Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu roku w P. na rozprawie

sprawy z powództwa W. G. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda W. G. (1) tytułem zadośćuczynienia kwotę 80.000,00zł (osiemdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 02 października 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 3.999,60zł (trzy tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 60/00) tytułem brakującej opłaty od pozwu od uiszczenia, której powód został zwolniony;

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda W. G. (1) kwotę 2.827,31zł zł (dwa tysiące osiemset dwadzieścia siedem złotych 31/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1430/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 28 października 2019 roku ( data nadania) pełnomocnik powoda W. G. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 120.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 2 października 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę będącą następstwem uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia powstałych w wyniku zdarzenia, które miało miejsce 27 lutego 2002 r. Dodatkowo wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda jako podstawę powództwa wskazał art. 445 § 1 k.c. ( pozew k. 5-8)

Pełnomocnik pozwanego nie uznał żądań pozwu, wnosił o ich oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.61-62). W uzasadnieniu tego stanowiska pozwany zakwestionował powództwo podnosząc, że skutki wypadku powoda były przedmiotem oceny w toku postępowania likwidacyjnego i wypłacone w jego wyniku zadośćuczynienie wyczerpało roszczenia powoda (k. 165-168).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 27 lutego 2002 r. w miejscowości A. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego poszkodowany został W. G. (1). Sprawca zdarzenia kierujący autobusem Autosan linii nr 121 o numerze rejestracyjnym (...), na skutek niezachowania należytej ostrożności wpadł w poślizg w wyniku czego tył pojazdu zjechał do przydrożnego rowu.

Sprawca zdarzenia został skazany prawomocnym wyrokiem z dnia 20 czerwca 2002r. Sądu Rejonowego w Bełchatowie, II Wydział K., sygn. akt II K 350/02 za czyn z art. 177 § 1 k.k.

Sąd w prawomocnym wyroku karnym skazującym ustalił, że W. G. (1) doznał obrażeń ciała w postaci urazu głowy z ranami wargi dolnej i nosa, złamania otwartego nosa a wszystkie te naruszenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres czasu powyżej 7 dni.

W związku z dużą siłą obrotu pojazdu podczas zdarzenia, powód uderzył twarzą w szybę, a co za tym idzie doznał licznych obrażeń ciała. Na miejsce zdarzenia zostały wezwane służby ratownicze.

(dowód: notatka urzędowa k.10, karta wypadku nr 46/02 Kopalnia (...) S.A. w R. k.11, wyrok zawarty w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Bełchatowie sygn. akt IIK 350/02 k.62)

Bezpośrednio po zdarzeniu powód został przewieziony karetką pogotowia do Szpitala Wojewódzkiego im. (...) II w B., gdzie wykonano badanie RTG nosa i twarzoczaszki. Analiza stanu zdrowia oraz przeprowadzone badania wykazały otwarte złamanie kości nosowej, uraz głowy, zasinienie na grzbiecie nosa, jak również ranę na dolnej wardze. Przeprowadzono zabieg nastawienia złamania kości nosowej oraz zszyto ranę na dolnej wardze. Zastosowano leczenie farmakologiczne. Powód przebywał na Oddziale Laryngologii Szpitala Wojewódzkiego im. (...) II w B. od dnia 28 lutego 2002 r. do dnia 7 marca 2002 r.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego - Oddział Laryngologii Szpitala Wojewódzkiego im. (...) II w B. k. 12)

Po urazie powód przez tydzień przebywał w Oddziale Laryngologii Szpitala w B.. Następnie przez okres 9 miesięcy leczył się w Poradni Neurologicznej. Odczuwał silne bóle i parestezje środkowej części policzka lewego, objawy bólów w gardle oraz krztuszenie się przy spożywaniu płynnych posiłków. Z tego powodu przyjmował różne leki, między innymi N. w iniekcjach domięśniowych. Objawy te utrzymują się do chwili obecnej. Towarzyszą im nasilenie się bólów policzka podczas dłuższego mówienia oraz w czasie spożywania posiłków. Z tego powodu chory przyjmuje leki przeciwbólowe. Odczuwa on również parestezje lewej połowy głowy oraz bóle i zawroty głowy. Spożywa stałe posiłki, gdyż posiłkami płynnymi nadal się krztusi. Od momentu urazu u chorego występuje zaburzenie węchu i smaku. W czasie wypadku chory stracił również cztery zęby, które zostały uzupełnione przez stomatologa. Obecnie powód jest leczony z powodu nadciśnienia tętniczego i zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.

