Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Marcin Garcia Fernandez

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 r. w Pile

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Szpitala (...) w P. im. (...)

przeciwko L. K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Marcin Garcia Fernandez

UZASADNIENIE

Powód Szpital (...) w P. im. (...) w pozwie z 4 maja 2020 r. skierowanym przeciwko pozwanemu L. K. wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci zaświadczenia Wojewódzkiej Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. z 15 listopada 2019 r. wydanego w sprawie KW 6/2019, która toczyła się przeciwko niemu z wniosku pozwanego. Ponadto wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podał, że wnioskiem z 4 listopada 2018 r. pozwany domagał się ustalenia zdarzenia medycznego w postaci zakażenia, jakiego doznał w trakcie leczenia u niego. Leczenie pozwanego było prowadzone właściwie, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i standardami - w sposób mający zapewnić maksimum bezpieczeństwa i minimum ryzyka. Niestety 17 lipca 2019 r. Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. ustaliła, że diagnoza i leczenie pozwanego jest zdarzeniem medycznym. Nie przedstawił propozycji odszkodowania lub zadośćuczynienia, co implikowało wydanie przez Komisję zaświadczenia, że proponowana przez pozwanego wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia wynosi 100.000 zł. Art. 67k ust. 4 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nadaje takiemu zaświadczeniu moc tytułu wykonawczego. Dopuszczalne jest jego podważanie w oparciu o art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznał, że przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. toczyło się z jego wniosku postępowanie o ustalenie zdarzenia medycznego z propozycją przyznania odszkodowania i zadośćuczynienia w wysokości 100.000 zł z tytułu zakażenia, jakiego doznał w trakcie leczenia u powoda. Sprawa miała numer KW (...) i zakończyła się wydaniem 17 lipca 2019 r. orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego. Powód otrzymał orzeczenie i w ustawowym terminie nie złożył wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, jak też propozycji odszkodowania lub zadośćuczynienia. Tym samym zaakceptował rozstrzygniecie Komisji, która 15 listopada 2019 r. wydała zaświadczenie, stanowiące skarżony tytuł wykonawczy. Pismem z 16 grudnia 2019 r. wezwał powoda do zapłaty. Pismem z 30 grudnia 2019 r. powód zwrócił się o wstrzymanie egzekucji i zobowiązał się do zapłaty należności do 29 lutego 2019 r. Pismem z 13 marca 2020 r. powód ponownie prosił o wstrzymanie egzekucji. W późniejszych rozmowach powód zobowiązał się do zapłaty do czerwca 2020 r. Dalsza zwłoka w zapłacie skutkowała złożeniem przez niego 2 sierpnia 2020 r. wniosku egzekucyjnego. Egzekucję prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Pile K. K.. Toczyła się pod sygnaturą Km. (...) i zakończyła się wpłatą na jego konto kwoty 100.000 zł oraz kosztów egzekucyjnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany L. K. złożył wniosek do Wojewódzkiej Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. o ustalenie, że w trakcie jego leczenia w powodowym Szpitalu (...) w P. im. (...) doszło do zdarzenia medycznego. Zgłosił w nim propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia w kwocie 100.000 zł. Orzeczeniem z 17 lipca 2019 r. Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. ustaliła, że diagnoza i leczenie pozwanego u powoda jest zdarzeniem medycznym. Po otrzymaniu orzeczenia powód nie przedstawił własnej propozycji wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia. W związku z tym 15 listopada 2019 r. Komisja wystawiła zaświadczenie, że proponowana przez pozwanego wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia wynosi 100.000 zł a powód nie przedstawił w terminie własnej propozycji w tym zakresie.

(zgodne twierdzenia stron, k. 4, 408, 426, 429)

Po okresie negocjacji między stronami dotyczących spełnienia przez powoda świadczenia, które nie przyniosły efektu, pozwany złożył do Komornika Sądowego K. K. wniosek o wszczęcie egzekucji kwoty 100.000 zł wynikającej z zaświadczenia Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. z 15 listopada 2019 r.

(twierdzenie pozwanego, k. 426-427, 440, 441, przyznane przez powoda, k. 446)

Komornik prowadził postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą Km (...) i zakończył je wyegzekwowaniem całej, objętej tytułem należności. W związku z tym postanowieniem z 16 października 2020 r. zakończył postępowanie egzekucyjne i ustalił jego koszty. Postanowienie uprawomocniło się.

(dowód: pismo Komornika z 10.12.2020 r., k. 451)

Powyższy stan faktyczny w zdecydowanej większości Sąd ustalił na podstawie twierdzeń jednej ze stron potwierdzonych lub nie zaprzeczonych przez drugą z nich (art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c.). Przyznania faktów nie budziły żadnych wątpliwości, a dodatkowo znajdowały potwierdzenie w kopiach lub odpisach dokumentów.

Dokument prywatny w postaci pisma Komornika K. K. z dnia 10 grudnia 2020 r. nie budził żadnych zastrzeżeń co do swojej autentyczności prawdziwości zawartej w nim informacji.

