Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 139/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2019 r.,

sygn. akt VIII K 207/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Ł. R.

Niekaralność oskarżonego

Aktualna karta karna oskarżonego.

k.2628

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Aktualna karta karna

Przedstawiony dokument z K. jest dokumentem urzędowym.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I.  Zaskarżonemu wyrokowi obrońca zarzucił :

1.  bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. w postaci sprzeczności w treści orzeczenia uniemożliwiającej jego wykonanie, polegającą na tym, że w sentencji wyroku nie wydano rozstrzygnięcia co do zarzutu z punktu III. aktu oskarżenia, a w punktach II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie uznano oskarżonego za winnego czynu z punktu II. aktu oskarżenia, co prowadzi do wniosku, że wyrok jest rażąco niesprawiedliwy w rozumieniu art. 440 k.p.k.;

2.  bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. w postaci sprzeczności w treści orzeczenia uniemożliwiającej jego wykonanie, polegającą na tym, że w sentencji wyroku w punktach II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie uznano oskarżonego za winnego czynu z punktu II aktu oskarżenia, a następnie w punkcie V. sentencji wyroku wymierzając karę 6 lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności za czyny przypisane oskarżonemu w punktach I. - IV. sentencji wyroku dwukrotnie wymierzono oskarżonemu kary za czyn z punktu II aktu oskarżenia, co prowadzi do wniosku, że wyrok jest rażąco niesprawiedliwy w rozumieniu art. 440 k.p.k.;

3.  Na podstawie art. 427 § k.p.k. i art. 439 § pkt 7 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucam bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 430 § 1 pkt 7 k.p.k. w postaci sprzeczności w treści orzeczenia uniemożliwiającej jego wykonanie, polegającą na tym, że w sentencji wyroku nie wydano rozstrzygnięcia co do zarzutu z punktu III. aktu oskarżenia, a w punktach IX. i X. sentencji wyroku w związku ze skazaniem z punktu II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody za czyn z punktu II. aktu oskarżenia, pierwszy raz - w punkcie IX sentencji wyroku, w wysokości 40.000 (czterdziestu tysięcy) złotych i drugi raz - w punkcie X. sentencji wyroku, w wysokości 50.000 (pięćdziesięciu) tysięcy złotych, co prowadzi do wniosku, że wyrok jest rażąco niesprawiedliwy w rozumieniu art. 440 k.p.k.;

4.  W zakresie całości zaskarżonego wyroku:

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj.:

- art. 193 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k i 393 § 1 kpk polegającą na oparciu ustaleń faktycznych w sprawie na ekspertyzach pisemnych NBP w tym m.in. ekspertyzach B. K. (1) (...) oraz (...) (k. 434-727, 964-984) bez wydania wymaganego prawem postanowienia o zasięgnięciu opinii biegłego, a zatem niedopuszczalne prawem oparcie ustaleń faktycznych na prywatnych ekspertyzach strony powstałych na potrzeby postępowania karnego i bezzasadnym przyznaniu im przymiotu dokumentu urzędowego (pkt 1.1.5 uzasadnienia wyroku), podczas gdy przedmiotowe pisemne ekspertyzy stanowią dokumenty prywatne stworzone na potrzeby niniejszego postępowania karnego i jako, że nie są dokumenty urzędowe nie podlegają odczytaniu na podstawie art. 393 § 1 kpk i tym samym nie mogą stanowić dowodu w sprawie, bo choć opinia prywatna stanowi dowód, to jednak na jej podstawie organ procesowy nie może czynić ustaleń faktycznych w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych;

- art. 193 i art.194 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k i 393 § 3 kpk polegającą na oparciu ustaleń faktycznych w sprawie na ekspertyzach pisemnych NBP w tym m.in. ekspertyzach B. K. (1) (...) oraz (...) (k. 434-727, 964-984) bez wydania wymaganego prawem postanowienia o zasięgnięciu opinii biegłego, a zatem niedopuszczalne prawem oparcie ustaleń faktycznych na prywatnych ekspertyzach strony powstałych na potrzeby postępowania karnego i bezzasadnym przyznaniu im przymiotu dokumentu urzędowego, podczas gdy przedmiotowe pisemne ekspertyzy stanowią dokumenty prywatne stworzone na potrzeby niniejszego postępowania karnego i jako takie nie podlegają odczytaniu na podstawie art. 393 § 3 kpk i tym samym nie mogą stanowić dowodu w sprawie, bo choć opinia prywatna stanowi dowód, to jednak na jej podstawie organ procesowy nie może czynić ustaleń faktycznych w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych;

Art. 442 § 3 k.p.k., polegającą na niezastosowaniu się Sądu I Instancji do wiążących go wytycznych i zapatrywań Sądu Odwoławczego co do dalszego toku postępowania, w tym w szczególności co do konieczności uzyskania opinii biegłego co do autentyczności lub przerobienia banknotów przedłożonych przez oskarżonego w B., Z. i w Ł., tj. co do czynów z punktów I, II, III aktu oskarżenia i odpowiednio z punktów I — III sentencji wyroku w celu ustalenia czy zgodnie z treścią art. 310 § 1 k.k. działanie oskarżonego polegało na nieuprawnionym wprowadzeniu zmian w autentycznym pieniądzu, podczas gdy ustalenia Sądu meriti co do przerobienia banknotów, są kluczowe dla ustalenia zakresu odpowiedzialności karnej oskarżonego w aspekcie kwalifikacji czynu z art. 310 § 1 k.k.;

Art. 442 § 3 k.p.k., polegającą na niezastosowaniu się Sądu I Instancji do wiążących go wytycznych i zapatrywań Sądu Odwoławczego co do dalszego toku postępowania, w tym w szczególności do zapatrywań Sądu Apelacyjnego, że mając na uwadze zarzucany czas popełnienia czynów z punktów I — VI aktu oskarżenia uznać należało, że wszystkie one były one podjęte w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, a zatem nie tylko każde pojedyncze zachowanie, ale wszystkie razem winny być uważane za jeden czyn zabroniony, w rozumieniu art. 12 kk, a zatem niesłuszne nierozważenie zaistnienia jednego czynu ciągłego, co do pierwszych sześciu zarzucanych czynów.

Art. 442 § 3 k.p.k., polegającą na niezastosowaniu się Sądu I Instancji do wiążących go wytycznych i zapatrywań Sądu Odwoławczego co do dalszego toku postępowania, w tym w szczególności co do konieczności ustalenia w Prokuraturze Rejonowej W. - M. bieg postępowania w sprawie PR 1 Ds. 415.2017, podczas gdy zapoznanie się Sądu z przedmiotowymi aktami miało kluczowe znaczenie dla oceny zaistnienia lub braku przesłanek do nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 4 k.k. oraz dla przesłanek co do wymiaru kary;

W zakresie czynu określonego w punkcie III aktu oskarżenia:

Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj.:

art. 413 § 1 pkt 5 k.p.k., polegającą na braku rozstrzygnięcia sądu w zakresie winy lub braku winy oskarżonego co do czynu z punktu III. aktu oskarżenia, przy jednoczesnym dwukrotnym (w punktach II. i III, sentencji wyroku) uznaniu Oskarżonego za winnego czynu z punktu II. aktu oskarżenia.

W zakresie czynów określonych w pkt od I. do III. zaskarżonego wyroku:

Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj.:

art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., polegającą na dwukrotnym (w punktach II. i III. sentencji wyroku) uznaniu oskarżonego za winnego czynu z punktu II. aktu oskarżenia, co czyni wyrok rażąco niesprawiedliwym w rozumieniu art. 440 k.p.k., gdyż prowadzi do podwójnej odpowiedzialności oskarżonego za to samo przestępcze zachowanie;

art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., polegającą na tym, że w sentencji wyroku w punktach II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie uznano oskarżonego za winnego czynu z punktu II aktu oskarżenia, a następnie w punkcie V. sentencji wyroku wymierzając karę 6 lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności za czyny przypisane oskarżonemu w punktach I. —IV. sentencji wyroku dwukrotnie wymierzono oskarżonemu kary za czyn z punktu II aktu oskarżenia, co czyni wyrok rażąco niesprawiedliwym w rozumieniu art. 440 k.p.k., gdyż prowadzi do podwójnej odpowiedzialności oskarżonego za to samo przestępcze zachowanie;

art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., polegającą na tym, że w sentencji wyroku w punktach II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie uznano oskarżonego za winnego czynu z punktu II aktu oskarżenia, a następnie w punktach IX. i X. sentencji wyroku w związku ze skazaniem z punktu II. i III. sentencji wyroku dwukrotnie orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody za czyn z punktu II. aktu oskarżenia, pierwszy raz - w punkcie IX sentencji wyroku, w wysokości 40.000 (czterdziestu tysięcy) złotych i drugi raz — w punkcie X. sentencji wyroku, w wysokości 50.000 (pięćdziesięciu) tysięcy złotych, co prowadzi do wniosku, że wyrok jest rażąco niesprawiedliwy w rozumieniu art. 440 k.p.k.;

art. 2, 5, 7, 366 § 1, 410 k.pk. polegającą na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów i dowolną ocenę dowodów i w konsekwencji niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, w tym, co do błędnego uznania oskarżonego za winnego, w zakresie czynów określonych w pkt od I do III sentencji wyroku (czynów z punktów I — II aktu oskarżenia), tj. co do popełnienia dwukrotnie przerobienia środków płatniczych, a zarazem dwóch oszustw na szkodę Narodowego Banku Polskiego (w B. i w Z.), podczas gdy swobodna a nie dowolna ocena dowodów, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, przy braku jakichkolwiek dowodów, zwłaszcza dowodu z opinii biegłego co do autentyczności wymienianych banknotów (co wymaga wiadomości specjalnych) pozwalających na poczynienie ustaleń co do trzykrotnego przerobienia przez oskarżonego banknotów i trzech oszustw na szkodę Narodowego Banku Polskiego (w B., w Z. i w Ł.), prowadzi do wniosku, że w zakresie czynów z punktów od I. do III. sentencji wyroku, oskarżony powinien zostać uniewinniony, bowiem Sąd przypisując oskarżonemu popełnienie czynów z punktów I-III sentencji wyroku (I¬II aktu oskarżenia) poczynił ustalenia faktyczne w zakresie przerobienia banknotów bez jakichkolwiek dowodów, dowolnie oraz w oparciu o dokumenty, które nie stanowiły dowodu i nie mogły stać się podstawą wyroku.

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I do III. sentencji wyroku (czyny I. II, aktu oskarżenia), mający postać braku w zakresie nieuzyskania opinii biegłego co do autentyczności przedłożonych do wymiany pieniędzy oraz postać dowolności polegający na błędnym, bezpodstawnym i całkowicie niezasadnym uznaniu oskarżonego za winnego czynów z punktów I i II aktu oskarżenia (punkty I. — III. sentencji wyroku), podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania prowadzi do wniosku, że od czynów z punktu I., II, i III. aktu oskarżenia (punkty I., II. i III. sentencji wyroku) oskarżony powinien zostać uniewinniony.

