Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 273/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 22 października 2021 roku wydany w sprawie II K8/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. przepisów art. 4, 7, 410 i 414 § 1 pkt 1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, polegającej na:

a) nieuzasadnionej odmowie dania wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego i uznaniu, że zgromadzony i poddany ocenie materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że zakwestionowane przez organy podatkowe transakcje nigdy nie miały miejsca, w związku z czym faktury ich dotyczące nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń gospodarczych,

b) bezpodstawnym uznaniu, iż faktura VAT nr (...) r. na kwotę 28 500,00 zł wystawiona na rzecz E. K. nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego, podczas gdy oskarżony w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w postępowaniu pod sygn. akt XII GC 554/15 udowodnił zarzut potrącenia, zaś powództwo przeciwko oskarżonemu zostało oddalone, co przesądza o fakcie odzwierciedlenia w fakturze VAT nr (...) rzeczywistego zdarzenia gospodarczego,

c) bezpodstawnej odmowie wiary wyjaśnieniom oskarżonego co do sposobu nawiązania współpracy z (...) Inwestycje czy (...) oraz przebiegu współpracy stron oraz formy dokonywania rozliczeń (transakcje gotówkowe), jak również uznanie za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonego o przekazywaniu jednej z faktur firmy (...) w biurze rachunkowym, tym samym bezkrytyczne zaakceptowanie przez Sąd twierdzeń organu podatkowego, iż faktury wystawione przez (...) Inwestycje i (...) mają nie odzwierciedlać rzeczywistych zdarzeń gospodarczych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym również z uwzględnieniem zasad logiki i doświadczenia życiowego, nie daje najmniejszych nawet podstaw do uznania, że oceniając zgromadzone dowody Sąd I instancji naruszył reguły określone w art. 4 kpk, 7 kpk czy 410 kpk. Sąd Rejonowy w sposób wręcz drobiazgowy przeanalizował zebrane w sprawie dowody, nie pomijając żadnego z tych dowodów, które mogłyby mieć dla rozstrzygnięcia tej sprawy jakiekolwiek znaczenie, a ze stanowiskiem Sądu meriti w zakresie, w jakim odmówił wiary wyjaśnieniom oskarżonego, należycie przy tym uzasadnionym, należy w pełni się zgodzić.

W szczególności za całkowicie chybiony należy uznać zarzut bezpodstawnego uznania przez Sąd Rejonowy, iż faktura VAT nr (...) na kwotę 28.500 złotych wystawiona na E. K. jako odbiorcę nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego. Skarżący jako okoliczność potwierdzającą, iż nie jest to faktura fikcyjna wskazał, iż oskarżony w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi pod sygnaturą XII GC 554/15 udowodnił zarzut potrącenia, zaś powództwo przeciwko niemu zostało oddalone, co jego zdaniem przesądza o fakcie odzwierciedlenia w fakturze VAT nr (...) rzeczywistego zdarzenia gospodarczego. Okoliczność podnoszona przez obrońcę oskarżonego nie ma jednak jakiegokolwiek odzwierciedlenia w rzeczywistości. Z uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi wydanego w sprawie XII GC 554/15 wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że powodem oddalenia powództwa przeciwko oskarżonemu w tej sprawie wcale nie było skuteczne zgłoszenie zarzutu potrącenia przez S. M., lecz nieudowodnienie przez stronę powodową, że E. K. wykonał prace, do których wykonania zobowiązał się w umowie zawartej z oskarżonym. Nie dziwi więc, że Sąd meriti nie wziął w ogóle pod uwagę rozstrzygnięcia w sprawie XII GC 554/15. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż w uzasadnieniu tego wyroku w ogóle nie pojawia się kwestia wystawienia przez oskarżonego faktury VAT nr (...) na kwotę 28.500 złotych, choć przecież w interesie oskarżonego leżało podniesienie tej okoliczności. Mało tego, jak wynika z uzasadnienia tego orzeczenia w dniu 31 lipca 2015 roku oskarżony złożył pismo procesowe, w którym zgłosił zarzut potrącenia kwoty 1.169,40 zł tytułem kary umownej za opóźnienie w realizacji umowy oraz kwoty 10.000 złotych tytułem zastępczego wykonania przedmiotu umowy. Tymczasem zarzut ten pozostawał w całkowitej sprzeczności z treścią faktury nr (...). A zatem dowód wskazany przez skarżącego w apelacji nie tylko nie przemawia za tym, iż faktura nr (...).2013 odzwierciedla faktyczne zdarzenie gospodarcze, ale wręcz w jeszcze większym stopniu przemawia za słusznością stanowiska Sądu Rejonowego, iż jest to faktura fikcyjna, a w związku z tym wyjaśnienia oskarżonego twierdzącego inaczej nie zasługują na uznanie ich za wiarygodne. Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku przedstawił zarazem i to w sposób w pełni przekonujący argumenty przemawiające za stanowiskiem, iż opisana wyżej faktura nie miała odzwierciedlenia w rzeczywistych zdarzeniach gospodarczych. Chodziło w tym wypadku nie tylko o treść zeznań samego E. K., ale także okoliczność, że faktura ta została wystawiona po upływie kilku lat po wykonaniu prac z lat 2009 - 2010 i to w momencie, gdy komornik przeprowadzał egzekucję z majątku oskarżonego. Obrońca oskarżonego w swojej apelacji w ogóle nie odniósł się do tych okoliczności, powołując się jedynie na rozstrzygnięcie w sprawie XII GC 554/15 i jego uzasadnienie, które - jak już wyżej wskazano - nie tylko nie potwierdza tezy skarżącego, ale wręcz dodatkowo przemawia za zasadnością stanowiska Sądu meriti.

