Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powodowie F. S. i M. R. jako nabywcy wierzytelności przysługującej poszkodowanemu zdarzeniem drogowym wnieśli przeciwko pozwanemu Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W. o zapłatę solidarnie na ich rzecz kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 marca 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych tytułem dalszych kosztów najmu pojazdu zastępczego. Powodowie dochodzili części roszczenia z tego tytułu.

Nakazem zapłaty z dnia 30 listopada 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pismem z dnia 15 stycznia 2020 r. powodowie rozszerzyli powództwo o kwotę 8732 zł, wnosząc o zasądzenie od pozwanego kwoty 10 332 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 marca 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W toku procesu strony podtrzymały swoje doczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 7 grudnia 2017r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd M. nr rej. (...) należący do M. D.. Sprawca zdarzenia nie posiadał ważnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Bezsporne.

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody własnemu ubezpieczycielowi.

W okresie tygodnia począwszy od dnia 13 grudnia 2017 r. poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego udostępnionego przez likwidatora szkody - (...) spółkę akcyjną w S., przy dobowej stawce najmu w kwocie 130 zł.

Poszkodowany potrzebował pojazdu w celu dojazdów do pracy , gdyż nie funkcjonowała komunikacja publiczna w danych godzinach, odwożenia syna do przedszkola. Uszkodzony samochód nie był jezdny - dnia 14 grudnia 2017 r. sporządzono protokół szkody, w którym stwierdzono zaistnienie szkody całkowitej, poszkodowany nie miał innego pojazdu, którym mógł zastąpić uszkodzony,

Dowód:
- protokół szkody k. 41-42;

- akta szkody (...)

- OWU k. 38;

- faktura VAT k. 39;

- wydruk (...) k. 45-48;

- notatka k. 49;

- zeznania świadka M. D. k. 100-102;

Wiadomością e-mail z dnia 18 grudnia 2017 r. likwidator szkody poinformował poszkodowanego o ustaleniu odszkodowania tytułem szkody całkowitej na kwotę 12 800 zł, uzyskując ofertę zbycia pozostałości pojazdu na giełdzie internetowej w kwocie 4100 zł.

Dowód:
- wiadomość e-mail z dnia 18 grudnia 2017 r. k. 43v.-44;

Poszkodowany na skutek decyzji likwidatora został zobowiązany do zwrotu pojazdu. Ubezpieczyciel nie chciał wydłużyć okresu najmu.

Dnia 6 stycznia 2018 r. poszkodowany wynajął od powodów pojazd zastępczy marki F. (...) nr rej. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł netto.

Dowód:

- umowa najmu z dnia 6 stycznia 2018 r. k. 11;

- zeznania świadka M. D. k. 100-102;

Decyzją z dnia 13 lutego 2018 r. pozwany wypłacił wypożyczalni pojazdów A. kwotę 2239,98 zł za najem pojazdu w grudniu 2017 roku.

Dowód:
- decyzja (...) k. 40;

Przelewem z dnia 15 lutego 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody wypłacił poszkodowanemu kwotę 13 156,70 zł tytułem odszkodowania.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 16;

- zeznania świadka M. D. k. 100-102;

Dnia 16 lutego 2018 r. poszkodowany zwrócił powodom wynajęty pojazd zastępczy, oświadczając, iż pojazd wynajęty wykorzystywany był przez niego w celach dojazdów do pracy oraz przewożenia dziecka, zaś najem został zakończony w związku z wypłatą kwoty odszkodowania.

Dowód:
- potwierdzenie zwrotu pojazdu zastępczego k. 12;

- oświadczenie z dnia 16 lutego 2018 r. k. 14, 15;

- zeznania świadka M. D. k. 100-102;

Dnia 27 lutego 2018 r. powodowie wystawili na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 10 332 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 42 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł netto.

Tego samego dnia poszkodowany zawarł z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz powodów przysługującą mu wierzytelność w stosunku do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. z tytułu zdarzenia z dnia 7 grudnia 2017 r.

Dowód:
- faktura VAT nr (...) k. 13;

- umowa cesji z dnia 27 lutego 2018 r. k. 25;

Pismem z dnia 28 lutego 2018 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 10 332 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z wystawioną fakturą VAT.

Dowód:

- pismo z dnia 28 lutego 2018 r. k. 17;

Decyzją z dnia 15 marca 2018 r. pozwany fundusz ubezpieczeniowy odmówił wypłaty odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego, wskazując, iż w okresie od 6 stycznia do 16 lutego 2018 r. poszkodowany miał wystarczający czas do zbycia wraku.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 15 marca 2018 r. k. 18;

Pismem z dnia 11 kwietnia 2018 r. powodowie wnieśli odwołanie od decyzji pozwanego, wzywając do zapłaty w terminie 14 dni kwoty 10 332 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 11 kwietnia 2018 r. k. 19-20;

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2018 r. pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, odmawiając wypłaty odszkodowania.

Dowód:
- decyzja (...) z dnia 24 kwietnia 2018 r. k. 21;

Pismem z dnia 3 października 2018 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 10 332 zł.

Dowód:
- pismo z dnia 3 października 2018 r. k. 22-23;

Pismem z dnia 15 października 2018 r. pozwany odmówił zapłaty, wskazując na możliwość odwołania do Rzecznika (...) lub wystąpienia z powództwem.

Dowód:
- pismo z dnia 15 października 2018 r. k. 24;

W sytuacji powstania szkody całkowitej, a taką stwierdzono i jako taką rozliczono w przypadku omawianej szkody, uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego nie jest powiązany z czasem jego naprawy, nie zależy zatem od kwestii technicznych.

Stawki za wynajem samochodu zastępczego na rynku (...) w klasie samochodów odpowiadających marce uszkodzonego samochodu M. (...), czyli pojazdów z segmentu (...) przy założeniu wynajmu na okres ponad 14 dni, gdyż taki był rzeczywisty i możliwy do przewidzenia czas trwania wynajmu, a także w opcji bez limitu kilometrów oraz bez udziału własnego w szkodach (jak zawarto przedmiotową umowę) w I kwartale 2018 roku zawierały się w przedziale od ok. 163 do ok. 254 zł netto za dobę, średnio -około 212 zł netto za dobę.

W umowie najmu oraz w fakturze za wynajem) powodowie uwzględnili stawkę w wysokości 200 zł netto za dobę. Stawka ta była nawet niższa od przeciętnych stawek stosowanych ówcześnie na rynku lokalnym przy wynajmach pojazdów z segmentu (...), zatem nie można jej uznać za zawyżoną.

Stawki za dobę wynajmu samochodu zastępczego w klasie pojazdów z segmentu (...), jak samochód wynajęty na (...) rynku lokalnym, przy wynajmach na czas ponad 15 dni, w opcji bez limitu kilometrów przebiegu kształtowały się w IV kwartale 2017 roku w przedziale 99-129 zł za dobę netto, średnio 116 zł za dobę netto.

Stawki te przeważnie nie obejmowały kosztu pełnego ubezpieczenia ze zniesieniem udziału własnego w szkodzie (co było możliwe w niektórych wypożyczalniach), który to koszt dodatkowo wynosił 20-35 zł netto za dobę, średnio około 30 zł netto za dobę.

Tym samym stawki za wynajem aut z segmentu (...) na okres ponad 15 dni, przy zniesionym udziale własnym w szkodach zawierały się w opcji bez limitu kilometrów w przedziale 129-149 zł netto za dobę; średnio 136 zł za dobę netto. Z uwagi ma to, że wynajęty pojazd marki F. klasy B-max z uwagi na tym nadwozia jest pojazdem z segmentu B+, to można podwyższyć stawkę najmu o max. 10%.