W zakresie czynów określonych w pkt od I. do IV. zaskarżonego wyroku (punkty I.-VI. aktu oskarżenia):

Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj.:

art. 196§3 k.p.k. polegającą, na niewyłączeniu biegłej K. S. (1) i - niepowołaniu innego biegłego pomimo, że ujawniły się powody osłabiające zaufanie do wiedzy, a przede wszystkim bezstronności tej bieglej oraz inne ważne powody, takie jak niesamodzielność bieglej w wydawaniu opinii i oparcie się w niej na konsultacjach z innymi niepowołanymi przez Sąd do opiniowania w charakterze biegłych pracownikami NBP, w tym z B. K. (2) i A. W., które sporządzały dokumenty prywatne w postaci ekspertyz NBP co do tych samych banknotów oraz zostały przesłuchane w charakterze świadków;

art. 196 § 3 k.p.k. polegającą, na niewyłączeniu biegłej K. S. (1) i niepowołaniu innego biegłego pomimo „ że ujawniły się powody osłabiające zaufanie do wiedzy, a przede wszystkim bezstronności tej biegłej oraz inne ważne powody, takie jak niewykonania fotografii badanych za pomocą videospekrokomparatora, chociaż jak wynika z informacji od producenta tego urządzenia, sporządza ono automatycznie fotografie badanych banknotów, co zdaje się potwierdzać, także takt, że ekspertyzy prywatne NBP B. K. (1) (...) oraz (...) oraz ekspertyzie A. W. (...) zawierają jako załączniki takie fotografie, co do wszystkich badanych banknotów;

art. 198 k.p.k. polegającą na udostępnieniu biegłej K. S. (1) dokumentów prywatnych w postaci ekspertyz pisemnych NBP w tym m.in. ekspertyz B. K. (1) (...) oraz (...) oraz ekspertyzy A. W. (...), podczas gdy zgodnie z brzmieniem przedmiotowego artykułu ustawodawca ustanowił zakaz co do zasady udostępniania wcześniej opinii wydawanych w sprawie;

art. 201 k.p.k., polegającą na niepowołaniu innych biegłych, w sytuacji, gdy opinii biegłej K. S. (1) jest niepełna i niejasna, przede wszystkim ze względu na zbadanie wideospektrokomparatorem jedynie niektórych banknotów wybranych przez biegłą, co przy braku szczegółowego wskazania przez biegłą które konkretnie banknoty zostały zbadane w ten sposób, a które zostały zbadane za pomocą mikroskopu i przy braku dokumentacji fotograficznej, czyni opinię niepełną i niejasną, przede wszystkim ze względu na niemożność weryfikacji jej ustaleń przez Strony, a przede wszystkim przez Sąd;

art. 193 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k. i 393 § 3 k.p.k. polegającą na oparciu ustaleń faktycznych w sprawie na ekspertyzach pisemnych NBP w tym m.in. ekspertyzach B. K. (1) (...) (...) oraz (...) (...) oraz ekspertyzie A. W. DES/Ex- (...) bez wydania wymaganego prawem postanowienia o zasięgnięciu opinii biegłego i sporządzeniu ich w odpowiedzi na pisma z Komendy Stołecznej Policji, a zatem niedopuszczalne prawem oparcie ustaleń faktycznych na prywatnych opiniach strony, powstałych na potrzeby postępowania karnego i bezzasadnym przyznaniu im przymiotu dokumentu urzędowego, podczas gdy opinia prywatna, czyli pisemne ekspertyzy wykonane przez uczestnika postępowania, w związku z pismami (...), a zatem na potrzeby postępowania karnego, a nie przez uprawniony organ procesowy, nie są opiniami w rozumieniu art. 193 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k., i zgodnie z art. 393 § 3 kpk, jako dokumenty prywatne sporządzone na potrzeby postępowania karnego, nie mogą być odczytywane na rozprawie, nie mogą stanowić dowodów w sprawie i nie mogą być podstawą do ustaleń faktycznych, bo choć opinia prywatna stanowi dowód, to jednak na jej podstawie organ procesowy nie może czynić ustaleń faktycznych w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych;

art. 7, 366 § 1, 410 k.pk. polegającą na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów i dowolną ocenę dowodów i konsekwencji niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, w tym, co do braku istnienia z góry powziętego zamiaru, w zakresie czynów określonych w pkt od I do lv sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia), tj. co do popełnienia trzech oszustw i trzykrotnie usiłowania oszustw na szkodę Narodowego Banku Polskiego, podczas gdy swobodna a nie dowolna ocena dowodów, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, prowadzi do wniosku, że w zakresie czynów z pkt od I do IV sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia), oskarżony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej działał w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, doprowadzenia pracowników Narodowego Banku Polskiego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I do IV sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia), polegający na przyjęciu braku przesłanek z art. 12 k.k., tj. działania co do czynów z pkt I do IV sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia), w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania prowadzi do wniosku, że zachowania przypisane oskarżonemu w zaskarżonym wyroku w pkt I do IV sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia), jako zachowania jednorodne prawnokarnie, choć popełnione w formie dokonania i usiłowania podjęte były w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, co przesądza, że jako czyn ciągły zgodnie w art. 12 k.k. stanowią jeden czyn zabroniony, co miało istotne znaczenie w zakresie wymiaru kary co do czynów jednostkowych i w konsekwencji co do kary łącznej, podczas gdyby zachowania te uznać za jeden czyn zabroniony zgodnie z art. 12 k.k. musiałoby to znaleźć swoje odzwierciedlenie w znacząco korzystniejszym dla oskarżonego rozstrzygnięciu co do kary;

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie przypisanych oskarżonemu czynów w punktach I. do IV. sentencji wyroku (zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I do VI. aktu oskarżenia), mający postać dowolności polegający na przyjęciu, że brak jest podstaw do przyjęcia, że oskarżony działał w usprawiedliwionym błędzie co do braku bezprawności swoich zachowań, podczas gdy prawidłowa ocena zachowania oskarżonego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania prowadzi do wniosków, że oskarżony działał w usprawiedliwionej nieświadomości ich bezprawności, co skutkowało błędnym niezastosowaniem art. 30 kk;

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie przypisanych oskarżonemu czynów w punktach I. do IV. sentencji wyroku (zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I do VI. aktu oskarżenia), mający postać dowolności polegający na przyjęciu, że do banknotów celowo uszkodzonych nie ma zastosowania Zarządzenie nr (...) Prezesa NBP z 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, bowiem zdaniem Sądu I instancji zarządzenie odnosi się wyłącznie do banknotów zużytych lub uszkodzonych na skutek zdarzeń losowych, niezgodnych z wolą właściciela; co jest sprzeczną z treścią zarządzenia nadinterpretacją;

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I do VI, mający postać dowolności polegający na przyjęciu, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim przerobienia pieniędzy i doprowadzenia pracowników NBP do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy prawidłowa ocena zachowania oskarżonego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania prowadzi do wniosków, że zachowanie oskarżonego nie nosi cech działania umyślnego w zamiarze bezpośrednim.

