Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 535/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 15 lipca 2020 roku w sprawie II K 64/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty pełnomocnika oskarżyciela prywatnego co do uniewinnienia M. S.: obrazy przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych, że oskarżyciel prywatny uderzył M. S. i że miał on widoczne obrażenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd dokonał prawidłowej oceny dowodów i prawidłowo ustalił stan faktyczny w zakresie, w jakim przyjął, że oskarżyciel prywatny uderzył M. S. w twarz, a ten miał niewielkie obrażenia w postaci rozcięcia śluzówki wargi od strony wewnętrznej i niewielkiej opuchlizny. Te obrażenia były widoczne dla postronnych osób tylko bezpośrednio po zdarzeniu z uwagi na niewielkie krwawienie, potem już dla osób nie znających dobrze M. S. były niedostrzegalne. Dlatego Sąd Okręgowy aprobuje ocenę dowodów i ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, ponieważ są one oddane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie będzie ich tu powielał.

Wniosek

O uchylenie rozstrzygnięcia o uniewinnieniu M. S.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uniewinnienie M. S. było zasadne.

3.2.

Zarzut obrońcy obrazy prawa procesowego oraz błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że oskarżony R. S. użył słowa "świnia" na stronach fanpage wsi N. oraz (...)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Istotnie, nawet Sąd Rejonowy w uzasadnieniu ustalił, że na tych stronach pojawił się inny wpis, nie użyto na nich słowa "świnia".

Wniosek

O uniewinnienie R. S.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Okręgowy wyeliminował słowa "na stronie fanpage wsi N. oraz (...) oraz" z opisu czynu przypisanego oskarżonemu konwalidując w ten sposób błąd Sądu Rejonowego.

3.3.

Zarzut obrońcy obrazy prawa procesowego i materialnego tj. art. 216 § 1 kk, albowiem oskarżony konwersując przez komunikator M. z inną niż oskarżony osobą nie znieważył oskarżonego, gdyż słowo „świnia” nie zostało użyte ani bezpośrednio do oskarżonego, ani w jego obecności, ani publicznie, ani w zamiarze, aby do niego ta zniewaga dotarła.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oskarżony napisał znieważające słowo na komunikatorze, który umożliwia i ułatwia przekazanie tej wiadomości wielu osobom. Już ten wybór wskazuje, że chciał, aby zniewaga dotarła do adresata - w przeciwnym razie wybrałby inna formę komunikacji ( chociażby SMS) albo skorzystał na M. z opcji konwersacji tajnej lub szyfrowanej. Nie uczynił tego, więc ta wiadomość dostępna była dla wszystkich członków grupy. Jednak ważniejsze od tego na jakim komunikatorze oskarżony umieścił znieważającą oskarżyciela prywatnego treść jest to, do kogo tę informację wysłał. Otóż nie wysłał jej do jakiegoś swojego przyjaciela, nie prosił o dyskrecję - on wysłał tę wiadomość do K. W., a więc to osoby wówczas ściśle związanej z oskarżycielem prywatnym i z nim współpracującej. Przecież K. W. nawet tego nie krył, zeznawał, że był w tamtym czasie człowiekiem oskarżyciela prywatnego w gminie ( "j a się cieszyłem poparciem pana radnego .. z radnym dobrze żyję ...to radny zaproponował takie rozwiązanie (kandydaturę świadka na sołtysa - dopisek Sądu)" - vide zeznania k. 104v - 105. Skoro zatem oskarżony na otwartym dla innych osób i pozwalającym na niezwłoczne przekazywanie i udostępnianie innym wiadomości komunikatorze nazywa oskarżyciela prywatnego "świnią" i wysyła taki przekaz do osoby powszechnie ( i według zeznań K. W. słusznie) uznawanej za człowieka pokrzywdzonego, ściśle i stale z nim w tamtym czasie współpracującego, to oczywiste jest, że czynił to w zamiarze, aby K. W. przekazał taką wiadomość swemu politycznemu patronowi ( czyli oskarżycielowi prywatnemu). Tak też się przecież stało. Zatem oskarżony wyczerpał znamiona art. 216 § 1 kk, albowiem znieważał pokrzywdzonego co prawda pod jego nieobecność, ale w zamiarze, aby ta zniewaga do niego dotarła.

Wniosek

o uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumenty w/w zawarte w apelacji nie są zasadne.

3.4.

Zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 216 § 1 kk poprzez nie wzięcie pod uwagę, że pokrzywdzony jako polityk, a więc osoba publiczna, musi liczyć się z krytyką, a zakres wolności słowa w stosunku do niego jest większy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uprawianie przez pokrzywdzonego polityki na niskim lokalnym szczeblu (radny) nie powoduje, że nie może on korzystać z ochrony swej godności i honoru w taki sam sposób, jak inni obywatele. W dodatku chodzi tu o znieważenie, a nie zniesławienie. W przypadku zniesławienia osób publicznych, faktycznie granica karalności bywa przesunięta i uznaje się, że polityk powinien mieć "grubszą skórę", albowiem zakres wolności słowa obywateli chcących podnosić argumenty przeciwko takiemu politykowi np sprawującemu jakaś funkcję publiczną powinien być możliwie duży, aby kontrola społeczna polityków nie była iluzoryczna. Jednak w znacznie mniejszym stopniu dotyczy to znieważania poprzez użycie słów odbierających cześć i godność człowiekowi. Innymi słowy - co do osób publicznych (zwłaszcza polityków) istnieje pewne uzasadnienie dla tolerowania słów, które mogą zniesławić, ale nie ma w zasadzie żadnych argumentów, aby tolerować słowa, które znieważają. Oczywiście można i tu doszukać się sytuacji wyjątkowych ( np słowa padające "na żywo" w trakcie gorącej debaty, albo w trakcie wiecu ulicznego, gdzie emocje są wysokie, a tym samym kontrola nad językiem mniejsza). Ale z pewnością nie dotyczy do sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia w tej sprawie. Przecież oskarżony, jeżeli chciał skrytykować pokrzywdzonego, mógł opisać sytuację związaną z uderzeniem jego brata i wywodzić z tego faktu oceny kompetencji radnego do sprawowana jego funkcji ( a wówczas wszystko mieściłoby się w granicach dopuszczalnej krytyki, a jej przekroczenie mogłoby być rozważone w aspekcie zniesławienia i wówczas argumenty obrońcy o "grubszej skórze" polityków miałyby sens). Jednak w tej sytuacji nazywanie innego człowieka "świnią" jest znieważeniem niezależnie od tego, jaką funkcję społeczną on pełni.

Wniosek

o uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argument zawarty w apelacji nie był zasadne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd z urzędu uchylił rozstrzygnięcie z punktu 2 wyroku o orzeczeniu nawiązki od oskarżonego R. S. na podstawie art. 216 § 4 kk.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Taką nawiązkę można orzec - zgodnie z treścią art. 216 § 4 kk - jedynie, w razie skazania za czyn z art. 216 § 2 kk. Tymczasem Sąd Rejonowy przypisał oskarżonemu czyn z art, 216 § 1 kk. Ponieważ w tym zakresie nie podniesiono żadnych zarzutów na niekorzyść oskarżonego R. S. ( apelacja pełnomocnika oskarżyciela prywatnego dotyczyła jedynie M. S.) Sąd Okręgowy musiał wyeliminować to rozstrzygnięcie jako naruszające prawo karne materialne.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Opis czynu

Zwięźle o powodach zmiany

Było to już omówione

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Oskarżony R. S. swoją apelację ( dotyczącą ściśle jego osoby) przegrał, gdyż niewielka zmiana opisu czynu wobec żądania uniewinnienia nie może być inaczej potraktowana, a zmiana polegająca na uchyleniu orzeczenia o nawiązce nastąpiła z urzędu. Dlatego na zasadzie art. 636 § 1 kpk należało zasądzić od niego na rzecz drugiej strony czyli oskarżyciela prywatnego ( która to strona co do jego osoby apelacji nie wnosiła bo wnosiła ją tylko co do drugiego z oskarżonych) koszty zastępstwa procesowego ( wyliczone według stawek minimalnych).

4

Oskarżyciel prywatny swoją apelację ( dotyczącą ściśle osoby uniewinnionego oskarżonego M. S.) przegrał, gdyż Sąd co do uniewinnienia M. S. zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Dlatego na zasadzie art. 636 § 1 kpk należało zasądzić od niego na rzecz drugiej strony ( czyli oskarżonego M. S. ) koszty zastępstwa procesowego ( wyliczone według stawek minimalnych).

5

Skoro apelacja oskarżonego R. S. była co do istoty bezzasadna należało wymierzyć temu oskarżonemu opłatę za drugą instancję na podstawie art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

6

Skoro apelacja oskarżyciela prywatnego była bezzasadna należało wymierzyć mu opłatę za drugą instancję na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie R. S.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela prywatnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie M. S.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana