), wystawca odpowiada za przyjęcie i za zapłatę wekslu. W niniejszej sprawie podstawą żądania pozwu był wystawiony przez pozwanego J. L. i poręczony przez pozwaną G. L. weksel in blanco, wypełniony przez pożyczkodawcę. Wekslem in blanco jest dokument zawierający, co najmniej podpis wystawcy bądź akceptanta złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego, któremu świadomie brak niektórych istotnych elementów. Jednocześnie, co do tego dokumentu istnieje porozumienie między wystawcą, a osobą, której wystawca wręczył weksel, dotyczące warunków późniejszego uzupełnienia brakujących elementów, mogących po uzupełnieniu stać się wekslem zupełnym. Niniejsze postępowanie toczyło się między remitentem, jako pierwszym wierzycielem (powodem) zarazem przedsiębiorcą, a wystawcą weksla (pozwanym) oraz poręczycielem wekslowym (pozwaną) będącymi konsumentami. Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 160) jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. Jednakże dominuje pogląd, że w stosunku do pierwszego wekslobiorcy - będącego kontrahentem z porozumienia wekslowego - zarzut niezgodnego z porozumieniem uzupełnienia weksla może być podnoszony bez ograniczeń i w tym zakresie art. 10 prawa wekslowego nie stosuje się ( por. wyrok SN z dnia 28.04.2016 r. wydany w sprawie (...) , Legalis nr (...) ) . Niniejsze postępowanie toczyło się między remitentem jako pierwszym wierzycielem (powodem) i zarazem przedsiębiorcą, a wystawcą weksla (pozwanym) będącym konsumentem. Należy nadmienić, że najnowsze orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje na konieczność podejmowania przez sąd z urzędu inicjatywy celem zbadania potencjalnie nieuczciwego charakteru warunków umowy stanowiącej podstawę do wystawienia weksla in blanco (wyrok (...) z dnia 13 września 2018 r. (...)). Niewątpliwym w sprawie był również fakt, że pozwana G. L. była poręczycielem zobowiązania wekslowego. Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe odpowiada ona tak samo, jak ten, za kogo poręczyła. Poręczyciel (awalista) odpowiada pod tymi samymi warunkami i w tym samym zakresie, co dłużnik, za którego poręczył. Ramy odpowiedzialności awalisty są ustalone zarówno, co do osoby poręczonego, jak i co do sumy, za którą odpowiada. Poręczyciel wekslowy odpowiada maksymalnie do sumy, za którą odpowiada dłużnik wekslowy względem wierzyciela, a nadto jest to odpowiedzialność solidarna zgodnie z treścią art. 47 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd miał obowiązek dokonać oceny czy w samej umowie pożyczki nr (...), która była podstawą wypełnienia weksla i zobowiązań strony pozwanej nie występowały niedozwolone klauzule umowne.

W tym miejscu należy odwołać się do właściwości stosunku łączącego pierwotnego wierzyciela z pozwanym. Sensem umowy pożyczki jest, według art. 720 k.c., przeniesienie przez pożyczkodawcę własności określonej sumy pieniężnej na rzecz pożyczkobiorcy przy jednoczesnym zobowiązaniu się przez pożyczkobiorcę, iż w określonym terminie zwróci tę samą ilość pieniędzy pożyczkodawcy. Do zwyczajowych postanowień takich umów należy ponadto umieszczenie odpowiedniego oprocentowania kwoty pożyczki. Natomiast do obowiązków dłużnika wynikających z dyspozycji art. 720 k.c., ustawa nie zalicza konieczności uiszczenia opłat dodatkowych. Obowiązek taki może być oczywiście wprowadzony do treści umowy, co wynika z zasady swobody umów. Sąd zważył zatem, że obowiązująca w prawie cywilnym zasada swobody umów zawarta w art. 353 § 1 k.c. pozwala stronom każdej umowy dowolnie kształtować jej treść. Dodać należy, że w niniejszej sprawie do zawartej między stronami umowy pożyczki miała zastosowanie ustawa o kredycie konsumenckim z dnia z dnia 20 lipca 2001 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 1083 t.j.) , na podstawie jej art. 3 ust. 2 pkt 1. Art. 29 i 30 ww. aktu prawnego regulują zawarcie i treść dokumentu umowy, w tym wskazują jakie dane powinna ona zawierać. Powód przedłożył umowę łącząca strony i Sąd uznał, że co do zasady jest ona zgodna z treścią powyższych przepisów.

