Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 3 listopada 2020 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska - Bruś

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2020 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa: R. Z.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda R. Z. kwotę 4.137,98 zł (cztery tysiące sto trzydzieści siedem 98/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 października 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.174,43 zł (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt cztery 43/100 złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

4.  nakazuje zwrócić powodowi kwotę 512 zł (pięćset dwanaście złotych) tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Sygn. akt V GC 1312/19

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda R. Z. złożył w dniu 19 marca 2019r. pozew przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 4.506,00zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 października 2018r. do dnia zapłaty. Ponadto, wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w wyniku zdarzenia komunikacyjnego uszkodzeniu uległ pojazd, stanowiący własność I. G.. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową u pozwanego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę oraz wypłacił odszkodowanie w wysokości 14.929,86zł. W opinii powoda pozwany nie wypłacił właścicielowi pojazdu całości odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Dochodzona pozwem kwota stanowi wartość zaniżonego odszkodowania wypłaconego przez pozwanego. W wyniku zawartej umowy cesji z poszkodowaną powód nabył wierzytelność z tego tytułu.

Dnia 29 kwietnia 2019r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie V GNc 1675/19, którym orzekła zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu zapłaty pełnomocnik pozwanego złożył sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazano, że pozwany zaoferował poszkodowanej zorganizowanie naprawy uszkodzonego pojazdu przy zachowaniu technologii producenta we wskazanym warsztacie należącym do jego sieci naprawczej za wyliczoną wartość szkody, celem doprowadzenia auta do stanu przedkolizyjnego wyłącznie przy wykorzystaniu części oryginalnych z grupy O. J. wskazano, iż w przypadku wyższego kosztu naprawy, wypłacone zostanie odszkodowanie w kwocie nieprzekraczającej kosztu naprawy w warsztacie możliwej do zorganizowania za jego pośrednictwem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi działalność gospodarczą w zakresie naprawy pojazdów samochodowych. W przypadku samochodów uszkodzonych w kolizjach, powód dodatkowo dokonuje w imieniu poszkodowanego klienta rozliczenia z ubezpieczycielem sprawcy kolizji świadczeń odszkodowawczych przysługujących poszkodowanemu klientowi w związku z zaistnieniem szkody.

Dowód: upoważnienia k. 10-11, 13; pełnomocnictwo k. 12.

W dniu 3 czerwca 2018r. uszkodzeniu w wyniku kolizji uległ samochód marki C. (...) nr rej. (...) należący do I. G.. Sprawca kolizji był ubezpieczony przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej. Poszkodowana I. G. zleciła R. Z. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) naprawę uszkodzonego samochodu. Koszt naprawy wyniósł 21.439,61zł. Dokładną specyfikację części użytych do naprawy oraz wykonanych czynności zawiera kalkulacja naprawy nr 81/VIII/18 wykonana przez powoda oraz faktura VAT nr (...) z dnia 20 września 2018r. Pozwany otrzymał przedmiotową fakturę oraz inne dokumenty potwierdzające wykonanie naprawy i poniesienie jej kosztów. Uszkodzony pojazd był zakupiony przez poszkodowaną w polskim salonie sprzedaży C. jako nowy i był przez nią używany zarówno do prowadzenia działalności gospodarczej jak i użytku prywatnego. Z tego tytułu poszkodowana miała możliwość odliczenia tylko 50% VAT. Poszkodowana jest nadal w posiadaniu przedmiotowego pojazdu jako jego pierwszy właściciel.

Dowód: kalkulacja naprawy k. 14-19; faktura k. 19-20; akta szkody k. 53-63 – płyta CD k. 49; zeznania świadka I. G. – min.: 00:08:46-00:32:49 protokołu rozprawy z dnia 16.12.2019r. k. 80-81 – płyta DVD k. 82.

Pozwany był zobowiązany wypłacić odszkodowanie z tytułu uszkodzenia samochodu w wysokości równej sumie poniesionych kosztów koniecznych do jego naprawienia wynikającej z ww. faktury VAT. Mimo to, pozwany wypłacił tylko część należnego odszkodowania w łącznej kwocie 14.924,86zł, która to ostatecznie została przelana na rachunek powoda. W tej kwocie zawiera się kwota w wysokości 8.607,84zł, którą to pierwotnie pozwany przelał na rachunek bankowy poszkodowanej.

Dowód: potwierdzenie przelewu k. 21; decyzja pozwanego k. 23; akta szkody k. 53-63 – płyta CD k. 49; zeznania świadka I. G. – min.: 00:08:46-00:32:49 protokołu rozprawy z dnia 16.12.2019r. k. 80-81 – płyta DVD k. 82.

