Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2020 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący – SSR Justyna Żbikowska

Protokolant – (...)

po rozpoznaniu na w dniu (...) roku

sprawy (...)

syna (...) i (...)

(...)

w (...)

(...) o to, że:

w dniu (...) około godz. 08:30 w (...) przy ul. (...) dokonał uszkodzenia bramy należącej do (...) poprzez odcięcie słupów oraz przecięcie kłódki o łącznej wartości 400 zł,

tj. o czyn z art. 124 § 1 kw

o r z e k a

1. uznaje (...) (...) za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wyczerpującego znamiona wykroczenia z art. 124 § 1 kw, i za czyn ten na podstawie art. 124 § 1 kw w zw. z art. 39 § 1 kw wymierza obwinionemu karę nagany;

2. na podstawie art. 124 § 4 kk orzeka wobec (...) obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego;

3. przyznaje od (...) (...) na rzecz adw. (...) wynagrodzenie za obronę (...) z urzędu w kwocie 221,40 (dwieście dwadzieścia jeden 40/100) złotych w tym 41,40 (czterdzieści jeden 40/100) złotych;

3. na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 121 § 1 kpw zwalnia (...) z obowiązku uiszczenia kosztów postępowania przejmując je w całości na rachunek (...) (...).

Sygn. akt II W 10/20

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego
w niniejszej sprawie ustalono następujący stan faktyczny:

W (...) przy (...) w obrębie (...) zlokalizowane są działki o (...). Właścicielem działki o numerze (...) jest (...), natomiast właścicielem (...) jest (...). Do wszystkich trzech działek prowadzi droga dojazdowa, która składa się z (...) (...). (...) jest własnością (...) (...) i stanowi pierwszą część drogi dojazdowej, która przylega wyłącznie do działki należącej do (...). Dalsza część drogi dojazdowej, przylegająca do wszystkich wyżej wskazanych działek, a określona jako (...), stanowi zaś współwłasność (...) o udziale wynoszącym ¼ części nieruchomości oraz (...) o udziale wynoszącym ¾ części nieruchomości. Pomiędzy sąsiadami panuje od wielu lat konflikt dotyczący korzystania ze współwłasności
w części drogi dojazdowej oznaczonej jako (...), zwana dalej drogą dojazdową.

W (...) r. (...) na przedmiotowej drodze dojazdowej postawił bramę ogrodzeniową z desek stanowiących jej ramę oraz z siatki jako wypełnienie, zamykaną na metalową kłódkę. Bramę postawił bez zgody i wiedzy (...). W związku z tym (...) podjął kroki celem usunięcia tej bramy, między innymi próbował rozmawiać
z (...) na ten temat, jak i zgłosił sprawę do (...) (...), jednak dla niego bezskutecznie.

W dniu (...) około godziny 08:30 (...) dokonał uszkodzenia przedmiotowej bramy poprzez odcięcie słupów i przecięcie kłódki, czym spowodował straty
o łącznej wartości około 400 złotych na szkodę (...).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie: notatki urzędowej (k. 1), protokołu oględzin (k. 6), kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego w sprawie bramy ogrodzeniowej (k. 11-21), kserokopii wypisu z aktu notarialnego rep.(...) nr (...) (k. 22-25), pisma (...) (k. 31), pisma (...) (...) (k. 32), kserokopii mapy zasadniczej (k. 37v-38), zdjęć (k. 63-66), zeznań świadka (...) (k. 9-10), zeznań (...) (...) (k. 2-5, k. 70-71) oraz wyjaśnień (...) (...) (k. 33-34, k. 36-36v, k. 69-70, k. 71).

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie przy rekonstruowaniu stanu faktycznego należało uwzględnić
w całości zebrany materiał dowodowy, poza jedynie kosztorysem przedstawionym przez (...), o czym mowa będzie niżej. Zebrane dowody w sposób spójny
i zgodny przedstawiają fakty istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Okoliczności uszkodzenia bramy ogrodzeniowej nie wynikają bowiem tylko z twierdzeń (...) czy protokołu oględzin, ale też z wyjaśnień samego (...), który do zarzucanego mu czynu konsekwentnie się przyznaje, twierdząc przy tym, że do takiego działania miał prawo. Fakty wynikające zaś z dowodów pozaosobowych, w tym kserokopii niektórych dokumentów urzędowych, nie budzą żadnych wątpliwości Sądu, albowiem dowody te nie były przedmiotem zastrzeżeń którejkolwiek ze stron niniejszego postępowania. Tak samo uznaniu podlegają również zeznania świadka (...), będącej funkcjonariuszką Policją, wezwaną do ujawnionego uszkodzenia bramy, której to zeznania zostały odczytane na rozprawie za zgodą stron i nie stoją w sprzeczności z ich depozycjami procesowymi. W ten sposób wszystkie wskazane w powyższej części uzasadnienia dowody, w tym wyjaśnienia (...), zasługują w ocenie Sądu na wiarę.

