Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 4827/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 października listopada 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie art. 1 ust. 3, art. 2 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz.U. poz. 1622), odmówił M. S. prawa do świadczenia uzupełniającego, argumentując, że przysługującą wnioskodawcy od dnia 1 października 2019 r. emerytura w wysokości 1703,03 zł, przekracza kwotę 1600 zł miesięcznie. /decyzja k.7 plik I akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie syna, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie od 1.10.2019 r. świadczenia uzupełniającego, albowiem zdaniem strony skarżącej ZUS powinien od wysokości emerytury odwołującego odjąć dodatek pielęgnacyjny w kwocie 222 zł i wówczas wnioskodawca będzie spełniał wszystkie przesłanki do nabycia uprawnień do spornego świadczenie uzupełniającego, ponieważ emerytura wnioskodawcy wynosi 1481 zł. Odwołujący zaznaczył, że po konsultacji z Rzecznikiem ds. Niepełnosprawności w Ministerstwie Pracy i Rodziny w W. uzyskał informację, że wszelkie dodatki nie są brane pod uwagę przy ustaleniu prawa do świadczenia uzupełniającego /odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie i jednocześnie odnosząc się do argumentacji przytoczonej na uzasadnienie odwołania zaakcentował, że od 1.10.2019 r. sama emerytura wnioskodawcy wynosi 1703,03 zł a oprócz tego pobiera on dodatek pielęgnacyjny w kwocie 222,01 zł /odpowiedź na odwołanie k.4 – 4 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony - M. S. urodził się (...) / niesporne/.

Orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Powiecie (...) Wschodnim z 25.05.2018 r. M. S. został uznany za osobę ze znacznym stopniem niepełnosprawności od 24.04.2015 r. na stałe /okoliczności bezsporne, a nadto pismo pełnomocnika wnioskodawcy k. 5 plik I akt ZUS, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 7 plik I akt ZUS/

M. S. posiada obywatelstwo polskie i zamieszkuje na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca nie przebywa w areszcie śledczym ani w zakładzie karnym.

/okoliczności bezsporne/

M. S. ma przyznane z urzędu prawo do dodatku pielęgnacyjnego na mocy decyzji z 28 sierpnia 2015 r. w związku z ukończeniem 75 lat życia.

/decyzja z 28.08.2015 r. k. 36 plik II akt ZUS/

M. S. od dnia 1 października 2019 r. otrzymywał emeryturę w kwocie 1703,03 zł miesięcznie, a także pobierał dodatek pielęgnacyjny w kwocie 222,01 zł miesięcznie, co łącznie dało kwotę 1925,04 zł miesięcznie.

/okoliczności bezsporne, a nadto: wniosek k. 1 verte plik I akt ZUS, decyzja z 2.03.2020 r. k. 47/

W dniu 8 października 2019 r. M. S. złożył wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, w którym m.in. podała, że otrzymuje emeryturę w kwocie 1703,03 zł miesięcznie przed odliczeniami, potrąceniami i zmniejszeniami.

/wniosek k.1 - 4 odwrót plik I akt ZUS/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że materiał dowodowy w n/n sprawie jest kompletny, pozwala na ustalenie wszystkich istotnych okoliczności i nie wymaga uzupełnienia, a stanowiska stron zostały jasno sformułowane. W tych stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 148 1 § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Przechodząc do oceny merytorycznej odwołania wskazać należy, że świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, ma na celu dodatkowe wsparcie dochodowe służące zaspokajaniu potrzeb życiowych, ze względu na koszty związane z pielęgnacją, rehabilitacją i opieką medyczną. Prawo do tego świadczenia wiąże się jednak ze spełnieniem warunków określonych w ustawie.

Warunki nabywania prawa, tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania świadczenia uzupełniającego określa ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji ( Dz.U. z 2019 r., poz.1622).

Stosownie do treści art.1 ust. 3, art. 2 oraz art. 4 ust. 3 świadczenie uzupełniające przysługuje osobie, która:

1. zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i :

- jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej lub

- posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelem państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

- cudzoziemcem legalnie przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. ukończyła 18 lat;

3. jest niezdolna do samodzielnej egzystencji, a niezdolność ta została stwierdzona odpowiednim orzeczeniem;

4. nie jest uprawniona do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub też łączna wysokość brutto tych świadczeń wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych po dokonaniu ustawowych wyłączeń nie przekroczy kwoty 1600 zł;

5. nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub odbywającą karę pozbawienia wolności (co nie dotyczy osoby odbywającej karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego).