Dnia 30 września 2018r. poszkodowana przelała na rzecz powoda kwotę 10.612,36zł, na którą to składała się kwota 8.607,84zł oraz 50% kwoty VAT z faktury (...) z dnia 20 września 2018r. wystawionej przez powoda, tj. kwota 2.004,51zł.

Dowód: faktura k. 19-20; potwierdzenie przelewu k. 22; akta szkody k. 53-63 – płyta CD k. 49; zeznania świadka I. G. – min.: 00:08:46-00:32:49 protokołu rozprawy z dnia 16.12.2019r. k. 80-81 – płyta DVD k. 82.

W dniu 30 listopada 2018r. powód nabył w drodze przelewu wierzytelności wierzytelność z tytułu szkody w pojeździe marki C. (...) nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 3 czerwca 2018r. Wierzytelność ta została przez poszkodowaną przelana na powoda w związku z faktem, iż wypłacona kwota nie pokrywała w całości należności wynikającej z wystawionej przez niego faktury. Na mocy tej umowy cedentka przeniosła na rzecz powoda wszelkie prawa do wierzytelności, jakie przysługują w stosunku do pozwanego z wyżej podanego tytułu.

Dowód: faktura k. 19-20; umowa cesji k. 24; zeznania świadka I. G. – min.: 00:08:46-00:32:49 protokołu rozprawy z dnia 16.12.2019r. k. 80-81 – płyta DVD k. 82.

Pismem z dnia 21 grudnia 2018r. powód wezwał pozwanego do zapłaty pozostałej części odszkodowania, tj. kwoty 4.505,24zł wynikającej z przedłożonej faktury, pomniejszonej o dotychczas wypłacone świadczenie.

Dowód: faktura k. 19-20; wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania i odbioru k. 25-31; akta szkody k. 53-63 – płyta CD k. 49.

Dnia 4 stycznia 2019r. pozwany podtrzymał swoją wcześniejszą decyzję i odmówił zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania do jakiej został wezwany.

Dowód: pismo pozwanego k. 32-33; akta szkody k. 53-63 – płyta CD k. 49.

Zakres uszkodzeń i zakres naprawy uszkodzonego samochodu jest prawidłowo przyjęty w kalkulacji wykonanej przez powoda w programie (...). Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanej, który przywróci samochód sprzed szkody z uwzględnieniem wcześniejszego uszkodzenia lakieru zderzaka tylnego po dokonanej korekcie powinien wynosić 17.100,98zł netto, czyli 19.067,59zł brutto z 50% podatku VAT. Różnica pomiędzy skorygowanym kosztem naprawy samochodu, a kwotą zapłaconą przez pozwanego ubezpieczyciela wynosi 4.137,98zł brutto z 50% podatku VAT i wynika z matematycznego wyliczenia: 19.067,59zł – 14.929,61zł = 4.137,98zł brutto z 50% podatku VAT.

Dowód: opinia biegłego k. 96-114.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty, zeznania świadka I. G., oraz na podstawie opinii biegłego sądowego mgr inż. J. P. wydanej w niniejszej sprawie. Biegły w sposób kompleksowy i wyczerpujący ustalił rodzaj i zakres uszkodzeń przedmiotowego pojazdu i szczegółowo określił koszt jego naprawy na dzień z daty powstania szkody.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika niezbicie, że strony zawarły umowę przelewu wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do art. 513 § 1 k.c., dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Odpowiedzialność pozwanego za szkodę wyrządzoną w pojeździe statuuje art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz, której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy, odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela zasadniczo jest tożsamy z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej.

W myśl art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Paragraf 2 komentowanego przepisu przewiduje także odpowiedzialność sprawcy za straty, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Naprawienie szkody winno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 1 i 2 k.c.).

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.). Suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 k.c.). Świadczenie zobowiązanego nie powinno przekraczać kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r. III CZP 32/03 Legalis nr 57077 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r. III CZP 80/11 Legalis nr 447330).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia między innymi w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu. Zgodnie z powszechnie akceptowanym w piśmiennictwie i orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, dla odpowiedzialności ubezpieczyciela istotne znaczenie ma sam fakt powstania szkody, a nie fakt naprawienia samochodu i powstania wydatków z tego tytułu. Naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Szkodą (art. 361 § 2 k.c.) jest bowiem różnica między stanem majątku poszkodowanego jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło to zdarzenie. Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie po powstaniu kosztów naprawy pojazdu, z czym wiąże się brak obowiązku po stronie poszkodowanego udowadniania konkretnych wydatków poniesionych na naprawę pojazdu. (postanowienia SN z dnia 7.12.2018r.: III CZP 51/18, III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 73/18).

W okolicznościach niniejszej sprawy bezsporna była wyłączna odpowiedzialność sprawcy kolizji wypadku za skutki zdarzenia z dnia 3 czerwca 2018r. Z uwagi na łączącą sprawcę kolizji drogowej z pozwanym ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia OC, to ubezpieczyciel odpowiadał, co do zasady, za uszkodzenia pojazdu poszkodowanego. W sprawie nie było sporu co do zasady odpowiedzialności. Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się zasadniczo do ustalenia jej wysokości.

Wierzytelność, której powód dochodzi w niniejszym postępowaniu została nabyta w drodze umowy cesji od I. G.. Wierzytelność powstała w związku z naprawą samochodu marki C. (...), który uległ uszkodzeniu. Kompleksową naprawą pojazdu zajmował się warsztat należący do powoda. Oględziny przedmiotowego pojazdu przez rzeczoznawcę pozwanego również odbywały się w warsztacie powoda. Ubezpieczyciel przygotował kosztorys naprawy pojazdu wraz z jego zakresem i na tej podstawie powód przygotował swój kosztorys. Zakres kosztorysu nie uległ zmianie. Powód przystąpił do naprawy pojazdu, jednakże naprawa była dokonywana przy użyciu nowych oryginalnych części. Ubezpieczyciel zapłacił tylko część kwoty wynikającej z naprawy i odmówił powodowi płatności pozostałej części kwoty z uwagi na rezygnację naprawy pojazdu we wskazanym warsztacie.

Jak wykazał biegły J. P. w swojej opinii, zakres uszkodzeń i zakres naprawy uszkodzonego samochodu jest prawidłowo przyjęty w kalkulacji wykonanej przez powoda w programie (...). Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanej, który przywróci samochód sprzed szkody z uwzględnieniem wcześniejszego uszkodzenia lakieru zderzaka tylnego po dokonanej korekcie powinien wynosić 17.100,98zł netto, czyli 19.067,59zł brutto z 50% podatku VAT. Różnica pomiędzy skorygowanym kosztem naprawy samochodu, a kwotą zapłaconą przez pozwanego ubezpieczyciela wynosi 4.137,98zł brutto z 50% podatku VAT i wynika z matematycznego wyliczenia: 19.067,59zł – 14.929,61zł = 4.137,98 zł brutto z 50% podatku VAT.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r. w sprawie o sygn. III CZP 32/03 „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu. Kosztami ekonomicznie uzasadnionymi będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu.”

Pozwany winien zatem zapłacić kwotę odszkodowania w wysokości kosztów naprawy wynikającej z faktury VAT (...) z dnia 20 września 2018r. z uwzględnieniem wcześniejszego uszkodzenia lakieru zderzaka tylnego po dokonanej korekcie. Wystawiona przez (...) faktura zawiera oznaczenie naprawianego w (...) samochodu oraz dokładną specyfikację użytych do naprawy części oraz wykonanych usług. Faktura ta dokumentuje, że konkretna część została użyta do naprawy konkretnego samochodu i ma charakter faktury źródłowej w postępowaniu likwidacyjnym, w którym (...) dokonał naprawy. Należy więc uznać, że żądanie powoda w większości zasługuje na uwzględnienie. Tym bardziej, że cytowana na wstępie uchwała Sądu Najwyższego nie pozostawia żadnych wątpliwości, iż wystarczającym do żądania wypłaty odszkodowania za uszkodzenie pojazdu mechanicznego od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji jest przedłożenie faktury wystawionej przez warsztat, który rzeczywiście naprawy dokonał.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 455 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr124, poz.1152 z późn. zm.).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Na koszty te złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 226,00zł, koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 900,00zł ustalone w oparciu o § 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwoty po 17,00zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, a także wynagrodzenie biegłego w wysokości 1.088,00zł, które w całości zostało pokryte z zaliczki wpłaconej przez strony. Suma kosztów wyniosła kwotę 3.148 zł. Sąd rozdzielił stosunkowo koszty procesu przyjmując, że skoro powód przegrał proces w 8,15%, to powinien ponieść kwotę 256,57 zł kosztów postępowania. Tymczasem powód poniósł z tytułu kosztów postępowania kwotę 1.431 zł (opłata sądowa + wynagrodzenie pełnomocnika + 288 zł tytułem części wynagrodzenia biegłego pokrytego z zaliczki uiszczonej przez powoda). Różnica kwoty, która powód poniósł z tytułu kosztów postępowania i kwoty, którą powinien ponieść podlegała zasądzeniu od pozwanego.

Ponadto Sąd zwrócił powodowi kwotę 512,00 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki w kwocie 800 zł na poczet wynagrodzenia biegłego.

sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś