Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2020 roku Starosta (...) wystąpił do Sądu Rejonowego w Zgierzu z wnioskiem o orzeczenie przepadku pojazdu marki S. (...) o nr rej (...) stanowiącego własność Ł. M. na rzecz Powiatu (...). Jednocześnie wnioskodawca domagał się zasądzenia od uczestnika postępowania Ł. M. zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że w dniu 23 marca 2020 roku przedmiotowy pojazd został usunięty z drogi publicznej i umieszczony na parkingu strzeżonym prowadzonym przez spółkę (...) sp. z o.o. Właściciel nie odebrał pojazdu pomimo powiadomienia ustanowionego dla niego kuratora o usunięciu pojazdu, możliwości jego odebrania oraz skutkach nieodebrania pojazdu. (wniosek – k. 3-4)

Uczestnicy postępowania Ł. M. i Powiat (...) nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 marca 2020 roku funkcjonariusze (...) Ruchu Drogowego KPP w Z. wydali dyspozycję nr (...) usunięcia z drogi publicznej pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) stanowiącego własność Ł. M. z uwagi na stwarzanie przez pojazd zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Ł. M. nabył przedmiotowy pojazd w dniu 17 października 2019 roku od R. M.. (bezsporne, ponadto dyspozycja usunięcia pojazdu – k. 7, umowa sprzedaży – k. 8)

W dniu 4 sierpnia 2020 roku Starosta (...) doręczył Ł. M. zawiadomienie o tym, że w dniu 23 marca 2020 roku pojazd marki S. (...) o nr rej. (...) został usunięty z drogi dyspozycją KPP w Z. nr (...) oraz umieszczony na parkingu strzeżonym w Z. prowadzonym przy ulicy (...) – J. 31 prowadzonym przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Pojazd do dnia sporządzenia pisma, tj. 3 sierpnia 2020 roku, nie został odebrany. (bezsporne, a ponadto zawiadomienie – k. 9)

Zawiadomienie zawierało pouczenie o następującej treści: „Celem odebrania pojazdu winien Pan zgłosić się do Starostwa Powiatowego w Z., aby ustalić wysokość opłaty związanej z usunięciem pojazdu i jego przechowywaniem na parkingu i uiścić ją w kasie Starostwa lub dokonać wpłaty przelewem bankowym, a następnie z potwierdzeniem dokonania wpłaty zgłosić się do Komendy Powiatowej Policji w Z., ul. (...), po wydanie stosownego zezwolenia na odbiór pojazdu z parkingu. W przypadku nieodebrania pojazdu i nieuiszczenia należnej opłaty za jego usunięcie i parkowanie w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia, Starosta (...) wystąpi do Sądu z wnioskiem o orzeczenie przepadku pojazdu na rzecz powiatu. Zgodnie z art. 130a ust. 10h ustawy Prawo o ruchu drogowym, koszty związane z usuwaniem, przechowywaniem, oszacowaniem, sprzedażą lub zniszczeniem pojazdu, powstałe od momentu wydania dyspozycji jego usunięcia do zakończenia postępowania ponosi osoba będąca właścicielem tego pojazdu w dniu wydania dyspozycji usunięcia pojazdu. Powyższe oznacza, że w przypadku orzeczenia Sądu o przepadku pojazdu na rzecz powiatu na skutek nieodebrania w wyżej podanym terminie, właściciel nie jest zwolniony od powyższych opłat”. (bezsporne, a ponadto zawiadomienie – k. 9)

Powyższy stan faktyczny był bezsporny.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Podstawę prawną orzeczenia przepadku pojazdu usuniętego z drogi stanowi art. 130a ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia. Powiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu. Zgodnie z art. 130a ust. 1 pkt. 1 powyższej ustawy pojazd jest usuwany z drogi na koszt właściciela w przypadku pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu. Art. 130a ust. 10a ustawy stwarza staroście możliwość wcześniejszego wystąpienia z wnioskiem do sądu o orzeczenie przepadku pojazdu, stanowiąc, że z wnioskiem wystąpić można nie wcześniej niż przed upływem 30 dni od dnia powiadomienia.

