Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z UZASADNIENIEM

Sygn. akt: VIIIK 13/20

( poprzednio II K 409/19)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2020 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ewa Lemanowicz - Pawlak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Pietrzak

w obecności Prokuratora Prokuratury (...) H. K.

po rozpoznaniu w dniach 10.05.2019r., 12.06.2019r., 28.06.2019r., 8.07.2019r., 23.09.2019r., 4.12.2019r. i 26.02.2020r.

sprawy:

S. L. s. J. i G. z domu S. ur. (...) w C.

oskarżonego o to, że:

nieumyślnie spowodował śmierć T. K. w ten sposób,że w nocy 12-13 stycznia 2019r. w C. przy ul. (...) na chodniku przed lokalem (...) w trakcie szarpaniny z nim, co najmniej kilkukrotnie uderzył go w okolice twarzy nieuzbrojoną pięścią, w tym co najmniej raz w okolicę podbródka, w wyniku którego to uderzenia T. K. upadł na chodnik i uderzył głową w okolicy potylicy po stronie prawej o twarde podłoże, doznając obrażeń wewnątrzczaszkowych w postaci: krwiaka śródmóżdżkowego, niewielkich lewostronnych krwiaków podtwardówkowych, lewostronnego krwawienia podpajęczynówkowego, ognisk stłuczeń płata czołowego lewego mózgu, płynnej treści krwistej w układzie komorowym mózgu, złamania kości podstawy czaski w obrębie obu dołów tylnych, w następstwie których doszło do zgonu T. K. w dniu 14 stycznia 2019r. w (...)w T., tj. o przestępstwo z art. 155kk

ORZEKA:

I)  oskarżonego S. L. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego występek z art. 155kk i za to w myśl art. 155kk wymierza mu karę 3 ( trzech ) lat pozbawienia wolności;

II)  na podstawie art. 46§1kk orzeka wobec oskarżonego środek kompensacyjny w postaci częściowego zadośćuczynienia w kwocie 20.000 ( dwadzieścia tysięcy ) złotych na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. K. (1);

III)  na podstawie art. 63§1kk zalicza na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania oskarżonego od dnia 14 stycznia 2019r. godz. 18:10 do dnia 8 lipca 2019r. godz. 15:38 przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

IV)  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 924 ( dziewięćset dwadzieścia cztery ) zł powiększoną o należną stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej z urzędu;

V)  zwalnia oskarżonego z kosztów sądowych, poniesionymi wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

VIIIK 13/20

( poprzednio 409/19)

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

S. L.

Nieumyślnie spowodował śmierć T. K. w ten sposób,że w nocy 12-13 stycznia 2019r. w C. przy ul. (...) na chodniku przed lokalem (...) w trakcie szarpaniny z nim, co najmniej kilkukrotnie uderzył go w okolice twarzy nieuzbrojoną pięścią, w tym co najmniej raz w okolicę podbródka, w wyniku którego to uderzenia T. K. upadł na chodnik i uderzył głową w okolicy potylicy po stronie prawej o twarde podłoże, doznając obrażeń wewnątrzczaszkowych w postaci: krwiaka śródmóżdżkowego, niewielkich lewostronnych krwiaków podtwardówkowych, lewostronnego krwawienia podpajęczynówkowego, ognisk stłuczeń płata czołowego lewego mózgu, płynnej treści krwistej w układzie komorowym mózgu, złamania kości podstawy czaski w obrębie obu dołów tylnych, w następstwie których doszło do zgonu T. K. w dniu 14 stycznia 2019r. w. T., tj. przestępstwo z art. 155kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. W dniu 12 stycznia 2019r. w godzinach wieczornych S. L. przebywał u M. Z. (1) w gronie znajomych: K. K., M. Z.,P. S., K. Ł.,M. O., P. C.. W/w spożywali alkohol. Spotkanie zakończyło się przed północą, część osób w tym S. L. udała się do lokalu (...), znajdującego się w C. przy ul. (...), gdzie odbywała się licytacja przedmiotów w związku z mającym mieć miejsce kolejnego dnia finałem (...). Wewnątrz lokalu znajdowało się wiele osób. S. L. rozdzielił się ze swymi towarzyszami i w lokalu witał się z innymi znajomymi.

2. W tym czasie w lokalu przebywał również T. K.. Mężczyzna był bardzo nietrzeźwy, naprzykrzał się innym osobom. W pewnym momencie podszedł do S. L. i zaczął zachowywać się wobec niego prowokująco. Stawał obok niego z uniesionymi pięściami, chciał wyjść na zewnątrz lokalu, ewidentnie zmierzał do bezpośredniej konfrontacji.

Ostatecznie obaj mężczyźni skierowali się w do wyjścia z lokalu.

3. Jako pierwszy z lokalu wyszedł S. L., bezpośrednio za nim szedł T. K..

S. L. zaraz po wyjściu z lokalu odwrócił się w kierunku idącego za nim mężczyzny i zadał mu uderzenie pięścią w twarz, po czym przytrzymał do lewą ręką i wykonał drugi zamach prawą ręką w jego kierunku. T. K. przewrócił się i znajdując się na kolanach , przytrzymywał S. L. za nogi na wysokości łydek, jednocześnie chowając głowę pomiędzy jego nogi. W tym momencie S. L. przytrzymywał T. K. lewą ręką, wykonał zamach i dwukrotnie uderzył prawą ręką w korpus T. K.. M. w zwarciu przemieścili się na odległość około 2 metrów od budynku w kierunku jedzni, po czym S. L. położył T. K. na plecy , przytrzymując go kolanami na wysokości tułowia, następnie wykonał zamach prawą ręką i uderzył pokrzywdzonego w głowę.

Dwóch mężczyzn podjęło próbę rozdzielenia ich. W. S. L. wstał, odwrócił się i zaczął odchodzić. T. K. podniósł się również i podszedł w kierunku oskarżonego, który odwrócił się i stanął naprzeciw T. K. , który wykrzykiwał słowa " zajebię cię" i wykonał wykrok przypominający próbę uderzenia korpusem w tułów S. L., który wykonywał ruchy markujące uderzenia. Następnie T. K. odwrócił się i odszedł około 3 m. S. L. szedł za nim. W pewnym momencie podszedł do T. K., który był do niego odwrócony tyłem i wywiódł prawą pięścią cios, który trafił odwróconego do niego plecami T. K. w brodę. Wskutek tego uderzenia T. K. bezwładnie upadł ,bez żadnej próby podparcia i uderzył w sposób niekontrolowany głową o chodnik o podłożu z kostki brukowej.

S. L. spokojnym krokiem oddalił się z miejsca zdarzenia i wszedł do lokalu. T. K. nie ruszał się w związku z tym znajdujące się na zewnątrz osoby zaczęły udzielać mu pomocy i ułożyły go w pozycji bocznej. Następnie wezwano policję i pogotowie.

W trakcie udzielania pomocy pokrzywdzonemu przez osoby postronne S. L. opuścił budynek, w którym znajdowała się (...) nie podszedł do pokrzywdzonego i oddalił się w przeciwnym kierunku.

W wyniku tego zdarzenia T. K. doznał obrażeń wewnątrzczaszkowych w postaci : krwiaka śródmóźdźkowego, niewielkich lewostronnych krwiaków podtwardówkowych,lewostronnego krwawienia podpajęczynówkowego,ognisk stłuczeń płata czołowego lewego mózgu, złamania kości podstawy czaszki w obrębie obu dołów tylnych,, w następstwie których w dniu 14.01.2019r. doszło do jego śmierci.

wyjaśnienia S. L.