Sąd oddalił wnioski dowodowe stron, które zmierzały do ustalenia faktów bezspornych lub nie mających znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Dlaczego fakty, które chciał wykazywać powód, zwłaszcza dotyczące prawidłowości leczenia, nie miały znaczenia, będzie wynikać z dalszych rozważań.

Sąd zważył, co następuje:

Powód na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci zaświadczenia Wojewódzkiej Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w P. z 15 listopada 2019 r. w sprawie KW (...), kwestionując istnienie swego obowiązku stwierdzonego tym zaświadczeniem.

Zaświadczenie wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych jest swoistym tytułem wykonawczym przewidzianym w art. 67k ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (powoływanej dalej jako ustawa). Z przepisu tego wynika, że w razie stwierdzenia przez wojewódzką komisję do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych zaistnienia zdarzenia medycznego (czyli najogólniej rzecz ujmując swego rodzaju czynu niedozwolonego podmiotu leczniczego popełnionego w procesie leczenia pacjenta - por. art. 67a ustawy), podmiot ten może przedstawić swoją propozycję wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia (ust. 2 w zw. z ust. 10 art. 67k ustawy). Jeśli tego nie uczyni, jest zobowiązany wypłacić kwotę wskazaną przez pacjenta we wniosku o stwierdzenie zdarzenia medycznego (ust. 3 w zw. z ust. 10 art. 67k ustawy). W takiej sytuacji, zgodnie z art. 67k ust. 4 ustawy, wojewódzka komisja wystawia zaświadczenie, w którym stwierdza złożenie wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego, wysokość odszkodowania lub zadośćuczynienia oraz fakt nieprzedstawienia propozycji, o której mowa w ust. 3. Zaświadczenie stanowi tytuł wykonawczy. Przepisy działu II tytułu I części trzeciej Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się.

W świetle treści art. 67k ust. 4 ustawy trzeba przyjąć, że zaświadczenie wojewódzkiej komisji stanowi tytuł wykonawczy bez potrzeby zaopatrywania go w klauzulę wykonalności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 października 2016 r. w sprawie I ACa 186/16, dostępny w zbiorze Legalis). Zgodzić się też trzeba z powodem, że wzgląd na ochronę jego praw oraz na brak w art. 67k ustawy wyraźnego wyłączenia możliwości zwalczania przewidzianego w jego ust. 4 tytułu wykonawczego powództwem przeciwegzekucyjnym opartym na art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., nakazują przyjąć, że taka możliwość istnieje.

Powództwo było jednak bezpodstawne bez względu na zasadność zarzutu powoda nieistnienia obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym. Podkreślenia bowiem wymaga, że z chwilą wyegzekwowania przez wierzyciela całości świadczenia objętego tytułem wykonawczym dłużnik traci prawo domagania się pozbawienia tego tytułu wykonalności. Jest to skutkiem tego, że powództwo opozycyjne zmierza do wydania wyroku konstytutywnego, który przekształca istniejący dotąd między stronami stosunek prawny i działa ex nunc. Celem tego powództwa jest udaremnienie możliwości prowadzenia jakiejkolwiek egzekucji i powód osiąga ten cel, jeżeli uzyska rozstrzygnięcie stwierdzające, że tytuł został pozbawiony wykonalności. W razie więc wyegzekwowania należności objętej tytułem wykonawczym, powództwo opozycyjne staje się bezprzedmiotowe. Innymi słowy powództwo opozycyjne może być realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje możliwość przymusowego wykonania tytułu wykonawczego. Dlatego żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności nie może być uwzględnione po wyegzekwowaniu objętej nim należności w całości (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1976 r., III CZP 18/76, OSNC 1976/9/195, a także wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 stycznia 1978 r., III CRN 310/77, z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/88, z dnia 4 kwietnia 2002 r., I PKN 197/01, z dnia 14 maja 2010 r., II CSK 592/09, z dnia 12 lutego 2015 r., IV CSK 272/14, nie publ., dostępne w zbiorze Legalis).

Wyegzekwowanie przez wierzyciela całego świadczenia objętego tytułem wykonawczym nie zamyka jednak dłużnikowi możliwości dochodzenia swych praw. Może on wówczas domagać się zwrotu wyegzekwowanego świadczenia i ewentualnie naprawienia szkody. W związku z tym, jeżeli wyegzekwowanie należności objętej tytułem nastąpiło w trakcie procesu, powód powinien odpowiednio zmienić powództwo. W przeciwnym razie naraża się na jego oddalenie.

Z dokonanych ustaleń wynikało, że w toku procesu całe świadczenie objęte przedmiotowym tytułem wykonawczym zostało wyegzekwowane przez pozwanego w drodze egzekucji. Powód musiał mieć tego świadomość, poza tym zostało to podniesione przez pozwanego w doręczonej mu odpowiedzi na pozew. Mimo tego powód nie zmienił powództwa. W konsekwencji w dacie wyrokowania było ono bezprzedmiotowe i podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. obciążając powoda jako przegrywającego proces obowiązkiem zwrotu pozwanemu poniesionych przez niego kosztów w postaci wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Marcin Garcia Fernandez