Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 206/20

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 października 2019 r. F. S. i M. R. jako nabywcy wierzytelności z tytułu odszkodowania służącego D. T. (1) za najem pojazdu zastępczego wnieśli przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł. o zapłatę kwoty 5.100 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 lipca 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powodowie niniejszym pozwem dochodzą części roszczenia tytułem zwrotu nieuznanych przez pozwanego kosztów najmu.

Nakazem zapłaty z dnia 19 grudnia 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował żądanie powodów, zarzucając brak legitymacji biernej. Pozwany podniósł, że szkoda była likwidowana w ramach systemu (...). Zarzucił zawyżenie stawki i okresu najmu pojazdu zastępczego.

Pismem z dnia 17 marca 2020 roku (data nadania na poczcie) powodowie wnieśli o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W., obok dotychczasowego pozwanego.

Pismem z dnia 20 kwietnia 2020 roku pozwany podniósł, że sprawca szkody z dnia 27 kwietnia 2018 roku był ubezpieczony w ramach OC w (...) Spółce Akcyjnej w W., a w oświadczeniu sprawcy zdarzenia widnieje omyłka pisarska w numerze rejestracyjnym pojazdu.

Postanowieniem z dnia 25 maja 2020 roku sąd na podstawie art. 505[4] § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 § 3 k.p.c. oddalił ww. wniosek powodów, albowiem niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym (art. 505 1 § 1 k.p.c.).

Pismem z dnia 25 maja 2020 roku powodowie wnieśli o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W., obok dotychczasowego pozwanego. Podtrzymali powództwo wobec dotychczasowego pozwanego. Wnieśli o rozpoznanie niniejszej sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Postanowieniem na rozprawie w dniu 22 lipca 2020 roku sąd podstawie art. 505[4] § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 § 3 k.p.c. oddalił ww. wniosek powodów o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego obok dotychczasowego pozwanego, albowiem niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym (art. 505 1 § 1 k.p.c.).

Pismem datowanym na 3 grudnia 2020 r. (data nadania na poczcie 4 grudnia 2020 roku) powodowie rozszerzyli powództwo o kwotę 3.202,50 zł.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska. Pełnomocnik powodów z ostrożności wniósł o nieobciążanie kosztami procesu pozwanej.

Postanowieniem na rozprawie w dniu 23 grudnia 2020 roku sąd uznał pismo procesowe powodów zawierające rozszerzenie powództwa datowane za niedopuszczalne, albowiem niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 26 kwietnia 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) należący do D. T. (1), prowadzącego szkołę nauki jazdy. Uszkodzony pojazd był przystosowany do nauki jazdy, wyposażony był w instalację gazową. Po kolizji auto było jezdne. Sprawca tego zdarzenia, kierujący pojazdem o nr rej. (...), posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej w W..

Następnego dnia, to jest 27 kwietnia 2018 r. doszło do kolejnego zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) należący do D. T. (1). Z uwagi na zakres i rodzaj uszkodzeń po tej kolizji auto nie mogło być bezpiecznie eksploatowane. Sprawca tego zdarzenia, kierujący pojazdem o nr rej. (...), posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej w W.. W treści oświadczenia uczestników tego zdarzenia pojawiła się omyłka pisarska w zakresie numeru rejestracyjnego pojazdu sprawcy zdarzenia.

Poszkodowany zgłosił obie szkody (...) Spółce Akcyjnej w Ł., w którym posiadał ubezpieczenie swojego pojazdu z tytułu OC. Ubezpieczyciel wskazał poszkodowanemu kontakt do wypożyczalni, w celu zorganizowania mu pojazdu zastępczego. Po skontaktowaniu się ze wskazaną wypożyczalnią, okazało się, że nie dysponuje ona pojazdami przystosowanymi do nauki jazdy. Po powiadomieniu o tym fakcie infolinii ubezpieczyciela konsultant podał, że poszkodowany może nająć pojazd z wypożyczalni zewnętrznej.

W związku z tym D. T. (1) zwrócił się do powodów, którzy dysponowali pojazdem marki T. (...) przystosowanym do nauki jazdy. D. T. (1) oddał uszkodzone auto do (...) T. celem przeprowadzenia naprawy uszkodzeń pojazdu.

W dniu 27 kwietnia 2018 r. poszkodowany zawarł z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 400 zł netto.

Decyzją z dnia 9 maja 2018 roku pozwany ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy za szkodę z dnia 26 kwietnia 2018 r., a decyzją z dnia 16 maja 2018 roku - za szkodę z dnia 27 kwietnia 2018 r.