Jeżeli zaś chodzi o zakwestionowane faktury VAT wystawione przez (...) Inwestycje i (...), to podkreślenia wymaga, że w uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy przedstawił w sposób niezwykle drobiazgowy cały szereg przesłanek nie pozostawiających wątpliwości, iż faktury te nie przedstawiały faktycznych zdarzeń gospodarczych, a wyjaśnienia oskarżonego w tej części nie zasługują na uznanie ich za wiarygodne. Jak słusznie zauważył Sąd meriti oskarżony nie zaprzeczał szeregu okolicznościom, które ocenione w kontekście zasad logiki i doświadczenia życiowego w pełni wskazywały, iż faktury te były fikcyjne. Wskazać tu należy przede wszystkim na brak jakiejkolwiek dokumentacji potwierdzającej wykonanie prac przez te firmy, brak jakiejkolwiek korespondencji oskarżonego z tym podmiotami, niedysponowanie przez S. M. żadnymi namiarami na te firmy, brak wpłat w formie przelewu bankowego wbrew zapisom umów, brak potrąceń kaucji czy wypłat z rachunków bankowych oskarżonego kwot zapisanych na fakturach czy choćby do nich zbliżonych, niezgłoszenie wbrew zapisom umowy generalnemu wykonawcy zatrudnienia tych podwykonawców, przy jednoczesnym dokonaniu takiego zgłoszenia w przypadku innego podwykonawcy, brak wiedzy ze strony generalnego wykonawcy i pracowników na budowie o jakichkolwiek działaniach (...) Inwestycje i (...), czy też niezgłoszenie przez oskarżonego wątpliwości co do ustaleń organów podatkowych odnośnie tych firm, takich jak fikcyjność adresów, brak deklaracji podatkowych, brak możliwości skontaktowania się z kimkolwiek z tych firm. Sąd Rejonowy słusznie przy tym zwrócił również uwagę, że współpraca z firmą (...) była rozciągnięta w czasie a transakcje miały opiewać na bardzo dużą sumę 340.000 złotych, jak też że nielogicznie brzmi wersja oskarżonego co do sposobu nawiązania przez niego współpracy z tymi podwykonawcami uwzględniając ówczesną pozycję rynkową oskarżonego, a więc za pośrednictwem strony internetowej i brak działań sprawdzających rzetelność tych firm. Za istotną należy również uznać sprzeczność wyjaśnień oskarżonego z i zeznaniami świadków co do przekazania jednej z faktur VAT (...) w biurze rachunkowym. Wszystkie te okoliczności bez wątpienia tworzą zamkniętą, logiczną całość, nie pozostawiającą nawet cienia wątpliwości, iż faktury wystawione przez (...) i (...) Inwestycje były fikcyjne, a wyjaśnienia oskarżonego zaprzeczające temu, nie zasługują na uznanie ich za wiarygodne. Argumenty przedstawione przez skarżącego w apelacji zaprzeczające stanowisku Sądu Rejonowego w żadnym razie nie zasługują na uwzględnienie, stanowiąc jedynie nieskuteczną z nim polemikę. Okoliczność, że oskarżony był w tamtym czasie prężnym przedsiębiorcą, posiadającym znaczne zasoby gotówki, czy też treść wpisu (...) dotyczącego (...), jak również fakt niezgłoszenia przez oskarżonego i J. J. dalszego podwykonawcy tego ostatniego, w żadnym razie nie mogą być uznane za podważające argumentację Sądu I instancji. W tym kontekście należy w szczególności wspomnieć o łącznej kwocie na fakturach wystawionych przez (...) i braku jakichkolwiek przesłanek wskazujących na ich wypłacenie, a także o braku jakiejkolwiek możliwości dotarcia do wskazanych firm. Nie można też zapominać, że B. O. był dopiero dalszym podwykonawcą J. J.. Również typowo polemiczne zarzuty, iż dla pracowników na budowie nie ma znaczenia formalna nazwa przedsiębiorstwa, które zatrudnia pozostałych pracowników, czy też że niemożność nawiązania kontaktu z przedstawicielami (...) Inwestycje oraz że nienawiązanie w marcu 2015r. przez oskarżonego kontaktu z D. D. (1) z firmy (...), jak również niezgłoszenie tych podwykonawców generalnemu wykonawcy, nie mogą świadczyć o niewiarygodności spójnych i logicznych wyjaśnień oskarżonego o współpracy z tymi podmiotami, w żadnym razie nie mogą przeczyć rozważaniom Sądu Rejonowego odnośnie fikcyjności faktur VAT, w których wymieniono te firmy. Jeszcze raz podkreślenia wymaga, że Sąd meriti w sposób wręcz drobiazgowy przeanalizował materiał dowodowy w tym zakresie i przedstawił cały szereg okoliczności, tworzących logiczną całość nie pozostawiającą wątpliwości, iż faktycznie faktury te były fikcyjne, a tym samym wyjaśnienia oskarżonego zaprzeczające tej okoliczności nie mogą być uznane za wiarygodne. Zarzuty podniesione w tym zakresie przez skarżącego w żadnym razie nie zasługiwały na uwzględnienie.

Reasumując w świetle powyższych rozważań zarzut obrazy przepisów postępowania podniesiony w apelacji należało uznać za całkowicie chybiony. Sąd Rejonowy nie naruszył wskazanych w zarzutach przepisów prawa procesowego. Można w tym wypadku mówić o wręcz o wzorcowym procedowaniu w tej sprawie i wzorcowej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, czyli w istocie o jego zmianę i uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek niezasadny z uwagi na bezpodstawność zarzutu

3.2.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mający wpływ na jego treść, będący konsekwencją naruszenia prawa procesowego - polegający na bezzasadnym przyjęciu, iż zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona zarzucanego mu czynu przy błędnym i mylnym ustaleniu Sądu I instancji sposobu, w jaki miał to uczynić, pomimo że całościowo i prawidłowo oceniony materiał dowodowy wyklucza taką konstatację i prowadzi do ustalenia, iż oskarżony współpracował z (...) Inwestycje, (...) D. D. (2), jak również E. K., zatem zakwestionowane przez organ podatkowy faktury w istocie odzwierciedlają rzeczywiste zdarzenia gospodarcze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak wynika z wcześniejszych obszernych rozważań zarzut obrazy przepisów postępowania okazał się bezpodstawny. W szczególności podkreślenia wymaga, że Sąd dokonał prawidłowej, zgodnej z wymogami art. 7 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Nie pominął jakiegokolwiek dowodu mogącego mieć dla rozstrzygnięcia tej sprawy znaczenie, a wszystkie dowody zostały ocenione również w kontekście zasad logiki i doświadczenia życiowego. W związku z tym nie można mieć zastrzeżeń do prawidłowości poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych opartych w pełnym zakresie na słusznie uznanych za wiarygodne dowodach. W szczególności w świetle zgromadzonych dowodów nie ma wątpliwości co do prawidłowości ustaleń, iż deklaracje VAT za poszczególne kwartały 2013 roku nie odpowiadały rzeczywistemu stanowi rzeczy, ujmowały wydatki, które faktycznie nie zostały poniesione. Dotyczyło to w faktur VAT wystawionych na podmioty wskazane w zarzucie. Tym samym zarzut błędu w ustaleniach faktycznych okazał się całkowicie chybiony.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, czyli w istocie o jego zmianę i uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek niezasadny z uwagi na bezpodstawność zarzutu