W zakresie czynów określonych w pkt od I do III zaskarżonego wyroku:

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, polegający na błędzie dowolności, poprzez uznanie, że zachowanie oskarżonego w zakresie przypisanych oskarżonemu czynów w punktach I. do III sentencji wyroku (zarzucanych oskarżonemu czynów z pkt od I i II. aktu oskarżenia, a z daleko posuniętej ostrożności procesowej także III. aktu oskarżenia), stanowiło doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenie mieniem na skutek wprowadzenia pracowników NBP w błąd, podczas gdy prawidłowa ocena zachowania oskarżonego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania prowadzi do wniosków, że zachowanie oskarżonego nie stanowiło wprowadzenia pracowników NBP w błąd, a przede wszystkim nie doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i powstania szkody po stronie NBP, albowiem w wyniku przeprowadzonych przez Narodowy Bank Polski ekspertyz stwierdzono, że znaki w pieniężne wymienione 14 marca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w B., 20 czerwca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w Z. i 26 sierpnia 2016 r. w Ł. zostały przyjęte i wymienione zgodnie z zasadami wymiany określonymi w Zarządzeniu nr (...) Prezesa Narodowego Banku Polskiego z 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i wypłacone w wyniku tych czynności kwoty nie stanowią szkody NBP, na skutek działań oskarżonego.

W zakresie czynu ciągłego określonego w pkt od IV sentencji zaskarżonego wyroku:

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, będący konsekwencją obrazy art. 196 § 1,2 i 3 k.p.k. polegający na błędnym poczynieniu ustaleń faktycznych w oparciu o ekspertyzy B. K. (1) (...) oraz (...) bez wydania postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego i na podstawie w/w ekspertyz stwierdzenie, że banknoty przedstawione w Oddziałach Narodowego Banku Polskiego w G. oraz K. były sklejone z fragmentów banknotów pierwotnie niepochodzących z tych samych banknotów, podczas gdy przy pominięciu nieprawidłowo przeprowadzonego dowodu z w/w ekspertyz, z konsekwentnych i spójnych wyjaśnień złożonych przez oskarżonego wynika, że każdy banknot o nominale 200 zł przedstawiony w Oddziałach Narodowego Banku Polskiego w G. i K. został sklejony z tego samego uszkodzonego banknotu, a co za tym idzie wobec treści 3 ust. 1 pkt 1 lit, a Zarządzenia nr (...) Prezesa Narodowego Banku Polskiego z 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (Zarządzenie Prezesa NBP") było to zachowanie w pełni legalne i nie nosiło cech bezprawności.

Obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 2, 5, 7, 366 § 1, 410 k.pk. polegającą na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów i dowolną ocenę dowodów i w konsekwencji niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, w tym, co do błędnego uznania oskarżonego za winnego, w zakresie czynu określonego w pkt IV. sentencji wyroku (czynów z punktów IV. — VI. aktu oskarżenia), podczas gdy swobodna a nie dowolna ocena dowodów, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, przy braku jakichkolwiek dowodów, zwłaszcza przy niezasadnym oparciu ustaleń na dowodzie z wadliwej opinii biegłego, podlegającego wyłączeniu (co do autentyczności wymienianych banknotów) i dokumentach prywatnych w postaci, niemogących stanowić podstawy do ustaleń faktycznych wymagających wiadomości specjalnych, tj. ekspertyzach NBP prowadzi do wniosku, że w zakresie czynu z punktów od IV. sentencji wyroku, oskarżony powinien zostać uniewinniony, bowiem Sąd przypisując oskarżonemu popełnienie czynów z punktów IV. sentencji wyroku (IV- VI aktu oskarżenia) poczynił ustalenia faktyczne w zakresie przerobienia banknotów bez jakichkolwiek dowodów, dowolnie oraz w oparciu o dokumenty, które nie stanowiły dowodu i nie mogły stać się podstawą wyroku.

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, w zakresie zarzucanego oskarżonemu czynu z pkt IV. sentencji wyroku (czyny IV. - VI. aktu oskarżenia), mający postać dowolności polegający na błędnym, bezpodstawnym i całkowicie niezasadnym uznaniu oskarżonego za winnego czynu z pkt IV. sentencji wyroku (czyny IV. - VI. aktu oskarżenia), podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania prowadzi do wniosku, że od czynu z pkt IV. sentencji wyroku (czyny IV. - VI. aktu oskarżenia) oskarżony powinien zostać uniewinniony.

W zakresie czynów określonych w pkt od I do IV sentencji zaskarżonego wyroku:

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, co do znamion strony podmiotowej, mający postać „dowolności", poprzez przyjęcie, że oskarżony działał w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobienia banknotów o nominale 200 zł, podczas gdy prawidłowe poczynienie ustaleń faktycznych, z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania w tym zakresie, prowadzi do konstatacji, że oskarżony działał w ramach usprawiedliwionej nieświadomości, co do bezprawności czynu polegającego na sklejeniu fragmentów banknotów albowiem oskarżony był przekonany w świetle treści Zarządzenia Prezesa NBP, że dopuszczalne jest łączenie przez klienta dwóch dowolnych fragmentów z banknotów o tej samej wartości nominalnej, a błąd ten wynika z treści 5 ust. 2 w związku z treścią 3 ust. 2 Zarządzenia Prezesa NBP, zgodnie z którym „dopuszcza się łączenie dwóch dowolnych fragmentów pochodzących z banknotów o tej samej wartości nominalnej" oraz, że „część banknotu, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit, a skleja się w całość (...) Na przedniej stronie banknotu sklejonego przez klienta lub kasjera umieszcza się odręczną adnotację”, co w sposób bezsprzeczny pozwała na konstatację, że oskarżony był przekonany co do legalności działania polegającego na sklejaniu fragmentów banknotów o nominale 200 zł, a swoim zamiarem obejmował jedynie cel osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

W zakresie wszystkich czynów od I — IV zaskarżonego wyroku:

Rażącą niewspółmierność kary, środków karnych i środków kompensacyjnych, wyrażającą się tak w wymiarze kary 6 lat i sześciu pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 300 stawek po 50 zł każda oraz obowiązku naprawienia szkody wbrew dyrektywom wymiaru kary;

Ponadto z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia powyższych zarzutów, w szczególności zarzutów w zakresie błędów w ustaleniach faktycznych i przyjęciu przez Sąd Odwoławczy, że Sąd I Instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, na podstawie art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi zarzucam:

W zakresie czynów od I — III sentencji zaskarżonego wyroku:

Obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 1 k.k., w postaci błędnej wykładni, polegającej na wadliwej interpretacji przepisu z art. 310 § 1 kk, poprzez wadliwą ocenę przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej w zakresie bezprawności, karalności i karygodności czynów zarzucanych oskarżonemu w punktach od I do III, podczas gdy w wyniku przeprowadzonych przez Narodowy Bank Polski ekspertyz stwierdzono, że znaki w pieniężne wymienione 14 marca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w B., 20 czerwca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w Z. i 26 sierpnia 2016 r. w Ł. zostały przyjęte i wymienione zgodnie z zasadami wymiany określonymi w Zarządzeniu nr (...) Prezesa Narodowego Banku Polskiego z 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej;

Obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 286§ 1 kk w zw. z art. 1 k.k., w postaci błędnej wykładni, polegającej na wadliwej interpretacji przepisu z art. 286 § 1 kk, poprzez wadliwą ocenę przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej w zakresie bezprawności, karalności i karygodności czynów zarzucanych oskarżonemu w punktach od I do III, podczas gdy zachowanie oskarżonego nie stanowiło wprowadzenia pracowników NBP w błąd, a przede wszystkim nie doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i powstania szkody po stronie NBP, albowiem w wyniku przeprowadzonych przez Narodowy Bank Polski ekspertyz stwierdzono, że znaki w pieniężne wymienione 14 marca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w B., 20 czerwca 2016 roku w Oddziale Okręgowym NBP w Z. i 26 sierpnia 2016 r. w Ł. zostały przyjęte i wymienione zgodnie z zasadami wymiany określonymi w Zarządzeniu nr (...) Prezesa Narodowego Banku Polskiego z 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i wypłacone w wyniku tych czynności kwoty nie stanowią szkody NBP, na skutek działań oskarżonego;

Błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na błędnym uznaniu, że w sprawie nie zachodzą przesłanki do nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 k.k., podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego prowadzi do wniosków przeciwnych.

II.  Zarzut zawarty w apelacji prokuratora:

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na niesłusznym uznaniu, że materiał dowodowy zebrany w toku postępowania nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu Ł. R. zarzuconego mu w pkt VII aktu oskarżenia czynu z art. 310 1 i 4 kk, podczas gdy prawidłowa ocena zebranych w sprawie dowodów, prowadzi do wniosku przeciwnego.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I. Zarzuty zawarte w apelacji obrońcy okazały się nie zasadne, za wyjątkiem zarzutu dotyczącego działania oskarżonego opisanego w sentencji wyroku w pkt. I -IV i uznania, że działanie to stanowiło czyn ciągły zdefiniowany w art. 12 § 1 kk.

Przede wszystkim należy się odnieść do zarzutów sprzeczności treści orzeczenia uniemożliwiającego jego wykonanie z art. 439 §1 pkt. 7 kpk (bezwzględnej przyczyny odwoławczej). Istotnie w sentencji wyroku Sądu Okręgowego w pkt. II i III sentencji prima facie wskazano dwukrotnie punkt II aktu oskarżenia. Jednakże z treści tego orzeczenia – patrząc od komparycji, wpisanych zarzutów z aktu oskarżenia, poprzez sentencję, a wreszcie treść uzasadnienia wyroku z dnia 3 grudnia 2019 r. – jednoznacznie wynika, iż czyn przypisany oskarżonemu Ł. R. w punkcie III wyroku dotyczy zarzutu z punktu III aktu oskarżenia. Wynika to z kolejności czynów wskazanych w akcie oskarżenia, kolejności wskazywania czynów przypisanych przez Sad w wyroku, a także z uzasadnienia – vide: pkt. 1.1.4 uzasadnienia Sądu I instancji. Wobec braku jakichkolwiek wątpliwości co do skazania za czyn z pkt. III aktu oskarżenia w pkt. III sentencji wyroku należało sprostować w tym zakresie oczywistą omyłkę pisarską, co w swoim judykacie uczynił Sąd Apelacyjny. Po sprostowaniu omyłki pisarskiej zarzuty i wywody apelacji, co do sprzeczności w treści orzeczenia (także w zakresie orzeczonych w konsekwencji środków kompensacyjnych oraz kary) stały się niezasadne.