Zeznania K. K.

zeznania

M. Z.

zeznania M. Z. zeznania P. S.

zeznania K. Ł.

zeznania M. O.

zeznania P. C.

wyjaśnienia S. L. k. 200

zeznania K. K.

zeznania W. P.

zeznania W. L.

zeznania T. B.

zeznania D. M.

zeznania J. W.

sprawozdania z badań krwi T. K.

protokół oględzin zapisu monitoringu

częściowo wyjaśnienia S. L.

częściowo zeznania D. M.

częściowo zeznania K. K.

zeznania J. W.

zeznania W. P.

zeznania M. O.

zeznania M. Z.

zeznania P. L.

zeznania E. L.

zeznania Ł. K.

zeznania K.G.

zeznania A. W.-H.

zeznania B. M.

zeznania T. K.

zeznania A. P.

protokół oględzin

nagranie zapisu z monitoringu

protokół oględzin i otwarcia zwłok wraz z opinią sądowo-lekarską

opinia sądowo-lekarska

k. 84,200

k.146v., 392

k.140v.,390v.-391

k. 168v.,419

k.144v.,391-391v.

k.149v., 392-393

k.151v.,417

k.142v.418v.

k.200

k. 146v., 392

k.173v.,414v

k.416v.

k.417v.

k.

k. 418v

k. 161-162

k. 55-64

k. 200

k.95v., 389v.390v.

k.146v.

k.418-418v.

k173v.,414v.

k.171v.,413v.-414

k. 168v.

k.15v.-16;

k. 19v. -20,393-393v.

k. 23v.-24,413

k. 27v.

k. 65v.

k. 69v.

k. 179v.

k. 417

k. 55-64

k.88

k. 100-105

k. 180-186

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

     

     

     

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

     

     

     

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1,2,3

2,3

3.

3.

3.

2,3

1

1

2

3

1,2,3

1,2,3

2,3

3.

3

3

wyjaśnienia S. L.

zeznania P. L. i E. L. (2)

zeznania Ł. K. (2)

zeznania K. G.

A. W.-H.,T K.

zeznania B. M. (2)

częsciowo zeznania D. M.

zeznania M. Z.,M. O.

zeznania P. C., P. S., K. Ł.,M. O.

zeznania W. L.

zeznania A. P.,J. W.

zeznania K. K. z postępowania przygotowawczego i częściowo z rozprawy

zeznania M.Z.

zeznania W. P. z postępowania przygotowawczego i częściowo z rozprawy

opinie sądowo-lekarskie

opinie sądowo-psychiatryczna i psychologiczna

dowody z dokumentów

nagranie z monitoringu

Sąd uznał za wiarygodne przyznanie się do popełnienia czynu oraz wyjaśnienia oskarżonego w części dotyczącej sekwencji zdarzeń, która miała miejsce w czasie poprzedzającym zaistnienie czyn, będącego przedmiotem postępowania, a mianowicie przebywania oskarżonego w mieszkaniu M. Z. w gronie znajomych i spożywania alkoholu,następnie pobytu w (...)oraz prowokacyjnego zachowania T. K., jak również w części w której oskarżony nie kwestionował ,iż parokrotnie uderzył pokrzywdzonego. We wskazany powyżej zakresie deskrypcje oskarżonego znamionowała jasność i spójność relacji, ponadto były one koherentne z pozostałym materiałem dowodowym, a w szczególności zeznaniami świadków K. K., M. O., D. M., M. Z.,M. Z.,P. S. , K. Ł., P. C., W. P., sprawozdaniem z badań krwi pokrzywdzonego, czy zapisem z monitoringu.

Świadkowie są właścicielami lokalu, przed którym doszło do zdarzenia. Informacje o zdarzeniu pozyskali od innych osób, później zaś bazowali na nagraniu z monitoringu zainstalowanego w ich lokalu. Sąd nie znalazł podstawy, by kwestionowac rzetelność relacji w/w osób, albowiem były one jasne , a ponadto znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym, a w szczególności zapisie z monitoringu.

Z tożsamych względów sąd pozytywnie zweryfikował wartość dowodową zeznań Ł. K., który nie był naocznym świadkiem zdarzenia, lecz zrelacjonował przebieg zdarzeń bezpośrednio po zdarzeniu. Jego depozycje znamionowała jasność i spójność relacji, ponadto znajdowały one potwierdzenia w zeznaniach P. L. i E. L. .

Sąd uznał za wiarygodne zeznania tych świadków, którzy wprawdzie nie widzieli , jak doszło do zdarzenia będącego przedmiotem postępowania, byli jednak osobami, które udzielały pierwszej pomocy pokrzywdzonemu. Zeznania tych świadków były jasne i konsekwentne, ponadto znajdowały potwierdzenie w nagraniu z monitoringu.

świadek jest funkcjonariuszem policji, nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia, jednakowoż w oaprciu o zapis z monitoringu potwierdził personalia sprawcy. Zeznania tego świadka były jasne, ponadto jako funkcjonariusz policji, osoba obca względem oskarżonego, nie miał interesu w tym, by złożyć zeznania niezgodne z rzeczywistością

Świadek potwierdził,iż pokrzywdzony przebywając w lokalu zachowywał się sposób nachalny, że doszło do bezpośredniej konfrontacji pomiędzy nim i oskarżonym, jak również,że to S. L. zadał tragiczny w skutkach cios. We wskazanym powyżej zakresie zeznania w/w świadka były jasne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym, a w szczególności nagraniem z monitoringu. Zastrzeżenia sądu budziła jednak relacja w/w świadka odnośnie poszczególnych sekwencji zdarzeń na zewnątrz lokalu.

Sąd pozytywnie zweryfikował wartość dowodową zeznań tych świadków, którzy potwierdzili,iż w dniu zdarzenia w ich mieszkaniu odbyło się spotkanie towarzyskie, w którym brał udział oskarżony. Nadto świadkowie zeznali,że uczestnicy imprezy spożywali alkohol,zaś ok. godz. 23-24 wszyscy opuścili mieszkanie.W/w nie widzieli zdarzenia, ich wiedza w tym zakresie bazowała na zasłyszanych relacjach osób postronnych. Świadkowie w sposób jasny i konsekwentny zrelacjonowali przebieg wydarzeń, ich depozycje były ponadto skorelowane z pozostałym materiałem dowodowym, w tym wyjaśnieniami oskarżonego oraz zeznaniami pozostałych uczestników spotkania.

Z tożsamych względów sąd uznał za wiarygodne zeznania P. C., P. S., K. Ł., którzy również brali udział w spotkaniu towarzyskim w mieszkaniu M. Z., później zaś nie mieli kontaktu z oskarżonym.

świadek przebywał w lokalu (...), potwierdził,iż pokrzywdzony w tym dniu był nietrzeźwy i zachowywał się porywczo i wulgarnie względem innych osób, nie potrafił opisać przebiegu zdarzenia na zewnątrz lokalu, gdyż sam znajdował się w stanie nietrzeżowości i był zaabsorbowany innymi rzeczami. Przyznał tylko,że widział jakąś szarpaninę. Sąd nie znalazł podstaw, by podważać wiarygodność zeznań świadka, gdyż znajdują one zasadniczo potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.

A. P. i J. W. stały przed lokalem w momencie gdy doszło do zdarzenia, jednakże nie zarejestrowały szczegółów dotyczących jego przebiegu. Później pomagały w udzielaniu pierwszej pomocy. Sąd nie znalazł podstaw, by kwestionować rzetelność zeznań tych świadków. Aczkolwiek obie kobiety znajdowały się bardzo blisko miejsca, w którym doszło do rzeczonego zdarzenia, jednakże należy zauważyć,że doszło do niego w godzinach nocnych, w trakcie imprezy, w związku z tym większość uczestników znajdowała się pod wpływem alkoholu i była zaabsorbowana innymi rzeczami, co niewątpliwie znacząco wpływało na szybkość i prawidłowość dokonywanych spostrzeżeń.

Świadek ten w swych pierwszych depozycjach w sposób spójny z pozostałym materiałem dowodowym opisał przebieg zdarzeń będących przedmiotem postępowania. Przyznał,iż nie był świadkiem konfrontacji oskarżonego z pokrzywdzonym, jej przebieg znał wyłącznie na podstawie relacji S. L., przyznał ,że oskarżony nie podchodził do pokrzywdzonego po zdarzeniu a następnie oddalił się stamtąd. Na rozprawie świadek częściowo podtrzymał swe wcześniejsze zeznania i w tym zakresie stanowiły one podstawę do dokonania ustaleń w zakresie stanu faktycznego. Jak zostało wcześniej zaakcentowane te zeznania świadka były jasne i koherentne z pozostałym materiałem dowodowym, a w szczególności zapisem z monitoringu.

Sąd nie znalazł podstaw, by dyskredytować rzetelność relacji świadka M. Z. . W/ w uczestniczy w spotkaniu u M. Z., później zaś przebywał w lokalu (...), nie był świadkiem zajścia. Zdaniem sądu zeznania tego świadka mogły stanowić podstawę do dokonania ustaleń w zakresie stanu faktycznego, gdyż były jasne i znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

Świadek w swych pierwszych zeznaniach opisał zachowanie pokrzywdzonego w lokalu oraz przebieg zajścia na zewnątrz. Jego relacja była wyważona i konsekwentna, ponadto była skorelowana z pozostałym materiałem dowodowym a w szczególności zapisem z monitoringu. Z tożsamych względów Sąd uznał za wiarygodne również późniejsze depozycje świadka w zakresie w jakim pokrywały się z jego wcześniejszymi relacjami.

Sąd podzielił opinie sporządzone przez biegłego z zakresu medycyny sądowej dotyczące charakteru obrażeń pokrzywdzonego oraz mechanizmu ich powstania, albowiem były one jasne i rzeczowe, wyczerpująco odnosiły się do wszelkich kwestii istotnych dla meritum sprawy. Ponadto zostały sporządzone przez biegłego dysponującego odpowiednimi kwalifikacjami.

Z tożsamych względów sąd podzielił opinie sporządzone przez biegłych lekarzy psychiatrów oraz biegłą psycholog dotyczące stanu zdrowia psychicznego oskarżonego.

Sąd dał wiarę pozostałym dowodom z dokumentów, pism i protokołów, albowiem były one jasne, a ponadto zostały sporządzone przez kompetentne organy, nie zachodziły żadne przesłanki do kwestionowania ich autentyczności.

Sąd uznał za wiarygodny dowód z zapisu z monitoringu, utrwalonego na płycie CD, rejestrującego przebieg zdarzenia będącego przedmiotem postępowania. Wbrew zastrzeżeniom oskarżycielki posiłkowej analizowane nagranie w szczególności w zakresie w jakim utrwalono przebieg starcia pomiędzy oskarżonym i pokrzywdzonym na zewnątrz lokalu w sposób spójny przedstawia poszczególne sekwencje zdarzeń. Mimo,iż system monitorujący był zamontowany w lokalu osoby, znającej oskarżonego, utrwalony zapis nie zawiera żadnych skrótów. Wręcz przeciwnie to właśnie ów zapis stanowił główny materiał obciążający oskarżonego, pozwolił on na rzetelną weryfikację wersji przedstawionej przez oskarżonego oraz bezpośrednich świadków zdarzenia.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.

wyjaśnienia S. L.

częściowo zeznania D. M.

zeznania S. W.

zeznania G. L.

zeznania K. K. i M. K.

zeznania K. K.,

W. P. częsciowo z rozprawy

karta karna

W yjaśnienia oskarżonego w części dotyczącej meritum sprawy, a mianowicie sekwencji zdarzeń mających miejsce po opuszczeniu lokalu przez oskarżonego i pokrzywdzonego.

S. L. utrzymywał,iż pokrzywdzony bezpośrednio po opuszczeniu lokalu ruszył do niego z pięściami. W swych dalszych deksrypcjach oskarżony utrzymywał,że w momencie gdy się odwrócił.T. K. miał pozycję przygotowaną do ataku i wyprowadził cios w jego kierunku, jednak S. L. miał zrobić unik i dopiero wóczas zadać cios. Później twierdził,że opisane przez niego zachowanie miało miejsce w korytarzu i nie zostało zarejestrowane przez kamery. Oskarżony przyznał się ,że później zadał kilka uderzeń T. K., utrzymywał nadto,że chciał odejść,aby nie zostać ponownie zaatakowanym. Jednocześnie oskarżony twierdził,iż nie pamięta ostatniego uderzenia. Nadto wywodził,że ostatnie uderzenie zostało wyprowadzone, gdyż obawiał się ,że pokrzywdzony może mu coś zrobić,że może wyciągnąć nóż.

W ocenie sądu wiarygodność deskrypcji oskarżonego we wskazanym powyżej zakresie dezawuuje sprzeczność z nagraniem z monitoringu. Utrwalony na płycie CD zapis nie zawiera wprawdzie nagrania odgłosów zdarzenia, jednakowoż zapis wideo oddaje rzeczywisty przebieg poszczególnych sekwencji zdarzenia. Wynika z niego,iż to oskarżony wyprowadził jako pierwszy uderzenie, pokrzywdzony wbrew twierdzeniom S. L. miał wówczas opuszczone ręce, nie przyjmował postawy gotowej do ataku.

Aczkolwiek oskarżony w swych późniejszych deskrypcjach wywodził,iż opisane przezeń zachowanie pokrzywdzonego miało miejsce w korytarzu, gdzie nie było systemu monitorującego, jednakowoż zdaniem sądu wiarygodność wyjaśnień oskarżonego w analizowanym zakresie deprecjonowała sprzeczność z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Nie sposób bowiem przyjąć,że w sytuacji, gdy pokrzywdzony zachował się w opisany przez oskarżonego sposób w drodze do wyjścia z lokalu, S. L. wyszedł na zewnątrz skierowany doń tyłem i odwrócił się w kierunku T. K. dopiero po przekroczeniu progu lokalu. Gdyby doszło do wcześniejszego fizycznego ataku niewątpliwie oskarżony cały czas byłby odwrócony w stronę T. K., by kontrolować sytuację i uniknąć ewentualnego uderzenia.

Symptomatycznym jest,iż tę wersję zdarzeń oskarżony przedstawił dopiero po ujawnieniu nagrania z monitoringu. Powyższe daje asumpt do konkluzji,iż S. L. dostosowywał swą wersję wydarzeń do ujawnianego w toku postępowania materiału dowodowego, co jednoznacznie daje podstawy do stwierdzenia,że jego wyjaśnienia w tym zakresie nie stanowiły odzwierciedlenia rzeczywistego przebiegu zdarzeń.

Dokonując weryfikacji wiarygodności relacji oskarżonego nie sposób pominąć fakt,iż , jak wynika z zapisu z monitoringu, w późniejszych fazach zdarzenia to oskarżony miał przez cały czas przewagę fizyczną. Aczkolwiek utrwalony zapis potwierdza,iż pokrzywdzony był nieustępliwy w swej agresywnej postawie, jednakowoż z uwagi na dysproporcję gabarytów, ale i silny stan nietrzeźwości pokrzywdzonego, przejawiała się ona w głównej mierze poprzez szarpanie i przytrzymywanie oskarżonego oraz werbalne ataki, podczas gdy to oskarżony wyprowadzał celne ciosy zarówno w okolice twarzy, jak i tułowia, w pewnym momencie, gdy obaj upadli, oskarżony przytrzymywał T. K. i zadawał mu kolejne uderzenia. W świetle takiego przebiegu zdarzenia nie sposób dać wiarę oskarżonemu,iż jego zachowanie było spowodowane li tylko obawą o własne życie. Wszak ostateczny cios został przezeń wyprowadzony w momencie, gdy meżczyźni już się rozdzielili, co więcej T. K. był do niego odwrócony tyłem i ,wbrew twierdzeniom linii obrony, nie sięgał do kieszeni w poszukiwaniu niebezpiecznego narzędzia. Jakkolwiek w analizowanych okolicznościach zrozumiałe mogłoby być silne zdenerwowanie S. L. postawą pokrzywdzonego, to jednak zdaniem sądu nie sposób racjonalnie przyjąć,iż w finalnej fazie zdarzenia kierowała nim obawa o własne życie, należy bowiem ponownie zaakcentować,iż to on miał przez całe zdarzenie przewagę fizyczną , a ostateczny cios został zadany w momencie, gdy pokrzywdzony oddalał się i był skierowany tyłem do oskarżonego.

Abstrahując od powyższych uwag wskazać należy,iż analizowane deksrypcje znamionowała labilność relacji. Znamiennym jest fakt,iż oskarżony indagowany o kwestie mające rudymentarne znaczenie dla meritum sprawy zasłaniał się niepamięcią, później zaś relacjonował przebieg poszczególnych faz zdarzenia w sposób znacząco odbiegający od zapisów z monitoringu. Jednocześnie zauważyć należy,iż z zeznań jego znajomych: K. K., M. O. i M. Z. wynikało,że feralnej nocy oskarżony pokrótce zrelacjonował im przebieg zdarzenia. W związku z tym jego twierdzenia,iż nie pamięta co się wówczas działo stanowiły jego linię obrony, zmierzającą do wykazania ,że nie miał świadomości , co się wydarzyło. W tym miejscu należy jednak podnieść, iż biegli lekarze psychiatrzy kategorycznie stwierdzili,że tempore crimini oskarżony miał zachowaną zarówno zdolność rozpoznania znaczenia czynu, jak i pokierowania własnym postępowaniem.

Z przytoczonych wyżej względów wyjaśnienia oskarżonego we wskazanym powyżej zakresie nie zasługiwały na przyznanie im waloru wiarygodności.

Sąd negatywnie zweryifkował wartość dowodową zeznań tego świadka w zakresie w jakim opisał on poszczególne sekwencje zdarzeń , mających miejsce przed lokalem. Świadek utrzymywał,że widział T. K. unoszącego ręce i prowokującego S. L. do walki. Ten ostatni miał odnosić się do ego lekceważąco. W pewnej chwili T. K. miał go złapać za nogi i przewrócić . Miało dojść między nimi do szarpaniny, później zaś S. L. miał odepchnąć T. K. i odejść, wówczas miał zostać ponownie zaatakowany przez T. K., między mężczyznami miało dojść do wymiany ciosów, przy czym jeden z nich miał spowodować upadek pokrzywdzonego.

W ocenie sądu wiarygodność depozycji świadka w analizowanym zakresie dyskredytuje sprzeczność z nagraniem z monitoringu. Zestawiając relację świadka z owym zapisem należy zauważyć, iż D. M. w swych zeznaniach pomijał wszystkie fragmenty zdarzenia, które mogłyby wskazywać na aktywną postawę oskarżonego, jednocześnie świadek zmierzał do wyeksponowania negatywnych zachowań pokrzywdzonego. Z uwagi na w/w rozbieżności oraz subiektywizm relacji , zeznania tego świadka we wskazanym powyzej zakresie nie mogły stanowić podstawy do dokonania wiążących ustaleń w zakresie stanu faktycznego.

Świadek z uwagi na stan nietrzeźwości nie pamiętał okoliczności zdarzenia

Sąd nie znalazł podstaw, by deprecjonować wiarygodność zeznań G. L., aczkolwiek nie stanowiły one podstaw do dokonania ustaleń w zakresie stanu faktycznego. Sąd bazował na nich przy dokonywaniu ustaleń w zakresie odnoszącym się do dotychczasowego trybu życia oskarżonego , jak również weryfikując wiarygodność karty karnej. Aczkolwiek z oczywistych względów świadek, jako matka starała się w jak najlepszym świetle ukazać oskarżonego, tym niemniej większość przekazanych przez nią informacji znajdowała potwierdzenie w relacjach innych świadków. Z kolei informacje dotyczące możliwości uzurpacji tożsamości oskarżonego przez jego brata, były skorelowane z dowodowami z dokumentów w postaci informacji z (...) RP w P., zgłoszeniu utraty dokumentu itp.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania oskarżycielki posiłkowej i M. K., albowiem znamionowała je jasność i spójność relacji. W/w nie były jednak naocznymi świadkami zdarzenia, w związku z tym ich depozycje nie stanowiły podstawy do dokonania ustaleń w zakresie dotyczącym przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem postępowania. Sąd uwzględnił je przy rozstrzyganiu w przedmiocie zasadności i wysokości zadośćuczynienia.

Sąd z dużą dozą ostrożności odniósł się do zeznań K. K. i W. P. z postępowania jurysdykcyjnego w zakresie w jakim zmienili swe wcześniejsza zeznania. Analiza zeznań tych osób z rozprawy wskazuje na występującą w nich tendencję do modyfikacji relacji w sposób korzystny dla oskarżonego. Jednocześnie podkreślić należy,iż zeznania tych świadków w omawianym zakresie miejscami dezawuowała nie tylko sprzeczność z obiektywnym dowodem jakim niewątpliwie było nagranie z monitoringu, lecz przede wszystkim ich własnymi depozycjami złożonymi we wstępnej fazie postępowania. Świadek K. K. wskazał,że oskarżony po zdarzeniu podchodził do pokrzywdzonego,podczas gdy wcześniej wskazywał ,że oskarżony nie zbliżał się później do miejsca zdarzenia. Indagowany o w/w rozbieżności w jego zeznaniach utrzymywał ,iż w/w nieścisłości są skutkiem upływu czasu.

Z kolei w zeznaniach W. P. widoczna jest tendencja do eksponowania negatywnych zachowań pokrzywdzonego i jednoczesnego marginalizowania negatywnych zachowań oskarżonego. Co więcej świadek w analizowanych deskrypcjach usiłował wykazać,że pokrzywdzony w finalnej fazie zdarzenia miał w ręku butelkę, jak również ,że szukał czegoś w kieszeni, utrzymywał również ,że nie widział feralnego uderzenia, podczas, gdy w swej wcześniejszej relacji opisał w miarę szczegółowo tę fazę zdarzenia.

Jeśli uwzględnić fakt,iż osoby te są bliskimi znajomymi S. L. to nasuwa się jednoznaczna konkluzja,iż w/w modyfikacje zeznań miały na celu wypracowanie wersji, jak najbardziej korzystnej dla oskarżonego, niekoniecznie zgodnej z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń i dlatego nie mogły stanowić podstawy do dokonania wiażących ustaleń w zakresie stanu faktycznego.

Karta karna - zdaniem sądu informacja dotycząca skazań oskarżonego nie mogła stanowić podstawy do dokonania wiażących ustaleń w zakresie odnoszącym się do uprzedniej karalności S. L.. Analizowany dokument zawiera informacje ,iż oskarżony w okresie od 2011 do 2016r. był 22 razy karany sądownie za przestępstwa skierowane przeciwko różnym dobrom prawnym. Wskazane w karcie karnej wyroki miały zapaść przed Sądami w N., H., B. i F.. Z ustaleń poczynionych przez sąd , w oparciu o informacje z PUP (k. 471), przychodni w C. (k. 492) oraz szpitala w C. (k. 527-528)wynika,iż w analizowanym okresie oskarżony przebywał na terenie kraju. Powyższe potwierdzili również w swych zeznaniach jego znajomi, oskarżony wprawdzie kilkukrotnie wyjeżdżał, jednakże były to wyjazdy krótkoterminowe .

