Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 27/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2021 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. C.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki J. C. kwotę 62 288,00 zł (sześćdziesiąt dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt osiem złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo o odsetki ustawowe za opóźnienie w pozostałej części;

3.  umarza postępowanie w pozostałej części wobec cofnięcia pozwu;

4.  koszty zastępstwa prawnego między stronami wzajemnie znosi;

5.  ściąga z roszczenia zasądzonego powódce J. C. w pkt 1 wyroku na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7 965,28 zł (siedem tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt pięć złotych 28/100) tytułem części brakujących kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 8 629,04 zł (osiem tysięcy sześćset dwadzieścia dziewięć złotych 4/100) tytułem części brakujących kosztów procesu.

Sygn. akt I C 27/18

UZASADNIENIE

J. C. wniosła pozew przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...) w B., w którym zażądała zasądzenia na swoją rzecz kwoty 120 000,00 zł tytułem odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości i ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości
z uwagi na utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego
na swoją rzecz kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu.

W piśmie procesowym z 13 grudnia 2020 r. pełnomocnik powódki ograniczył powództwo do kwoty 62 288,00 zł, ale wniósł o jej zasądzenie
z odsetkami od dnia następującego po upływie terminu wynikającego z wezwania z 6 grudnia 2017 r. Wniósł także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu.

W piśmie procesowym z dnia 17 grudnia 2020 r. pełnomocnik powódki wniósł o zasądzenie odsetek od 15 stycznia 2018 r.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa po jego sprecyzowaniu i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

J. C. jest właścicielką nieruchomości położonej w O., gmina Ł., oznaczonej numerem działki (...), o powierzchni 0,1700 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku prowadzona jest księga wieczysta (...). Ponadto powódka jest właścicielką nieruchomości położonej w O., gmina Ł., oznaczonej numerem działki (...), o powierzchni 0,1923 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku prowadzona jest księga wieczysta (...), (dowód: odpis z księgi wieczystej - k. 15 - 17; decyzja - k. 12; wynik analizy - k. 13; mapa - k. 9; opinia pisemna biegłego J. O. - k. 63 - 76) .

Działka o numerze (...) ma szerokość 26 m. Położona jest przy drodze asfaltowej. W części południowej przy granicy z działką o numerze (...) znajduje się budynek gospodarczy parterowy, o konstrukcji tradycyjnej, wybudowany
w 1955 r. a następnie modernizowany. Jest on murowany, posiada dach kryty blachą, podłogi z terakoty i betonu, okna z PCV. Jego stan techniczny jest zadawalający. Działka o numerze (...) ma szerokość 35 m. Położona jest przy drodze asfaltowej. W jej południowej części znajduje się budynek mieszkalny.
Na gruncie znajduje się przyłącze elektryczne i wodociągowe oraz zrzut ścieków do szamba. Parterowy budynek mieszkalny ma poddasze niemieszkalne. Są w nim 3 pokoje, korytarz, kuchnia i łazienka z WC. Ściany są murowane z cegły, stropy i schody są drewniane, dach konstrukcji drewnianej, kryty gontem papowym.
Na podłogach w pokojach znajdują się deski, na korytarzu i w kuchni beton, zaś w łazience terakota. Stolarka jest drewniana i kompletna. Wykończenie wewnętrzne jest otynkowane, w łazienne znajduje się glazura. Elewację jest cegły licowanej. Budynek posiada instalacje elektryczną, wodno-kanalizacyjną oraz centralnego ogrzewania. Budynek został zbudowany w latach 30. XX w. Powierzchnia użytkowa parteru wynosi 85,73 m 2 . Stan techniczny jest dobry,
(dowód: opinia pisemna firmy (...) - k. 100 - 129; opinia pisemna biegłego J. O. - k. 63 - 76) .

W dniu 25 października 2016 r. Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r.
w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

- zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)w podobszarze B:

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne) .

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji
o warunkach zabudowy;

a) w podobszarze B:

- zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne) .

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a) w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b) w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne) .

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. (podobszar A), na którym obowiązuje wyżej wymieniona uchwała, (bezsporne) .

Wprowadzenie uchwałą Sejmiku Województwa (...) obszaru ograniczonego użytkowania i ograniczenia związane z uciążliwością
w korzystaniu z nieruchomości przez konieczność znoszenia hałasu lotniska zmniejszyły wartość działki o numerze (...) o kwotę 23 502,00 zł, a wartość działki o numerze (...) o 20 486,00 zł,
(dowód: opinia pisemna biegłego J. O. - k. 63 - 76) .

Na działkach należących do powódki, na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. może dochodzić do przekroczenia norm hałasu w dzień
i w nocy. Budynek mieszkalny przed wejściem w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) nr (...) był w zasadzie dostatecznie wyciszony zgodnie z normami prawa budowlanego. Wymianie podlegałoby jedynie jedno okno w fasadzie na parterze. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w tym budynku należy zwiększyć izolacyjność akustyczną w 4 pokojach. Konieczna jest wymiana 7 okien o łącznej powierzchni około 14 m ( 2) ,
o wskaźnikach izolacyjności akustycznej R A2 na poziomie 29, 31, 29, 29, 28 dB. Wymagana wartość wskaźnika R A2 dotyczy zestawu okiennego w całości (szklenie plus rama). W przypadku stosowania okien z nawietrzakami powietrza wymagana wartość wskaźnika R A2 dotyczy zestawu w całości łącznie z nawietrzakiem. Wymagana izolacyjność akustyczna przegród zewnętrznych w przedmiotowym budynku wynosiła przed wprowadzeniem OOU R’ A2 ≥ 23 dB w pokojach oraz R’ A2 ≥ 20 dB w wydzielonej kuchni oraz po wprowadzeniu OOU R’ A2 ≥ 33 dB w pokojach oraz R’ A2 ≥ 28 dB w wydzielonej kuchni. Izolacyjność akustyczna układu strop plus poddasze nieużytkowe plus dach jest wystarczająca i nie wymaga pod względem akustycznym adaptacji w celu spełnienia wymagań dla budynków w OOU wokół lotniska wojskowego Ł.. Ze względu na ochronę akustyczną przed przenikaniem hałasu z zewnątrz budynku, rolę przegrody zewnętrznej zamykającej wszystkie pomieszczenia mieszkalne od góry pełni układ stropu nad parterem łącznie z poddaszem nieużytkowym i dachem. Strop nad parterem wykonany jest na konstrukcji drewnianej z wypełnieniem przestrzeni między belkowych za pomocą polepy na deskowaniu, z tynkiem glinianym na trzcinie
i kasetonami styropianowymi od dołu,
(dowód: opinia pisemna firmy (...) - k. 100 - 129 wraz z opinią uzupełniającą - k. 193 - 195; opinia pisemna biegłego K. N. - k. 209 - 232) .

Wartość robót w budynku mieszkalnym, które miałyby go doprowadzić
go do stanu normatywnego przed wprowadzeniem OOU, wynosi 1 348,78 zł,
a wartość całości robót niezbędnych do utrzymania odpowiedniego klimatu akustycznego w przedmiotowym budynku - 19 660,15 zł. Różnica obu tych kwot daje w zaokrągleniu kwotę 18 300,00 zł,
(dowód: opinia pisemna biegłego K. N. - k. 209 - 232) .

Powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania za zmniejszenie wartości powyżej opisanych nieruchomości i odszkodowania tytułem kosztów koniecznych do zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego budynku. Pismem z 14 grudnia 2017 r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania, (dowód: pismo - k. 23) .

Powyższy stan faktyczny częściowo jest bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana.

Sąd ustalił: że na działkach powódki, na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu
w dzień i w nocy; że budynek znajdujący się na działce o nr (...) był prawie dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie kolejnej uchwały (konieczność wymiany 1 okna); zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego przed i po wprowadzeniu OOU; wartość tych robót i utratę wartości działek - w oparciu o opinię biegłych i firmy (...). Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione, a także w pełni z sobą korelują i wzajemnie
się uzupełniają. Opinie te zostały sporządzone w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli szczegółowo opisali stan nieruchomości, a także dokonali stosownych obliczeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności
są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię biegłego ds. wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powódka poniosła szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu ich wartości, ponieważ znajdują się one
w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Mając na uwadze przepisy powoływanej wcześnie ustawy powódka
nie może dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem
ma ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne w niniejszej sprawie jest również
i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powódki należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku jej wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana są działki powódki, doznała ona szkody obejmującej obniżenie wartości nieruchomości.
W tym miejscu należy zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym
i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza
ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, Lex 756606
i z 17 czerwca 2010 r., I ACa 772/09, Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie zmuszony znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje,
np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r.,
I ACa 884/10, Lex 756735). Działki powódki znajdują się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłym,
że wartość rynkowa obu działek uległa obniżeniu o łączną kwotę 43 988,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powódki, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powódki, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia
w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynienia
się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania. Koszty zapewnienia właściwego klimatu akustycznego budynku są uszczerbkiem bezpośrednio związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania.

Budynek należący o powódki jest przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe
i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej polegającej na ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
. Z opinii firmy (...) wynika,
że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty - pod odliczeniu kosztów doprowadzających budynek
do stanu normatywnego sprzed OOU - wynosi ostatecznie 18 300,00 zł.

Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. Odpowiedź na pozew jest datowana na dzień 13 lutego 2018, zatem od dnia następnego pozwany pozostaje w zwłoce.

Sąd powództwo o odsetki w pozostałej części oddalił, o czym orzekł,
jak w pkt 2 wyroku, gdyż w aktach sprawy brak jest wezwania powódki z 6 grudnia 2017 r, zatem nie można ustalić, jakiej kwoty i z jakiego tytułu powódka żądała od pozwanego przed wytoczeniem powództwa.

Powódka ograniczyła swoje żądanie i dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku, na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 i 4 k.p.c., gdyż takie ograniczenie żądania należy traktować jak cofnięcie pozwu wraz z zrzeczeniem się roszczenie, które zdaniem Sądu było zgodne z prawem, nie miało na celu obejście prawa i było zgodne z zasadami współżycia społecznego.

O kosztach zastępstwa prawnego Sąd orzekł, jak w pkt 4 wyroku,
na podstawie art. 100 k.p.c., gdyż strony w zasadzie wygrały i przegrały sprawę w takim samym zakresie (powódka wygrała sprawę w 52 %, zaś przegrała w 48 %).

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 5 i 6 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2020 roku, poz. 755) w zw. z art. 100 k.p.c. Na brakujące koszty procesu w łącznej kwocie 16 594,32 składa się nieuiszczona opłata stosunkowa od pozwu w wysokości 6 000,00 zł oraz brakujące zaliczki na koszty opinii
w łącznej kwocie 10 594,32 zł (2 626,25 zł plus 5 896,50 zł plus 2 071,57 zł).
W związku z tym, że pozwany przegrał sprawę w 52 %, to należy stwierdzić,
że musi pokryć brakujące koszty do wysokości 8 629,04 zł; resztę kosztów
w wysokości 7 965,28 zł musi pokryć powódka.