Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2019 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Katarzyna Malinowska

Protokolant: -------------------

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2019 r. w Toruniu

sprawy z powództwa P. B.

na posiedzeniu niejawnym

przeciwko (...) sp. z o.o. w T.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2307,58 zł (dwa tysiące trzysta siedem złotych pięćdziesiąt osiem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1017 zł (tysiąc siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSR Katarzyna Malinowska

UZASADNIENIE

Powód P. B. dnia 21 maja 2019 r. wniósł do tutejszego Sądu powództwo przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T., w którym domagał się zapłaty kwoty 2307,58 zł wraz z odsetkami i kosztami postępowania (k. 3 i n., k. 43 i n.). Kwota ta wynikać miała z niewypełnienia przez stronę pozwaną umowy o przyłączenie do sieci gazowej – stanowiła karę umowną oraz odszkodowanie (zwrot poniesionych w związku z tym kosztów). Do pozwu załączono odpis umowy oraz faktur mających wykazać wysokość wydatków.

Referendarz sądowy w tutejszym Sądzie dnia 10 lipca 2019 r. pod sygnaturą I Nc 1399/19 wydał w sprawie nakaz zapłaty zgodny z żądaniem pozwu (k. 48). Orzeczenie to wkrótce utraciło jednak swą moc wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu przez stronę pozwaną (k. 50 i n.). W piśmie z 2 sierpnia 2019 r. pełnomocnik pozwanej domagał się oddalenia powództwa wobec jego nieudowodnienia. Przyznano, że inwestycja nie została zrealizowana w terminie, jednak w tym samym czasie podnoszono, że nie ma w tym winy pozwanej, a powód nie wykazał zasadności poniesionych wydatków. Argumentowano także, że nieprecyzyjnie określona kara umowna nie może prowadzić do wzbogacenia wierzyciela i w tym zakresie umowa nie wiąże stron, a uczynione na jej podstawie naliczenia są nieważne.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko, przedkładając dodatkową dokumentację wybudowanej instalacji zastępczej (k. 72 i n.).

Sąd ustalił, co następuje

Powód 5 kwietna 2017 r. (data podpisu powoda) zawarł z pozwaną spółką umowę o przyłączenie do sieci gazowej budynku mieszkalnego znajdującego się na działce powoda. W § 2 wskazano, że termin realizacji umowy wyznaczono na 29 czerwca 2018 r. z zastrzeżeniem wykonania dokumentacji i uzyskania zgód do 13 kwietnia 2018 r. oraz postanowień § IV ust. 2 ogólnych warunków umowy o przyłączenie. Zgodnie z § 4 ust. 2 opłatę za przyłączenie obliczono na kwotę 1942,20 zł netto (2388,91 zł brutto). W § 5 regulującym odpowiedzialność stron za wykonanie umowy przewidziano, że Spółka w przypadku niedotrzymania terminu zobowiązana będzie do zapłaty kary umownej w wysokości 0,2% opłaty za każdy dzień opóźnienia, przy czym łączna jej wysokość nie może przekroczyć pełnej wartości opłaty (ust. 5). Jednocześnie w pkt. 6 wskazano, że zapłata kary umownej nie wyłącza możliwości dochodzenia odszkodowania w części ją przekraczającej.

Dowód:

– umowa o przyłączenie do sieci gazowej nr UP/ (...) z dnia 13.03.2017 r., k. 12–14.

Z uwagi na spodziewane opóźnienie powód na miesiąc przed planowanym zakończeniem inwestycji zwrócił się do pozwanej Spółki z pismem odnośnie terminu ukończenia prac. Uzyskał wówczas odpowiedź, że powstałe opóźnienie wywołane zostało przez przyczyny niezależne od Spółki, zaś nowy planowany termin to przełom 2018 i 2019 roku. Wspomniane wyżej przyczyny nie zostały przy tym wskazane.

Dowód:

– pismo powoda z dnia 28.05.2018 r., k. 15,

– pismo pozwanej z dnia 15.06.2018 r., k. 16.