Samochód zastępczy został powodom zwrócony po naprawie w dniu 25 maja 2018 roku. W tym samym dniu powodowie wystawili na D. T. (1) fakturę na kwotę 9.840,00 zł z tytułu wynajmu samochodu przez 20 dni po stawce najmu 400 zł netto za dobę.

Przyznane , a nadto dowód:

- umowa k. 9;

- potwierdzenie k. 9v;

-oświadczenie k. 10v, 11

- informacje z (...) k. 37, 38, 67;

- akta szkody płyta CD k. 69, 98;

- opinia k. 103 i nast.

- zeznania świadka D. T. k. 92-93;

`Dnia 31 maja 2018 r. poszkodowany zawarła z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz powodów przysługującą mu wierzytelność z tytułu faktury wystawionej za najem pojazdu zastępczego w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności k.29,

- zeznania świadka D. T. k. 92-93.

Powodowie wezwali pozwane towarzystwo ubezpieczeń do zapłaty kwoty wynikającej z ww. faktury VAT tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Decyzją z dnia 28 czerwca 2016 r. ubezpieczyciel poszkodowanego przyznał kwotę 1537,50 zł tytułem zwrotu kosztów najmu w oparciu o zweryfikowaną fakturę Vat nr (...). Zweryfikował stawkę najmu samochodu zastępczego do kwoty 250 zł oraz okres 5 dni. Wskazał, że pojazd po kolizji był jezdny. Poinformował, że działa w ramach bezpośredniej likwidacji szkody w imienu towarzystwa sprawcy szkody , a ewentualne wystąpienie na drogę sądową powinno zostać skierowane przeciwko (...) S.A. Oddział w Polsce.

Z kolei pismem z dnia 5 lipca 2018 roku odmówił dalszej dopłaty z tytułu kosztów najmu , wskazując, że refundacja roszczenia została rozpatrzona we wcześniejszej szkodzie zarejestrowanej pod numerem (...). Pouczył, że podmiotem wyłącznie właściwym, przeciwko któremu może być skierowany pozew w postepowaniu sądowym, jest (...) Spółka Akcyjna w Ł..

W toku dalszej wymiany korespondencji sądowej stron pozwany ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko, wskazując w pismach z dnia 20 grudnia 2018 roku i z dnia 8 lutego 2019 roku, w zakresie szkody z dnia 26 kwietnia 2018 roku zarejestrowanej pod numerem (...), że podmiotem wyłącznie właściwym, przeciwko któremu może być skierowany pozew w postepowaniu sądowym, jest (...) Spółka Akcyjna w Ł..

Bezsporne, a nadto dowód:

- decyzje k.20, 21, 24, 26

- wezwania k. 22, 23v, 25, 27-28,

Zasadny czas trwania najmu wynosił 27 dni, licząc od daty 27 kwietnia 2018 roku, kiedy nastąpiła druga szkoda, do dnia 23 maja 2018 roku. Po szkodzie z dnia 26 kwietnia 2018 roku samochód był jezdny, po szkodzie z dnia następnego nie mógł być bezpiecznie eksploatowany do czasu zrealizowania naprawy.

Stawki na rynku (...) za dobę wynajmu pojazdu zastępczego przystosowanego do nauki jazdy zawierały się ówcześnie w przedziale 244 do 400 zł netto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 103 i nast.

Stan faktyczny w spornym zakresie ustalono na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów i zeznań świadka. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadków D. T. (1). Sąd bazował również na dowodzie z opinii biegłego sądowego, strony nie zgłaszały zastrzeżeń do tego dokumentu.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jego podstawę prawną stanowił przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie natomiast z § 4 art. 822 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Legitymacja czynna powodów, wynikająca z przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania, przysługującemu D. T. (1) (art. 509 k.c.), nie była kwestionowana przez pozwanego ubezpieczyciela.

Natomiast potwierdził się zarzut pozwanego braku legitymacji biernej, jako że pojazdy sprawców obu zdarzeń nie były ubezpieczone od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń, co wynika z informacji z (...). Co do drugiej szkody, z dnia 27 kwietnia 2018 roku, bezsporne było, że nastąpiła omyłka w numerze rejestracyjnym pojazdu sprawcy zdarzenia, co wyszło na jaw w toku niniejszego procesu. Pozwany wypłacił wprawdzie bezsporną kwotę odszkodowania, ale działał w ramach (...), jako ubezpieczyciel z tytułu OC poszkodowanego, co także zostało potwierdzone informacją z (...). W obowiązującym stanie prawnym brak jest podstaw do rozciągnięcia odpowiedzialności z tytułu OC na podstawie przywołanego przepisu art. 822 § 1 i 4 k.c. na ubezpieczyciela poszkodowanego zdarzeniem drogowym, który likwidował szkodę w ramach systemu (...).

