Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

17 listopada 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie/Ławnicy: -/-

Protokolant : Tomasz Kałuża – Herok

po rozpoznaniu 17 listopada 2020 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy A. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania A. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 27 maja 2020 roku

sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej A. L. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku po ustaniu zatrudnienia u płatnika (...) Sp. z o.o.;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonej kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 126/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 27 maja 2020 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej A. L. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku po ustaniu zatrudnienia u płatnika (...) sp. z o.o. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczona kontynuowała wcześniej podjętą działalność gospodarczą.

vide: akta organu rentowego

Od powyższej decyzji ubezpieczona wniosła odwołanie w którym wskazała, że od 20 listopada 2019 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim, a zwolnienia były wystawiane zarówno na jej pracodawcę oraz prowadzone przez nią przedsiębiorstwo. Ubezpieczona zaznaczyła, że w trakcie trwania choroby nie prowadziła działalności gospodarczej, o czym świadczy m.in. dokumentacja księgowa. Ubezpieczona dodała, że z powodu choroby nie miała możliwości formalnego zawieszenia działalności w CEIDG. Ubezpieczona wskazała również, że po ustaniu zatrudnienia 17 marca 2020 roku, została zgłoszona przez obsługujące ją biuro rachunkowe do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności, jednakże składki nie były naliczane z uwagi na trwający stan chorobowy.

vide: k.3-4

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalanie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

vide: k. 7-7v.

Na rozprawie 17 listopada 2020 roku ubezpieczona wniosła o zwrot kosztów procesu.

vide: k.18

Sąd ustalił co następuje:

Od 14 listopada 2013 roku ubezpieczona A. L. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług (...). Ubezpieczona nie zatrudnia pracowników.

W okresie od 28 sierpnia 2016 roku do 17 marca 2020 roku ubezpieczona była zatrudniona u płatnika składek (...) sp. z o.o.

Dowód: akta organu rentowego: oświadczenie ubezpieczonej, zaświadczenie płatnika składek

Od 20 listopada 2019 roku do 17 maja 2020 roku ubezpieczona była niezdolna do pracy z powodu depresji. Do 17 marca 2020 roku ubezpieczona pobierała zasiłek chorobowy wypłacany przez płatnika składek. Po ustaniu tytułu ubezpieczenia 17 marca 2020 roku, ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie zasiłku chorobowego w okresie od 16 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku.

Dowód: akta organu rentowego: wniosek o zasiłek chorobowy;przesłuchanie ubezpieczonej k. 19

W spornym okresie ubezpieczona nie wykonywała czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. W listopadzie 2019 roku ubezpieczona poinformowała trzech stałych klientów, że w okresie trwania jej zwolnienia lekarskiego nie będzie świadczyć usług z zakresie BHP. Od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku ubezpieczona nie prowadziła rozmów z klientami, w tym nie udzielała porad telefonicznych, nie przeprowadzała szkoleń klientów ani nie nadzorowała ich w zakresie BHP. Od 1 stycznia 2020 roku do 30 kwietnia 2020 roku biuro (...) sp. z o.o., które obsługiwało działalność ubezpieczonej, nie księgowało faktur obrotowych – brak dochodu. Biuro rachunkowe księgowało jedynie koszty związane ze stałymi opłatami takimi jak np. abonament telefoniczny, opłaty za korzystanie z Internetu. Na podstawie udzielonych pełnomocnictw, biuro rachunkowe składało za ubezpieczoną deklarację do ZUS i Urzędu Skarbowego. Z powodu trwającej choroby, ubezpieczona nie zawiesiła działalności w CEIDG. W spornym okresie ubezpieczona przebywała w miejscu zamieszkania.

Dowód: biura (...). L. – rozliczenia firmy za 2020 rok k.5-6

Decyzją z 27 maja 2020 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku po ustaniu zatrudnienia u płatnika (...) sp. z o.o.

