Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

stażysta Beata Wilkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 606/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 25 czerwca 2020 r. sygn. akt II K 886/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

W apelacji oskarżyciela publicznego – błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku wyrażający się w niesłusznym przyjęciu, że czyn oskarżonego wyczerpał znamiona wyłącznie występku z art. 284 § 2 k.k., w sytuacji, gdy prawidłowa ocena zebranych dowodów daje podstawę do przyjęcia, że J. B. jednym czynem nie tylko przywłaszczył powierzoną mu rzecz ruchomą lecz także w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Grupę A. Sp. z 0.0. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 100 000 złotych za pomocą wprowadzenia spółki w błąd co do tego, że koparka stanowi jego własność, jest wolna od wad prawnych oraz obciążeń na rzecz osób trzecich, które to zachowanie winno być kumulatywnie kwalifikowane z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k

W apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) SA – obrazy prawa materialnego, tj. art. 46 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie i nie orzeczenie środka kompensacyjnego obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) SA mimo skazania oskarżonego i złożenia takiego wniosku przez pełnomocnika tego oskarżyciela posiłkowego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obu apelacji należało uznać za w pełni słuszne. Z niewiadomych i niewyjaśnionych w pisemnym uzasadnieniu przyczyn Sąd I instancji uznał, że choć oskarżony w pełni świadom faktu, iż nie jest właścicielem koparki, przywłaszczył ją i sprzedał Grupie (...) sp. z o.o., to nie doprowadził nabywcy do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, mimo iż wbrew zapewnieniom nie był jej właścicielem, a przedmiot sprzedaży był obciążony wadą prawną – prawem własności (...) SA. Rozporządzenie przez Grupę (...) sp. z o.o. mieniem – ceną nabycia - należało uznać za niekorzystne, bowiem za co najmniej wątpliwe należy uznać przejście na nich prawa własności nabytej koparki, jako że nie można od zbywcy nabyć więcej, niż on sam ma, więc nie można nabyć własności od niewłaściciela. Dlatego w sytuacji niekwestionowanych przez nikogo ustaleń, że oskarżony J. B. popełnił jeden czyn, polegający na tym, że oszukańczo zapewniając o prawie dysponowania koparką sprzedał tę przywłaszczoną uprzednio rzecz należało uznać, że swym zachowaniem wypełnił kumulatywnie znamiona przywłaszczenia powierzonej mu w ramach umowy leasingu rzeczy oraz oszustwa na szkodę nabywcy.

Sąd I instancji, mimo iż uznał działanie oskarżonego na szkodę (...) SA, zaś w aktach sprawy na k. 97 znajdował się wniosek pełnomocnika tego pokrzywdzonego/oskarżyciela posiłkowego o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, nie orzekł od oskarżonego tego środka kompensacyjnego, mimo iż art. 46 § 1 kk taki obowiązek nań nakładał. Dlatego też zarzut apelacji pełnomocnika tego oskarżyciela posiłkowego był w pełni zasadny.

Wniosek

Apelacja oskarżyciela publicznego – o zmianę zaskarżonego wyroku przez:

- uznanie, iż J. B. w ramach postawionych zarzutów jest winnym tego, że w dniu 30 sierpnia 2017 roku w K., woj. (...), przywłaszczył powierzoną mu rzecz ruchomą w postaci koparki kołowej (...) o numerze seryjnym (...) wartości 170 000 złotych, użytkowanej na podstawie umowy leasingowej nr (...) zawartej w dniu 13.06.2016 r. z (...) S.A. na szkodę wymienionego funduszu, w ten sposób, że sprzedał ją jako własną Grupie (...) Sp. z o.o. za kwotę 100 000 złotych, czym jednocześnie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Grupę (...) Sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wymienionej wyżej kwocie za pomocą wprowadzenia spółki w błąd co do co do tego, że koparka stanowi jego własność, jest wolna od wad prawnych oraz obciążeń na rzecz osób trzecich, tj. czyn z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

- wskazanie, iż podstawą wymiaru kary jest art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k.

Apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) SA – o zmianę wyroku poprzez orzeczenie od oskarżonego na rzecz tego oskarżyciela posiłkowego środka kompensacyjnego naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty pieniężnej odpowiadającej szkodzie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W sytuacji uznania zarzutu apelacji oskarżyciela publicznego za zasadny należało dokonać zmiany tak opisu przypisanego oskarżonemu wyroku poprzez jego uzupełnienie o znamiona występku oszustwa (jak w zarzucie aktu oskarżenia), jak i kwalifikacji prawnej tego czynu – na postulowaną kumulatywną kwalifikację z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Podobnie uznanie za zasadny zarzutu apelacji pełnomocnika oskarżyciela (...) SA skutkować musiało zmianą wyroku poprzez jego uzupełnienie zgodnie z wnioskiem o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody. Skarżący podkreślał, że w aktach sprawy znajdują się dokumenty, dotyczące wartości przedmiotu wykonawczego czynu zabronionego, czyli przedmiotu leasingu i wskazywał, że w przypadku, gdyby zdaniem Sądu dokumenty te były niewystarczające, Sąd mógł z urzędu przeprowadzić w tym zakresie uzupełniające dowody. Akceptując to stanowisko Sąd uznał, że choć w dacie zawierania umowy leasingu jej strony określiły wartość przedmiotu umowy na 170 tys. zł, to w dacie czynu strony drugiej, późniejszej umowy – sprzedaży, określiły wartość jej przedmiotu na 100 tys. zł. Akceptując powszechnie znaną okoliczność, że rzeczy ruchome generalnie z upływem czasu i ich zużyciem tracą wartość, a nie znajdując w aktach sprawy dowodów, wskazujących na świadome zaniżenie wartości koparki, w szczególności gdy strony nie podnosiły w tym zakresie zastrzeżeń (i nie znajdując podstaw, by powziąć w tym zakresie jakiekolwiek wątpliwości i przeprowadzać z urzędu dodatkowych dowodów), Sąd stwierdził, że w dacie czynu wartość koparki wynosiła tyle, za ile została ona sprzedana, a więc należało orzec tę kwotę tytułem odszkodowania jako odpowiadającą wysokości szkody.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Rzeczywista wartość przywłaszczonego mienia

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Wobec ustalenia wysokości szkody w dacie czynu jak wyżej na kwotę 100 tys. zł należało również w opisie czynu dokonać zmiany w zakresie wartości przywłaszczonego mienia.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok wbrew brzmieniu apelacji Prokuratora nie został zaskarżony w całości, bowiem nie kwestionował on rozstrzygnięcia o sprawstwie oskarżonego w zakresie postąpienia z przedmiotem wykonawczym czynu, wymiaru kary i środków probacyjnych ani rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Sąd w całości uwzględnił wnioski obu apelacji, dokonując postulowanych zmian, nie był więc uprawniony, by rozstrzygać o utrzymaniu wyroku w mocy w jakiejkolwiek innej części – aczkolwiek stwierdzenie, że Sąd nie utrzymał w mocy tego wyroku w żadnej części mogłoby sugerować, że nic z tego wyroku się nie ostało, co nie odpowiadałoby prawdzie.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy nie wydawał orzeczenia u otrzymaniu jakiejkolwiek zaskarżonej jego części w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Opis czynu, wartość przedmiotu wykonawczego czynu, kwalifikacja prawna czynu, orzeczenie środka kompensacyjnego obowiązku naprawienia szkody

Zwięźle o powodach zmiany

Jak we wcześniejszych rubrykach tabelki

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II i III

Zgodnie z art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk wobec uwzględnienia apelacji wniesionych na niekorzyść oskarżonego należało go obciążyć kosztami procesu, w tym kosztami sądowymi i wydatkami stron. Pełnomocnik skarżącego (...) SA o zasądzenie takich wydatków nie wnosił, wniosek taki złożył pełnomocnik Grupy (...) sp. z o.o. Uwzględnieniu mógł ulec jedynie jego wniosek o zasądzenie zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym, bowiem złożony do Sądu Okręgowego wniosek o zasądzenie tych wydatków za wcześniejsze postępowanie dotyczył tego, o czym już orzeczono (w wyroku I instancji), a więc jego rozpoznawanie naruszyłoby powagę rzeczy osądzonej. Pełnomocnik zawnioskował o zasądzenie kosztów zastępstwa wg złożonych faktur po 615 zł za oba terminy rozprawy odwoławczej. Należność wg norm przepisanych przed Sądem Okręgowym jako sądem odwoławczym za pełnomocnika z wyboru to za dwa terminy kwota 1008 zł (840 zł za pierwszy termin + 20% za drugi). Wnioskowane wydatki w łącznej kwocie 1230 zł nieznacznie tylko tę kwotę przewyższały i choć nakład pracy pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym nie był znaczny, jako że ograniczył się do złożenia afirmacyjnej odpowiedzi na apelację prokuratora z wnioskiem o orzeczenie o dowodach rzeczowych – do czego właściwy jest Sąd I instancji (sam mimo wykluczenia przez Sąd Grupy (...) sp. z o.o. z grona pokrzywdzonych wyroku nie zaskarżając, choć i popierając tę apelację argumentował trochę jej wbrew, wskazując na niższą niż przyjął Prokurator wartość przedmiotu wykonawczego czynu, a trochę ponad, wskazując na potrzebę orzeczenia wyższej niż zaakceptował Prokurator kary), jak też do dwukrotnego złożenia wniosku o koszty. Mimo to jednak Sąd Okręgowy uznał, że brak jest dostatecznych powodów by uznać, że żądanie przewyższające ustawowe minimum o ok. 200 zł jest rażąco wygórowane i by zachodziła zdecydowana konieczność ingerencji w treść umowy między stroną a jej fachowym pełnomocnikiem.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina/opis czynu, kwalifikacja prawna czynu, podstawa wymiaru kary

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Brak orzeczenia o środku kompensacyjnym

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana