Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 404/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie, II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący: SSA – Jerzy Leder

Sędziowie: SA - Zbigniew Kapiński (spr.)

SO (del.) - Katarzyna Capałowska

Protokolant: Adriana Hyjek

przy udziale Prokuratora Aleksandry Piasta-Pokrzywa

po rozpoznaniu dnia 4 listopada 2020 r. w Warszawie

sprawy

1. N. K., urodz. (...) (...), syna T. i S. z d. S.

oskarżonego z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. w zw. z art. 12 k.k., art. 59 ust. 1 w/w ustawy

2. S. B. (1), urodz. (...) w B., syna C. i J. z d. N.

oskarżonego z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. w zw. z art. 12 k.k., art. 59 ust. 1 w/w ustawy w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców obu oskarżonych i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 31 maja 2019 r. sygn. akt XVIII K 201/18

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok odnośnie oskarżonych N. K. i S. B. (1);

II zwalnia obu oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa także w zakresie apelacji wniesionej przez prokuratora;

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Adwokata D. L. - Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 zł, w tym 23% VAT za obronę z urzędu oskarżonego N. K. wykonywaną w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 404/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 31 maja 2019 r.,

sygn. akt XVIII K 201/18

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

A)  naruszenie prawa materialnego tj. art. 30 k.k. poprzez jego błędną interpretację i niezastosowanie;

A)  naruszenie prawa procesowego tj. art. 624 § 1 k.p.k.

- naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k., 410 k.p.k. i art. 92 k.p.k.;

- błędu w ustaleniach faktycznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Całkowicie chybiony i bezpodstawny jest zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 30 k.k. zawarty w pkt 1 petitum apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego N. K.. Należy podkreślić, że zarzut określony w art. 438 pkt 1 k.p.k. jest zasadny wówczas, gdy Sąd I instancji przy prawidłowych ustaleniach faktycznych zastosuje bezpodstawnie określony przepis prawa materialnego w sytuacji gdy z uwagi na dokonane ustalenia faktyczne brak było podstaw do jego zastosowania, lub też gdy zastosuje tego rodzaju przepisy gdy miał taki obowiązek wynikający z treści poczynionych ustaleń faktycznych. Oczywistym jest również i to, że to błędne zastosowanie lub niezastosowanie określonego przepisu prawa materialnego jest wynikiem dokonania jego błędnej interpretacji lub wykładni. W przedmiotowej sprawie tego rodzaju sytuacja nie występuje i w ocenie Sądu odwoławczego nie można uznać, żeby Sąd meriti dopuścił się obrazy art. 30 k.k. poprzez jego niezastosowanie.

Z treści wskazanego przepisu wynika bowiem, że nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności, jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, Sąd może zastosować nadzwyczajne łagodzenie kary. Zatem aby istniała podstawa do zastosowania omawianego przepisu odnoszącego się do nieświadomości bezprawności to Sądu meriti musiałby ustalić w ramach dokonanych ustaleń faktycznych, że oskarżony N. K. w ramach przypisanego mu w pkt I wyroku czynu rzeczywiście działał w warunkach usprawiedliwionej lub też nieusprawiedliwionej nieświadomości bezprawności tego czynu. Gdyby Sąd meriti tego rodzaju ustalenia poczynił to oczywiście miałby obowiązek zastosowania art. 30 k.k. Dokładna analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku w tym także treści dokonanych ustaleń faktycznych pozwala na jednoznaczną konstatację, że Sąd Okręgowy tego rodzaju ustaleń nie poczynił. Nie można zatem zaakceptować stanowiska autora apelacji, że z „ okoliczności sprawy i ustalonego stanu faktycznego, jak również ze zgromadzonego materiału dowodowego ...” wynika, że N. K. pozostawał w nieświadomości bezprawności tego czynu, zaś nieświadomość bezprawności była uzasadniona okolicznościami.

Z pisemnych motywów zaskarżanego wyroku wynika w sposób jednoznaczny, że tego rodzaju ustaleń Sąd meriti nie poczynił, a zatem bezpodstawne jest zarzucanie naruszenia art. 30 k.k. poprzez jego niezastosowanie. Tego rodzaju zarzut byłby zasadny wówczas gdyby Sąd I instancji poczynił tego rodzaju ustalenia faktyczne, o których pisze obrońca oskarżonego dotyczące działania N. K. w warunkach nieświadomości bezprawności dokonanego czynu a następnie Sąd ten pomimo takich ustaleń nie zastosował art. 30 k.k. W przedmiotowej sprawie tego rodzaju sytuacja jednak nie wystąpiła i wyraźnie to wynika już z początkowej części rozważań Sądu gdzie w sposób jednoznaczny stwierdzono, że Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom obu oskarżonych w zakresie w jakim wskazywali na nabywanie substancji GBL w czasie przed 2016 rokiem. W zakresie ilości nabywanej substancji przez S. B. oraz w zakresie w jakim oskarżeni zaprzeczali świadomości bezprawności swoich działań.