Wątpliwości Sądu wzbudził jedynie kosztorys (k. 62) przedstawiony w sprawie przez (...), z którego miałoby wynikać, że koszt postawienia nowej bramy ogrodzeniowej wynosi aż 1309 zł. Sąd nie uznał tej kwoty jako miernika wyrządzonej (...) szkody. Należy bowiem zauważyć, że kosztorys dotyczy postawienia zupełnie nowej bramy z uwzględnieniem tzw. kosztów robocizny, podczas gdy ustalone w sprawie uszkodzenia bramy dokonane przez (...) zdaniem Sądu mogą ulec dużo tańszemu naprawieniu. Świadczą o tym chociażby oceniane przez pryzmat doświadczenia życiowego zdjęcia tej bramy. Szkodą bowiem w rozumieniu prawa jest uszczerbek w majątku powstały w zakresie rzeczywistej straty, a nie straty abstrakcyjnej. Innymi słowy, jeżeli uszkodzoną rzecz można poprzez naprawę przywrócić do stanu poprzedniego, to szkodą w tym zakresie będzie koszt tej naprawy, a nie koszt zupełnie nowej rzeczy. Dlatego za miernik szkody w niniejszej sprawie Sąd przyjął kwotę jaką oskarżyciel posiłkowy pierwotnie podał, to jest kwotę 400 zł. (...) postawił przedmiotową bramę zaledwie około 3 lat temu, znał więc koszt jej postawienia
z uwzględnieniem kosztów odpowiednich materiałów, zatem był w stanie wycenić uszkodzenia w chwili ich ujawnienia, tak jak to zrobił składając na Policji zawiadomienie
o wykroczeniu na jego szkodę.

Dokonując analizy całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego w niniejszej sprawie wina (...) (...), opis czynu oraz kwalifikacja prawna nie budzi żadnych wątpliwości. Przeprowadzone w niniejszym postępowaniu dowody jednoznacznie wskazują, że obwiniony (...) popełnił wykroczenie typizowane
w art. 124 § 1 kw.

Zgodnie z art. 124 § 1 kw karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny podlega ten, kto cudzą rzecz umyślnie niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, jeżeli szkoda nie przekracza 500 zł. To, że obwiniony (...) miał do czynienia z rzeczą cudzą
w rozumieniu przepisów prawa, nie powinno ulegać żadnym wątpliwościom.

W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że droga dojazdowa, na której oskarżyciel posiłkowy postawił bramę ogrodzeniową stanowi współwłasność jego
i (...). (...) posiada udział wynoszący ¾ części drogi dojazdowej, zaś obwiniony udział wynoszący ¼ części drogi dojazdowej. Brama ogrodzeniowa stanowi zaś urządzenie trwale z gruntem związane, a więc jako takie po myśli art. 48 kc, stanowi część składową drogi dojazdowej. Oznacza to, że brama ogrodzeniowa objęta jest prawem współwłasności, czyli współwłaściciele drogi dojazdowej stają się także współwłaścicielami bramy w udziałach tożsamych do udziałów we współwłasności drogi dojazdowej, niezależnie od tego, który z tych współwłaścicieli bramę postawił. Innymi słowy, obwinionemu należało się prawo własności w bramie z udziałem wynoszącym ¼ część tej bramy. Z istoty współwłasności wynika zaś, że prawo własności każdego ze współwłaścicieli ogranicza pozostałych. Współwłaściciel może zatem korzystać z rzeczy wspólnej zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem, jednakże do czynności mieszczących się jeszcze
w zakresie zwykłego zarządu potrzebna jest po myśli art. 201 kc zgoda większości współwłaścicieli (obliczanych według nie liczby współwłaścicieli, a według wielkości udziałów - art. 204 kc), zaś do czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest po myśli art. 199 kc zgoda wszystkich współwłaścicieli. Czynnościami przekraczającymi zakres zwykłego zarządu rzeczą wspólną będzie rozporządzenie nią rozumiane jako jej zbycie lub obciążenie oraz tak daleka ingerencja w rzecz prowadząca do pozbawienia władztwa nad nią pozostałych współwłaścicieli jak jej zniszczenie, celowe uszkodzenie czy uczynienie jej niezdatną do użytku. Na gruncie prawa karnego ukształtowało się orzecznictwo, w którym wyprowadzono konkluzję, że w zakresie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu rzeczą wspólną dokonanych bez zgody współwłaścicieli, rzecz stanowiąca współwłasność jest wówczas dla każdego ze współwłaścicieli rzeczą cudzą.