Umowy konsumenckie podlegają ocenie w świetle klauzuli generalnej z art. 385 ¹ § 1 k.c. zgodnie z którym postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Za nieuzgodnione indywidualnie uznaje się te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4). Za sprzeczne z dobrymi obyczajami uznaje się działania wykorzystujące np. niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi tu więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne i odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania (m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2011 r., (...)). Rażące naruszenie interesów konsumenta zachodzi zaś w sytuacji, w których w rażący sposób została naruszona równowaga interesów stron umowy przez to, że jedna z nich wykorzystała swoją przewagę, formułując konkretne postanowienie umowy.

Nie powinno budzić także wątpliwości, że analizowane postanowienia umowy nr (...) nie zostały uzgodnione indywidualnie z pozwanym. Zauważyć bowiem należy, że w istocie do zawarcia przedmiotowej umowy doszło poprzez zaproponowanie pozwanemu wzorca umowy. Powód nie przedstawił żadnych dowodów , że analizowane postanowienia umowne są wynikiem ich indywidualnego uzgodnienia.

Oceniając postanowienia wzorca umownego, przy pomocy którego zawarto umowę z pozwanym Sąd zważył, że co do zasady na uwzględnienie zasługiwało roszczenie powoda o zwrot pożyczonej kwoty w wysokości 4.500,00 zł - która została przekazana pozwanemu do jego dyspozycji.

Powód w umowie zastrzegł także koszty pożyczki w postaci opłaty przygotowawczej, prowizji i opłaty z tytułu przyznania (...), które łącznie wynosiły 4.500,00 zł. Ustalone w przedmiotowej umowie pożyczki opłata przygotowawcza, wynagrodzenie prowizyjne i opłata za (...), nie stanowią świadczenia głównego umowy pożyczki , o którym mowa w art. art. 385 ¹ § 1 k.c. , z art. 720 kc wynika bowiem , że podstawowym obowiązkiem pożyczkobiorcy jest jej zwrot w takiej samej ilości, ewentualnie zapłata odsetek.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 22.06.2010 r. wydanego w sprawie (...) ) stwierdził , że co do zasady dopuszczalne jest zastrzeganie opłaty przygotowawczej, w szczególności, gdy ma ona na celu rekompensatę kosztów poniesionych przez kontrahenta. Opłata przygotowawcza zastrzeżona w umowie wynosiła 129 zł, a zatem nie była wygórowana. Powód w ocenie Sądu mógł domagać się wskazanej powyżej opłaty.

Natomiast Sąd dokonał innej oceny co do zapisów umowy dotyczących wynagrodzenia prowizyjnego za udzielenie pożyczki (3.471 zł) oraz opłaty za tzw. (...) (900 zł).