Ponadto Sąd zważył, że zgodnie z art. 4 ust. 1 w/w ustawy, świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie, przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, nie może przekroczyć 1600 zł miesięcznie, z zastrzeżeniem wyłączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2.

Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 2 w/w ustawy, w razie przyznania, ustania lub ponownego obliczenia wysokości świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, świadczenie uzupełniające podlega ponownemu obliczeniu z urzędu, w taki sposób, aby łączna kwota świadczeń, o których mowa w art. 2 ust. 2, wraz ze świadczeniem uzupełniającym, nie przekroczyła kwoty 1600 zł miesięcznie, z zastrzeżeniem wyłączeń, o których mowa w art. 2 ust. 2.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że wnioskodawca jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej, zamieszkującym na terytorium kraju, nie jest aresztowany, ani też nie przebywa w zakładzie karnym.

Ponadto wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do samodzielnej egzystencji. Zgodnie z treścią art. 75 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 53 ze zm.) dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia. Niezdolność do samodzielnej egzystencji zachodzi wówczas, gdy występuje naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych - art. 13 ust. 5 powołanej ustawy. Termin "niezdolność do samodzielnej egzystencji" został zdefiniowany w art. 13 ust. 5 ustawy emerytalnej, który stanowi, że niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Termin ten ma szeroki zakres przedmiotowy. Obejmuje bowiem opiekę, oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp. oraz pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie zaś powyższe elementy łącznie wyczerpują treść terminu "niezdolność do samodzielnej egzystencji" (tak też wyrok Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 22 października 2013 r., III AUa 224/13, Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 28 maja 2013 r., III AUa 1918/12). Natomiast w myśl art. 16 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 6 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. 2015.114) zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Przysługuje on osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także osobie, która ukończyła 75 lat, jednakże nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Oba świadczenia (zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny) przysługują zatem osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji. Osobami niezdolnymi do samodzielnej egzystencji są osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności. Osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności jest osoba legitymująca się orzeczeniem właściwego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, jak również osoba legitymująca się orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. (tak wyrok SA w Rzeszowie z 3.09.2015 r., III AUa 987/14, LEX nr 1808739). W n/n sprawie wnioskodawca legitymuje się orzeczeniem z 25.05.2018 r. o znacznym stopniu niepełnosprawności przyznanym na stałe od 24.05.2015 r., a nadto ma przyznane z urzędu prawo do dodatku pielęgnacyjnego na mocy decyzji ZUS z 28.08.2015 r. w związku z ukończeniem 75 lat życia.

W niniejszej sprawie okolicznością kluczową dla oceny zasadności odwołania okazała się jedynie kwestia wysokości emerytury pobieranej przez wnioskodawcę od dnia 1 października 2019 r. w kwocie 1703,03 zł przed odliczeniami, potrąceniami i zmniejszeniami, którą to kwotę świadczenia emerytalnego odwołujący sam zresztą podał we wniosku z dnia 8 października 2019 r. o świadczenie uzupełniające i którą również potwierdza złożona w toku n/n postępowania przez pozwanego decyzja ZUS z dnia 2 marca 2020 r. zalegająca za kartą 47 w aktach sprawy.

Odnosząc się zatem do argumentacji przedstawionej w odwołaniu od zaskarżonej decyzji to Sąd zważył, że wnioskodawca dodatkowo razem z emeryturą otrzymywał także dodatek pielęgnacyjny w kwoce 221,01 zł, przy czym pełnomocnik odwołującego w odwołaniu wprost wskazał na w/w wysokość tego dodatku. A zatem od 1 października 2019 r. wnioskodawca pobierał jednocześnie emeryturę w kwocie 1703,03 zł i razem z tą emeryturą także dodatek pielęgnacyjny w kwocie 222,01 zł co łącznie dało kwotę 1972,05 zł. Nie ma żadnych podstaw, aby od kwoty 1703,03 zł pobieranej przez wnioskodawcę od 1 października 2019 r. emerytury odliczać kwotę pobieranego razem z tym świadczeniem dodatku pielęgnacyjnego w wysokości 222,01 zł.

Wobec przytoczonych wyżej okoliczności Sąd uznał, że ZUS bezbłędnie uznał, że pobierana przez wnioskodawcę od 1 października 2019 r. emerytura w wysokości 1703,03 zł miesięcznie, przekraczała kwotę 1600 zł miesięcznie, o której mowa w art. 2 ust. 2 w/w ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, i w efekcie prawidłowo odmówił z tej przyczyny wnioskodawcy przyznania prawa do świadczenia uzupełniającego. Podnoszone przez stronę odwołującą argumenty okazały się w całości chybione.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa i w efekcie na podstawie art. 477 14§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

19 I 2021 roku.

A.P.