Na tle powyższej analizy prawnej w ocenie Sądu (...) przysługiwało prawo do postawienia bramy ogrodzeniowej o tyle, o ile brama ta nie ograniczyła obwinionemu możliwości korzystania ze wspólnej drogi dojazdowej zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem, a więc w zakresie w jakim obwiniony z tej drogi faktycznie korzysta w celu dojazdu do własnych działek. W takim przypadku postawienie tej bramy byłoby bowiem czynnością z zakresu zwykłego zarządu rzeczą wspólną, do podejmowania której bez zgody (...) oskarżyciel posiłkowy posiada prawo jako większościowy udziałowiec we własności drogi dojazdowej. Natomiast jakiekolwiek uszkodzenie rzeczy wspólnej, w tym jej części składowych, czyli w tym przypadku postawionej przez (...) bramy, stanowi przekroczenie zwykłego zarządu, do czego wymagana jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. Obwiniony takiej zgody nie uzyskał, zamiast tego samowolnie uszkodził bramę ogrodzeniową postawioną przez (...), czyli w rozumieniu przepisów karnoprawnych, uszkodził rzecz dla siebie cudzą. W ten sposób umyślnie i w zamiarze bezpośrednim popełnił on, zważywszy na wartość uszkodzeń, wykroczenie z art. 124 § 1 kw. Na marginesie należy jedynie zaznaczyć, że nawet gdyby założyć, że oskarżyciel posiłkowy bramę postawił jednak bez podstaw prawnych, nie zmienia to zapatrywania, że obwiniony do jej uszkodzenia prawa żadnego nie posiadał.

Wymierzając karę obwinionemu (...) kierowano się dyrektywami wymiaru kary wskazanymi w treści art. 33 kw. Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim to, że
w ujęciu cywilistycznym obwiniony dokonał uszkodzenia rzeczy, do której przysługiwał mu udział wynoszący ¼ części, czyli w rozumieniu potocznym - niezupełnie cudzej rzeczy. Ponadto Sąd uwzględnił trwający między stronami niniejszego postępowania konflikt sąsiedzki w korzystaniu z rzeczy wspólnej. Jak wskazano wyżej, w pewnym zakresie oskarżyciel posiłkowy jako współwłaściciel o większym udziale w rzeczy wspólnej może zarządzać tą rzeczą bez zgody (...), to jednak Sąd rozumie niezadowolenie (...) z takiego stanu rzeczy i z pomijania go w decyzjach dotyczących wspólnej drogi dojazdowej. Tym bardziej, że obwiniony próbował rozstrzygnąć ten spór w trybie administracyjnym i nie uzyskał wówczas satysfakcjonującego go rozstrzygnięcia. Obwiniony był przekonany, że działa w celu zapewnienia sobie nieograniczonego korzystania z rzeczy wspólnej, które w jego mniemaniu inny współwłaściciel miał mu ograniczyć. Niemniej jednak nie uprawnia to (...) do jakiejkolwiek samopomocy. Z wiedzy Sądu nie wynika, aby obwiniony był jak dotąd karany. Z tych wszystkich względów Sąd postanowił wymierzyć obwinionemu karę nagany, uznając że taka kara, jak i fakt toczenia się wobec niego postępowania sądowego w sprawie o wykroczenie, będzie miała wychowawczy wpływ na (...) i zdarzenie objęte niniejszym postępowaniem będzie stanowić wyłącznie incydent w jego życiu, zwłaszcza w wieku w jakim obwiniony się obecnie znajduje. Czyn (...) nie wynika ze swawoli, złośliwości czy pobudki zasługującej na potępienie, dlatego każda inna kara byłaby w ocenie Sądu nazbyt surowa. Kara nagany będzie dla (...) wystarczająca do wdrożenia go do poszanowania prawa i uświadomienia mu, że są inne, prawne możliwości zażegnania konfliktu sąsiedzkiego, między innymi postępowanie cywilne o zniesienie współwłasności, podczas którego sąd podzieli przedmiotową drogę dojazdową na równe z udziałami części lub przydzieli całość własności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty drugiego.

Mając na uwadze gotowość (...) do naprawienia wyrządzonych przez siebie uszkodzeń, Sąd orzekł wobec niego obowiązek przywrócenia bramy ogrodzeniowej do stanu poprzedniego sprzed zdarzenia z dnia (...)

Jako, że (...) reprezentował obrońca z urzędu, przyznano mu wynagrodzenie od (...) (...) w myśl norm przepisanych.

Z uwagi na wiek (...) i źródło jego dochodu jakim jest (...) postanowiono zwolnić go z kosztów sądowych w całości i obciążyć nimi Skarb (...).

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.