Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSR Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko E. P.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej E. P. na rzecz powoda Banku (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 18.642,62 złotych (osiemnaście tysięcy sześćset czterdzieści dwa złote sześćdziesiąt dwa grosze), wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w stosunku rocznym, ale nie więcej niż wysokość odsetek ustawowych maksymalnych za opóźnienie, od dnia 3 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty;

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądza od pozwanej E. P. na rzecz powoda Banku (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 4.120,00 złotych (cztery tysiące sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: I C 56/18

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko E. P. domagając się od pozwanej zapłaty kwoty 21.152,41 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi za okres od 8 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż w dniu 30 listopada 2011 r. zawarł z pozwaną umowę pożyczki nr (...) zmienioną aneksem nr (...) z dnia 23 maja 2016r., a zaewidencjonowaną na rachunku kredytowym nr (...). W związku z wystąpieniem zadłużenia przeterminowanego na ww. rachunku kredytowym i brakiem jego spłaty przez pozwaną, w dniu 2 listopada 2016 r. powód wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia przeterminowanego pod rygorem wypowiedzenia umowy i poinformował ją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Z uwagi na brak płatności w dniu 5 grudnia 2016 r. powód skierował do pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Po upływie okresu wypowiedzenia w dniu 2 lutego 2017r. zobowiązanie stało się w całości wymagalne. W dniu 29 maja 2017r. powód wezwał pozwaną do dobrowolnego spełnienia świadczenia lub ustalenia ugodowych warunków spłaty. Wezwanie pozostało bez wykonania, a pozwana nie złożyła wniosku o restrukturyzację zadłużenia w trybie ugodowym pozasądowym. Zgodnie z księgami bankowymi powodowi przysługuje wymagalne roszczenie o łącznej kwocie 21.152,41 zł, na które składa się: kapitał w kwocie 18.642,62 zł, odsetki naliczone od kapitału od dnia 2 września 2016r. do dnia 7 sierpnia 2017r. naliczone według stopy procentowej w wysokości 10 % w skali roku w łącznej kwocie 2.509,79 zł. Nadto, powód domaga się zasądzenia dalszych odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty kapitału, a od dnia wniesienia powództwa tj. od 8 sierpnia 2017r. także od naliczonych odsetek umownych, do dnia zapłaty.

(pozew k. 11-14)

W dniu 7 grudnia 2017r. w sprawie o sygnaturze akt I Nc 1876/17 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 61)

Pozwana złożyła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa.

Pozwana podniosła zarzut nieudowodnienia istnienia, wysokości i wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem.

Nadto, zakwestionowała pełnomocnictwo R. B., wskazując, iż dołączony do pozwu odpis z KRS nie wskazuje umocowania tej osoby. Zdaniem pozwanej nie wykazano, że wypowiedzenie umowy i ostateczne wezwanie do zapłaty zostały podpisane przez osoby do tego umocowane.

Zdaniem pozwanej powód co prawda przedstawił wypowiedzenie umowy i wezwanie do zapłaty, lecz nie zaoferował żadnych innych środków dowodowych umożliwiających ustalenie stanu faktycznego w zakresie zasadności, wysokości i słuszności roszczenia.

W ocenie pozwanej przedłożone kopie nie są poświadczone za zgodność z oryginałami i nie stanowią dokumentu w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego. Pozwana podniosła też, iż załączone dokumenty w postaci umowy pożyczki, wypowiedzenia umowy mają charakter dokumentów prywatnych i nie korzystają z domniemania prawdziwości zawartych w nich twierdzeń.

Nadto, zdaniem pozwanej, powód nie przedstawił dokumentacji na podstawie której można ustalić w jaki sposób obliczono wysokość dochodzonego roszczenia. Pozwana zakwestionowała także prawidłowość doręczenia jej ostatecznego wezwania do zapłaty z dnia 20 maja 2017r., wskazując, że wezwanie to zawiera błędny numer umowy.

