Pełny tekst orzeczenia

Formularz UWO

Sygnatura akt

III Ko 239/20

WNIOSKODAWCA

J. N.

ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

-

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

633.386,24 złotych (k.3-12)

ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

3.

Inne

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

J. N. był członkiem (...). Pracował na stanowisku dekoratora -(...) w B. – (...) (...) B.. Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego wnioskodawca kontynuował działalność w strukturach zawieszonego wówczas związku. Władze podejrzewały go o działalność antykomunistyczną, dlatego w dniu 16 kwietnia 1982 roku dokonano rewizji w jego miejscu zamieszkania. Znaleziono ulotki i pisma solidarnościowe. Postanowieniem Wojskowej Prokuratury (...) w Ł. z dniu 5 maja 1982 roku, sygn. (...) J. N. został tymczasowo aresztowany. Został podejrzany o to, że w okresie od grudnia 1981 roku do kwietnia 1982 roku w B. w czasie trwania stanu wojennego, działając wspólnie i w porozumieniu z Z. M. i innymi osobami, jako członek związku (...), którego działalność została zawieszona, nie odstąpił od udziału w takiej działalności uczestnicząc w spotkaniach członków związku, dostarczając papier do produkcji ulotek, maszynę do pisania oraz sporządzał ulotki zawierające fałszywe wiadomości o sytuacji społeczno – politycznej w kraju i poczynaniach władz PRL, tj. o czyn z art. 48 ust. 3 i 46 ust. 1 dekretu z 12 grudnia 1981 roku o stanie wojennym.

J. N. przebywał w Areszcie Śledczym w P. do 4 sierpnia 1982 roku, kiedy to areszt tymczasowy zamieniono mu na dozór milicji obywatelskiej.

W dniu 20 maja 1982 roku obrońca wnioskodawcy złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów na okoliczność stanu jego poczytalności w chwili popełnienia zarzucanego czynu. W wyniku przeprowadzonego badania biegli nie byli w stanie wypowiedzieć się co do jego stanu psychicznego, wobec czego postanowieniem z 2 czerwca 1982 roku Wojskowa Prokuratura (...) w Ł. umieściła J. N. w Klinice (...) w P. celem przeprowadzenia obserwacji psychiatrycznej. Wnioskodawca przebywał na obserwacji w okresie od 29 września 1982 roku do 26 października 1982 roku.

W dniu 3 stycznia 1983 roku akt oskarżenia w przedmiotowej sprawie wpłynął do Wojskowego Sądu (...)w Ł., który postanowieniem z 11 sierpnia 1983 roku, sygn. (...)umorzył postępowanie w stosunku do J. N. na mocy przepisów ustawy z 21 lipca 1983 roku o amnestii.

Następnie, w wyniku wniesienia rewizji nadzwyczajnej przez Naczelnego Prokuratora Wojskowego, Sąd Najwyższy – Izba Wojskowa wyrokiem z 12 stycznia 1996 roku, sygn. (...) zmienił zaskarżone postanowienie Wojskowego Sądu Garnizonowego w Ł. z 11 sierpnia 1983 roku i uniewinnił J. N. od popełnienia zarzucanego mu czynu.

W dniu 18 maja 1996 roku J. N. wystąpił do Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z wnioskiem o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania i zadośćuczynienia za krzywdy wynikłe z niesłusznego tymczasowego aresztowania oraz prowadzonego przeciwko niemu postępowania karnego w łącznej kwocie 8.219 zł.

Wojskowy Sąd Okręgowy w W.postanowieniem z 29 grudnia 1997 roku, sygn.(...) na podstawie art. 487§1 i 3, 488§2 i 572a§4 dkpk zasądził na rzecz wnioskodawcy kwotę 3.746,64 zł. tytułem odszkodowania i kwotę 4.000 zł. tytułem zadośćuczynienia za krzywdy wynikłe z faktu oczywiście niesłusznego tymczasowego aresztowania w okresie od 5 maja 1982 roku do 4 sierpnia 1982 roku i umieszczenia go na obserwacji w Klinice (...) w P. w okresie od 29 września 1982 roku do 26 października 1982 roku wraz z ustawowymi odsetkami od uprawomocnienia się postanowienia. Orzeczenie to nie zostało zaskarżone i uprawomocniło się w dniu 6 stycznia 1998 roku.

Wnioskodawca źle znosił pobyt w warunkach izolacji. Był osadzony w niewielkiej celi wspólnie z innymi osobami (najpierw 3 –osobowej, potem 6-osobowej) i był poddany surowemu rygorowi więziennemu. Warunki bytowe były bardzo trudne. W celi stała jedna toaleta niczym nie zasłonięta, do mycia była tylko zimna woda. Cele były duszne. J. N. nie wiedział jak długo potrwa jego izolacja, był pod ciągłą presją, był wielokrotnie przesłuchiwany, średnio 2-3 razy w tygodniu. Funkcjonariusze traktowali go ordynarnie i nieraz dostał kluczem po żebrach. W szpitalu psychiatrycznym warunki również były bardzo ciężkie. Przebywał w celi 20-osobowej z przestępcami, obawiał się ich. Podczas izolacji pogorszył się jego stan zdrowia, zaczął odczuwać lęki, zamknął się w sobie. Po odzyskaniu wolności wrócił do pracy na dotychczas zajmowane stanowisko, ale wywierano na niego presję aby się zwolnił, a po trzech miesiącach został zwolniony. W tym samym czasie pracę straciła również jego żona i oboje długo szukali nowego zatrudnienia. Żona zaczęła ponownie pracować we wrześniu 1983 roku, a on w listopadzie 1983 roku. Na skutek wydarzeń związanych z jego aresztowaniem, relacje z żoną uległy pogorszeniu, co w efekcie doprowadziło do ich rozwodu.

protokół przeszukania

15-16

17-18

19

21-23, 29-36

24

28

40

42

298-300

295-296

238-239

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

ocena DOWODów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

dowody wymienione w tabeli „Ustalenie faktów”

Sąd dokonał ustaleń faktycznych na podstawie dokumentów i orzeczeń wymienionych szczegółowo powyżej oraz zeznań wnioskodawcy, które uznał za wiarygodne i nie budzące żadnych zastrzeżeń.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zadośćuczynienie

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zgodnie z art. 8 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku (Dz. U. Nr 34, poz. 149 z późn. zm. ) o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia albo decyzji. W razie śmierci tej osoby uprawnienie to przechodzi na małżonka, dzieci i rodziców, przy czym przepis ust. 1 nie ma zastosowania, jeżeli w wyniku rewizji nadzwyczajnej, kasacji lub wznowienia postępowania prawomocnie zasądzono odszkodowanie, chyba że za jego zastosowaniem przemawiają względy słuszności.

Sąd mając na uwadze powyższe przepisy i analizując wszystkie okoliczności sprawy uznał, że wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o zadośćuczynienie nie może zostać uwzględniony.

J. N. uzyskał już odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Treść jego wniosku z 18 maja 1996 roku wskazuje, że tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę domagał się łącznie kwoty 8.219 zł., przy czym podczas rozprawy przed Wojskowym Sądem Okręgowym w W. podtrzymał swój pisemny wniosek, w tym kwestię wysokości zadośćuczynienia pozostawił do uznania Sądu. Wojskowy Sąd Okręgowy w(...)postanowieniem z 29 grudnia 1997 roku zasądził na rzecz wnioskodawcy kwotę 3.746,64 zł. tytułem odszkodowania i kwotę 4.000 zł. tytułem zadośćuczynienia za krzywdy wynikłe z faktu oczywiście niesłusznego tymczasowego aresztowania w okresie od 5 maja 1982 roku do 4 sierpnia 1982 roku i umieszczenia go na obserwacji w Klinice (...) w P. w okresie od 29 września 1982 roku do 26 października 1982 roku wraz z ustawowymi odsetkami od uprawomocnienia się postanowienia. Wnioskodawca został ustnie pouczony o terminie i sposobie zaskarżenia przedmiotowego orzeczenia, przy czym oświadczył, że pouczenie to rozumie, co wynika z protokołu rozprawy. Nadto odpis tego postanowienia z uzasadnieniem i pouczeniem o terminie i sposobie jego zaskarżenia został mu też doręczony.

Wnioskodawca nie wniósł odwołania, co oznaczało, że przyznana kwota odszkodowania i zadośćuczynienia została zaakceptowana zarówno przez niego jak i Prokuratora. Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 6 stycznia 1998 roku. Nadto w postępowaniu przed Wojskowym Sądem Okręgowym w (...)wnioskodawca powoływał te same okoliczności faktyczne, co w niniejszym postępowaniu, nie wskazując przy tym żadnych innych, nowych okoliczności stanowiących podstawę przyznania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

W tej sytuacji Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia dodatkowego zadośćuczynienia w oparciu o zasady słuszności przywołane w art. 8 ust. 4 wskazanej wyżej ustawy. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28.11.2019r., sygn. akt II AKa 270/19).

Inne

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty postępowania zostały przejęte na rachunek Skarbu Państwa zgodnie z art. 13 powołanej wyżej ustawy.

PODPIS