Roszczenie powodów z tych przyczyn podlegało w całości oddaleniu, mimo że cały okres najmu pojazdu zastępczego wynoszący 20 dni był zasadny (według biegłego mógł wynosić nawet 27 dni), a stawka zastosowana przez powodów wynosząca 400 zł netto mieściła się w przedziale średnich stawek występujących na lokalnym rynku (zwraca uwagę, że ubezpieczyciel nie miał możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przystosowanego do nauki jazdy).

Dla porządku wskazać należ, że sąd oddalił wniosek powodów o dopozwanie właściwych ubezpieczycieli sprawców szkody, obok dotychczasowego pozwanego ubezpieczyciela, na podstawie art. 505[4] § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 § 3 k.p.c. Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, a tok niniejszego procesu nie pozwalał przypuszczać, że rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym, przyczyni się do sprawniejszego rozpoznania niniejszego sporu (art. 505 1 § 3 k.p.c.). Z tych samych przyczyn i w oparciu o tę samą podstawę prawna sąd uznał za niedopuszczalne rozszerzenie powództwa. Odnotować przy tym należy, że roszczenie powód nie jest zagrożone przedawnieniem, a opinia sporządzona w niniejszej sprawie może być wykorzystana w innym procesie (art. 278 1 k.p.c.).

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 102 k.p.c. Powodowie przegrali sprawę w całości, a z ostrożności wnieśli o odstąpienie od obciążania ich kosztami procesu pozwanego.

Sąd podzielił wniosek powodów, że znajdzie zastosowanie art. 102 k.p.c., gdyż zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek w niniejszej sprawie. Podobny pogląd przyjął Sąd Okręgowy w Szczecinie w postanowieniu z dnia 21 maja 2020 r., sygn. akt VIII Gz 128/20, niepubl. To z przyczyn leżących po stronie pozwanego ubezpieczyciela, a konkretnie z treści decyzji wydanych w toku postępowania likwidacyjnego z tytułu obu szkód (zdarzeń) wynikało niewłaściwe określenie strony pozwanej w niniejszym procesie. Wprawdzie w pierwszej decyzji dot. zdarzenia z dnia 26 kwietnia 2018 roku pozwany poinformował, że powództwo można wytoczyć przeciwko (...) S.A., to jednak z dalszych decyzji pozwanego ubezpieczyciela, w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty z tytułu obu szkód, wynikało, że podmiotem wyłącznie właściwym, przeciwko któremu może być skierowany pozew w postepowaniu sądowym, jest (...) Spółka Akcyjna w Ł.. Podkreślić należy, że pozwany ubezpieczyciel stosowne zapytanie do (...) powinien i mógł poczynić w toku likwidacji szkody. Tymczasem omyłka w zakresie numeru rejestracyjnego pojazdu sprawcy drugiego zdarzenia wyszła na jaw w toku niniejszego procesu, gdyż pozwany zweryfikował tę okoliczność w (...) dopiero po wytoczeniu powództwa. Wymagać można w takiej sytuacji od pozwanego profesjonalnego likwidowania szkody, co wyraża się także podjęciem działań zmierzających do właściwego określenia podmiotu odpowiedzialnego cywilnie za zaistniałe zdarzenia i pouczenie o tym poszkodowanego.

W punkcie III sąd na podstawie art. 81 ust. 1 i 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił stronom nadpłacone koszty sądowe (zaliczki), przy czym na skutek omyłki rachunkowej zwrócone kwoty niewykorzystanych zaliczek wynosić powinny 308 zł, a nie jak wskazano w sentencji 492 zł. Zważywszy że wynagrodzenie biegłego wyniosło 984 zł i pokryte zostało ono po połowie z uiszczonych przez strony zaliczek w kwotach 800 zł. Skoro wydatkowano z zaliczek stron kwoty po 492 zł, to różnica wynosi 308 zł i takie są prawidłowe kwoty niewykorzystanych zaliczek. Powyższy błąd rachunkowy ma charakter oczywisty i nadaje się do sprostowania w trybie art. 350 k.p.c., co zresztą zostało zasygnalizowanego pełnomocnikowi powoda w toku ustnych motywów rozstrzygnięcia i odnotowane w protokole rozprawy.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)