Na rozprawie pozwana ponadto przedstawiła pięć wydruków przelewów twierdząc, iż dokonała zapłaty za wierzytelność objętą pozwem, wpłacając pełną kwotę zadłużenia na rachunek wskazany przez wierzyciela zarówno w wezwaniach do zapłaty, jak również w wypowiedzeniu umowy jako rachunek służący do obsługi zadłużenia pozwanej.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 65-67)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 listopada 2011 r. pomiędzy powodem Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. (jako pożyczkodawcą) a E. P. (jako pożyczkobiorcą) została zawarta umowa pożyczki nr (...).

Na mocy przedmiotowej umowy powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 50.000 zł, natomiast pozwana zobowiązała się do zwrotu pożyczki wraz z należnymi odsetkami oraz do zapłacenia prowizji i opłat należnych bankowi zgodnie z umową (§ 1).

Pożyczka została udzielona na okres do dnia 2 grudnia 2017 r. i była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalanej na bazie zmiennej stopy bazowej banku i stałej w całym okresie obowiązywania umowy marży banku w wysokości 2,50 %.

W dniu zawarcia umowy stopa bazowa banku wynosiła 10,49 % w stosunku rocznym, a oprocentowanie wynosiło 12,99 % w stosunku rocznym. Rzeczywista stopa oprocentowania wynosiła 13,79 % w stosunku rocznym (§ 2).

Pożyczka była przeznaczona na cele konsumpcyjne (30.879,13 zł), spłatę kredytu zaciągniętego tytułem umowy o kartę kredytową (...) G. z dnia 25 listopada 2010r. z MultiBank (5.065 zł) oraz tytułem umowy kredytowej nr (...) z dnia 20 maja 2011 r. z (...) (14.055,87 zł) (§ 3).

Całkowity koszt pożyczki w dniu zawarcia umowy wynosił 22.325,08 zł, na co składały się wyłącznie odsetki (§ 4).

Wypłata kwoty 30.879,13 zł miała nastąpić na rachunek nr (...) (§ 5).

Spłata pożyczki następowała w ratach annuitetowych (równych ratach kapitałowo – odsetkowych). Na dzień podpisania umowy wysokość raty wynosiła 1.004,53 zł (§ 6).

O prognozowanej wysokości raty bank informował pożyczkobiorcę w harmonogramie spłat, doręczonym pożyczkobiorcy po wypłacie pożyczki (§ 8).

Należności z tytułu udzielonej pożyczki miały być rozliczane w ciężar (...)/rachunku bieżącego nr (...). Jeżeli w trakcie obowiązywania umowy pożyczkobiorca zrezygnuje ze spłaty z (...)/rachunku bieżącego, bank poinformuje pożyczkobiorcę o numerze rachunku poprzez który będą rozliczane należności z tytułu udzielonej pożyczki. Zmiana numeru rachunku wymaga zawarcia aneksu do umowy. Pożyczkobiorca zobowiązał się zapewnić środki wystarczające na spłatę pożyczki i odsetek na rachunku.

W pierwszej kolejności miała następować spłata odsetek, a następnie kapitału (§ 9).

W przypadku braku na rachunku środków, które mogą zostać pobrane na spłatę zadłużenia w terminach spłat określonych w umowie lub braku spłaty następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia powstałe zadłużenie traktowane było jako zadłużenie przeterminowane, w tym kwota kapitału/rata kapitałowa jako kapitał przeterminowany. Od kapitału przeterminowanego bank pobierał odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

O powstaniu zadłużenia przeterminowanego bank informował pożyczkobiorcę poprzez m.in. pisemne upomnienia i wezwania do zapłaty.

Wysłanie pierwszego listu (upomnienia) miało nastąpić nie wcześniej niż w siódmym dniu braku spłaty.

Drugi list (wezwanie do zapłaty) mógł być wysłany nie wcześniej niż w trzydziestym dniu braku spłaty. Upomnienie i wezwanie do zapłaty wysyłane były listem zwykłym.