U powoda zdiagnozowano zaburzenia czucia powierzchniowego V2 oraz V3, stan po urazie twarzoczaszki oraz porażenie nerwów czaszkowych IX (nerw językowo-gardłowy) i X (nerw błędny). Do listopada 2002 r. powód kontynuował leczenie w (...)

(dowód: historia choroby z Poradni Laryngologicznej - (...) Przychodnia (...) w R. k. 13-14 i 15, historia choroby z Poradni Neurologicznej - (...) Przychodnia (...) w R. k. 16-36, zaświadczenie o stanie zdrowia - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) sp. z o.o. k. 37)

W dniu 5 listopada 2018 r. powód z uwagi na zaburzenia drożności nosa zgłosił się do Szpitala Wojewódzkiego im. (...) II w B., gdzie rozpoznano u niego zastarzałą deformację grzbietu nosa, asymetrię piramidy nosa na stronę lewą, w prawej jamie nosa zrost nosowy, natomiast w lewej jamie nosa polipy. Zastosowano leczenie farmakologiczne oraz skierowano Powoda do dalszego leczenia w Poradni Laryngologicznej celem wykonania diagnostyki obrazowej i kwalifikacji do zabiegu operacyjnego w trybie planowym.

(dowód: karta informacyjna - Szpital Wojewódzki im. (...) II w B.-k.38-39)

Na skutek zdarzenia z dnia 27 lutego 2002 roku powód w okresie od dnia 28 lutego 2002 r. do dnia 20 listopada 2002 r. pozostawał niezdolny do pracy, przebywał na zwolnieniu lekarskim.

( okoliczność niesporna)

W związku z poniesionymi obrażeniami ciała ( złamania kości nosowej i zasinienia na grzbiecie nosa, urazu głowy oraz rany dolnej wargi) powód wystąpił do pozwanej ze zgłoszeniem szkody.

Na mocy decyzji z dnia 8 października 2003 r. pozwana uznała swoją odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 27 lutego 2002 r. oraz przyznała powodowi zadośćuczynienie w wysokości 6.100,00 zł.

Pismem datowanym na dzień 31 lipca 2019 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 120.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę będącą następstwem uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia powstałych w wyniku zdarzenia, które miało miejsce dnia 27 lutego 2002 r.

Strona pozwana pismem z dnia 1 października 2019 r. odmówiła wypłaty dalszego zadośćuczynienia.

(dowody: decyzja pozwanej z dnia 8 października 2003 r. k. 40-41, wezwanie do zapłaty z dnia 31 lipca 2019 r. k. 42, pismo pozwanej z dnia 1 października 2019 r. k. 43)

Na skutek zdarzenia z dnia 27 lutego 2002 roku powód doznał urazów laryngologicznych w postaci: złamania otwartego kości nosowej, rany wargi dolnej oraz zasinienia grzbietu nosa.

Po wypisaniu ze szpitala powód kontynuował leczenie ambulatoryjne w Poradni.

Wykonana repozycja złamania kości nosowej w Oddziale Laryngologicznym Szpitala w B. nie powiodła się, ponieważ ustawione we właściwym położeniu fragmenty złamanej kości nosowej nie zostały ustabilizowane szyną i zrosły się nieprawidłowo (brak dobrego unieruchomienia) co po upływie czasowym skutkowało trwałą deformacją grzbietu nosa, asymetrią piramidy nosa z oszpeceniem wyglądu oraz powstaniem zrostu w prawej jamie nosa z upośledzeniem drożności nosa po tej stronie.

Aktualnie powód kwalifikuje się do operacji korekcyjnej nosa (plastycznej) poprawiającej funkcję oddechową nosa oraz wygląd zewnętrzny.

Stwierdzone u powoda polipy nosa nie można wiązać przyczynowo z przebytym 18 lat temu złamaniem kości nosowej, a zgłaszane przez powoda „utrata zmysłu węchu”- nie zostało potwierdzone, choć istnieje możliwość występowania upośledzenia węchu u powoda z tej przyczyny. Po usunięciu operacyjnym polipów nosa zaburzenia węchu powinny ustąpić.

Przebyte otwarte złamanie kości nosowej z upośledzeniem drożności nosa powoduje 5% długotrwały uszczerbek na zdrowiu wg poz. 20 a Rozporządzenia MP i PS z dnia 18.12.2002r.

Wskutek zdarzenia powód doznał krzywdy polegającej na cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym. Do dnia dzisiejszego powód zmaga się z trudnościami w przeżuwaniu pokarmów oraz ma problemy z oddychaniem związane ze skrzywioną przegrodą nosową. Nadmienić należy, że Powód na skutek zdarzenia utracił zmysł węchu, jak również zmagał się z niestabilnością zębów. Powód w dalszym ciągu odczuwa lęk przed jazdą autobusami, a także ma problemy ze snem przejawiające się w nawracających koszmarach związanych z wypadkiem. Doznane urazy w znacznym stopniu utrudniały powodowi wykonywanie codziennych czynności oraz ograniczyły jego aktywność życiową.

Jeśli chodzi o dolegliwości powoda związane z upośledzeniem drożności nosa to z dużym prawdopodobieństwem mają tło zapalno- alergiczne.

W przypadku powoda wcześniejsze skrzywienie przegrody nosa nie skutkowało istotnymi zaburzeniami drożności nosa.

Z przyczyn laryngologicznych bezpośrednio po zdarzeniu bolesność okolicy nosa i wargi dolnej była niwelowana lekami przeciwbólowymi i nie powinna powodować zaburzeń w codziennym funkcjonowaniu .

W żadnym razie dolegliwości związane z przebytym urazem nosa nie powodowały ograniczeń w poruszaniu się w warunkach szpitalnych czy domowych.

Z przyczyn laryngologicznych powypadkowych powód po ustaniu zasiłku chorobowego nie miał żadnych ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu jak również w zakresie poruszania się jako pieszy lub jako kierowca pojazdu samochodowego.

(dowód: opinia biegłego laryngologa i audiologa S. K. k. 115-119 wraz z opinią uzupełniającą k. 161-169)

Powód W. G. (1) w wyniku zdarzenia w dniu 27.02.2002r. doznał urazów neurologicznych w postaci stłuczenia twarzy ze stłuczeniem nerwu trójdzielnego lewego- II i III gałęzi, nerwu językowo- gardłowego i nerwu błędnego . Stały uszczerbek na zdrowiu powoda oceniony według tabeli Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002r. wynosi: pourazowe uszkodzenie II i III gałęzi nerwu trójdzielnego lewego ocenione według punktu 14 tej tabeli- 10%, pourazowe uszkodzenie nerwu językowo-gardłowego i nerwu błędnego ocenione według punktu 16 tej tabeli- 10%.

Łączny uszczerbek na zdrowiu chorego z powodów neurologicznych wynosi 20%.

Powód po wypadku przez okres pierwszych sześciu tygodni mógł spożywać pokarmy papkowate i pić płyny tylko przez słomkę oraz ograniczać mówienie w stopniu minimalnym.

Stopień cierpień powoda był średni. Pourazowe leczenie neuralgii nerwu V2 i V3 przy obecnie istniejącej farmakoterapii nie powinno stanowić większego problemu. Proces leczenia chorego z okresami remisji i zaostrzeń może trwać nawet do końca jego życia.

Dolegliwości bólowe badanego po zdarzeniu i przez okres sześciu tygodni mogły ograniczać jego spokojny sen oraz utrudniać spożywanie przez niego posiłków i płynów.

(dowód: opinia biegłego neurologa A. P. k. 123-125 wraz z opinią uzupełniającą k. 180-181)

Nie ma żadnego związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem a leczeniem stomatologicznym i protetycznym powoda.

Aby móc stwierdzić istnienie związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy urazem żuchwy i uzębienia u powoda, a zdarzeniem z dnia 27 lutego 2002 r. jak również trwałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powód musiałby dostarczyć informację o podjętym leczeniu stomatologicznym tuż po zakończeniu leczenia szpitalnego i wypisaniu ze szpitala.

(dowód: opinia biegłego stomatologa L. P. k. 146-148)

Powód W. G. (2) ma obecnie 64 lata. Podczas wypadku z dnia 27 lutego 2002 roku powoda wyrzuciło na szybę, która rozprysła się powodowi na całej twarzy. Przez 7 dni po wypadku powód przebywał w szpitalu: miał złamany nos, potłuczone szczęki, przez dwa miesiące nie mógł jeść, ruszały mu się zęby, które ostatecznie po 6-7 latach od wypadku wyleciały. W 2011 roku powód z uwagi na zrosty w nosie poddał się operacji, która się nie powiodła i musiał ją powtórzyć w 2018 roku. Po wypadku powód niemal całkowicie stracił węch. Aktualnie powodowi wrócił węch w minimalnym zakresie. Po wypadku powód cierpiał na zawroty i kłucia w głowie.

W chwili wypadku powód miał żonę. Po szpitalu konkubina pomagała powodowi. Powodowi w czasie rekonwalescencji pomagała konkubina, która robiła mu zakupy, miksowała jedzenie, sprzątała. Powód nie miał żadnych złamań, nie był w gipsie, sam potrafił skorzystać z toalety.

Przez około 2 lata po wypadku powód przyjmował leki przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Bezpośrednio po wypadku ubezpieczyciel wypłacił powodowi zadośćuczynienie w kwocie 6.100zł.

(dowód: zeznania powoda W. G. (1) k. 208 nagranie minuty od 00.07.52 do 00.30.02)

Powód mieszka sam, nie ma nikogo na utrzymaniu. Utrzymuje się z emerytury w kwocie 3 000,00 zł. Miesięczne koszty jakie powód ponosi obejmują: opłaty ( energia 100zł, gaz 50 zł, woda 70 zł, telefon 80 zł, środki czystości, opał 4500 rocznie tj. 375 zł miesięcznie. Łącznie 775zł. Powód choruje na schorzenia urologiczne oraz nadciśnienie tętnicze. Wydatki z tego tytułu to ok. 200 zł miesięcznie.

( dowód: oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i środkach utrzymania k. 44-46, zeznania powoda W. G. (1) k. 208 nagranie minuty od 00.07.52 do 00.30.02)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył co następuje:

Powództwo jest zasadne częściowo.

Bezsporne w niniejszej sprawie jest zaistnienie opisanego wyżej wypadku, jak również obowiązek naprawienia powstałej w wyniku tego wypadku szkody przez pozwanego. W toku postępowania pozwany nie kwestionował swej odpowiedzialności. Kwestionował natomiast roszczenie co do wysokości.

Podstawą odpowiedzialności pozwanego za poniesioną przez powoda szkodę w wyniku wypadku komunikacyjnego jest przepis art. 822 KC. Zgodnie z tym przepisem zakład ubezpieczeń przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia.

Podstawą prawną żądania zadośćuczynienia jest art. 445 § 1 KC w zw. z art. 444 § 1 KC.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 KC w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W myśl art. 445 § 1 KC w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Uszkodzenie ciała jest to naruszenie integralności cielesnej pozostawiające ślady zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, tj. uszkodzenie narządów wewnętrznych. Rozstrój zdrowia natomiast to inne postaci zakłócenia w funkcjonowaniu organizmu, np. choroba psychiczna.