Dowód: akta organu rentowego: decyzja ZUS z 27.05.2020r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci ww. dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz w oparciu o dowód z przesłuchania ubezpieczonej, który wraz z pozostałymi dowodami tworzył spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019r. poz. 645 ze zm.) zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dotyczy sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie podlega żadnemu ubezpieczeniu natomiast kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową uprawniającą ją do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym (postanowienie Sądu Najwyższego z 23.10.2003 roku II UK 176/03 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 7.05.2003r., III UZP 3/03). Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 6 czerwca 2001r., sygn. III AUa 2704/00 użyte w przepisie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa sformułowanie "kontynuując działalność zarobkową" nie jest równoznaczne z pozostawaniem w stosunku pracy, kontynuowanie działalności zarobkowej oznacza bowiem faktyczne wykonywanie pracy czyli czynną postawę pracownika w ramach łączącego go z pracodawcą stosunku pracy. Natomiast w wyroku z 25 października 2001r. w sprawie III AUa 324/01, (LEX nr 1521310) ten sam Sąd stwierdził, że, nie narusza przepisu art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pracownik, który zachorował w czasie zatrudnienia i jest nieprzerwanie niezdolny do pracy po dniu rozwiązania stosunku pracy, aż do wyczerpania okresu zasiłkowego przewidzianego w art. 8 ustawy i za cały ten okres ma prawo do zasiłku chorobowego nawet, gdy po dacie rozwiązania stosunku pracy podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu. Z kolei zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 22 lutego 2010r. (I UK 240/09, LEX nr 585723) ocena, czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, a więc także czy zaistniała przerwa w jej prowadzeniu, należy do sfery ustaleń faktycznych. Istnienie wpisu do ewidencji nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże wpis ten prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. W konsekwencji domniemywa się, że skoro nie nastąpiło wykreślenie działalności gospodarczej z ewidencji, to działalność ta była faktycznie prowadzona i w związku z tym istniał obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne. Nie wyklucza to jednak możliwości przeprowadzenia dowodu przeciwnego, tyle, że powinna to uczynić zainteresowana tym strona (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 listopada 2011r.,
I UK 156/11, LEX nr 1102533).

Wobec powyższego, należy stwierdzić, że uprawnienia do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa należy rozpatrywać zawsze w aspekcie istniejącego – aktualnego tytułu ubezpieczenia. 17 marca 2020 roku ustał tytuł ubezpieczenia chorobowego przysługującego wcześniej ubezpieczonej na podstawie zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. Po 17 marca 2020 roku ubezpieczona nie kontynuowała działalności gospodarczej o czym świadczy m.in. to, że już w listopadzie 2019 roku (od momentu rozpoczęcia pobierania zasiłku chorobowego) poinformowała stałych klientów, że w trackie trwania zwolnienia lekarskiego nie będzie świadczyła usług z zakresu BHP. Nadto, jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, ubezpieczona w spornym okresie nie kontaktowała się telefonicznie z klientami, nie przeprowadzała szkoleń ani nie nadzorowała ich w zakresie BHP. Co istotne, w spornym okresie firma ubezpieczonej nie uzyskała dochodu, co jednoznacznie świadczy o tym, że ubezpieczona nie wykonywała żadnych czynności w ramach działalności gospodarczej skoro nie otrzymała w zamian za nie należności pieniężnych. Z kolei za uzasadnione należy uznać wykonywanie czynności, w tym rozliczania kosztów stałych czy składanie deklaracji do ZUS i Urzędu Skarbowego na podstawie udzielonych pełnomocnictw przez biuro rachunkowe obsługujące działalność ubezpieczonej. Wykonanie powyższych czynności było konieczne ze względu na ich charakter ale nie można ich uznać za realizację zadań wynikających z przedmiotu działalności. Zatem, w okresie swojej niezdolności do pracy ubezpieczona nie wykonywała osobiście żadnych czynności w ramach swojej działalności gospodarczej. W dalszej kolejności Sąd podkreśla, że ocena czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana należy do sfery ustaleń faktycznych, a istnienie wpisu do ewidencji nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej. W spornym okresie ubezpieczona faktycznie figurowała w ewidencji działalności gospodarczej jako przedsiębiorca lecz w okresie od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej, nie pozostawała w gotowości do jej prowadzenia. Znamienna jest okoliczność, że ubezpieczona nie zawiesiła działalności właśnie ze względu na trwającą chorobę od listopada 2019 roku. Należy uznać, że jedynie faktyczne, osobiste prowadzenie działalności gospodarczej, a nie tylko formalne trwanie takiej działalności uzasadniałoby utratę prawa do zasiłku na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej.

Organ rentowy nie wykazał kontynuowania przez ubezpieczoną działalności gospodarczej, zatem ZUS nieprawidłowo uznał w decyzji z 27 maja 2020 roku, że ubezpieczonej nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego za okres od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej A. L. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 18 marca 2020 roku do 17 maja 2020 roku po ustaniu zatrudnienia u płatnika (...) sp. z o.o.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i na podstawie na podstawie § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.