Podkreślić zaś w tym miejscu należy, że autor omawianej apelacji w żaden sposób nie zakwestionował zarówno dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny dowodów w tym wyjaśnień N. K. poprzez zarzut obrazy art. 7 k.p.k., jak również dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych będących wynikiem oceny dokonanych w sprawie dowodów poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 k.p.k. Brak wskazanych zarzutów i treść art. 433 § 1 k.p.k. powoduje, że brak jest podstaw aby w ramach omawiania zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonego N. K. odnosić się do kwestii oceny dowodów oraz dokonanych ustaleń faktycznych. Należy jedynie stwierdzić w omawianym zakresie, że brak jest podstaw aby zakwestionować dokonaną przez Sąd meriti ocenę dowodów oraz poczynione ustalenia faktyczne, które są prawidłowe i mają pełne oparcie w materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie.

Bezpodstawny jest również zarzut obrazy art. 624 § 1 k.p.k. Rozważając zarzut zawarty w pkt B analizowanej apelacji pokreślić należy, że przepis art. 624 § 1 k.p.k. nie zawiera w swojej treści normy o charakterze bezwzględnym i tym samym nie nakłada na Sąd orzekający obowiązku zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w określonych sytuacjach. Jest to bowiem uprawnienie Sądu z którego może skorzystać gdy uzna, że zostały spełnione przesłanki określone w przedmiotowym przepisie. W ocenie Sądu odwoławczego brak jest uzasadnionych podstaw aby zakwestionować stanowisko Sądu meriti zawarte w zaskarżonym wyroku, w którym obciążono obu oskarżonych kosztami procesu.

Całkowicie chybiony jest również zarzut obrazy prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k., 410 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych zawarty w apelacji sporządzonej przez obrońcę oskarżonego S. B. (1). Podkreślić należy, że przedmiotowa apelacja zawiera braki i wady formalne, które nie powinny mieć miejsca przy sporządzaniu środka zaskarżenia przez profesjonalny podmiot i które świadczą o bardzo niskim jej poziomie merytorycznym. Autorka omawianej apelacji nie wskazała w treści jej petitum zarówno podstawy prawnej zaskarżenia wyroku, jak również podstawy prawnej zawartego zarzutu oraz wniosku końcowego. Podnosząc zaś zarzut obrazy art. 7 k.p.k. skarżąca nie wymieniła zarówno w treści zarzutu jak również w uzasadnieniu swojego pisma żadnego konkretnego dowodu, który rzekomo został dowolnie omówiony przez Sąd I instancji, jak również nie wskazała w czym owa dowolność oceny dowodów się przejawia. Taki sposób konstrukcji zarzutu jest nie tylko formalnie wadliwy i ułomny ale utrudnia również merytoryczne jego rozważenie. Należy zatem w tym zakresie stwierdzić, że Sąd meriti wbrew twierdzeniom skarżącej dokonał swobodnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów i ocena ta nie zawiera błędów natury faktycznej lub logicznej, respektuje zasady wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego a zatem zasługuje na pełną akceptację ze strony Sądu odwoławczego. Nie zostały naruszone przez Sąd meriti również pozostałe przepisy procedury karnej wymienione w treści zarzutu tj. art. 92 i 410 k.p.k. Zważyć zaś należy, że art. 92 k.p.k. odnosi się nie do rozprawy tylko do posiedzeń Sądu podczas których wydawane są określone orzeczenia.

Nie wskazano również w czym przejawia się obraza art. 410 k.p.k. Zdaniem Sądu odwoławczego również ten przepis nie został przez Sąd Okręgowy naruszony, gdyż dokonano analizy i oceny wszystkich mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy dowodów i okoliczności i te które zostały uznane za wiarygodne stały się podstawą dokonanych ustaleń faktycznych.

Trafne i prawidłowe są również dokonane w sprawie, w odniesieniu do oskarżonego S. B. (1), ustalenia faktyczne. Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji nie zostały one dokonane jedynie na podstawie podejrzeń i poszlak tylko oparto je na konkretnych dowodach wymienionych w uzasadnieniu wyroku.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego brak jest podstaw aby te ustalenia kwestionować w sytuacji gdy w omawianej apelacji nie wskazano żadnych merytorycznych i przekonujących argumentów podważających dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne dotyczące czynów przypisanych obu oskarżonym.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Trafność i zasadność rozstrzygnięcia Sądu I instancji, oraz bezpodstawność postawionych zarzutów skutkowała brakiem podstaw do uwzględnienia wniosków zawartych we wniesionych apelacjach.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

W całości rozstrzygnięcia zawarte w pkt I – XV wyroku Sądu I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Bezpodstawność postawionych zarzutów apelacyjnych oraz trafność i zasadność rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego skutkowała utrzymaniem zaskarżonego wyroku w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

II i III

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono obu oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa z uwagi na ich sytuację materialną oraz wysokość dochodów.

7.  PODPIS

Jerzy Leder

Zbigniew Kapiński Katarzyna Capałowska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego N. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego S. B. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana