Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 228/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2020 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Z. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki Z. P. kwotę:

a) 76 568,50 zł (siedemdziesiąt sześć tysięcy pięćset sześćdziesiąt osiem złotych 50/100) tytułem odszkodowania, w tym kwotę 57 968,50 zł (pięćdziesiąt siedem tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych 50/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 marca 2017 roku do dnia zapłaty, a kwotę 18 600,00 zł (osiemnaście tysięcy sześćset złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 maja 2020 roku do dnia zapłaty,

b) 5 917,00 zł (pięć tysięcy dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku kwotę 5 342,31 (pięć tysięcy trzysta czterdzieści dwa złote 31/100) tytułem części brakujących kosztów procesu.

Sygn. akt I C 228/20

UZASADNIENIE

Z. P. wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 17 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działce o numerze (...) w miejscowości G., z ustawowymi odsetkami od 28 marca 2017 r. do dnia zapłaty; kwoty 30 000,00 zł tytułem spadku wartości działki
o numerze 28, z ustawowymi odsetkami od dnia 28 marca 2017 r. do dnia zapłaty; kwoty 20 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach (...),
z ustawowymi odsetkami od dnia 28 marca 2017 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu.

W piśmie procesowym z 8 stycznia 2020 r. pełnomocnik powódki zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, iż rozszerzył powództwo do kwoty 76 841,31 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 marca 2017 r.
do dnia zapłaty.

Postanowieniem z 24 kwietnia 2020 r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Z. P. jest właścicielką nieruchomości położonej w G., gmina Ł., o powierzchni 0,4600 ha, oznaczonej numerem działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...); nieruchomości położonej w G., gmina Ł., oznaczonej numerem działki nr (...), o powierzchni 0,3756 ha, dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), a także nieruchomości położonej w G., gmina Ł. oznaczonej numerem działki nr (...), o powierzchni 0,4600 ha, dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), (dowód: odpisy z ksiąg wieczystych - k. 10 - 12; wypis
z rejestru gruntów - k. 13 - 15)
.

Działka o numerze (...) jest zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi. Działka o numerze (...) jest zabudowana budynkiem gospodarczym. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ł., działka o numerze (...) położona jest
na terenach zabudowy mieszkaniowo - usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności. Działki o numerach (...) położone są częściowo na terenach zabudowy mieszkaniowo - usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności,
a częściowo na terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II-IV),
(dowód: zaświadczenie - k. 9; wypis z rejestru gruntów - k. 13 - 15) .

Działka o numerze (...) ma kształt wydłużonego prostokąta o terenie płaskim. Od strony drogi znajduje się na niej siedlisko, a w głębi grunty orne. Teren siedliska ma powierzchnię 0,0900 ha, ogrodzony jest płotem z siatki. Podwórko jest trawiaste, znajduje się na nim kilka drzew owocowych. Dojazd stanowi droga asfaltowa. Nieruchomość jest uzbrojona w sieć energetyczną, wodę z własnej studni głębinowej oraz szambo. Budynek mieszkalny jest piętrowy, częściowo podpiwniczony, poddasze nieużytkowe. Został wybudowany w 1958 r.,
a rozbudowany w 2007 r. Ogólny stan budynku jest dobry. Na terenie siedliska znajduje się budynek gospodarczy z pustaków, w którym są dwa garaże
i pomieszczenie gospodarcze w średnim stanie technicznym. Działka o numerze (...) przylega do drogi asfaltowej. Ma kształt prostokąta o terenie płaskim.
W granicy drogi znajduje się sieć wodna i energetyczna. Działka o numerze
29 ma zapewniony dojazd drogą asfaltową, kształt prostokąta wydłużonego
o terenie płaskim. W granicy drogi znajduje się sieć wodna i energetyczna.
Od strony drogi zlokalizowane jest siedlisko mieszkalne, w głębi znajduje się grunt zakrzewiony. Na terenie siedliska znajduje się mały budynek gospodarczy w stanie złym, do rozbiórki. Ogrodzenie siedliska stanowi płot z siatki. Na działce znajdują się iglaki i drzewa owocowe,
(dowód: opinia biegłego A. D. - k. 122 - 138) .

