Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem pierwotnie wniesionym do Sądu Rejonowego w Kielcach dnia 25 marca 2019 roku M. D. wniósł przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 4530,64 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 4,210,64 zł od dnia 28 listopada 2018 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 320 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu wg dwukrotności stawki minimalnej wynikającej z norm przepisanych.

Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym, którego sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego, dochodzi dopłaty do odszkodowania za szkodę w pojeździe oraz zwrotu kosztów ekspertyzy.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzanie kosztów procesu wg norm przepisanych. Podniósł, iż mimo złożonej oferty, poszkodowany nie zdecydował się na przeprowadzenie naprawy w sieci warsztatów współpracujących z pozwanym. Nadto pozwany podniósł zarzut zawyżenia kosztów naprawy ustalonych przez powódkę oraz zakwestionował zasadność kosztów prywatnej kalkulacji naprawy.

Postanowieniem z dnia 26 lipca 2019 r. przekazano sprawę tut. Sądowi.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 października 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki M. (...) klasa o numerze rejestracyjnym (...) należący do Ł. S. (1). Sprawca szkody posiadał obowiązkowe ubezpieczenie OC u pozwanego. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu, który po przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego przyznał na podstawie kosztorysu odszkodowanie w kwocie 3374,99 zł.

Niesporne, a nadto:

- decyzja z wyceną – k. 12- 14; 44-45;

Poszkodowany zdecydował się na naprawę pojazdu w nieautoryzowanym warsztacie w Z.. Przyznane odszkodowanie nie wystarczyło na naprawę pojazdu.

Dnia 9 stycznia 2019 r. Ł. S. (1) zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na powoda wierzytelność przysługującą mu w stosunku do (...) Spółki Akcyjnej w W. z tytułu doznanej szkody. Z tego tytułu Ł. S. (1) otrzymał od powoda kwotę 700 zł.

Po uzyskaniu ceny z tytułu przelewu wierzytelności wraz z kwotą odszkodowania poszkodowany naprawił pojazd w niepełnym zakresie, nie zdecydował się na lakierowanie uszkodzonych części, a jedynie na ich polerowanie.

Dowód:

- umowa k. 16;

- przelew – k. 19;

- powiadomienie k. 17;

- oświadczenie k. 18;

- zeznania świadka Ł. S. k. 103-104.

Powód w dniu 19 lutego 2019 r. powiadomił o dokonanej cesji wierzytelności na jego rzecz. Wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania, które jest zaniżone.

Dnia 27 lutego 2019 r. na zlecenie powoda Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. sporządziła kalkulację naprawy, w której ustalono, że koszty naprawy M. (przy stawkach za rbg na poziomie 100 zł ) wynoszą 7585,63 zł brutto.

Koszt sporządzenia kalkulacji wynosił 320 zł brutto.

Dowód:

- e-mail k. 15;

- kalkulacja k. 20-25;

- faktura VAT k. 26;

Koszt naprawy pojazdu marki M. nr rej. (...) w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 26 października 2018 r. i przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu wynosił 7.512,62 zł brutto.

Koszt naprawy ww. pojazdu z użyciem dostępnych ówcześnie części oryginalnych klasy O i Q i alternatywnych części zamiennych (materiały złączne i kleje) pozwalający na pełne i pod każdym względem przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody wynosił 7.291,56 zł brutto.

Dowód:
- opinia biegłego sądowego W. S. k. 108-122, 144-145, 170-171.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny, został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Jako szczere i prawdziwe sąd ocenił zeznania przesłuchanego w sprawie świadka. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy że strony oszacowały wartość szkody na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły sporządził opinię wariantową, również przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy (...) oraz alternatywnych we wskazanym zakresie. W sposób logiczny wyjaśnił zasadność oszacowania kosztów naprawy w drugim wariancie , tj. przy użyciu dostępnych części alternatywnych, wskazując na 9-letni wiek pojazdu, przez co można go uznać za w istotnym stopniu wyeksploatowany. Ustosunkowując się do zarzutów powoda, w opinii uzupełniającej pisemnej i ustnej, biegły zaznaczył przy tym, że stawka 100 zł za rbg przyjęta w kosztorysie sporządzonym na zlecenie powoda odpowiada stawkom występującym na rynku lokalnym, gdyż w mniejszych miejscowościach są one niższe od średnich. Zwraca uwagę, że poszkodowany zamieszkuje w S., naprawę przeprowadził w Z.. Stawka w wysokości 100 zł jest niższą stawką średnią. Przekonywająco wyjaśnił, że części alternatywne – kleje, części montażowe nie posiadają żadnego oznaczenia producenta. Nie są gorszej jakości od oryginalnych, posiadają stosowne atesty, a przede wszystkim są znacząco tańsze. Stąd technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione było użycie do naprawy pojazdu we wskazanym zakresie dostępnych części alternatywnych, jakości P. Odnosząc się do zastrzeżeń pozwanego, wytłumaczył, że elementy montażowe zgodnie z technologią producenta są 1-razowego użytku (mimo że w praktyce można wykorzystać je ponownie, jeżeli nie zostaną uszkodzone podczas demontaży). Logicznie uzasadnił, że lepiej i taniej zdemontować jest drzwi do lakierowania niż zabezpieczyć nadwozie bez demontażu. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w przeważającej części zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c.

Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz nie była kwestionowana przez pozwanego. Wynika ona z umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności umów przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Sąd odnośnie do legitymacji czynnej powoda wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2020 r., sygnatura akt VIII Ga 536/19, niepubl. W ocenie sądu wymienione w art. 509 k.c. elementy przelewu wierzytelności zostały zawarte w umowie cesji załączonej o pozwu. Przelana wierzytelność poszkodowanego, od której powód wierzytelność nabyła, jest w sposób dostateczny oznaczona. Poszkodowany otrzymał od nabywcy z tego tytułu cenę. Zachowany jest zatem element odpłatności. Powód była więc czynnie legitymowany do dochodzenia niniejszym pozwem roszczenia z tytułu szkody w pojeździe należącym do Ł. S. (1).

Nie była przy tym kwestionowana odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił na rzecz poszkodowanego kwotę 3374,99 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powód skalkulował je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powoda wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o prywatną opinię wynosiła 7585,63 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel poszkodowanego. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia złożenia poszkodowanemu propozycji naprawy w warsztacie partnerskim pozwanego czy zaoferowanych rabatów na części zamienne, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie (podobnie jak okoliczność, że w przypadku naprawy przez poszkodowanego pojazdu odszkodowanie powinno odpowiadać faktycznie poniesionym kosztom naprawy). Przy czym poszkodowany ostatecznie naprawę przeprowadził w nieautoryzowanym warsztacie i zdecydował się na polerowanie uszkodzonych elementów pojazdu, mimo że wymagały one lakierowania.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że zasadny koszt naprawy z zastosowaniem części klasy O i Q oraz dostępnych części alternatywnych i przy uwzględnieniu stawek za roboczogodzinę w wysokości 100 zł wynosi 7.291,56 zł, mając na uwadze wiek pojazdu.

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 320 zł tytułem sporządzonej na zlecenie powódki kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie kalkulacja powoda zbliżona jest do wyliczeń biegłego, które wykazały, że pozwany ponad dwukrotnie zaniżył zasadny koszt naprawy w swoim kosztorysie. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym.

Kwota dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (3374,99 zł) nie pokrywa zasadnych kosztów naprawy, ustalonych przez sąd na kwotę 7.291,56 zł. Z tych przyczyn zasądzono kwotę 4.236,57 zł, na którą składają się: kwota 3916,57 zł, tytułem dalszych kosztów naprawy oraz koszt prywatnej kalkulacji naprawy wynoszący 320 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c., a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji, a w pkt II sentencji dalej idące powództwo oddalono.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione albo stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała spór w 93 %, natomiast pozwany utrzymał się z obroną w 7 %. Na koszty poniesione przez powódkę w kwocie ogółem 2128 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 227 zł, wydatek na wynagrodzenie biegłego sądowego 984 zł (pokryty z uiszczonej zaliczki w kwocie 1200 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego – 900 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). 93% tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 1979 zł. Natomiast na koszty poniesione przez stronę pozwaną w kwocie ogółem 934 zł składały się koszty zastępstwa procesowego - 900 zł, dwie opłaty skarbowe od pełnomocnictwa po 17 zł. 7% tej kwoty wynosi 65 zł. W konsekwencji wzajemnej kompensaty kosztów, w zakresie w jakim strony traktowane są jak wygrane, pozwany obowiązany jest zwrócić na rzecz powoda kwotę 1849 zł (1914 zł –65 zł = 1849 zł), o czym orzeczono w punkcie III sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  o. (...) K. R.;

4. (...)