3.3.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary grzywny orzeczonej wobec oskarżonego 120 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych, wobec braku uprzedniej karalności oskarżonego w odniesieniu do przestępstw lub wykroczeń skarbowych, jak i wieloletniego prowadzenia działalności gospodarczej, w tym w formie spółek handlowych oraz rzetelnego opłacania na przestrzeni lat swych zobowiązań podatkowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary należy uznać za całkowicie bezpodstawny. Okoliczność, iż oskarżony nie był wcześniej karany za przestępstwa i wykroczenia skarbowe, jak również fakt, iż przez wiele lat prowadził działalność gospodarczą i regulował zobowiązania w żądnym razie nie daje podstawy do uznania kary grzywny w ilości 120 stawek dziennych za surową, a tym bardziej w stopniu rażącym. Podkreślenia wymaga, że oskarżony był wcześniej kilkakrotnie karany za innego rodzaju przestępstwa, a wysokość uszczuplonego podatku jest bardzo wysoka. W tej sytuacji orzeczoną karę grzywny należy uznać za wręcz łagodną, na co wpływ w dużej mierze miało właśnie wskazywana w zarzucie niekaralność S. M. za czyny dotyczące naruszenia obowiązków podatnika, którą to okoliczność Sąd I instancji wymienił wśród okoliczności łagodzących. Nie ma też najmniejszych nawet podstaw do kwestionowania rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego o ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych. Biorąc pod uwagę dochody oskarżonego i posiadany przez niego majątek, jak również fakt, że nie ma on nikogo na utrzymaniu, a także wymiar minimalny jednej stawki dziennej grzywny, którą można było orzec za przestępstwo skarbowe, ustalenie jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych w żadnym razie nie jawi się jako rozstrzygnięcie rażąco surowe. A zatem również zarzut rażącej surowości orzeczonej kary grzywny okazał się całkowicie chybiony.

Wniosek

niewyartykułowany wprost wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu łagodniejszej kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek niezasadny z uwagi na bezpodstawność zarzutu

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 22 października 2021 roku wydany w sprawie II K 8/20

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wszystkie podniesione w apelacji zarzuty okazały się bezzasadne. Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, ani też błędu w ustaleniach faktycznych, zaś orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny nie można uznać za rażąco surową. We wcześniejszej części uzasadnienia szczegółowo wskazano, dlaczego wszystkie podniesione w apelacji zarzuty okazały się chybione. W świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, które okazały się w pełni prawidłowe, nie ma najmniejszych wątpliwości, że S. M. wyczerpał swoim zachowaniem wszystkie znamiona przestępstwa skarbowego z art. 56 § 2 kks w zw. z art. 6 § 2 kks. Jednocześnie w sprawie tej nie wystąpiły jakiegokolwiek uchybienia, które należało uwzględnić z urzędu. Wobec braku jakichkolwiek przesłanek uzasadniających wzruszenie zaskarżonego wyroku w jakikolwiek sposób, orzeczenie to należało utrzymać w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

W związku z nieuwzględnieniem apelacji obrońcy oskarżonej na podstawie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks Sąd Okręgowy zasądził od S. M. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1200 złotych tytułem opłaty za II instancję oraz kwotę 20 złotych tytułem zwrotu poniesionych w toku postępowania odwoławczego wydatków, nie znajdując podstaw do zwolnienia go z obowiązku uiszczenia wskazanych wyżej kwot.

7.  PODPIS