Z powyższych przyczyn niezasadne są również zarzuty apelacji dotyczące czynu z pkt. II i III aktu oskarżenia, gdzie obrońca powołując się na obrazę przepisów postepowania podnosi brak rozstrzygnięcia sadu w tym zakresie, albo dwukrotnym uznaniu oskarżonego za winnego tego samego czynu, i po dwakroć za ten sam czyn wymierzenia kary, lub środków kompensacyjnych, dowolną ocenę dowodów, czy błędy w ustaleniach faktycznych.

Kolejne zarzuty apelacji obrońcy dotyczyły materii zgromadzonych w sprawie opinii biegłych, ekspertyz NBP i obrazy prawa procesowego oraz błędów w ustaleniach faktycznych jakich w związku z przeprowadzeniem takich dowodów Sąd I instancji miałby się dopuścić. Odnośnie zarzutów dotyczących opinii biegłych i ekspertyz należy podkreślić, że Sąd Okręgowy swoje ustalenia faktycznie poczynił na podstawie m.in.:

a/ wyjaśnień oskarżonego, b/ konkretnie przytoczonych ekspertyz NBP : (...) ekspertyza /2016 ,k. 434-727, 964-984;

tj. ekspertyzach NBP wydanych co do banknotów przedstawionych przez oskarżonego do wymiany w oddziałach okręgowych NBP w K., G. i O. (wraz z samymi banknotami), z których wynika, że wszystkie (250 sztuk) banknoty przedstawione w oddziale w O. zestawione zostały z fragmentów nie pochodzących z tego samego banknotu; analogicznie jak 246 banknotów przedstawionych do wymiany w K. i 54 złożonych w G.; Ekspertyzy te z ramienia (...) sporządzały B. K. (1) i A. W..

Ekspertyzy te zasadnie Sąd Okręgowy ocenił jako wiarygodne dokumenty urzędowe sporządzone na podstawie Zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 31 sierpnia 1989 roku w sprawie zatrzymywania fałszywych znaków pieniężnych (M.P. 90.11.88), służącego realizacji wyłącznego uprawnienia NBP jako banku emisyjnego (art. 4 ustawy o Narodowym Banku Polskim) do kontroli (przy pomocy wykwalifikowanych pracowników) autentyczności znaków pieniężnych emitowanych przez NBP i zatrzymywania oraz eliminowania z obiegu falsyfikatów (art. 35 ustawy o NBP, § 5, 6 i 8 zarządzenia) i z tego powodu mogące stanowić dowód (nie)autentyczności banknotów w postępowaniu karnym. Sporządzający je pracownik NBP dysponował odpowiednim instrumentarium i wymaganymi kwalifikacjami do jej sporządzenia. Wyżej wymienione osoby nie stanowiły natomiast przy ustalaniu stanu faktycznego osobowych źródeł dowodowych. Osoby sporządzające ekspertyzę nie były zainteresowane bezpodstawnym obciążaniem oskarżonego, posiadały wymaganą wiedzę aby wytworzyć i przedstawić dokumenty, pisma, które wykorzystano w postępowaniu karnym i uznano za dowód. Ekspertyzy te były składane w roku 2016, zatem gdy obowiązywał przepis art. 193 § 2 kpk, przed nowelizacją ustawy kodeks postepowania karnego ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. (Dz.U.poz.1694) i wprowadzeniem przepisu art.193 § 2a kpk. W brzmieniu ustawy ówcześnie obowiązującej Narodowy Bank Polski Niewątpliwie w zakresie stwierdzania autentyczności wydawanych przez siebie znaków pieniężnych – można nazwać instytucją specjalistyczną. A nawet gdyby nieuznawać powyższej argumentacji dotyczącej ekspertyzy instytucji specjalistycznej, to i tak przedmiot ekspertyz został powtórnie zbadany na podstawie dowodu z opinii biegłego – K. S. (1), biegłej z zakresu badania autentyczności banknotów. Fakt, iż specjaliści z danej dziedziny się znają, czy wymieniają poglądy w żadnym stopniu nie dyskwalifikuje opinii tej biegłej, bowiem sposób i rzetelność sporządzenia tej opinii nie budzi wątpliwości, a z treści opinii pisemnej i ustnej uzupełniającej wynika, iż opinia powstała w sposób bezwpływowy. Opinia jest jasna i logiczna zatem zasadnie Sad I instancji uznał ją za wiarygodną oraz z tej przyczyny nie wprowadzał innych dowodów na zasadzie art. 201 kpk.

c/ Ponadto stan faktyczny ustalono także na podstawie wniosków o wymianę banknotów.

Z wyjaśnień oskarżonego (k. 365-370, 840-842, 1035-1038, 1903-1904, 2384-2389, 2479-2480, np. k. 1036- 1038, 256) wynika jednoznacznie, iż oskarżony intencjonalnie ciął banknoty 200 zł, opalał je zapalniczką a potem sklejał tak, by wytworzyć „większą ilość”, aby tak przerobione banknoty przedstawić w banku i wymienić. Na podstawie tych wyjaśnień zasadnie ustalono działanie umyślne w zamiarze bezpośrednim.

Sąd I instancji zasadnie przyjął, że niewiarygodne były wyjaśnienia oskarżonego, w których zaprzeczał, by działał z zamiarem przerobienia banknotów, lecz jedynie scalał banknoty w błędnym przekonaniu, że upoważnia go do tego treść § 5 zarządzenia nr (...) Prezesa Narodowego Banku Polskiego. W pierwszym rzędzie wskazać należy, że nie może oskarżony powoływać się na działanie zgodnie z prawem, skoro całokształt okoliczności jego zachowania wskazuje jednoznacznie na złą wolę oskarżonego - intencjonalne, podstępne preparowanie banknotów w celu oszukania banku. W tym schemacie istotą działań oskarżonego zmierzającego do wprowadzenia w błąd NBP co do ilości przedstawianych do wymiany banknotów, a w konsekwencji - co do przysługującej mu ich równowartości, było takie przerobienie), które umożliwiało osiągnięcie tego celu. Wynika z tego, że przerobienie banknotów było niezbędnym narzędziem do uzyskania celu. Było to jasne dla samego oskarżonego, skoro, w toku śledztwa przyznawał się do zarzutu przerobienia banknotów. O świadomym i celowym działaniu oskarżonego świadczyło także to, że nie musiał w ogóle przecież łączyć pociętych kawałków banknotów, co wymusiłoby na pracownikach NBP wnikliwsze weryfikowanie ilości i tożsamości przedstawianych fragmentów, co mogłoby zniweczyć jego plan. O umyślności świadczy także fakt wypalenia przez oskarżonego numerów seryjnych w banknotach zestawianych przez niego z 4 fragmentów, co czynił niewątpliwie w celu utrudnienia stwierdzenia pochodzenia tychże fragmentów z różnych banknotów.

Suma tych argumentów upoważnia do stwierdzenia, że dowody na których oparł się Sąd Okręgowy zostały w sposób prawidłowy przezeń ocenione zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oraz zgodnie z prawem, a wnioski które wywiódł pozwoliły na ustalenie prawidłowego stanu faktycznego.

Odnośnie zarzutów dotyczących obrazy prawa procesowego w postaci art. 2, 5, 7, 366§1, 410 kpk oraz błędów w ustaleniach faktycznych dodać należy, że przepisów tych a w szczególności przepisu art. 410 kpk nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych na rozprawie głównej dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Byłoby to w wielu wypadkach w istocie niemożliwe ze względu na wzajemną sprzeczność okoliczności wynikających z różnych dowodów. Odmówienie wiary niektórym zeznaniom lub wyjaśnieniom złożonym przez świadków lub oskarżonych, a w rezultacie ich pominięcie jako podstawy dowodowej podczas dokonywanych ustaleń faktycznych, nie może być utożsamiane ani z brakiem oceny okoliczności, których tego rodzaju dowód dotyczy w kontekście finalnego rozstrzygnięcia, ani też nie jest wyrazem złamania zasady bezstronności sądu, bowiem odmowa przyznania waloru wiarygodności niektórym z przeprowadzonych dowodów, przy jednoczesnej aprobacie i uwzględnieniu innych dowodów, jest niczym więcej niż realizacją przysługującego sądowi orzekającemu uprawnienia w ramach czynienia ustaleń faktycznych, z pełnym uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów.

Dodatkowo odnośnie zarzutów zawartych w apelacjach obrazy art. 7 kpk - dla kompletności rozważań - przywołać należy, iż obraza przepisów postępowania (error in procedendo) tylko wtedy stanowi uchybienie, jeżeli mogła mieć wpływ na treść orzeczenia. Błąd w procedowaniu odnosi się więc tylko do tych ustaleń faktycznych, w oparciu o które sąd wydaje orzeczenie. Błąd w ustaleniach faktycznych może mieć postać błędu "braku" albo błędu "dowolności". Zarzut taki może zostać postawiony wówczas, gdy sąd, ustalając stan faktyczny, wziął pod uwagę wszystkie istotne w sprawie dowody (art. 92 i 410 kpk), a także gdy prawidłowo je ocenił (art. 7 kpk). Natomiast gdyby ustalając stan faktyczny na podstawie tych dowodów, sąd pominął wynikające z nich fakty (okoliczności) istotne w sprawie (błąd "braku") albo ustalił fakty, które wcale z danego dowodu nie wynikają lub wynikają, ale zostały zniekształcone (przeinaczone) zachodziłby błąd "dowolności". Błąd dowolności może polegać również na wadliwym wnioskowaniu z prawidłowo ustalonych faktów (tzw. faktów ubocznych) co do istnienia lub nieistnienia faktu głównego (kwestii sprawstwa) w procesach poszlakowych. Błąd tego rodzaju oznacza, że określony fakt został ustalony dowolnie, gdyż nie ma oparcia w dowodach. W niniejszej sprawie obrońcy podnieśli obrazę przepisów prawa procesowego, która miała wpływ na treść wydanego orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów,

Przy zarzutach obrazy prawa procesowego konieczne jest równoczesne , nie tylko wykazanie, że doszło do obrazy określonego przepisu kpk, ale powinno również zostać wykazane, że owe naruszenie mogło, czyli w istocie miało wpływ na treść wydanego wyroku. Toteż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, lecz powinien zasadnie zmierzać do wykazania, jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd, oceniając zebrany materiał dowodowy.

Stwierdzić należy, że dokonana przez Sąd Okręgowy analiza i ocena zgromadzonych w sprawie dowodów w tym tych wymienionych przez autorów apelacji nie zawiera błędów natury logicznej i faktycznej, zgodna jest z zasadami wiedzy, logiki oraz doświadczenia życiowego i z tego względu zawarta w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku ocena zasługuje na akceptację ze strony Sądu odwoławczego – który to przecież nie proceduje w oderwaniu od akt sprawy.

Ważąc powyższe, Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, iż wszystkie czyny przypisane oskarżonemu winny być opisane jako jeden czyn ciągły , albowiem oskarżony działał w relatywnie nie dużych odstępach czasu, opracował jeden modus operandi i przyświecał mu jeden zamiar uzyskania możliwie największej kwoty „wymienionych na całe banknotów w poszczególnych placówkach NBP. Z tej przyczyny Sad zadecydował o łącznej kwalifikacji czynów przypisanych w pkt. I-IV wyroku jako czynu ciągłego z art. 12 § 1 kk.

Nie budziło również wątpliwości Sadu ( w świetle wyjaśnień oskarżonego i opinii biegłej K. S.) że przyjęta kwalifikacja prawna z art. 310 § 1 kk i z art. 286 §1 kk jest w pełni uzasadniona wynikami postępowania dowodowego. Przerobienie pieniądza polega bowiem na dokonaniu zmian w autentycznym pieniądzu (kształtu, treści, formy, użytego do wytworzenia materiału) w taki sposób, by przystosować go nowego przeznaczenia i użycia za autentyczny. Oskarżony - dokonywał manipulacji na określonej puli banknotów, poprzez ich cięcie, opalanie krawędzi, częściowe wypalanie numerów serii, a następnie takie zestawianie i sklejanie za pomocą taśmy klejącej uzyskanych fragmentów, by sugerowały, że stanowią jeden - ten sam, co przed zniszczeniem - banknot. W niniejszej sprawie przerobienie banknotów było zatem narzędziem dla dokonania oszustwa.

Wymierzona oskarżonemu kara 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (już po uwzględnieniu, że oskarżony działał w warunkach art.12 §1 kk i obecnie jest osobą niekaraną) jest karą miarkowaną (zbliżona do dolnej granicy) zważywszy iż sankcja karna w art. 310 §1 kk to kara od lat 5 pozbawienia wolności albo kara 25 lat pozbawienia wolności. Należy wziąć bowiem pod uwagę ilość podjętych działań przestępczych, łączny okres przestępczej działalności oskarżonego, dużą ilość przerobionych banknotów, kwotę wyłudzonych pieniędzy (110 000 złotych), fakt, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona więcej niż jednego przepisu ustawy karnej, co oznacza większy ładunek społecznej szkodliwości czynów, jak też motywację oskarżonego - dążenie do osiągnięcia korzyści majątkowej. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swojego wyroku wyeksponował okoliczności łagodzące i Sąd odwoławczy podzielił to stanowisko, jednakże nie uznał by wobec przytoczonych wyżej okoliczności czynu było zasadne nadzwyczajne złagodzenie kary na zasadzie art. 60 §2 kk czy 60 §4 kk (wobec miarkowanego wymiaru kary). Odnośnie wymierzonej kary grzywny i środków kompensacyjnych Sąd odwoławczy również podzielił stanowisko Sądu Okręgowego, uznając je za miarkowane i adekwatne do możliwości zarobkowych oskarżonego.

II. Zarzut zawarty w apelacji prokuratora okazał się nie zasadny. Sąd Okręgowy w tym zakresie (zarzut VII z aktu oskarżenia) w prawidłowy sposób ocenił treść wyjaśnień oskarżonego. Kluczowe w ocenie Sądu odwoławczego, dla ustalenia że analiza wyjaśnień odnośnie tego czynu i ustalenia Sadu I instancji są prawidłowe – była treść protokołu przeszukania i ujawnienie w wyniku przeszukania jako dowodu (k. 316) tylko jednego banknotu 10 Euro przeciętego na pól i opalenia wewnętrznej krawędzi. Nie sposób na tej podstawie przesądzić o tym, że oskarżony dokonując przecięcia i opalenia zatrzymanego banknotu działał w celu przerobienia banknotów Euro i wymiany ich w zagranicznych bankach.

Wniosek

Wnioski zawarte w apelacji obrońcy o:

Uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu w punktach I —VI aktu oskarżenia czynów, w tym przypisanych my w punktach I-IV sentencji wyroku;

ewentualnie o:

Uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XVIII Wydział Karny z 3 grudnia 2019 roku sygn. akt: XVIII K 207/18 w całości z wyjątkiem punktu VI sentencji wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;

ewentualnie o:

Zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uniewinnienie oskarżonego od czynów z punktów I —III aktu oskarżenia (w tym czynów I — III sentencji wyroku) oraz uznanie, że czyn z punkty IV sentencji wyroku (czyny z punktów IV-VI aktu oskarżenia) stanowią jeden czyn ciągły wyłącznie usiłowania wyłudzenia 110.000,00 zł, to jest czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 286 kk i za tak kwalifikowany czyn wymierzenie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze nie wyższym niż 100 stawek grzywny po 100 zł każda;

ewentualnie z daleko posuniętej ostrożności procesowej o:

Uniewinnienie oskarżonego od czynów z punktów I —III aktu oskarżenia (w tym czynów I — III sentencji wyroku) oraz uznanie, że czyn z punktu IV sentencji wyroku (czyny z punktów IV-VI aktu oskarżenia) stanowi czyn ciągły, popełniony w błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca winę określona w art. 30 kk zdanie ostatnie i wymierzeniu kary z zastosowaniem instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

ewentualnie z daleko posuniętej ostrożności procesowej o:

co do zachowań z punktów I-IV sentencji wyroku (I-VI aktu oskarżenia) uznanie, że stanowią czyn ciągły, popełniony w błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca winę określoną w art. 30 kk zdanie ostatnie i wymierzeniu kary z zastosowaniem instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Wniosek zawarty w apelacji prokuratora o:

uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej uniewinnienia Ł. R. od czynu zarzuconego mu w pkt VII aktu oskarżenia i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na fakt, iż zarzuty przedstawione w apelacjach obrońcy i prokuratora okazały się nie zasadne – w konsekwencji i również wnioski zawarte w środkach odwoławczych nie zostały uwzględnione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok skazujący oskarżonego Ł. R. i wymierzone kary tym orzeczeniem.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania wyroku w mocy są tożsame z argumentacją, dla której stwierdzono niezasadność zarzutów apelacyjnych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Uznanie, że zachowanie oskarżonego stanowiło czyn ciągły a nie ciąg przestępstw.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody dla których uznano działanie oskarżonego jako czyn ciągły opisano w części 3 uzasadnienia.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 636 § 1 kpk Sąd obciążył kosztami postępowania odwoławczego oskarżonego jako osobę zdolną do wykonywania pracy zarobkowej i poniesienia tychże kosztów.

7.  PODPIS

Zbigniew Kapiński Jerzy Leder Katarzyna Capałowska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o winie

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie ( wniosek alternatywny)

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o winie

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie ( wniosek alternatywny)

☐

zmiana