W przypadku dalszego utrzymywania się zadłużenia przeterminowanego, nie wcześniej niż w sześćdziesiątym dniu braku spłaty, wysyłany był trzeci list (wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy).

Nie wcześniej niż w osiemdziesiątym dniu braku spłaty wysyłany był kolejny list (wezwanie do zapłaty wraz z oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy). Wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia oraz wezwanie do zapłaty wraz z oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy były wysyłane listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (§ 14).

Bank mógł wypowiedzieć umowę w całości lub w części m.in. jeśli pożyczkobiorca nie zapłaci w terminie określonym w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do spłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni (§ 20).

(dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 30 listopada 2011r. k. 44-49)

W dniu 7 grudnia 2011r. z tytułu pożyczki powodowy bank wpłacił na:

- rachunek nr (...) kwotę 30.879,13 zł;

- rachunek nr (...) kwotę 5.065 zł (tytułem spłaty V. (...));

- rachunek nr (...) kwotę 14.055,87 zł (tytułem spłata pożyczki nr (...)- (...)).

(dowód: potwierdzenia przelewu k. 77-79, lista operacji na rachunku k. 80-93)

W dniu 16 maja 2016 r. pozwana złożyła wniosek o restrukturyzację pożyczki.

W dniu 23 maja 2016r. strony zawarły aneks nr (...) do ww. umowy pożyczki, na mocy którego powód wyraził zgodę na restrukturyzację pożyczki gotówkowej polegającą na wydłużeniu okresu kredytowania o 6 miesięcy do dnia 2 czerwca 2018 r., zawieszeniu spłat na 6 miesięcy tj. od 2 marca 2016r. do 2 sierpnia 2016 r., ustaleniu, że naliczone odsetki od dnia zawarcia restrukturyzacji będą spłacane w 22 ratach począwszy od 2 września 2016 r. oraz że zadłużenie będzie płatne w 22 ratach po 949,94 zł począwszy od 2 września 2016 r. zwiększone o ratę odsetkową w kwocie 11 zł.

(dowód: wniosek o restrukturyzację z dnia 16 maja 2016r. k. 94-98, aneks nr (...) z dnia 23 maja 2016r. k. 50)

W dniu 7 lipca 2016r. pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy rachunku bankowego i dyspozycję zamknięcia rachunku (...) nr (...).

(dowód: oświadczenie o wypowiedzeniu umowy rachunku bankowego z dnia 7 lipca 2016r. k. 232)

Powód przesłał pozwanej informację o zmianie wysokości raty, wskazując, że od dnia 2 września 2016 r. rata wynosi 960,42 zł.

Następnie, powód przesyłał pozwanej comiesięczne informacje o powstaniu zadłużenia przeterminowanego za okresy od dnia 2 września 2016 r. do lutego 2017 r. We wszystkich zawiadomieniach jako rachunek do spłaty pożyczki wskazywano rachunek nr (...). Zawiadomienia były podpisane przez M. B. i R. B., które były umocowane do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku oraz podpisywania w imieniu banku dokumentów zawierających takie oświadczenia.

(dowód: zawiadomienia k. 102-107, pełnomocnictwa k. 109-110)

Pismem z dnia 2 listopada 2016 r. powód wezwał pozwaną do uregulowania zadłużenia przeterminowanego w kwocie 2.895,27 zł w terminie 14 dni roboczych od otrzymania wezwania, wskazując, że wpłaty należy dokonać na rachunek nr (...). W imieniu powoda oświadczenie o wypowiedzeniu złożyli E. J. i J. K. (1), które były umocowane do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku oraz podpisywania w imieniu banku dokumentów zawierających takie oświadczenia w zakresie m.in. wzywania klientów banku do zapłaty. Wezwanie zostało pozwanej doręczone w dniu 14 listopada 2016r.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 2 listopada 2016r. k. 53 wraz z potwierdzeniem odbioru k. 51-52, pełnomocnictwa k. 115-116)