Zgodnie z art. 130a ust. 10e ustawy Prawo o ruchu drogowym w sprawach o przepadek pojazdu sąd stwierdza, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku, w szczególności, czy usunięcie pojazdu było zasadne i czy w poszukiwaniu osoby uprawnionej do jego odbioru, dołożono należytej staranności oraz czy orzeczenie przepadku nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Orzekając w przedmiocie wniosku o przepadek pojazdu, Sąd w ramach badania, czy spełnione są wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku, weryfikuje także prawidłowość zawiadomienia właściciela pojazdu o konieczności odbioru pojazdu i skutkach jego nieodebrania. Prawidłowość zawiadomienia w niniejszej sprawie budzi poważne zastrzeżenia.

W ocenie Sądu zawiadomienie skierowane do Ł. M. zawierało wprowadzające w błąd pouczenie, albowiem wskazano w nim, że warunkiem odebrania pojazdu z parkingu strzeżonego jest uiszczenie opłaty za jego usunięcie i przechowanie, podczas gdy warunek ten nie wynika obecnie z ustawy, gdyż art. 130a ust. 5c i ust. 7 pkt. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym utraciły moc z dniem 13 września 2019 roku wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia 2018 roku wydanego w sprawie o sygnaturze K 6/17, który uznał, że uzależnienie wydania właścicielowi pojazdu usuniętego z drogi od uiszczenia przez niego należności publicznoprawnych związanych z holowaniem i przechowywaniem pojazdu na parkingu strzeżonym narusza wyrażoną w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP zasadę proporcjonalności. Obecnie ustawa Prawo o ruchu drogowym nie przewiduje żadnych dodatkowych warunków, od których uzależniona jest możliwość odbioru pojazdu.

W ocenie Sądu nie sposób uznać zawiadomienia, które wprowadza właściciela pojazdu w błąd co do konieczności spełnienia dodatkowych warunków, od których uzależnia się możliwość odbioru pojazdu usuniętego z drogi, za prawidłowe zawiadomienie w rozumieniu art. 130a ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Orzeczenie przepadku pojazdu stanowi bezdyskusyjnie możliwie najdalej idącą ingerencję w konstytucyjnie chronione prawo własności. Skutkiem orzeczenia przepadku jest pozbawienie prawa własności. Dlatego też organ administracji publicznej, który dąży do uzyskania orzeczenia o przepadku pojazdu, jest obowiązany do szczególnie skrupulatnego działania. W demokratycznym państwie prawnym jedną z podstawowych zasad określających stosunki między obywatelem a państwem jest zasada ochrony zaufania obywatela do szeroko rozumianego państwa. Obywatel ma prawo oczekiwać, że informacje kierowane do niego przez organy władzy publicznej są prawdziwe i bazują na aktualnym stanie prawnym. Na podstawie tak uzyskanych informacji obywatel podejmuje decyzje co do dalszego postępowania w dotyczącej go sprawie. Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy, trudno nie zauważyć, że obywatel, który został błędnie pouczony co do konieczności uiszczenia opłaty za usunięcie i parkowanie pojazdu przed zgłoszeniem się po odbiór pojazdu, może uznać, że nie ma dostatecznych środków na uregulowanie powyższych opłat, a w konsekwencji zrezygnować z odbioru pojazdu w terminie ustawowym, doprowadzając tym samym do orzeczenia przepadku pojazdu. Oczywiście nie sposób przewidzieć, czym kierowali się poszczególni właściciele pojazdów przy podejmowaniu decyzji o zaniechaniu ich odbioru w terminie ustawowym. Niemniej jednak z doświadczenia zawodowego Sądu wynika, że należności za usunięcie i parkowanie pojazdu na parkingu strzeżonym niejednokrotnie, nawet przy krótkim przechowywaniu pojazdu na parkingu strzeżonym, zbliżają się swoją wysokością do wartości pojazdu usuniętego z drogi, albo nawet tę wartość przewyższają. Prawdopodobnym jest więc, że obywatele, będąc nieprawidłowo pouczonymi, rezygnują z odbioru pojazdu. Zwłaszcza, że z zawiadomienia wynika konieczność uiszczenia należności za usunięcie i parkowanie pojazdu w terminie 30 dni od otrzymania pisma. Jest to okres krótki, niepozwalający większości osób na zgromadzenie większych środków.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, że skierowane w dniu 3 sierpnia 2020 roku do Ł. M. zawiadomienie o usunięciu pojazdu wraz z pouczeniem zawierało błędy dyskwalifikujące pouczenie jako prawidłowe pouczenie w rozumieniu art. 130a ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym. To zaś obligowało Sąd do oddalenia wniosku o orzeczenie przepadku pojazdu.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

Z., 19 lutego 2021 roku