Stawka zastosowana przez powodów przy rozliczeniu kosztów najmów, wynosząca 200,00 zł netto za dobę w świetle zawartej umowy najmu i faktury za ten najem nie mieściła się w przedziale stawek stosowanych ówcześnie na rynku lokalnym przy wynajmach pojazdów z segmentu (...) w wariancie bez limitu przebiegu i bez udziału własnego w potencjalnych szkodach (jak zawarto umowę).

Dowód:
- opinia biegłego sądowego W. S. k. 112-121, 149-154, 196-201, 223.

Stan faktyczny w zakresie, w jakim nie był bezsporny, Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym akt szkody zapisanych na płycie CD oraz zeznań świadka. Strony nie kwestionowały autentyczności złożonych w sprawie dokumentów, wyciągając jedynie częściowo odmienne wnioski. Sąd jako szczere i prawdziwe ocenił zeznania przesłuchanego w sprawie świadka. Jako wiarygodne Sąd przyjął zeznania M. D. w zakresie konieczności i przyczyn wynajmu pojazdu zastępczego po zwrocie pojazdu ubezpieczycielowi. Sąd w całości dał wiarę świadkowi, że poszkodowany przez cały okres najmu nie dysponował innym pojazdem.

Sąd bazował także na pisemnej i ustnej opinii biegłego sądowego, przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń sądu i została w sposób przekonywający wyjaśniona. Biegły ustosunkował się do zarzutów obu stron. Zgodnie z tą opinią stawka dobowa wynajętego auta przekraczała ówczesne średnie stawki na rynku lokalnym, dla aut z segmentu B jak wynajęty, choć mieściła się w stawkach z segmentu D jak uszkodzony. Ponadto biegły w ustnej opinii uzupełniającej ustosunkował się do zarzutów strony powodowej szczegółowo wyjaśniając kwestie różnic klas pojazdów, sprecyzował, że auto wynajęte było pojazdem klasy B +, a więc niższej od uszkodzonego M. segmentu D. Biegły odnosząc się do różnic typu nadwozia dopuścił ostatecznie podwyższenie stawek najmu dotyczącego pojazdu klasy B+ o 10%. Podkreślenia wymaga, że skrócony protokół pisemny rozprawy z dnia 27 listopada 2020 roku wobec ograniczonych ram czasowych rozprawy nie oddaje pełnej wypowiedzi biegłego w tym przedmiocie, którą zarejestrowano w protokole elektronicznym.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo, również po jego rozszerzeniu, zasługiwało w przeważającej części na uwzględnienie.

Nie była przedmiotem sporu legitymacja czynna powodów, wynikająca z przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania, przysługującemu poszkodowanemu, ani legitymacja bierna pozwanego, jako że sprawca szkody nie posiadał ważnego ubezpieczenia pojazdu od OC.

W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt braku ubezpieczenia OC przez sprawcę zdarzenia i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadał sprawca. Strona pozwana zakwestionowała roszczenie powodów co do wysokości, zarzucając zawyżenie stawki i okresu najmu. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych poszkodowany zgłosił szkodę swojemu ubezpieczycielowi, który zapewnił mu pojazd zastępczy od wypożyczalni partnerskiej. Pozwany opłacił zresztą koszt faktury z tego tytułu. Jak wynika z zebranego materiału dowodowego, poszkodowany jeszcze w grudniu 2017 r. został zobowiązany do zwrotu pojazdu, a nie dysponował innym pojazdem, którym mógł zastąpić uszkodzony. Zwraca uwagę, że pojazd M. D. nie był jezdny po zdarzeniu, stwierdzono w nim szkodę całkowitą. Ostatecznie wynajął pojazd od powodów. Powodowie wykazali konieczność najmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody. Nie sposób więc przypisać poszkodowanemu naruszenia art. 354 § 2 k.c. poprzez podejmowanie działań zmierzających zwiększeniu szkody, zważywszy że uszkodzone auto służyło do dojazdów do pracy i odwożenia dziecka. Do tych samych celów służył mu pojazd zastępczy. Wobec czego poszkodowany, nie dysponując innym pojazdem, którym mógł się poruszać (gdyż auto nie było jezdne, a naprawa ekonomicznie nieopłacalna), zasadnie wynajmował pojazd zastępczy od powodów i zwrócił go 16 lutego 2018 roku , czyli na następny dzień po otrzymaniu odszkodowania, które wypłacone zostało w dniu 15 lutego 2018 roku.

Faktyczny czas trwania wynajmu przez powodów wynosił 42 dni kalendarzowe. Sąd w przedmiocie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przyjął, iż cały okres najmu jest zasadny. W przypadku szkody całkowitej w ugruntowanym orzecznictwie przyjmuje się adekwatny czas 7 dni na zbycie wraku i kolejne 7 dni na nabycie pojazdu, co wynika także z opinii biegłego sądowego. Okres ten biegnie od daty wypłaty odszkodowania. Dlatego zwrot pojazdu dzień po wypłacie odszkodowania mieści się w tych granicach.

Niemniej jednak ostatecznie zarzut pozwanej w zakresie zawyżenia przez powodów dobowej stawki najmu okazał się częściowo uzasadniony. W świetle poczynionych ustaleń na rynku lokalnym stawki dobowe najmu aut zastępczych z segmentu B plus (do których należał wynajęty F. (...)) oscylowały w dacie szkody w przedziale 129-149 zł doba/netto, a z segmentu D (jak dla uszkodzonego M. ) – 163-254 zł/doba netto. Powodowie zastosowali stawkę 200 zł netto, która nie mieściła się w stawka pojazdów klasy B, gdyż jest zawyżona. Sąd nie może jednak stracić z pola widzenia , że wynajęty F. miał specyficzny typ nadwozia i jest samochodem klasy B plus, a biegły dopuścił podwyższenie stawki dobowej o 10% . Z tych przyczyn Sąd przyjął, że powodowie mogli w niniejszej sprawie domagać się kosztów najmu przy zastosowaniu stawki adekwatnej jak dla pojazdów jak wynajęty F. (...) typu z segmentu B plus, a więc na poziomie co najwyżej 163,90 zł netto (to jest 149 zł netto plus 10% w kwocie 14,90 zł) i ostatecznie też taką stawką uznał za uzasadnioną. Doliczając podatek VAT 23% w kwocie 38 zł tak wyliczona stawka brutto w zaokrągleniu wynosi 202 zł.

Mając powyższe na uwadze, uzasadniony koszt najmu pojazdu zastępczego wynosił 8484 zł stanowiący iloczyn 42 dni najmu oraz dobowej stawki najmu w kwocie 163,90 zł netto + VAT która mieściła się w przedziale ówczesnych stawek lokalnych (tj. 42 x 202 zł = 8484 zł ). Kwotę tę solidarnie zasądzono na ich rzecz od pozwanego.

Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Dalej idące powództwo oddalono, orzekając jak w punkcie II sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione albo stosunkowo rozdzielone. Powodowie wygrali spór w 82 %, natomiast pozwany utrzymał się z obroną w 18%. Na koszty poniesione przez powodów w kwocie ogółem 1865,28 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 80 zł, od rozszerzonego powództwa 437 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 34 zł, koszty zastępstwa procesowego – 900 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 414,28 zł, pokryte z uiszczonej przez nich zaliczki w kwocie 800 zł. 82 % tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 1530 zł. Natomiast na koszty poniesione przez pozwanego w kwocie ogółem 1331,28 zł składały się koszty zastępstwa procesowego - 900 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł., wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 414,28 zł. 18% tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 240 zł. W konsekwencji wzajemnej kompensaty kosztów, w zakresie w jaki strony traktowane są jak wygrane, strona pozwana obowiązana jest zwrócić solidarnie na rzecz powodów kwotę 1290 zł (1530 - 240 zł), o czym orzeczono w punkcie III sentencji wyroku.

W punkcie IV sentencji zwrócono stronom niewykorzystane zaliczki (art. 80 ust. 1 u.k.s.c.).

(...) K. G.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)