Z uwagi na brak spłaty zadłużenia przeterminowanego, pismem z dnia 5 grudnia 2016r. powód skierował do pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki za 30 – dniowym terminem wypowiedzenia. W dacie złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu bieżące saldo zadłużenia przeterminowanego wynosiło 3.875,14 zł, na co składał się kapitał w kwocie 2.833,97 zł i odsetki w kwocie 1.041,17 zł. W treści wypowiedzenia wskazano, że wpłaty należy dokonać na rachunek nr (...), a jeżeli w okresie wypowiedzenia nastąpi spłata całości wymagalnego zadłużenia, wypowiedzenie traktować należy jako bezskuteczne, a umowa będzie kontynuowana na dotychczas obowiązujących warunkach. W imieniu powoda oświadczenie o wypowiedzeniu złożyli A. S. i J. K. (2), którzy byli umocowani do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku oraz podpisywania w imieniu banku dokumentów zawierających takie oświadczenia. Wypowiedzenie zostało pozwanej doręczone w dniu 23 grudnia 2016r.

(dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki z dnia 5 grudnia 2016r. k. 56 wraz z potwierdzeniem odbioru k. 54-55, pełnomocnictwa k. 111-112)

W dniu 29 maja 2017r. powód skierował do pozwanej ostateczne wezwanie przedsądowe do zapłaty wymagalnego zadłużenia w kwocie 20.795,09 zł, z czego kwotę 18.642,62 zł stanowił kapitał, a kwotę 2.152,47 zł odsetki w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma. W wezwaniu wskazano, że wpłaty należy dokonać na rachunek nr (...). Nadto, pouczono pozwaną o możliwości podjęcia mediacji i restrukturyzacji. W imieniu powoda oświadczenie złożyła S. Z., która była umocowana do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku oraz podpisywania w imieniu banku dokumentów zawierających takie oświadczenia. Wezwanie zostało pozwanej doręczone w dniu 19 czerwca 2017r.

(dowód: ostateczne wezwanie przedsądowe z dnia 29 maja 2017r. k. 57 wraz z potwierdzeniem, odbioru k. 58-59, pełnomocnictwo k. 108)

Powódka dokonała na zamknięty rachunek nr (...) następujących wpłat:

- w dniu 13 grudnia 2016r. w kwocie 650 zł,

- w dniu 13 stycznia 2017r. w kwocie 1.870 zł,

- w dniu 13 marca 2017r. w kwocie 4.900 zł,

- w dniu 13 marca 2017r. w kwocie 7.945 zł,

- w dniu 14 kwietnia 2017r. w kwocie 3.700 zł.

(dowód: potwierdzenia wykonania przelewu k. 206-210)

Przelew z dnia 13 grudnia 2016r. na kwotę 650 zł wrócił do nadawcy w dniu 14 grudnia 2016r. z powodu nie wykonania operacji uznania rachunku odbiorczego – zamknięcie rachunku,

Przelew z dnia 13 marca 2017r. na kwotę 4.900 zł wrócił do nadawcy w dniu 14 marca 2017r. z powodu nie wykonania operacji uznania rachunku odbiorczego – zamknięcie rachunku.

Przelew z dnia 13 marca 2017r. na kwotę 7.945 zł wrócił do nadawcy w dniu 14 marca 2017r. z powodu nie wykonania operacji uznania rachunku odbiorczego – zamknięcie rachunku.

Przelewy z dnia 13 stycznia 2017r. i 14 kwietnia 2017r. nie zostały zidentyfikowane według banku nadawcy i odbiorcy i nie został nimi uznany rachunek powodowego banku.

(dowód: wtórniki operacji k. 227, 229 i 231, lista operacji na rachunku za okres od 11 listopada 2011r. do 17 maja 2018r. k. 220-221, historia operacji na rachunku k. 222)

Niespłacony kapitał pożyczki wynosi 18.642,62 zł.

(dowód: zestawienie spłaty pożyczki k. 99 i 314)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez strony niniejszego postępowania.

W ocenie Sądu orzekającego brak było jakichkolwiek podstaw do odmowy wiarygodności i mocy dowodowej dokumentom prywatnym w postaci: umowy pożyczki, aneksu do tej umowy, wezwań do zapłaty, zawiadomień o zadłużeniu przeterminowanym, wypowiedzenia umowy, historii operacji na rachunku bankowym itp. Podkreślić bowiem należy, iż wszystkie wymienione powyżej dokumenty mają charakter dokumentów prywatnych, które zgodnie z treścią art. 245 kpc korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania pochodzenia oświadczeń zawartych w tych dokumentach od ich wystawców.

W niniejszej sprawie domniemania te nie zostały w żaden sposób obalone przez stronę pozwaną. Sąd również nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania autentyczności wymienionych dokumentów. Podkreślić należy, iż odpisy powyższych dokumentów zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez notariusza, a zgodnie z treścią art. 96 pkt 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991r. Prawo o notariacie (Dz.U. z 2017r. poz. 2291) notariusz poświadcza m.in. zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentem, zaś w myśl art. 2 § 2 czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego. Oczywiście odrębną kwestią była ocena skuteczności poszczególnych czynności dokonywanych przez strony w świetle przepisów praw materialnego, o czym szczegółowo mowa poniżej.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 720 § 1 kc, zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przechodząc do szczegółowych rozważań podnieść należy, iż pomiędzy stronami nie było sporu co do samego faktu zawarcia przez nie w dniu 30 listopada 2011 r. umowy pożyczki nr (...), a także co do treści stosunku prawnego, jaki powstał wskutek podpisania przedmiotowej umowy.

Natomiast, spór pomiędzy stronami sprowadzał się do dwóch zasadniczych kwestii tj. oceny skuteczności wypowiedzenia umowy pożyczki przez powodowy bank, a także kwalifikacji prawnej wpłat dokonanych przez pozwaną w okresie od 13 grudnia 2016 r. do 14 kwietnia 2017 r. oraz ewentualnego zarachowania ich na poczet zadłużenia.

Odnosząc się do pierwszego zagadnienia, należy zwrócić uwagę, iż podstawy i tryb wypowiedzenia umowy zostały szczegółowo określone w umowie w § 14 i 20.

Wedle § 20 bank mógł wypowiedzieć umowę w całości lub w części m.in. w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminie określonym w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do spłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.

Umowny okres wypowiedzenia wynosił 30 dni. Złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu poprzedzały wezwania do zapłaty, na warunkach określonych w § 14. Strona powodowa wywodziła, że zaistniały wszelkie podstawy do złożenia oświadczenia w przedmiocie wypowiedzenia umowy, w szczególności po stronie pożyczkobiorcy powstało wymagalne zadłużenie w wysokości przekraczającej pełne raty za dwa okresy płatności (na dzień wypowiedzenia umowy zadłużenie miało wynosić 3.875,14 zł), zaś kierowane do pozwanej wezwania do zapłaty nie przyniosły skutku w postaci spłaty zadłużenia.

Dalej, powód wskazywał, że w dniu 5 grudnia 2016 r. skierował do pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki z 30 – dniowym terminem wypowiedzenia i z upływem tego terminu, cały niespłacony kapitał pożyczki stał się natychmiast wymagalny.

W ocenie Sądu, złożone przez powoda oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nie było skuteczne. Zważyć należy, iż zgodnie z § 9 umowy należności z tytułu udzielonej pożyczki miały być rozliczane w ciężar (...)/rachunku bieżącego nr (...).

Jeszcze, w trakcie trwania stosunku prawnego, tj. w dniu 7 lipca 2016r. pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy rachunku bankowego i tym samym wydała dyspozycję zamknięcia rachunku nr (...).