Jednocześnie jego brat - O. L. (1) był uprzednio wielokrotnie karany na terenie P., odbywał m.in. kary pozbawienia wolności. Od 2009r. był poszukiwany listem gończym do odbycia kary (wydruki z bazy (...) k. 423-442 ). W/w wyjechał z kraju, najprawodpodobniej zabierając dokumenty tożsamości oskarżonego (zgłoszenie utraty dokumentu paszportowego-k. 449).

Z dalszych ustaleń sądu wynika,iż w dniu 12.12.2014r. do (...) we F. wpłynęło zawiadomienie z Instytutu (...) o zgonie S. L.. Po przekazaniu zawiadomienia o zgonie rodzinie ustalono,że S. L. jednak żyje , zaś brak jest kontaktu z jego bratem-O. L. (1). Z pozyskanych informacji wynikało nadto,że w 2012r. rodzice w/w mieli otrzymać z F. dokumenty świadczące o korzystaniu z usług medycznych przez osobę posługującą się utraconym dokumentem. W związku z tymi ustaleniami wszczęto we F. postępowanie w przedmiocie uzurpacji tożsamości oraz rektyfikacji aktu zgonu. Z informacji pozyskanych od (...) w P. wynikało ponadto,że 15.07.2013r. do (...) RP we F. wpłynęło zawiadomienie o osadzeniu S. L. w zakładzie karnym, do którego załączono fiche penale zawierajacą informacje dotyczące tatuaży osadzonego na torsie oraz obydwu kostkach. ( k. 477-490).

W zwiazku z tym pozyskano dokumentację fotograficzną obrazującą tatuaże O. L. (1) (k. 503-506) i zlecono policji sporządzenie protokołu oględzin ciała oskarżonego. Z załączonej doń dokumentacji fotograficznej wynika,iż wprawdzie S. L. ma tatuże, jednakże w innych miejscach niż jego zmarły brat (k. 549-551).

Aczkolwiek z karty karnej wynika,iż ostatni wyrok zapadł już po śmierci O. L., jednakowoż w piśmie (...) w P. wskazano,iż to właśnie sprawca czynu, w związku z którym zapadł rzeczony wyrok, miał tauaże na tułowiu i nadgarstkach. Najprawdopodobniej ów wyrok został wydany zaocznie.

Wprawdzie z analizowanej karty karnej wynika również,iż po śmierci O. L., tj. 13.01.2015r. rozpoczęto wykonywanie kary 7 dni pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu w A. za przestępstwo kradzieźy, jednakowoż w świetle sygnalizowanych powyżej wątpliwości nie można wykluczyć,że jeszcze inna osoba posługiwała się danymi oskarżonego, wszak wskazywał on również ,że zaginął mu dowód osobisty.

Mając powyższe względy na uwadze sąd doszedł do przekonania,iż istnieje wysokie prawdopodobieństwo ,że rzeczona karta karna uwzględnia orzeczenia zapadłe wobec brata oskarżonego i dlatego, zgodnie z dyrektywą wyrażoną w art. 5§2kpk , w/w wątpliwości rostrzygnięto na korzyść S. L. , przyjmując,iż w/w nie był uprzednio karany sądownie.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

I.

art. 155kk

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego niewątpliwym jest,iż oskarżony celowo zadawał pokrzywdzonemu uderzenia, w zwiazku z tym należało przyjąć,iż miał świadomość,że może spowodować u w/w uszczerbek na zdrowiu,jednocześnie należy jednak zauważyć,iż analizowane zachowanie nie wskazywało, aby działał w zamiarze pozbawienia życia T. K..

Z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej P. S. wynika,iż "obrażenia wewnątrzczaszkowe ujawnione u pokrzywdzonego, w następstwie których doszło do jego zgonu ( pomiędzy tym urazem głowy , a zgonem istnieje związek przyczynowo-skutkowy) były skutkiem działania o hipotetycznie dużej sile narzędzia tępego godzącego w głowę okolicy potylicy po stronie prawej i mogły być następstwem jego upadku i uderzenia tą częścią głowy o twarde podłoże.Uraz powyższy w sposób bezpośredni narażał pokrzywdzonego na niebezpieczeństwo utraty życia. Charakter i lokalizacja obrażeń w obrębie twarzy pokrzywdzonego wskazuje na działanie czynne o hipotetycznie sile średniej narzędzia tępego np. uderzeń zadawanych nieuzbrojoną pięścią. Punktowe otarcie naskórka głowy okolicy skroni prawej i otarcie naskórka skroni lewej z wylewem krwawym w mięśniu skroniowym oraz podbiegnięciem krwawym okolicy czołowo-skroniowej po tej stronie mogły być zarówno skutkiem działania czynnego, jak i biernego narzędzia tępego lub tępokrawędzistego działającego z hipotetyzną siłą małą lub co najwyżej na pograniczu małej i średniej po stronie prawej oraz z hipotetyczną siłą średnią po stronie lewej. Pozostałe ślady obrażeń w postaci otarć naskórka i zasinień na ciele pokrzywdzonego nie mające związku z czynnościami medycznymi, były skutkiem działania narzędzia tępego i/lub tępokrawędzistego i mogły powstać zarówno w mechanizmie czynnym, jak i biernym przy czym lokalizacja podbiegnięcia krwawego na powierzchni przyśrodkowej lewego ramienia oraz wylew krwawy na powierzchni przyśrodkowej prawego ramienia wskazują na działanie czynne np. ucisk wywierany palcami na te okolice".

W judykatrurze utrwalony jest pogląd,że jeżeli z okoliczności sprawy wynika,iż umyślnością po stronie oskarżonego objęte jest co najwyżej spowodowanie lekkiego uszczerbku na zdrowiu ( jeden cios), a działanie wskutek niezachowania wymaganej w danych warunkach ostrożności doprowadziło do śmierci pokrzywdzonego, to taki zbieg przepisów art. 157par. 2kk i art. 155kk należy ocenić jako zbieg pomijalny. Jeżeli działania zamierzone przez sprawcę ( objęte umyślnością) sprowadza się do spowodowania co najwyżej lekkiego uszkodzenia ciała a dalsze następstwo ( upadek , uderzenie o asfalt i doznanie obrażeń czaszki) było już tylko objęte nieumyślnością, to właściwym przepisem prawa materialnego, który należy zastosować jest art. 155 kk ( wyrok SA w Warszawie z 5.12.2012r. IIAKa 342/12, postanowienie SN -Izba Karna z 3.01.2006r. IIKK 80/05, wyrok SA w Lublinie z 30.03.2006r. IIAka 42/06, wyrok SA w Krakowie z 26.04.2006r. IIAKa 59/06,KZS 2006/5/36, wyrok SA w Krakowie z 29.05.2007r. IIAKa 81/07,KZS 2007/7-8,59). W innym judykacie wskazano natomiast,iż zachowanie polegajace na uderzeniu pokrzywdzonego pięścią w głowę co doprowadziło go do upadku i uderzenia głową o twarde podłoże i spowodowało obrażenia śródczaszkowe w postaci krwotoku podpajęczynówkowego, krwiaka śródmózgowego półkuli lewej oraz obrzęku mózgu, w następstwie których pokrzywdzony zmarł, stanowi wręcz modelowy, wielokrotnie przytaczany w orzecznictwie przykład popełnienia występku z art. 155kk. ( wyrok SA w Katowicach z 24.09.2013r. IIAKa 307/13).