W konsekwencji powód chcąc rozpocząć użytkowanie swojej nieruchomości, przeprowadził szereg prac mających zapewnić mu dostęp do paliwa gazowego: sporządził projekt budowlany, uzyskał stosowne pozwolenia administracyjne, zawarł umowę z dostawcą gazu płynnego, dostosował instalację gazową na potrzeby odmiennego paliwa. W związku z tym poniósł koszty w łącznej wysokości 2307,58 zł. Na kwotę tę złożyły się następujące koszty: przygotowanie projektu instalacji gazowej (700 zł), wykonanie stropu fundamentu pod zbiornik gazu (650 zł), transport zbiornika (495 zł), opłaty rejestracyjne (302,58 zł), czynsz najmu zbiornika od sierpnia do grudnia 2018 roku (160 zł).

Dowód:

– umowa o dostawę gazu i wynajem zbiornika naziemnego z dnia 9.07.2018 r., k. 17–21,

– dowody wpłaty z dnia 6.08.2018 oraz z dnia 11.07.2018 r., k. 23,

– faktura VAT nr (...) z dnia 28.08.2018 r., k. 24,

– faktura VAT nr (...) z dnia 12.09.2018 r., k. 26 wraz z fakturą korygującą nr (...) z dnia 20.09.2018 r., k. 27,

– faktura VAT nr (...) z dnia 7.11.2018 r., k. 28,

– projekt budowlany z dnia 10.07.2018 r., k. 86–99,

– zaświadczenie z dnia 16.07.2018 r., nr znaku (...). (...).908.2018.LK z dnia 16.07.2018 r., k. 100.

Po zakończeniu inwestycji zastępczej powód pismem z 22 listopada 2018 r. wezwał pozwaną Spółkę do zapłaty – zgodnie z zapisami umowy – kwoty równej poniesionym kosztom, jednak pismo to pozostało bez odpowiedzi. Wyznaczony wówczas termin upłynął 3 grudnia 2018 r.

Dowód:

– pismo pełnomocnika powoda z dnia 22.11.2018 r. wraz z dowodem doręczenia, k. 29–32.

Powyższy stan faktyczny Sąd w całości ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych do akt sprawy przez stronę powodową. Tworzyły one spójną całość, zaś strona przeciwna nie zdołała ich w poważyć w najmniejszym stopniu. W tym stanie rzeczy Sąd dał im wiarę w całości.

Sąd oddalił wniosek strony powodowej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny energetyki cieplnej jako zbędny, przewlekający rozpoznanie sprawy i prowadzący do wzrostu kosztów postępowania.

Sąd zważył, co następuje

Bezspornym w niniejszej sprawie był fakt, że strona pozwana nie wywiązała się w terminie z umowy o przyłączenie do sieci gazowej zawartej z powodem w kwietniu 2017 roku. Zgodnie z § 5 tejże w przypadku niedotrzymania przez Spółkę terminu przyłączenia do sieci gazowej powodowi przysługiwała ściśle określona kara umowna (0,2% za każdy dzień opóźnienia) oraz dalsze odszkodowanie w części, w jakiej ową karę umowną przekracza. Biorąc zatem pod uwagę, że powód domagał się kary umownej za okres od 30 czerwca 2018 r. (dzień po założonym terminie realizacji) do 22 listopada 2019 r. (dzień wystosowania wezwana do zapłaty), jej wysokość słusznie została przez powoda wyliczona na kwotę 697 zł [146 dni × 0,002 × 2388,91 zł/dzień = 697,56 zł]. Instytucja kary umownej powoduje, że w praktyce w odniesieniu do tej kwoty jedyną okolicznością, jaką powód musiał wykazać, było opóźnienie pozwanej Spółki, co też nastąpiło.

Zgodnie z § 5 ust. 6 umowy powodowi przysługiwało także dalsze roszczenie odszkodowawcze w zakresie, w jakim przekracza ono wysokość kary umownej, jednak wówczas niezbędne było wykazanie wysokości poniesionej szkody. W ocenie Sądu przedstawione dowody na tę okoliczność dowody niezbicie wskazywały na zasadność żądania powoda. Złożone faktury i rachunki opiewały na łączną kwotę 2307,58 zł, co oznaczało, że ostatecznie należna powodowi kwota składała się z kary umownej do wysokości 697 zł oraz w pozostałym zakresie z odszkodowania, do wysokości 1610,58 zł [2307,58 zł – 697 zł = 1610,58 zł].

Wątpliwości Sądu nie budził także sam fakt istnienia po stronie pozwanej obowiązku zapłaty odszkodowania na mocy art. 471 k.c. Co prawda pozwana Spółka zarówno w piśmie z 15 czerwca 2017 r. jak i w sprzeciwie podnosiła, że opóźnienie w realizacji prac powstało z przyczyn od niej niezależnych, jednak w żadnym z dwu przypadków nie przedstawiła na poparcie tej tezy jakiegokolwiek dowodu. Fakt ten nie został choćby uprawdopodobniony.

Pełnomocnik pozwanej kwestionował wysokość czynszu najmu zbiornika, wskazując, że kwota z faktury (160 zł) przekracza tę wskazaną w umowie (96 zł). W tym miejscu należy wskazać, że kwota z faktury dotyczy okresu od sierpnia do grudnia 2018 r. (pięć miesięcy), podczas gdy wartość z umowy jest opłatą kwartalną (trzy miesiące). W obu przypadkach miesięczna opłata wynosi zatem 32 zł. Jako podobnie nietrafne Sąd ocenił zarzuty odnośnie zbędnego charakteru prac podejmowanych przez powoda w celu dostosowania instalacji do nowego źródła paliwa.

Sąd nie podzielił także argumentacji strony pozwanej w zakresie kary umownej. Pełnomocnik pozwanej spółki wskazywał, że stosowne zapisy umowy nie wiążą jego mandanta z uwagi na fakt, że górna granica kary nie została ściśle określona (nie jest znany ostatni dzień możliwego jej naliczenia), co w tej sytuacji może prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia powoda. W pierwszej kolejności należy w tym miejscu wskazać, że kontestowany zapis pochodzi z umowy przedstawionej do podpisu właśnie przez pozwaną spółkę. Po wtóre zaś górna granica kary umownej została ściśle określona w § 5 ust. 5 zdanie drugie – jej łączna wysokość nie może przekroczyć 100% wysokości opłaty za przyłączenie, czyli tu: 2388,91 zł. Wysokość tę kara umowna osiągnęłaby po 500 dniach od pierwotnego terminu, to jest 11 listopada 2019 r., tymczasem powód w niniejszym pozwie dochodził zaledwie kary umownej z tytułu opóźnienia za okres 146 dni do 22 listopada 2018 r.

Biorąc pod uwagę, że strona pozwana nie przedstawiła innych dowodów na poparcie swojego stanowiska, Sąd doszedł do przekonania, że mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń, przeprowadzenie rozprawy nie było konieczne w myśl art. 148 ¹ § 1 k.p.c. Stąd też na mocy § 2 przytoczonego przepisu Sąd wydał postanowienie dowodowe i rozstrzygnął sprawę na posiedzeniu niejawnym. Dochodzoną przez powoda kwotę 2307,58 zł zasądzono na podstawie odpowiednio art. 483 § 1 k.c. oraz 471 k.c. zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 4 grudnia 2018 r. to jest od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin płatności ww. kwoty zakreślony w piśmie z 22 listopada 2018 r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. orzekając o obowiązku ich zwrotu wygrywającej stronie powodowej przez stronę pozwaną. Na zasądzoną kwotę 1017 zł złożyła się opłata od pozwu w wysokości 100 zł (art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, t.j. Dz.U. z 2019 roku, poz. 785), wynagrodzenie pełnomocnika powoda – 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.) oraz opłata skarbowa – 17 zł (art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, t.j. Dz.U. z 2019 roku, poz. 1000, w zw. z pkt. IV załącznika do niej).