Tego samego dnia rachunek został zamknięty. Jak stanowiła umowa stron, a dokładniej § 9 ust. 1, jeżeli w trakcie obowiązywania umowy pożyczkobiorca zrezygnuje ze spłaty z (...)/rachunku bieżącego, bank poinformuje pożyczkobiorcę o numerze rachunku poprzez który będą rozliczane należności z tytułu udzielonej pożyczki. Zmiana numeru rachunku wymaga zawarcia aneksu do umowy. Jak jednak wynika z przedłożonych do akt niniejszej sprawy dokumentów, mimo zamknięcia rachunku wskazanego w umowie, najpierw w zawiadomieniach o wysokości raty i wysokości zadłużenia przeterminowanego kierowanych do pozwanej począwszy od września 2016 r., a następnie również w wezwaniu do zapłaty z dnia 2 listopada 2016r. oraz wypowiedzeniu umowy z dnia 5 grudnia 2016 r. powód w dalszym ciągu jako właściwy do spłaty pożyczki rachunek bankowy wskazywał rachunek o nr (...).

W takim stanie rzeczy, pozwana nie miała w ogóle możliwości spłaty pożyczki, albowiem nawet, gdyby zastosowała się do treści kierowanych do niej wezwań i dokonała wpłat na wskazany w przedmiotowych pismach rachunek bankowy, wpłaty te zostałyby jej zwrócone.

Taka sytuacja była następstwem zwłoki wierzyciela, który wbrew postanowieniom § 9 ust. 1 umowy, po zamknięciu rachunku wskazanego w umowie, nie poinformował pozwanej na piśmie o numerze nowego rachunku przeznaczonego do spłaty pożyczki.

Podkreślić należy, iż numer nowego rachunku bankowego został pozwanej wskazany dopiero w wezwaniu do zapłaty z dnia 29 maja 2017 r.

W ocenie Sądu, skoro w wyniku zwłoki banku, powódka nie miała możliwości spłaty zadłużenia, to wszelkie kierowane do niej wezwania do zapłaty zadłużenia na poprzedni rachunek należało uznać za bezskuteczne. W konsekwencji, nie został zachowany tryb poprzedzający wypowiedzenie umowy określony w § 14 umowy.

Podkreślić bowiem należy, iż celem takiego trybu rozwiązania umowy było umożliwienie pożyczkobiorcy spłaty zaległości, bez konieczności wcześniejszego rozwiązania umowy. Bez wątpienia, wskazując niewłaściwy numer rachunku, taki cel był niemożliwy do zrealizowania. Z uwagi na zwłokę powoda, do czasu wskazania nowego rachunku bankowego spełnienie świadczenia tj. spłata zaległych i bieżących rat pożyczki przez dłużnika w ogóle nie była obiektywnie możliwa. Jedynym bowiem przewidzianym w umowie sposobem spłaty pożyczki była spłata bezgotówkowa. Dlatego uznać należało, że nie zaistniały podstawy do wypowiedzenia umowy, a złożone przez powoda oświadczenie zawarte w piśmie z dnia 5 grudnia 2016r. było bezskuteczne.

Oznacza to, że stosunek prawny trwał nadal. Zgodnie z aneksem zawartym w dniu 16 maja 2016r. strony wydłużyły okres kredytowania o 6 miesięcy tj. do dnia 2 czerwca 2018 r. W związku z tym należy stwierdzić, że dopiero z upływem powyższego terminu, niespłacony dotychczas kapitał pożyczki stał się wymagalny. Z uwagi na zwłokę wierzyciela nie przysługiwało mu prawo do naliczania dłużnikowi odsetek od zadłużenia przeterminowanego, określonych w § 14 umowy pożyczki.

Kolejną sporną kwestią pozostawała kwalifikacja wpłat w łącznej wysokości 19.065 zł dokonanych przez pozwaną w okresie od 13 grudnia 2016 r. do 14 kwietnia 2017 r. na rachunek nr (...).

