Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 498 / 20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 1 czerwca 2020 r. w sprawie II K 1456 / 18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  podniesione przez prokuratora oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. B. zarzuty obrazy przepisów prawa procesowego – art. 7 kpk oraz 410 kpk, mogących mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku;

2.  podniesione przez prokuratora oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. B. zarzuty błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mogących mieć wpływ na jego treść;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutów z punktów 1 i 2.

Mając na uwadze, iż zarzuty obydwu skarżących zostały sformułowane i uzasadnione w sposób praktycznie tożsamy, sąd odwoławczy odniesie się do nich łącznie. Podnieść również należy, iż pomimo niejednoznacznej i niejednobrzmiącej wymowy relacji większości przesłuchanych w sprawie osób ( począwszy od oskarżonego, na pokrzywdzonym skończywszy ), wynikającej zapewne z chęci odsunięcia od siebie podejrzeń o dopuszczenie się takich nieostrożności i zaniedbań, które mogłyby pozostawać w związku z wypadkiem i jego następstwami, żadna z apelacji nie negowała ani przedstawionej przez sąd I instancji oceny tych dowodów, ani też poczynionych na ich podstawie ustaleń faktycznych. Od strony faktograficznej nie był również podważany sam przebieg wypadku. Skarżący domagali się natomiast, by prawnokarną ocenę zachowania oskarżonego ( pod kątem możliwości wyczerpania przez niego znamion występków stypizowanych w art. 220 § 1 kk oraz art. 156 § 2 kk ), poczynić z uwzględnieniem literalnej wymowy wniosków wypływających z opinii biegłego z zakresu (...) oraz zbliżonego w swej treści powypadkowego protokołu inspektora Państwowej Inspekcji Pracy. Biegły stał bowiem na stanowisku ( por. zwłaszcza k. 147 – 149 ), iż oskarżony nadzór nad pracami, podczas wykonywania których doszło do wypadku, sprawował w sposób nienależyty oraz, że pomiędzy mankamentami tego nadzoru, a samym wypadkiem, pozostawał bezpośredni związek przyczynowo – skutkowy. Wywód ten opierał na założeniu, że wobec braku wyznaczenia brygadzistów dla tego typu prac, nadzór oskarżonego winien mieć charakter bezpośredni. Jego obecność na miejscu pozwoliłaby na wyegzekwowanie od pokrzywdzonego i suwnicowej wykonanie pracy w sposób bezpieczny. Biegły w związku z powyższym eksponował też, iż w zakładzie nie sporządzono instrukcji bezpiecznej obsługi zawiesi w zależności od rodzaju transportowanych elementów, to zaś mogło skutkować brakiem należytej wiedzy pokrzywdzonego co do bezpiecznego sposobu wykonywania tego typu prac.

W kontekście tak sformułowanych zarzutów podnieść należy, iż w świetle § 80 i nast. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ten rodzaj czynności, w związku którymi doszło do wypadku, nie mieścił się w katalogu prac, dla których istniał prawny obowiązek zapewnienia podczas ich wykonywania nadzoru bezpośredniego. Podkreślić należy, iż sam biegły, wskazując w swej opinii pisemnej przepisy, których naruszenie mogło pozostać w związku z wypadkiem, tych wymienionych w zdaniu poprzednim nie przywoływał. Podobny wydźwięk wydaje się mieć również końcowy fragment jego uzupełniającej opinii ustnej ( por. k. 212 odwrót ). Jednocześnie choćby tylko na podstawie zeznań świadków M. W. (1) oraz W. Z. sąd I instancji miał prawo wnioskować, iż pomimo braku formalnego instruktażu, pracownicy byli świadomi prawidłowego i bezpiecznego sposobu ich wykonywania. Na podstawie zeznań W. Z. sąd I instancji poczynił również nie kwestionowane w apelacjach ustalenia, iż polecenie transportu belki oskarżony wydał nie pokrzywdzonemu, lecz właśnie jemu oraz, że współpracować mieli z nim M. W. (2) oraz M. B. ( por. zeznania W. Z. – maszynopis k. 235 – 236 ). W. Z. miał zadysponować, aby belki nie transportować do czasu zakończenia przez niego innych prac. Podkreślić też należy, iż transport tego rodzaju elementów w obrębie zakładu był czynnością standardową, codzienną i wielokroć powtarzalną ( por. zeznania M. S. – k. 206, podobnie zeznania świadka W. Z. – maszynopis k. 236 ). Bezspornym jest także, że na użytek wykonania tego typu robót, pracownicy zostali wyposażeni w niezbędne środki techniczne i narzędzia, dające gwarancję wykonania transportu w sposób nie zagrażający ich życiu i zdrowiu. M. W. (2) oraz M. B. ustalić między sobą mieli, iż transport odbywać się będzie przy użyciu suwnic oraz parcianych zawiesi wykorzystanych do mocowania belki ( por. zeznania M. W. (2) – k. 39 odwrót ). Z., gotowe do użycia, zalegały na stanowisku pracy. Ich wykorzystanie gwarantowało bezpieczny transport belki. Pokrzywdzony te wcześniejsze ustalenia jednak zmienił i zadecydował o innym sposobie transportu. Zamocował belkę jedynie na hakach, po czym suwnicowa, na dany przez niego sygnał, przystąpiła do jej unoszenia. W tak ustalonym ( a nie kwestionowanym w apelacjach ) stanie faktycznym sąd odwoławczy podziela stanowisko sądu I instancji, iż zachowanie oskarżonego nie nosiło znamion narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, to zaś wyłącza możliwość przypisania mu występku z art. 220 § 1 kk. „ Bezpośredniość narażenia ”, wymaga bowiem, aby pomiędzy stanem wywołanym przez oskarżonego, a niebezpieczeństwem nie dochodziło już do włączenia żadnych innych, nie wywołany przez oskarżonego, dodatkowych czynników, nie będących naturalną konsekwencją wcześniej wywołanego już stanu. W analizowanym przypadku wydane przez oskarżonego W. Z. zlecenie przetransportowania belki bezpośrednio jeszcze pokrzywdzonego na skutki, o jakich mowa w art. 220 § 1 kk, nie narażało. Pokrzywdzony w tak rozumianym bezpośrednim niebezpieczeństwie znalazł się dopiero wówczas, gdy podjął decyzję o zmianie ustalonego wcześniej, bezpiecznego sposobu przenoszenia belki i przystąpił do jej transportowania na hakach. Stan bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty przez pokrzywdzonego życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała został więc wywołany dopiero dodatkowym czynnikiem w postaci tej jego decyzji. Oskarżony nie mógł przewidzieć, że pomimo wydania polecenia wykonania rutynowej w realiach zakładowych czynności innej, aniżeli pokrzywdzony, osobie, świadomej prawidłowego sposobu wykonania tego zlecenia oraz pomimo zapewnienia jej środków gwarantujących pracę w warunkach bezpiecznych dla życia i zdrowia, pokrzywdzony „ pójdzie na skróty ” i dopuści się zmiany prawidłowego sposobu transportu belki na mniej pracochłonny, ale niebezpieczny. Nie ma przy tym dowodów tej rangi, by móc ponad wszelką wątpliwość stwierdzić, że ten nieprawidłowy sposób transportu na terenie zakładu był już wcześniej praktykowany, zaś oskarżony, będąc świadom tego stanu rzeczy, nieprawidłowość tę tolerował.

Wniosek

Wnioski prokuratora oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zachowanie oskarżonego nie wypełniało znamion czynu zabronionego przez prawo karne, w związku z czym wyrok uniewinniający był rozstrzygnięciem trafnym i należało utrzymać je w mocy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

z powodów wyżej opisanych powyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt II i III

Wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionej przez prokuratora oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego oraz mając na uwadze treść art. 636 § 2 kpk w zw. z art. 633 kpk, wydatkami poniesionymi przez oskarżonego w postępowaniu odwoławczym obciążono w częściach równych Skarb Państwa oraz oskarżyciela posiłkowego. Z uwagi na trudną sytuację zdrowotną i materialną M. B. w związku z treścią art. 624 § 1 kpk został on zwolniony od obowiązku zwrotu na rzecz Skarbu państwa przypadającej na niego części wydatków, jakie Skarb Państwa poniósł w postępowaniu odwoławczym oraz od opłaty karnej za II instancję.

7.  PODPIS