W dniu 25 października 2016 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

- zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

- zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)w podobszarze B:

- zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne) .

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji
o warunkach zabudowy;

a) w podobszarze B:

- zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne) .

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a) w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b) w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne) .

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. w granicach podobszaru A, (bezsporne) .

Na działkach należących do powódki, na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. może dochodzić do przekroczenia norm hałasu w nocy. Ocena klimatu akustycznego w budynku znajdującego się na działce o numerze (...) wykazała przekroczenie poziomu dopuszczalnego w trzech pokojach,
w związku z czym konieczna jest wymiana szyb zespolonych w czterech oknach
na szyby zespolone o zwiększonej izolacyjności akustycznej. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek był dostatecznie wyciszony zgodnie z normami prawa budowlanego. W celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego, wynikającego z utworzenia OOU, należy zainstalować łącznie osiem wentylatorów sufitowych. Koszt prac do wykonania wynosi brutto 7 968,50 zł,
(dowód: opinia Politechniki (...) Katedry Akustyki i Multimediów
- k. 58 - 80, k.83 wraz z opinią uzupełniającą k. 112 - 116; opinia biegłego J. O. - k. 90 - 95 wraz z opinią uzupełniającą - k. 146 - 148)
.

Wprowadzenie powyższą uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość działek należących do powódki o kwotę 68 600,00 zł, przy czym spadek wartości działki o numerze (...) wynosi 34 700,00 zł, spadek wartości działki o numerze (...) wynosi 15 200,00 zł, zaś spadek wartości działki o numerze (...) wynosi 18 700,00 zł, (dowód: opinia biegłego A. D. - k. 122
- 138)
.

Pismem z 20 marca 2017 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania w wysokości 17 000,00 zł z tytułu kosztów niezbędnych
do rewitalizacji budynku znajdującego się na działce o numerze (...); odszkodowania w wysokości 30 000,00 zł z tytułu spadku wartości działki
o numerze 28 oraz odszkodowania w wysokości 20 000,00 zł z tytułem obniżenia wartości nieruchomości działek o numerach (...). Powódka wyznaczyła siedmiodniowy termin do zapłaty tej kwoty. Pozwany otrzymał to pismo 20 marca 2017 r. Pismem z 21 marca 2017 r. pozwany odmówił wypłaty żądanych kwot,
(dowód: pismo - k. 17 - 18 verte; dowód nadania i odbioru – k. 19 - 19 verte; pismo - k. 20) .

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana.

Sąd ustalił utratę wartości działek w oparciu o opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Opinię tą uznał za wiarygodną, albowiem jest jasna, wewnętrznie niesprzeczna oraz naukowo i logicznie uzasadniona. Została ona sporządzona w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono ją z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegły szczegółowo opisał stan nieruchomości, a także dokonał stosownych obliczeń. W opinii uzupełniającej odniósł się do wątpliwości stron i w sposób jasny i logiczny wskazał, dlaczego podtrzymuje wnioski wcześniejszej opinii.

Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu w nocy na działce o numerze (...); że budynek znajdujący się na tej działce był dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały; zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego i ich wartość - w oparciu
o opinię instytutu i biegłego. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem
są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione, a także w pełni z sobą korelują i wzajemnie się uzupełniają. Opinie te zostały sporządzone w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli szczegółowo opisali stan nieruchomości powodów, a także dokonali stosownych obliczeń. Biegli uwzględnili przy tym wątpliwości stron, fachowo i rzeczowo odnosząc się do nich w sporządzonych przez siebie opiniach uzupełniających, w których zweryfikowali swoje wcześniejsze stanowiska biorąc pod uwagę zasadne wątpliwości stron.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie prawie w całości.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię biegłego ds. wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powódka poniosła szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu ich wartości, ponieważ znajdują się one
w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Mając na uwadze przepisy powoływanej wcześnie ustawy powódka
nie może dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem
ma ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne w niniejszej sprawie jest również
i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powódki należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku jej wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest nieruchomość powódki, doznała ona szkody obejmującej obniżenie wartości nieruchomości.
W tym miejscu należy zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym
i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza
ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, Lex 756606
i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właścicielka będzie musiała znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). Nieruchomości powódki znajdują się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych jej nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłym,
że wartość rynkowa działek należących do powódki o numerach (...) uległa obniżeniu o kwotę łączną 68 600,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powódki, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powódki, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia
w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek powódki jest przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe
i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej podlegając ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie
. Z opinii instytutu wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty biegły
z zakresu budownictwa określił na kwotę 7 968,50 zł.

Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219).

W pozostałej części Sąd powództwo oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku, gdyż żądanie w pozostałej wysokości było nieuzasadnione. W tym miejscu należy dodać, że początkowo powódka żądała odszkodowania z tytułu rewitalizacji w wysokości 17 000,00 zł, Sąd uznał za zasadne powództwo w tej części do kwoty 7 968,50 zł. W zakresie spadku wartości działki o numerze
28 powódka ostatecznie zażądała kwoty wskazanej przez biegłego, czyli kwoty 34 700,00 zł (początkowo żądała kwoty 30 000,00 zł). W zakresie spadku wartości działek o numerach (...) powódka początkowo żądała kwoty łącznej 20 000,00 zł - bez wyszczególnienia kwot dotyczących poszczególnych działek.
W toku procesu zażądała kwoty łącznej w wysokości 33 900,00 zł wyliczonej przez biegłego, z czego kwoty 15 200,00 zł tytułem spadku wartości działki o numerze (...) i kwoty 18 700,00 zł tytułem spadku wartości działki o numerze (...). Zatem powódka ostatecznie zażądała kwoty wyższej niż dochodzona w pozwie, czyli kwoty 76 841,31 zł, a Sąd uwzględnił żądanie do kwoty 76 568,50 zł, czyli uwzględnił powództwo w 99,64 %.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. W tym miejscu należy zauważyć, że przed wytoczeniem powództwa powódka wystąpiła do pozwanego o zapłatę kwoty łącznej 67 000,00 zł pismem z 15 marca 2017 r., udzielając siedmiodniowego terminu do zapłaty. Pismo to pozwany otrzymał 20 marca 2017 r., a więc z dniem 27 marca roszczenie stało
się wymagalne, a z dniem 28 marca 2017 r. pozwany pozostawał już w zwłoce.
Z żądania opisanego w tym piśmie Sąd uwzględnił kwotę 7 968,50 zł tytułem kosztów rewitalizacji, kwotę 30 000,00 zł tytułem spadku wartości działki (...)
i kwotę 20 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach (...). Razem stanowi to kwotę 57 968,50 zł, którą Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia 28 marca 2017 r. Natomiast odsetki ustawowe
za opóźnienie od kwoty 18 600,00 zł, która była dochodzona w toku sprawy
na skutek rozszerzenia powództwa, Sąd zasądził po upływie terminu 10 dni
od otrzymania przez pozwanego rozszerzonego powództwa, co nastąpiło 15 maja 2020 r. - stosownie do treści art. 455 k.c. Zatem w dniu 25 maja 2020 r. świadczenie stało się wymagalne, w dniu 26 maja 2020 r. pozwany pozostawał już w zwłoce. W pozostałej części Sąd powództwo o odsetki oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

O kosztach procesu należnych powódce Sąd orzekł, jak w pkt 1 b wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Powódka poniosła koszty procesu w wysokości 5 917,00 zł, w tym: opłata od pozwu w wysokości 500,00 zł; koszty zastępstwa prawnego w wysokości
5 400,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.); opłata od pełnomocnictwa
w wysokości 17,00 zł.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2020 roku, poz. 755) w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Brakujące koszty procesu to brakujące zaliczki na koszty opinii instytutu i biegłych w łącznej wysokości 5 342,31 zł. W związku z tym, że pozwana przegrała sprawę niemal
w całości należy uznać, że winna pokryć brakujące koszty procesu całości.