Jak już wskazano powyżej, w okresie, w jakim przedmiotowe wpłaty zostały dokonane, ww. rachunek był już zamknięty, co nastąpiło wskutek złożenia przez pozwaną oświadczenia o wypowiedzeniu umowy rachunku bankowego w dniu 7 lipca 2016 r. Skoro pozwana E. P. złożyła osobiście dyspozycję zamknięcia rachunku bankowego, który – zgodnie z zawartą umową – był rachunkiem przeznaczonym do spłaty pożyczki i powoływała się na fakt spłaty pożyczki, to zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 kc) na niej spoczywał obowiązek udowodnienia, że sporne przelewy zostały wykonane w sposób skuteczny i wpłacone środki pieniężne zostały odebrane przez bank odbiorczy tj. przez powoda.

W ocenie Sądu, pozwana nie sprostała temu obowiązkowi.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że strona powodowa złożyła do akt niniejszej sprawy wtórniki operacji bankowych zwrotu płatności.

Z dokumentów tych wynika, że przelew z dnia 13 grudnia 2016r. na kwotę 650 zł został zwrócony do nadawcy w dniu 14 grudnia 2016r., przelew z dnia 13 marca 2017r. na kwotę 4.900 zł został zwrócony w dniu 14 marca 2017r., natomiast przelew z dnia 13 marca 2017r. na kwotę 7.945 zł wrócił do nadawcy w dniu 14 marca 2017 r.

Wszystkie wymienione powyżej przelewy zostały zwrócone z powodu nie wykonania operacji uznania rachunku odbiorczego (zamknięcia rachunku).

Natomiast, przelewy dokonane przez pozwaną w dniach 13 stycznia 2017 r. i 14 kwietnia 2017 r. nie zostały zidentyfikowane według banku nadawcy i odbiorcy.

Dostępny materiał dowodowy wskazuje jednak, że rachunek powodowego banku nie został uznany także tymi kwotami.

Zważyć należy, iż w celu ustalenia, czy powyższe środki trafiły ostatecznie do powoda, Sąd zwrócił się do Banku (...) S.A. oraz Banku (...) S.A. o przedłożenie zaświadczeń czy i w jakich datach nastąpił zwrot ww. przelewów. W odpowiedzi na powyższe zobowiązanie Bank (...) S.A. powołał się na tajemnicę bankową i wskazał, że powyższe informacje mogą być udostępnione sądowi wyłącznie, gdy pozwana upoważni bank do ich przekazania. Zważyć należy, iż zgodnie z art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 2187) banku nie obowiązuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i 4a, zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Osobom trzecim informacje te mogą być ujawnione, z zastrzeżeniem art. 105, art. 106a i art. 106b, wyłącznie gdy osoba, której informacje te dotyczą, na piśmie upoważni bank do przekazania określonych informacji wskazanej przez siebie osobie lub jednostce organizacyjnej. Upoważnienie może być także wyrażone w postaci elektronicznej. W takim przypadku bank obowiązany jest do utrwalenia wyrażonego w ten sposób upoważnienia na informatycznym nośniku danych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. W art. 105 Prawa bankowego określono zamknięty katalog sytuacji, kiedy bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową, jednak żadna ze wskazanych podstaw nie zachodzi w przedmiotowej sprawie.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że jedyną osobą, której mogą zostać udzielone informacje dotyczące zwrotu środków pieniężnych była pozwana, która była posiadaczem rachunków bankowych z których miał nastąpić przelew środków pieniężnych na zamknięty rachunek bankowy prowadzony w powodowym banku.

W związku z powyższym, Sąd zobowiązał pozwaną do przedłożenia zaświadczeń z Banku (...) S.A. oraz Banku (...) S.A. czy i w jakich datach nastąpił zwrot ww. przelewów pod rygorem uznania, że zwrot przelewów nastąpił w datach wskazanych przez powoda i pozwana była w posiadaniu tych środków pieniężnych.

