Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 671/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: sędzia Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2020 r. w G. sprawy z powództwa J. Z. przeciwko M. R. (1)

o zapłatę

I.  uchyla w stosunku do pozwanego M. R. (1) punkt I. i II. wyroku zaocznego z dnia 16 stycznia 2020 r. i powództwo przeciwko pozwanemu M. R. (1) oddala w całości;

II.  uchyla w stosunku do pozwanego M. R. (1) punkt III. wyroku zaocznego z dnia 16 stycznia 2020 r. i zasądza od powoda J. Z. na rzecz pozwanego M. R. (1) kwotę 100 zł (stu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  uchyla punkt IV. wyroku zaocznego z dnia 16 stycznia 2020 r. i nieuiszczonymi kosztami sądowymi ostatecznie obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Gdyni;

IV.  uchyla punkt VI. wyroku zaocznego z dnia 16 stycznia 2020 r.


Sygn. akt I C 671/18

UZASADNIENIE

STAN FAKTYCZNY

J. Z. jest wierzycielem (...) S.A. w G.. Wierzytelność została zasądzona prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kole z dnia 27 kwietnia 2017 r. (sygn. I C 415/17). Obejmuje należność główną (4.100 zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 1 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz koszty procesu (100 zł).

Dowód: odpis wyroku, k. 41-42

Wszczęta przez wierzyciela przeciwko w/w spółce egzekucja komornika okazała się w całości bezskuteczna.

Dowód: postanowienie komornicze, k. 16

Przesłanki do ogłoszenia upadłości (...) S.A. w G. zaszły od dnia 18 listopada 2016 r. – w rozumieniu pewnych informacji władz spółki o złym stanie finansów tego podmiotu. Natomiast znaczące pogorszenie sytuacji finansowej spółki nastąpiło już w 2015 r. i nie uległo do końca 2017 r. żadnej poprawie. W 2016 r. spółka całkowicie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. Na koniec 2015 r. wartość długów spółki przekraczała o 2.024.698,82 zł wartość majątku spółki. Sama wartość majątku spółki do dnia 31 grudnia 2016 r. zmniejszyła się do poziomu 194.310,50 zł.

Dowód: opinia biegłego P. W., k. 397-420

Jednoosobowym prezesem zarządu (...) S.A. w G. w roku 2016 r. był W. S. (1). Wykonywał osobiście i aktywnie te czynności poprzez odbiór korespondencji sądowej: w dniu 27 grudnia 2016 r., złożenie w dniu 14 lutego 2017 r. sprzeciwu od nakazu zapłaty, odbiór w dniu 7 lutego 2017 r. zobowiązania do uzupełnienia braku sprzeciwu, odbiór w dniu 22 marca 2017 r. zawiadomienia o rozprawie.

Dowód: akta I C 415/17 SR w Kole, k. 21, 32, 34-40, 50

Z informacji przekazywanych i publikowanych w internecie w ramach komunikatów giełdowych wynika, że Rada Nadzorcza odwołała W. S. (1) z funkcji członka zarządu w dniu 13 listopada 2017 r. i tego dnia powołała do zarządu M. R. (1).

Dowód: wydruk komunikatu, k. 23

OCENA DOWODÓW

Przedstawiona przez W. S. „rezygnacja” datowana na dzień 11 kwietnia 2016 r. nie jest dowodem w procesie cywilnym, gdyż została przedstawiona w formie zwykłej, niepoświadczonej kserokopii. Dokonywanie na podstawie takiej kserokopii ustaleń faktycznych w odniesieniu do okoliczności spornej pomiędzy stronami jest więc wykluczone, gdyż skutkowałoby rażącym naruszeniem obowiązującej procedury.

Uwagi zawarte w uzasadnieniu postanowienia sądu rejestrowego (k. 98) nie mają waloru rozstrzygającego o momencie utraty przez W. S. funkcji w zarządzie spółki (...) S.A. Wiążąca dla sądu orzekającego jest jedynie sentencja, tj. wykreślenie go z rejestru w dniu 9 stycznia 2018 r. (co ma charakter deklaratoryjny).

Natomiast z dowodów, m.in. wynikających z przebiegu postępowania przed Sądem Rejonowym w Kole (sygn. sygn. I C 415/17) wynika jednoznacznie, że W. S. (1) osobiście reprezentował spółkę (...) S.A. w G. jako członek zarządu nawet jeszcze w marcu 2017 r. Nie ma więc podstaw do uznania, że przestał być członkiem zarządu przed dniem 13 listopada 2017 r., tj. od daty odwołania go przez Radę Nadzorczą i wydelegowania do składu zarządu M. R. (1). Komunikat giełdowy o zmianach w zarządzie w listopadzie 2017 r. w tym zakresie jest zdaniem Sądu spójny z innymi wiarygodnymi dowodami. Jest wątpliwym, aby Rada Nadzorcza odwoływała W. S. z funkcji, której miałby już nie pełnić od ponad roku. Jeżeli więc nawet W. S. złożył w sekretariacie spółki jakieś pismo o rezygnacji, to było ono fikcyjne (upozorowane na potrzeby ewentualnych późniejszych problemów), bo wiedział już w 2016 r., że spółka chyli się ku upadkowi, mimo oficjalnie optymistycznych wypowiedzi jej władz.

Wierzytelność powoda oraz bezskuteczność jej egzekucji przeciwko (...) S.A. zostały niepodważalnie wykazane dokumentami urzędowymi, w tym co do wysokości. Postawiony przez pozwanego W. S. zarzut nieistnienia wierzytelności z uwagi na „nieważność” postępowania przed Sądem Rejonowym w Kole jest chybiony, gdyż nie ma dowodu, że wyrok ten zostały wyeliminowany z obrotu prawnego.

Data powstania stanu wymagającego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości została ustalona w oparciu o obszerną, rozważną, rzetelną i metodologicznie niewadliwą opinię biegłego P. W.. Z opinii tej wynika też analiza stanu finansowego spółki w okresie wcześniejszym – wskazująca na utrzymujący się od lat 2015-2016 bardzo zły stan jej finansów i majątku.

Kwalifikacja prawna

Zgodnie z art. 21 Prawa upadłościowego (1) dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości (2), jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.

Ustęp 3 art. 21 Prawa upadłościowego stanowi, że osoby, o których mowa w ust. 1-2a, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1 lub 2a, chyba że nie ponoszą winy. Osoby te mogą uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności jeżeli wykażą, że w terminie określonym w ust. 1 lub 2a otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Zdaniem Sądu zasadny jest zarzut pozwanego M. R. (1) , że w momencie objęcia przez niego funkcji w składzie zarządu (...) S.A. (listopad 2017) sytuacja finansowa spółki była już na tyle zła, że nawet złożenie w terminie wniosku o ogłoszenie jej upadłości (lub o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego bądź układowego) nie spowodowałoby uniknięcia (lub zauważalnego zmniejszenia) szkody w majątku powoda. Wysokość wierzytelności powoda (nieuprzywilejowanej) to ok. 0, (...) całości długów (...) S.A. (wyliczonych przez biegłego na ponad 2,2 mln zł). Odnosząc ten wskaźnik do poziomu aktywów spółki (około 194 tys. zł) można przyjąć, że na powoda przypadłoby około 350 zł, a więc wartość ekonomicznie pomijalna. Taka kwota zaspokojenia i tak z pewnością nie zostałaby uzyskana (byłaby jeszcze niższa), gdyż należałoby jeszcze doliczyć pokrycie z majątku spółki kosztów postępowania upadłościowego.

Zdaniem Sądu słusznie wskazuje się w doktrynie, że „w sytuacji gdy pozwany wykaże, że gdyby złożył wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie, to i tak wierzytelność nie uległaby zaspokojeniu, wtedy nie ponosi odpowiedzialności za szkodę” (Paweł Janda, Komentarz do art. 21 Prawa upadłościowego – teza 4, wyd. III, LEX/el 2019).

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. i II. sentencji na mocy art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego w zw. z art. 347 k.c.

KOSZTY PROCESU

W punkcie II. na mocy art. 98 k.p.c. zasądzono od przegrywającego powoda na rzecz pozwanego M. R. poniesione przez tego ostatniego koszty procesu w postaci opłaty sądowej od sprzeciwu (100 zł).

W punkcie III. na mocy art. 113 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążono nieuiszczonymi kosztami sądowymi ostatecznie Skarb Państwa, albowiem skoro pozwany M. R. wygrał proces, to nie ma podstaw do obciążenia go nimi, zaś sytuacja finansowa, zdrowotna powoda jest bardzo zła.

W punkcie IV. uchylono rygor natychmiastowej wykonalności nadany przeciwko pozwanemu M. R., albowiem wygrał on niniejszy proces.