Art. 155kk jest przestępstwem nieumyślnym, którego znamiona określone zostały w art. 9 par. 2kk. Charakteryzuje się tym,że sprawca:

- nie ma zamiaru pozbawienia życia człowieka tj. nie chce śmierci człowieka, ani nie godzi się na nią, mimo możliwości nastąpienia śmierci ( świadoma nieumyślność);

- nie przewiduje możliwości spowodowania śmierci ( nieświadoma niemyślność);

- nie zachowuje ostrożności wymaganej w danych okolicznościach.

Przechodząc do najistotniejszego zagadnienia, a mianowicie do ustalenia jak daleko sięgało celowe zachowanie oskarżonego, to opierać się należy na wyłaniających się ze zgromadzonego materiału dowodowego okoliczności, takich jak sposob działania oskarżonego, rodzaje zadanych urazów, ich liczby, intensywność, lokalizacji, użytych narzędzi, wypowiedzi przed popełnieniem przestępstwa i po nim oraz innych podobnych okoliczności. Te okoliczności pozwalają w miarę zobiektywizować, to co oskarżony w chwili czynu myślał i zamierzał. ( wyrok SA w Warszawie z 22.05.2013r. IIAKa 139/13 )

Z ustaleń poczynionych przez sąd wynika,iż oskarżony parokrotnie zadał pokrzywdzonemu uderzenia pięścią w twarz, tego typu zachowania skutkują na ogół obrażeniami powodującymi naruszenie czynności narządów ciała na okres poniżej lub powyżej 7 dni. Nie sposób zatem stwiedzić,iż oskarżony umyślnie zmierzał do wywołania skutku w postaci śmierci pokrzywdzonego. Niewątpliwie oskarżony kierując swą agresję fizyczną w stosunku do pokrzywdzonego naruszył reguły ostrożności obowiązujące w stosunkach międzyludzkich ukierunkowane na dbałość o życie ludzkie. Jednocześnie w sytuacji, gdy ze znaczną siłą uderzył pięścią w twarz słabszą od siebie, mocno nietrzeźwą osobę, mógł przewidywać,że upadnie ona na twarde podłoże, co może wywołać skutki w postaci obrażen wewnątrzczaszkowych prowadzących nawet do śmierci. Upadek na twarde podłoże powodujący w konsekwencji śmierć pokrzywdzonego obarczony był zatem winą nieumyślną.

Mając powyższe ustalenia na względzie sąd uznał,iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał znamiona występku stypizowanego w art. 155kk.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

     

     

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

     

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

     

3.4. Umorzenie postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

     

3.5. Uniewinnienie

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

     

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

S. L.

I.

I.

Przy wymiarze kary jako okoliczności łagodzące sąd poczytał przyznanie się do winy. W tym miejscu należy jednak wskazać, iż okoliczność ta nie mogła stanowić głównego determinantu wymiaru kary , w szczególności jeśli uwzględnić fakt,iż czyn oskarżonego został utrwalony przez system monitorujący, zaś sprawca został rozpoznany przez osoby znajdujące się w miejscu zdarzenia.

Niewątpliwie jednak sąd musiał uwględnić również postawę oskarżonego, który w toku całego postępowania wyrażał skruchę i parokrotnie przepraszał bliskich pokrzywdzonego.

Nadto ( z przyczyn o których wyżej) zakreślając wymiar zastosowanych sankcji karnych, sąd przyjął,iż oskarżony nie był uprzednio karany sądownie , uwzględnił również jego dotychczasowy tryb życia. W miejscu zamieszkania S. L. był bowiem postrzegany jako osoba spokojna, chętnie wspierająca akcje charytatywne.

Ponadto sąd uwzględnił stwierdzone przez biegłych lekarzy psychiatrów i psychologa niewielkie osłabienie funkcji poznawczych. Jako okoliczność łagodzącą należało również wziąć pod uwagę fakt,iż do zdarzenia będącego przedmiotem osądu, doszło wskutek prowokacyjnego zachowania pokrzywdzonego. Niewątpliwie, gdyby T. K. w lokalu nie zachowywał się agresywnie względem oskarżonego, nie doszłoby do ich siłowej konfrontacji przed (...).

Nadto przy wymiarze kary sąd uwzględnił stopień zawinienia. W realiach przedmiotowej sprawy umyślnością po stronie oskarżonego objęte było co najwyżej spowodowanie uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego, zaś sam skutek w postaci śmierci był objęty nieumyślnością.

W ocenie sądu głównym wyznacznikiem wymiaru zastosowanych sankcji karnych winien być jednak wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, determinowany sposobem oraz skutkiem inkryminowanego działania. Czyn oskarżonego godził bowiem w najważniejsze dobra prawne, jakimi są zdrowie i życie człowieka.

Aczkolwiek w świetle ustaleń poczynionych przez sąd niewątpliwym jest,iż to pokrzywdzony w pierwszej fazie zdarzenia przejawiał większą agresję, jednakowoż w dalszym etapie to oskarżony zainicjował bezpośrednie, siłowe starcie, to on zadawał liczne uderzenia, przez cały czas miał fizyczną przewagę nad pokrzywdzonym, którego działania, aczkolwiek natrętne i wulgarne, z uwagi na silny stan nietrzeźwości pokrzywdzonego oraz znaczącą różnicę w gabarytach obu mężczyzn, nie stanowiły realnego zagrożenia dla oskarżonego. Co wiecej podkreślić należy,iż do feralnego uderzenia, doszło w momencie, gdy pokrzywdzony oddalał się z miejsca zdarzenia, był odwrócony do oskarżonego tyłem, jego postawa nie wskazywała w żadnej mierze na zamiar kontynuowania fizycznego starcia z oskarżonym. Opisane powyżej zachowanie oskarżonego w konsekwencji doprowadziło do śmierci pokrzywdzonego.

Nadto jako okoliczność obciążającą sąd poczytał fakt,iż w momencie popełnienia czynu oskarżony znajdował się pod wpływem alkoholu.

Dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego sąd nie mógł nadto tracić z pola widzenia postawy oskarżonego bezpośrednio po popełnieniu czynu zabronionego. Wszak niezwłocznie po zadaniu tragicznego w skutkach uderzenia oskarżony wrócił do lokalu, a po pewnym czasie oddalił się z miejsca zdarzenia. Nie interesował się stanem pokrzywdzonego, mimo,iż w momencie, gdy opuszczał lokal osoby postronne udzielały mu pierwszej pomocy , co wskazywało na poważny stan T. K..

Przede wszystkim należy jednak zaakcentować,iż głównym determinantem zastosowanych sankcji karnych była skala negatywnych skutków działania oskarżonego. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego niewątpliwym jest,iż to wskutek inktyminowanego zachowania oskarżonego zmarł T. K. - zdrowy meżczyzna w sile wieku, ojciec dwóch niepełnoletnich synów.

Mając powyższe względy na uwadze sąd doszedł do przekonania,iż sankcją adekwatną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu będzie kara 3 lat pozbawienia wolności. W ocenie sądu kara ta spełni swoje cele w zakresie prewencji ogólnej i indywidulanej.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

S. L.

II

III.

II

III.

Zgodnie z art. 46§ 1kk w razie skazania można orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka się, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia szkody, w całości albo części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Z kolei art. 446§4k.c. stanowi, iż najbliżsi osoby, która zmarła w wyniku uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia mogą domagać się od ich sprawcy zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

W/w środek ma zadośćuczynić zasadzie kompensaty szkód wyrządzonych czynem zabronionym. Istota w/w środka kompensacyjnego opiera się na założeniu, że jednym z celów procesu karnego jest rozwiązanie konfliktu pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym, a sposobem rozwiązania czy złagodzenia tego konfliktu jest między innymi naprawienie szkody bądź krzywdy wyrządzonej przestępstwem (kompensacyjna funkcja prawa karnego); Buchała (w:) Buchała, Zoll, s. 358-359. Orzeczenie omawianego środka jest możliwe w przypadku skazania za jakiekolwiek przestępstwo, z którego wynikła szkoda lub które spowodowało wyrządzenie pokrzywdzonemu krzywdy. Pojęcie szkody i krzywdy należy definiować tu zgodnie z cywilistycznym ich rozumieniem, tj. szkodę jako uszczerbek majątkowy (materialny), zaś krzywdę jako uszczerbek niemajątkowy (niematerialny); tym samym na "wyrównanie" tego drugiego uszczerbku używać należy terminu "zadośćuczynienie", podczas gdy odszkodowanie obejmuje naprawienie szkody jako uszczerbku majątkowego. Zadośćuczynienie to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej. Podstawą jego żądania jest krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi, wynikająca z naruszenia wskazanych w przepisie art. 445kc dóbr osobistych. Wprawdzie szkody niemajątkowej nie sposób wyrównać za pomocą świadczeń pieniężnych, lecz świadczenia te mogą łagodzić ujemne przeżycia pokrzywdzonego poprzez dostarczenie mu środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i pragnienia (por. M. Safjan (w:) Kodeks..., s. 1432; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania..., s. 260; M. Nesterowicz (w:) Kodeks..., s. 430). Zadośćuczynienie ma charakter uznaniowy. Jego przyznanie nie jest więc obligatoryjne w każdej sytuacji, gdy zaistnieje krzywda, lecz zależy od uznania i oceny sądu konkretnych okoliczności sprawy (wyrok SN z dnia 27 sierpnia 1969 r., I PR 224/69, OSNCP 1970, nr 6, poz. 111; A. Cisek (w:) Kodeks..., s. 794).

Podstawę żądania zadośćuczynienia stanowi przede wszystkim konsekwencja uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia w postaci krzywdy, czyli cierpienia fizycznego i psychicznego. Do cierpień fizycznych zalicza się przede wszystkim ból i podobne do niego dolegliwości. Cierpieniem psychicznym będą ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, konieczności zmiany sposobu życia czy nawet wyłączenia z normalnego życia (por. wyrok SN z dnia 3 lutego 2000 r., I CKN 969/98, LEX nr 50824).

Przepisy kodeksu nie wskazują kryteriów, jakie należałoby uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego; komentowany przepis mówi jedynie o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę". Kryteria, jakimi należy się kierować przy określaniu wysokości zadośćuczynienia dostarcza nam orzecznictwo. Judykatura wskazuje również na istotne elementy, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu zadośćuczynienia. Zarówno okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia, jak i kryteria ich oceny powinny być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego (por. wyrok SN z dnia 26 listopada 2009 r., III CSK 62/09, OSNC-ZD 2010, nr 3, poz. 80, LEX nr 738354; wyrok SN z dnia 8 października 2008 r., IV CSK 243/08, LEX nr 590267; wyrok SN z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 392/2004, niepubl.; wyrok SN z dnia 17 września 2010 r., II CSK 94/10, niepubl.).

Ustalając wysokość zadośćuczynienia, pamiętać należy, że ma ono mieć charakter kompensacyjny, a więc winno przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. W piśmiennictwie uznaje się, że wysokość przyznawanej kwoty zadośćuczynienia tak powinna być ukształtowana, by stanowić „ekwiwalent wycierpianego bólu" (por. F. Zoll, Zobowiązania w zarysie według polskiego Kodeksu zobowiązań, podręcznik poddany rewizji i wykończony przy współudziale S. Kosińskiego i J. Skąpskiego, wyd. II, Warszawa 1948, s. 122). Kwota zadośćuczynienia ma być więc pochodną wielkości doznanej krzywdy (por. A. Cisek (w:) Kodeks..., s. 797). Orzecznictwo wskazuje, że uwzględniając przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie można podważać kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/2003, OSNC 2005, nr 2, poz. 40). Bogata judykatura dostarcza następujących kryteriów, jakimi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia są to wiek poszkodowanego (zwykle większą krzywdą jest np. kalectwo u młodej osoby), rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń, stopień i rodzaj cierpień fizycznych i psychicznych, intensywność (natężenie, nasilenie) i czas trwania tych cierpień, ewentualnie stopień kalectwa, rodzaj i stopień winy sprawcy, w szczególności szczególnie wysokie natężenie tej winy – a nawet jej odczucia przez poszkodowanego (ewentualnie stopień winy poszkodowanego, który przyczynił się do szkody) – wyrok SN z dnia 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/2000, OSNC 2003, nr 4, poz. 56; wyrok SN z dnia 30 listopada 1999 r., I CKN 1145/99, niepubl.; wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CKN 605/00, LEX nr 484718.

W przypadku zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową wynikającą z naruszenia zdrowia (art. 445 § 1 i 2 w zw. z art. 444 § 1 k.c.) podkreśla się konieczność uwzględniania czasu trwania cierpień, ich intensywności, rodzaju odniesionych obrażeń, wpływu na dalsze życie poszkodowanego, nieodwracalności skutków, poczucia bezradności, braku możliwości korzystania z określonych rozrywek, wykonywania określonej pracy, konsekwencji w życiu osobistym i społecznym (zob. m.in. wyroki SN: z dnia 29 września 2004 r., II CK 531/03, LEX nr 137577, i z dnia 17 września 2010 r., II CSK 94/10, LEX nr 672675). Nadto w judykaturze wskazuje się na konieczność przedstawiania przez sumę zadośćuczynienia odczuwalnej wartości ekonomicznej, przynoszącej poszkodowanemu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne – nie będącej jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, co wynika z kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia (wyrok SN z dnia 4 lutego 2008 r., III KK 349/07, Biul. PK 2008, nr 4, s. 7; wyrok SN z dnia 14 lutego 2008 r., II CSK 536/07, LEX nr 461725) itp.

W ocenie sądu orzeczona kwota tytułem częściowego zadośćuczynienia na rzecz oskarżycielki posiłkowej jest odpowiednia do stopnia wyrządzonych przez oskarżonego krzywd. W/w środek kompensacyjny jest sposobem naprawienia krzywdy wyrządzonej jako cierpienia psychiczne związane z śmiercią osoby najbliższej dla w/w. Określając wymiar tego środka sąd miał na względzie w głównej mierze fakt, iż wskutek analizowanego zdarzenia śmierć poniósł mąż oskarzycielki posiłkowej, który był osobą w sile wieku i zdrową. Na jego utrzymaniu pozostawało 2 małoletnich synów. Śmierć T. K., już tylko z uwagi na łączące ich uczucie i więzy , stanowić musiała dla jego najbliższych źródło wielkiego cierpienia psychicznego. Jego opis wymyka się wprawdzie językowi prawniczemu z uwagi na indywidualny sposób odczuwania, jednak nie może podlegać kwestionowaniu. Cierpienie wynikające z utraty bliskiej osoby należy bowiem do elementarnych doświadczeń każdego człowieka . Sytuacja tego typu uzasadnia natomiast przyznanie wysokiego zadośćuczynienia.

Majac powyższe względy na uwadze sąd zasądził, zgodnie z żądaniem pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej, kwotę 20.000 zł tytułem częściowego zadośćuczynienia.

W ocenie sądu w/w należność zadośćuczyni zasadzie kompensacyjnej, uwzględnia bowiem intensywność cierpień oskarżycielki posiłkowej, wpływ na jej dalsze życie. Po śmierci męża K. K. miała problemy z odzyskaniem równowagi psychicznej, musiała zrezygnować z pracy zarobkowej.

Sąd zdaje sobie sprawę, iż szkody niemajątkowej nie sposób wyrównać za pomocą świadczeń pieniężnych, lecz częściowe zadośćuczynienie w orzeczonym zakresie powinno w wystarczającym stopniu łagodzić ujemne przeżycia w/w poprzez dostarczenie środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jej potrzeby.

Na podstawie art. 63§1kk sąd zaliczył na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolości okres stosowania tymczasowego aresztowania od dnia 14 stycznia 2019r. godz. 18:10 do 8 lipca 2019r. godz. 15:38 przyjmując ,iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

W ocenie sądu w realiach przedmiotowej sprawy, wbrew linii obrony, brak było podstaw do przyjęcia,iż oskarżony działał w warunkach obrony koniecznej. Art. 25 § 1 i 2kk wyznacza następujące przesłanki kontratypu obrony koniecznej :

1/ zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem;

2/ bezprawność zamachu;

3/ bezpośredniość zamachu;

4/ odpieranie zamachu;

5/ konieczność obrony;

6/ współmierność sposobu obrony do niebezpieczeństwa zamachu.

Zamachem w rozumieniu komentowanego przepisu jest niebezpieczne zachowanie się człowieka, które narusza lub zmierza do naruszenia cudzych dóbr chronionych prawem. Jednocześnie w literaturze akcentuje się,iż zamach, aby można go było odpierać w warunkach obrony koniecznej musi być rzeczywisty, tzn. zachodzić obiektywnie.Urojenie sobie nieistniejącego w rzeczywistości zamachu i podjęcie wobec niego czynności obronnych nie jest działaniem w obronie koniecznej. ( Komentarz do Kodeksu karnego pod red. R. Stefańskiego)

Sam strach lub wzburzenie osoby działającej w obronie koniecznej nie uzasadnia zastosowania art. 25kk.Emocje te muszą być bowiem jeszcze usprawiedliwione okolicznościami zamachu. Oznacza to wymóg powiązania przyczynowo-skutkowego między bezpośrednim i bezprawnym zamachem a stanem emocjonalnym broniącego się. Przy czym wystąpienie tego powiązania musi być usprawiedliwione okolicznościami zamachu. Sfromułowanie w art. 25§3kk warunku takiego usprawiedliwienia wskazuje na obiektywne kryteria dokonywania ocen w tym zakresie ( post. SN z 14.02.20002r.,IIKKN 337/01,OSNKW 2002,Nr7-8,poz. 66)

W warunkach obrony koniecznej można odpierać tylko taki zamach, który jest bezpośredni. Bezpośredniość należy rozumieć jako wskaźnik wysokiego stopnia prawdopodobieństwa przerodzenia się zjawiska charakteryzowanego tym elementem w zjawisko drugie ( T. Hanausek: Element, s. 910). Przy czym na gruncie obrony koniecznej zjawiskiem charakteryzowanym elementem bezpośredniości jest zamach, zaś zjawiskiem,w które z wysokim stopniem prawdopodobieństwa zamach ten ma się przerodzić, jest naruszenie cudzych dóbr prawnych. Stwierdzić należy,że zamach bezpośredni to taki zamach, z którym wiążę się wysoki stopień prawdopodobieństwa naruszenia cudzych dóbr chronionych przez prawo. Powyższe określenie bezpośredniości zamachu wymaga pewnego uzupełnienia przy tych zamachach, które naruszają już dobra chronione prawem. W takich wypadkach należałoby raczej mówić nie o wysokim stopniu prawdopodobieństwa naruszenia cudzych dóbr chronionych przez prawo, lecz o wysokim stopniu prawdopodobieństwa dalszego naruszenia tych dóbr.Tak ujmowana bezpośredniość zamachu pozwala w sposób najpełniejszy ocenić konkretne stany faktyczne. W każdej sytuacji zachodzić mogą różne zjawiska , o różnym wpływie na natężenie prawdopodobieństwa . O stopniu jego natężenia decydują nie tylko cechy zjawisk zbiegajacych się, ale także pewne cechy wzajemnych relacji pomiędzy nimi. Dopiero ogół tych cech waży na ocenie stopnia prawdopodobieństwa , który odpowiada, bądź nie, elementowi bezpośredniości. Niewykluczone jest przy tym,że w konkretnym układzie jedna z owych cech uzyska przewagę nad innymi, nie będzie to jednak oznaczać ,że to tylko ona spowodowała ,iż spełniony został warunek bezpośredniości. ( Komentarz do kodeksu karnego pod red. R. Stefańskiego)

W judykaturze i piśmiennictwie ugruntowany jest pogląd,iż uczestnik bójki co do zasady nie może powoływać się na kontratyp obrony koniecznej. Sformułowanie powyższej oceny dopuszczalności powoływania się przez uczestników bójki na obronę konieczną znajdą również zastosowanie do starć między dwiema osobami. Tak więc co do zasady, także i te osoby nie mogą skorzystać z omawianego kontratypu dla wyłączenia bezprawności karnej zachowań podejmowanych podczas starcia. ( Komentarz do kodeksu karnego pod red. R. Stefańskiego)

Nadto wskazać należy,iż na ocenę stopnia niebezpieczeństwa zamachu oraz współmierności podjętych czynności obronnych wpływ ma czynnik w postaci właściwości napastnika i broniącego się. Chodzi tu przede wszystkim o ich siłę, co może mieć zwiazek z wiekiem , stanem zdrowia, czy też płcią. Właściwością napastnika i broniącego się jest także znajdowanie się pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Stan ten różnie wpływa na ocenę współmierności sposobu ochrony do niebezpieczeństwa zamachu. Może on wzmagać agresję i czynić atak nietrzeźwego napastnika bardziej niebezpiecznym. Z drugiej jednak strony nadużycie przez napastnika alkoholu może na tyle zakłócić jego percepcję i koordynację ruchową,że stwarzane przez niego niebezpieczeńśtwo będzie iluzoryczne.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy,iż wprawdzie zachowanie pokrzywdzonego polegające na wyzywającym i agresywnym prowokowaniu oskarżonego, a następnie szarpaniu go stanowiło bezprawne zachowanie, jednakże należy ponownie zaakcentować,iż to oskarżony pierwszy zadał uderzenie T. K., zaś w toku późniejszego starcia przez cały czas miał przewagę fizyczną. Kluczowe znaczenie dla oceny występowania przesłanek obrony koniecznej miał jednak fakt,iż finalny etap zdarzenia miał miejsce po rozdzieleniu się mężczyzn, kiedy pokrzywdzony oddalał się chwiejnym krokiem, nie wykonywał żadnych gestów, które mogłyby świadczyć o tym,że będzie zmierzał do kontynuowania starcia, szedł z opuszczonymi rękoma. I to właśnie w tym momencie oskarżony zadał mu feralny cios. W świetle powyższych ustaleń nie sposób stwierdzić,że S. L. działał w celu odparcia bezprawnego, bezpośredniego zamachu.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

V.

N a podstawie §2 i 4, §17 ust. 2 pkt 3 oraz §20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

z dnia 3 października 2016 r. ( t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 18) sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 924 zł powiększoną o należną stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej z urzędu, uwzględniając charakter sprawy oraz nakład pracy adwokata

Na podstawie art. 624 § 1 kpk sąd zwolnił oskarżonego z kosztów sądowych, wydatkami postępowania obciążając Skarb Państwa. Aczkolwiek oskarżony nie ma nikogo na utrzymaniu, ma źródło dochodów, jest bowiem zatrudniony na 1/2 etatu, jednakże uzyskuje minimalne wynagrodzenie. Ponadto zdaniem sądu w realiach przedmiotowej sprawy priorytetowe znaczenie winny mieć zobowiązania względem oskarzycielki posiłkowej..

8. PODPIS

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)