W wyznaczonym trzytygodniowym terminie pozwana nie przedłożyła ww. zaświadczeń. W tym stanie rzeczy uznać należało, że wbrew spoczywającemu ciężarowi dowodu pozwana nie wykazała, że przelewy zostały skutecznie wykonane i odebrane przez bank odbiorczy.

Jednocześnie, pozwana nie udowodniła, że rzeczywiście doszło do wydania dyspozycji przelewu w dniach 13 stycznia 2017r. i 14 kwietnia 2017r., gdyż jak wskazano powyżej przelewy te nie zostały zidentyfikowane według banku nadawcy i odbiorcy. Ponadto, brak jest również dowodów, że dokonane przez pozwaną przelewy miały pokrycie finansowe w saldzie rachunku. Z tych względów należało uznać, że pozwana nie dokonała skutecznej spłaty części świadczenia, a wpłacone w okresie od 13 grudnia 2016 r. do 14 kwietnia 2017 r. środki nie trafiły do rąk wierzyciela. Dlatego też Sąd nie uwzględnił powyższych wpłat przy rozliczaniu pożyczki.

Zważyć należy, iż w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana podniosła również zarzuty dotyczące braku umocowania osób, które w imieniu powodowego banku dokonywały czynności w postaci wezwań do zapłaty oraz wypowiedzenia umowy, niemniej – wobec stwierdzenia bezskuteczności powyższych czynności – roztrząsanie tego zarzutu było bezprzedmiotowe. Jedynie na marginesie należy wskazać, że strona powodowa ostatecznie złożyła do akt notarialne odpisy pełnomocnictw dla każdej z osób, które w trakcie obowiązywania umowy składały w imieniu banku kierowały w stosunku do pozwanej oświadczenia w postaci wezwań do zapłaty czy wypowiedzenia.

Dalej, strona pozwana zarzuciła powodowi niewykazanie wysokości dochodzonego roszczenia. Zdaniem Sądu zarzut ten również nie zasługiwał na uwzględnienie. Z przedłożonych przez powoda dowodów prywatnych w postaci historii operacji na rachunku bankowym prowadzonym dla obsługi spornej pożyczki wynika, że ostatnia wpłata została przez pozwaną dokonana w kwietniu 2016 r. Strona pozwana nie wykazała, że w późniejszym okresie dokonała skutecznie innych wpłat. Jednocześnie, na podstawie zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego wynika, że niespłacony kapitał pożyczki wynosi 18.642,62 zł. Stosownie do wcześniejszych rozważań, kapitał pożyczki stał się wymagalny z upływem okresu, na jaki umowa została zawarta tj. od dnia 3 czerwca 2018 r. Dopiero od tej daty wierzycielowi należały się odsetki za opóźnienie. Wysokość odsetek została określona w umowie. W myśl § 14 umowy pożyczki od kapitału przeterminowanego bank pobierał odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

Mając na powyższe na uwadze, na mocy art. 720 kc i art. 481 § 1 i 2 kc, Sąd zasądził od pozwanej E. P. na rzecz powoda Banku (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 18.642,62 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w stosunku rocznym, ale nie więcej niż wysokość odsetek ustawowych maksymalnych za opóźnienie, od dnia 3 czerwca 2018r. do dnia zapłaty.

Natomiast, w pozostałym zakresie, na mocy powyższych przepisów a contrario, powództwo oddalono.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 100 kpc i rozliczył je stosunkowo. Strona powodowa wygrała niniejszy spór w 88,13 %, zaś pozwana w 11,87 %. Poniesione przez powoda koszty stanowiła opłata sądowa od pozwu (1.058 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) – łącznie kwota 4.675 zł, z czego powodowi należy się kwota 4.120 zł. Pozwana nie poniosła żadnych kosztów związanych z udziałem w niniejszym postępowaniu.