Wynagrodzenie prowizyjne określone na poziomie 3.471,00 zł, a więc stanowiącej 77,13% udzielonej kwoty kapitału, przy kwocie pożyczki w wysokości 4.500 zł należało uznać za rażąco wygórowane i tym samym za nieobciążające strony pozwanej . Zasadność obciążenia pożyczkobiorcy opłatą prowizyjną ukształtowaną na tak wysokim poziomie w relacji do kwoty pożyczki powinna być każdorazowo podyktowana ściśle określonymi względami związanymi z procesem zawarcia konkretnej umowy pożyczki. Obowiązek dowodowy wykazania, że istniały uzasadnione podstawy do ustalenia prowizji za udzielenie pożyczki na takim poziomie spoczywał w niniejszej sprawie na stronie powodowej i w ocenie Sądu powód go nie zrealizował. Powód wskazał jedynie w piśmie z dnia 22.10.2020 r. na obowiązek uiszczenia podatku CIT , którego wysokość wynika z wysokości ustalonych przez powoda w umowie pozaodsetkowych kosztów oraz na uiszczane wynagrodzenie za pośrednictwo w zawarciu umowy, które jest także uzależnione od całkowitej kwoty do spłaty przewidzianej w umowie i w niniejszej sprawie wynosiło 261,00 zł oraz na koszty pozyskania kapitału na pożyczki. Oczywistym jest też, że administrowanie pożyczką, przyjmowanie wpłat, bieżące ich kontrolowanie powoduje powstawanie kosztów pracy. Pożyczkobiorca mógł w tych kosztach partycypować, ale w rozsądnych granicach. Powód prowadząca działalność gospodarczą w postaci udzielania pożyczek powód nie może przerzucać na pożyczkobiorców całego ryzyka gospodarczego z tym związanego, czy całego kosztu prowadzenia swojej działalności. W świetle zasad doświadczenia życiowego i reguł obrotu gospodarczego nie sposób przyjąć, że rzetelnie prowadzona działalność gospodarcza generuje koszty związane z szeroko pojętą obsługą pożyczki na tak wysokim poziomie, jak to określił w umowie powód . Należy nadmienić , że umowa pożyczki nr (...) została wypowiedzenia przez powoda po ok. 4 miesiącach od jej zawarcia . Uznać zatem trzeba, że przy określeniu przez powoda w umowie pożyczki nr (...), doszło do rażącego zachwiania ekwiwalentności świadczeń stron, przysparzając pożyczkodawcy korzyści nie dające się uzasadnić żadnymi racjami.

Podobnie należało ocenić sytuację w zakresie opłaty za tzw. (...). Analiza postanowień umowy w tym zakresie pozwala jednoznacznie stwierdzić, że ustalone wynagrodzenie było niewspółmiernie wysokie do korzyści płynącej z uprawnienia „(...)” lub „(...)” czy też z przyspieszenia wypłaty kwoty pożyczki o 4 dni bądź otrzymywania powiadomień SMS , bo także takie uprawnienie zawierał (...). Pożyczkobiorca przy skorzystaniu z tych możliwości i tak był zobowiązany do spłaty całego zadłużenia. Należy też wskazać, iż nieskorzystanie przez pożyczkobiorcę z części lub wszystkich dodatkowych uprawnień w ramach przedmiotowego pakietu w całym okresie kredytowania nie miało wpływu na jego cenę, która była pobierana zgodnie z umową. Powyższe w ocenie Sądu jednoznacznie wskazywało na brak ekwiwalentności tego świadczenia . Nadto wynagrodzenie z tytułu przyznania na wniosek Pożyczkobiorcy (...), wiążące się z poniesieniem przez konsumenta opłaty 900 zł, stanowiącej aż 20 % udzielonej pożyczkobiorcy kwoty pożyczki , za szereg zwykle bezpłatnych i często niepotrzebnych mu możliwości , jest w ocenie Sądu sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumenta. Tym samym także postanowienie umowne kształtujące wysokość opłaty za „(...) na takim poziomie stanowiło, w ocenie Sądu klauzulę niedozwoloną i nie może być wiążące dla pozwanych.

Należy nadmienić , iż fakt, iż wysokość prowizji oraz dodatkowych opłat nie przekraczała maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu przewidzianych w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 20 lipca 2001 r., nie powodowało niemożliwości badania przez Sąd tych klauzuli pod kątem ich abuzywności. Samo określenie wysokości prowizji, czy innych opłat na poziomie nieprzekraczającym limitu z art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim nie świadczy o tym, że zapisy umowy w tym zakresie nie mają charakteru abuzywnego. Celem ustawowego limitu kosztów kredytu nie jest bowiem wyłączenie kontroli abuzywności, lecz uniemożliwienie kredytodawcom stosowania kosztów przekraczających ten limit, chociażby postanowienia umowy przewidujące takie koszty nie stanowiły postanowień niedozwolonych (vide wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 lipca 2019 r., sygn. akt (...), LEX (...); wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 26 marca 2020 r., sygn. akt (...)).

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż z tytułu umowy pożyczki pozwany zobowiązany był zwrócić powodowi pożyczoną kwotę – 4.500 zł wraz z opłatą przygotowawczą - 129 zł. Łącznie zatem kwotę 4.629,00 zł. Powód mógł też zgodnie z art. 359 § 1 k.c. domagać się odsetek umownych, które nie przekraczały wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 2 ¹ k.c., ale ponieważ ustalone w umowie odsetki zostały obliczone od kwoty 9.000,00 zł, która obejmowała także nienależne wynagrodzenie prowizyjne oraz nienależną opłatę za (...) , ich wysokość podlegała przeliczeniu i częściowemu oddaleniu. W ocenie Sądu należna kwota odsetek winna stanowić procentowy stosunek kwoty uznanej przez Sąd za zasadną do zapłaty z tytułu umowy pożyczki nr (...) oraz poręczenia pozwanej – 4.629,00 zł oraz kwoty 9.000,00 zł stanowiącej łączną kwotę do zapłaty określoną w przedmiotowej umowie. Kwota do zapłaty uznana przez Sąd stanowi 51,44% kwoty łącznej do zapłaty wskazanej w umowie , stąd też w ocenie Sądu , należna do zapłaty z tytułu odsetek umownych jest kwota w wysokości 740,74 zł ( kwota 1.440,00 zł ustalona w umowie jako kwota odsetek umownych x 51,44% = 740,74 zł). Łącznie pozwani winni zatem zapłacić solidarnie na rzecz powoda kwotę 5.369,74 zł (4629,00 zł + 740,74 zł). Do powyższej należności należało także dodać obliczone przez powoda odsetki od zadłużenia przeterminowanego w łącznej wysokości 11,12 zł. Niewątpliwie strona pozwana doprowadziła do powstania zadłużenia przeterminowanego poprzez brak spłaty rat pożyczki zgodnie z umową. W związku z powyższym ostatecznie do zapłaty przez pozwanych pozostała kwota w wysokości 5.380,86 zł, którą Sąd zasądził w pkt I sentencji wyroku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 stycznia
2020 r. Należy wyjaśnić, iż wątpliwości Sądu budziło także żądanie w zakresie zapłaty dalszych odsetek od dnia 26 stycznia 2020 r. , przy uwzględnieniu daty sporządzenia pisma stanowiącego wypowiedzenie umowy. Zgodnie z pkt 8.1 ppkt a) umowy pożyczki pożyczkodawca jest zobowiązany do zachowania 30 dniowego okresu wypowiedzenia warunków umowy. Wobec niewskazania przez pełnomocnika powoda daty w jakiej w jego ocenie doszło do wypowiedzenia umowy , ani daty doręczenia wypowiedzenia pozwanemu , Sąd przyjął jako dzień rozwiązania umowy dzień 30 stycznia 2020 r. mając na uwadze, iż wypowiedzenie zostało ono sporządzone dnia 26 grudnia 2019 r. ( dzień świąteczny ) oraz doliczając minimum 3 dni na obrót korespondencji. Skoro umowa pożyczki została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 30 stycznia 2020 r., powód na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. mógł się domagać dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego po rozwiązaniu umowy, kiedy cała należność z umowy stała się wymagalna. Dlatego Sąd zasądził w punkcie I orzeczenia należność z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 stycznia 2020 r.

W pozostałym zakresie jako niezasadne Sąd powództwo oddalił (pkt II sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. III sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. przewidującego, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Z uwagi na fakt, iż powód żądał kwoty 10.451,12 zł, a zasądzono na jego rzecz kwotę 5.380,86 zł, należało uznać, iż wygrał sprawę w 51,49%. Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową, które wyniosły 4.367,00 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 750 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego - 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) w wysokości 3.600 zł. W związku z tym, iż jak wskazano powyżej powód wygrał proces w 51,48%, w takim zakresie należał się mu zwrot poniesionych kosztów procesu, co dało kwotę 2.248,57 zł. Powyższe koszty procesu Sąd zasądził wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. i z żądaniem pkt. 1 pozwu.

W pkt IV sentencji wyroku, Sąd na podstawie art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c. wyrokowi w części zasądzającej nadał rygor natychmiastowej wykonalności.