Pojęcie szkody nie zostało ustawowo zdefiniowane i w związku z tym w doktrynie i orzecznictwie pojawiły się istotne rozbieżności, co do zakresu tegoż pojęcia. Według T. D. szkodą jest każdy uszczerbek w prawnie chronionych dobrach, z którym to ustawa wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (vide: Kodeks Cywilny, Komentarz Tom I pod redakcją K. Pietrzykowskiego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 1997, s.633). Natomiast według Z. R. na podstawie reguł języka powszechnego, a także na podstawie niektórych szczególnych przepisów prawnych można najogólniej stwierdzić, że określenie to odnosi się do wszelkich uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, których poszkodowany doznał wbrew swojej woli (Z. Radwański, Zobowiązania – część ogólna, Wydanie III, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2001, s.83)

Zarówno w języku potocznym, jak i w wyrażeniach normatywnych występuje pojęcie krzywdy (np.: w KC uszczerbek typu niemajątkowego określony został mianem krzywdy, a suma pieniężna przeznaczona na złagodzenie tej krzywdy zadośćuczynieniem jako uszczerbku w dobrach niemajątkowych.

Zgodnie z treścią przepisu art. 361 § 1 KC „zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła”. Przepis ten jest wyrazem teorii zwanej w literaturze adekwatnym związkiem przyczynowym.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie oczywistym jest, iż szkoda jakiej doznał powód pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 27.02.2002 roku.

Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanej krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). W kodeksie cywilnym nie sprecyzowano pojęcia „odpowiedniej sumy” i suma ta podlega ocenie Sądu w realiach konkretnej sprawy w granicach swobodnej oceny Sądu.

Oceniając wysokość przyjętej sumy zadośćuczynienia jako „odpowiedniej” Sąd korzysta z daleko idącej swobody, nie mniej jednak nie może to być suma rażąco odbiegająca od zasądzonych w analogicznych przypadkach (wyrok SN z 11 lipca 2000 r., II CKN 1119/98, Lex nr 50884). Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 §1 KC w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazany przez kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawić jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość… (vide: wyrok SN z 22 kwietnia 1985 r., II CR 94/85). Zadośćuczynienie ma przede wszystkim mieć walor kompensacyjny, a więc jego wysokość nie może być symboliczna, lecz musi mieć jakąś wartość ekonomicznie odczuwalną, ale przy uwzględnieniu rozmiaru krzywdy musi wysokość zadośćuczynienia być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętej stopie życiowej społeczeństwa (vide : wyrok Sądu Najwyższego z 28 września 2001 roku, III CKN 427/00, Lex nr 52766). Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, w związku z czym winno być stosowne do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności, w szczególności winne być wzięte pod uwagę takie okoliczności jak nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałe następstwa zdarzenia (vide : wyrok Sądu Najwyższego z 15 lipca 1977 r. w sprawie IV CR 266/77). Dla wysokości zadośćuczynienia istotne znaczenie mają: wiek poszkodowanego, rodzaj doznanych obrażeń, nasilenie i czasokres trwania cierpień jak i skutki uszkodzenia ciała w zakresie ogólnej zdolności do życia (wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1973 r. w sprawie II CR 50/73). Sąd oceniając krzywdę bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych. Bierze się pod uwagę ból, inne dolegliwości oraz negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami psychicznymi lub następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia np. w postaci wyłączenia od normalnego życia. Sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia, wiek poszkodowanego oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626).

Sąd podziela wnioski płynące z opinii biegłych. Powód doznał w wyniku wypadku łącznie trwałego uszczerbku na zdrowiu w wielkości 25%.

Jak wynika z opinii biegłego sądowego stomatologa leczenie stomatologiczne i protetyczne nie na związku z wypadkiem.

Należy jednak pamiętać, że procentowy rozmiar trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu jest tylko jednym z kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia i nie determinuje tej kwoty bez uwzględnienia innych okoliczności, jest to tylko pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego odszkodowania (por. wyr. SN z dnia 5.10.2005 r., sygn. akt I PK 47/05, opubl. (...)).

W wyroku z dnia 20 marca 2002 r. V CKN 909/00 Sąd Najwyższy stwierdził, że przewidziana w art. 444 k.c. krzywda, za którą sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia moralne. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 k.c.

Strona pozwana likwidując szkodę powstałą u powoda wypłaciła w 2002 roku świadczenie w kwocie 6100 zł tytułem zadośćuczynienia. W świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie uznać należy, że wypłacone przez pozwanego zadośćuczynienie jest zbyt niskie i nieadekwatne do stwierdzonych u powoda uszkodzeń ciała oraz doznanych przez niego cierpień fizycznych i psychicznych.

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, jakie z uwagi na treść art. 445 KC winny być uwzględnione przy ustaleniu odpowiedniej kwoty należnej osobie poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia, a przede wszystkim powstałe u powoda obrażenia ciała, dolegliwości bólowe, konieczność bolesnych zabiegów operacyjnych, konieczność długotrwałej rekonwalescencji, pozostawanie powoda na zwolnieniu lekarskim, Sąd uznał, iż na chwilę obecną odpowiednią kwotą tytułem zadośćuczynienia należnego powodowi jest kwota 95.000zł.

Zadośćuczynienie w tej wysokości w ocenie Sądu nie jest wygórowane, a jednocześnie jest świadczeniem na tyle wymiernym ekonomicznie, aby zrekompensować powodowi jego krzywdę.

Okolicznością niesporną jest wypłacenie powodowi w 2002 roku zadośćuczynienia w kwocie 6100zł. Ponieważ było to 18 lat temu, zdaniem Sądu należy odnieść wypłaconą kwotę do minimalnego wynagrodzenie za pracę. Od 1 stycznia 2001 r. do 31 grudnia 2002 r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 760 zł (Dz.U.2000.121.1308), a więc powodowi wypłacono równowartość 8 minimalnych wynagrodzeń (6100zł : 760zł = 8).

Płaca minimalna w 2020 roku wzrosła do kwoty 1920 zł, a więc 8 minimalnych wynagrodzeń netto daje kwotę 15.360zł ( 8 x 1920zł=15.360zł).

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził na rzecz powoda zadośćuczynienie w kwocie 80.000zł odejmując od należnego zadośćuczynienia (95.000zł) już wypłacone zwaloryzowane za pomocą wskaźnika minimalnego wynagrodzenia (w przybliżeniu 15.000zł) oddalając żądanie w dalszym zakresie jako niezasadne, wygórowane jak w punkcie 2 wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 KC.

Zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego przewidzianego w art. 445 KC ma charakter bezterminowy, stąd też o przekształceniu go w zobowiązanie terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do wykonania. Z charakteru bowiem świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość jest uzależniona od oceny rozmiaru doznanej krzywdy wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje dopiero po wezwaniu dłużnika i że od tego momentu należą się odsetki za opóźnienie. Stosownie bowiem do treści przepisu art. 482 § 1 KC, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności .

Jeżeli termin świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania – to w myśl art. 455 KC, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Tak, więc w braku innych danych, co do ustalenia terminu wymagalności świadczenia, termin ten określa jednostronnie wierzyciel. Wezwanie dłużnika do wykonania ma charakter oświadczenia woli, którego złożenie uzupełnia treść istniejącego między stronami stosunku prawnego, przy czym dotychczasowe zobowiązanie bezterminowe staje się zobowiązaniem terminowym.

W judykaturze istniały rozbieżności stanowisk co do określenia daty wymagalności roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia. Zostały one omówione w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie sygn. akt I CSK 243/10, w którym jednocześnie wyrażono pogląd, że: „Terminem od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę może być w zależności od okoliczności sprawy, zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynieniu jak i dzień tego wyrokowania”. W uzasadnieniu cytowanego orzeczenia zwrócono uwagę na ugruntowane przez judykaturę stanowisko, że odsetki według stopy ustawowej należą się za samo opóźnienie w spełnieniu świadczenia i stanowią rodzaj rekompensaty typowego uszczerbku majątkowego doznanego przez wierzyciela wynikającego z pozbawienia go możliwości czerpania korzyści z należnego mu świadczenia pieniężnego. Odsetki na podstawie art. 481 KC należą się jeżeli zobowiązany nie płaci należnego zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub 455 KC. Nie sprzeciwia się temu okoliczność, że zasądzenie zadośćuczynienia jest fakultatywne, a jego wysokość zależy od oceny sądu oraz, że do zadośćuczynienia stosuje się art. 363 § 2 KC.

W ocenie Sądu Najwyższego zawartej w uzasadnieniu cytowanego wyroku jeżeli powód żąda od pozwanego zapłaty określonej kwoty tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od danego dnia, poprzedzającego dzień wyrokowania, odsetki należą się zgodnie z żądaniem, o ile zostanie wykazane, że dochodzona suma rzeczywiście należała się powodowi tytułem zadośćuczynienia od wskazanego przez niego dnia.

Należy zwrócić uwagę, że ustawa o działalności ubezpieczeniowej nakłada na ubezpieczyciela określone obowiązki (art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 123, poz. 1151 z późn. zm.). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 listopada 2009 r. sygnatura akt II CSK 257/ 09: "Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy rzeczoznawców (art. 355 § 2 k.c.) - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody. Obowiązku tego nie może przerzucić na inne podmioty, w tym uprawnionego do odszkodowania. Nie może też wyczekiwać na prawomocne rozstrzygnięcie sądu. Bierne oczekiwanie ubezpieczyciela na wynik toczącego się procesu naraża go na ryzyko popadnięcia w opóźnienie lub zwłokę w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego. Rolą sądu w ewentualnym procesie może być jedynie kontrola prawidłowości ustalenia przez ubezpieczyciela wysokości odszkodowania (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 10 stycznia 2000 r., III CKN 1105/98, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 134, z dnia 19 września 2002 r. V CKN 1134/2000, niepubl. i z dnia 15 lipca 2004 r., V CK 640/03, niepubl.).

Na podstawie art. 481 KC w zw. z art. 817 § 1 KC Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda ustawowe odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego zgodnie z żądaniem. Szkoda zgłoszona była pismem - wezwanie pozwanego do zapłaty z 31.07.2019 roku, pozwany odpowiedział pismem z 01.10.2019 roku odmawiając wypłaty świadczenia, a więc uzasadnione jest zasądzenie odsetek od dnia 02.10.2019 roku.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis artykułu 100 KPC, zgodnie z treścią którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

W niniejszej sprawie powód wygrał sprawę w 66,66% i w takiej części pozwany powinien ponieść koszty procesu.

Zgodnie z treścią art. 83 ust 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113.

Natomiast w myśl art. 113 ustęp 1 w/w ustawy kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Mając powyższe na uwadze Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 3.999,60zł tytułem brakującej opłaty od pozwu od uiszczenia, której powód został zwolniony.

Wszystkie koszty w sprawie wyniosły 18367,71zł (6000zł + 1533,71zł + 5417zł + 5417zł=18367,71zł) z czego pozwany zobowiązany jest ponieść 12.243,91zł (18367,71zł x 66,66%=12.243,91zł) a już zobowiązany jest ponieść 9416,60zł (5417zł + 3999,60zł = 9416,60zł) to pozwany zobowiązany jest jeszcze zapłacić powodowi kwotę 2.827,31zł (12.243,91zł - 9416,60zł = 2.827,31zł) i taką też kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Zarządzenie: Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.