Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III C 850/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Justyna Pikulik

Protokolant:

sekretarz sądowy Justyna Zarzecka

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2021 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. kwotę 1.004 zł (tysiąc cztery złote) wraz z odsetkami liczonymi od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. kwotę 387 zł (trzysta osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 287 zł (dwieście osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III C 850/20

UZASADNIENIE

W dniu 11 października 2019 r. powód (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł pozew, uzupełniony 12 lutego 2020 r., przeciwko A. K. (poprzednio J.), w którym zażądał zasądzenia od pozwanej kwoty 1.004 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu wskazano, że pozwana zawarła z powodem umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych dotyczącą pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...). Umowa ubezpieczenia została zawarta w związku z art. 28 ust. 1 ustawy, wobec braku wypowiedzenia przez pozwaną w stosownym terminie umowy ubezpieczenia obowiązującej przez poprzedni okres 12 miesięcy, za który składka została w całości opłacona. Umowa została zawarta na 12 miesięcy z okresem ochrony od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r. i w tym czasie powód świadczył ochronę ubezpieczeniową. Składka za tę umowę, której termin płatności przypadał na 13 marca 2017 r., nie została opłacona. Pomimo pisemnego wezwania do zapłaty, pozwana nie dokonała zapłaty, co czyni pozew koniecznym i uzasadnionym.

W dniu 21 lutego 2021 r. Referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości żądanie pozwu (ówczesna sygn. akt I Nc 2345/19).

W dniu 8 czerwca 2020 r. pozwana A. K., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana podniosła zarzut nieistnienia wierzytelności dochodzonej pozwem oraz nie zawarcia umowy ubezpieczenia.

W odpowiedzi na sprzeciw powód (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. podtrzymał swoje stanowisko. Wskazał, że pozwana zawarła w dniu 29 stycznia 2016 r. umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych podając nazwisko J. i opłacając składkę. Umowa ta została przedłużona na kolejne 12 miesięcy zgodnie z art. 28 ust. 1 Ustawy.

W dalszym toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Najpóźniej 29 stycznia 2016 r. A. J., aktualnie K., zawarła z (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, potwierdzoną polisą (...), dla ubezpieczającej A. J. dla pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) na okres od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2017 r.

Składka za tę umowę została opłacona.

(...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. świadczyło ochronę ubezpieczeniową dla ubezpieczającej A. J. dla pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) w okresie od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2017 r. potwierdzonej polisą (...).

Dowód:

- potwierdzenie opłacenia składki – k. 61,

- polisa – k. 62-63,

- informacja z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – k.

Pismem z dnia 28 lutego 2017 r. (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. poinformował A. J., że wobec niewypowiedzenia uprzednio zawartej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz opłacenia składki za tę umowę zostaje ona przedłużona na kolejne 12 miesięcy. W związku z powyższym wezwał do zapłaty składki w wysokości 1.004 zł w terminie 7 dni od dnia nadania pisma. Do pisma zostało dołączone potwierdzenia zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, dla ubezpieczającej A. J. dla pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) na okres od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r.

Dowód:

- pismo z 8 lutego 2017 r. – k. 18-19,

- pełnomocnictwo – k. 10.

(...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. świadczyło ochronę ubezpieczeniową dla ubezpieczającej A. J. dla pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) w okresie od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r. potwierdzonej polisą (...).

Dowód:

- informacja z Ubezpieczeniowego Funduszu gwarancyjnego – k. 20.

Pismem z dnia 29 maja 2018 r., doręczonym 5 czerwca 2018 r., ubezpieczyciel wezwał ubezpieczającą do opłacenia składki dla umowy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, potwierdzonej polisą (...) w terminie 5 dni od daty otrzymania wezwania.

Dowód:

- wezwanie z 29 maja 2018 r. z dowodem nadania – k. 21, 22-24,

- wydruk śledzenia przesyłki – k. 25-26.

A. J. nie zapłaciła składki dla umowy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r., potwierdzonej polisą (...).

Po zawarciu małżeństwa w dniu 4 czerwca 2015 r. A. J. zmieniła nazwisko na K.. W latach 2016 – 2017 przebywała na urlopach macierzyńskich i wychowawczych i wówczas sprawami urzędowymi zajmował się jej mąż – J. K..

A. J. korzystała z pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...).

Nie ustalono daty, w której A. J. zbyła pojazd.

Niesporne, nadto dowód:

-zeznania świadka J. K. – k. 75-16, protokół elektroniczny – k. 78 – 00:02:58 – 00:11:06.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

(...) spółki akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. przeciwko A. K. (poprzednio J.) okazało się zasadne w całości.

W przedmiotowej sprawie powód domagał się od pozwanej A. K. (poprzednio J.) zapłaty kwoty 1.004 zł, wskazując, że pozwana nie uiściła składki ubezpieczeniowej OC za okres udzielonej ochrony ubezpieczeniowej od dnia 29 stycznia 2017 r. do dnia 28 stycznia 2018 r.

Podstawę roszczeń powoda stanowił przepis art. 805 § 1 k.c. Zgodnie art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Obowiązki ubezpieczonego w zakresie zapłaty składki precyzują przepisy artykułów 8 oraz 8a Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ((dalej ustawa o ubezpieczeniach) tekst jednolity Dz.U.2013.392 z późn. zm. – w brzmieniu obowiązującym na dzień 29 stycznia 2017). Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy taryfy oraz wysokość składek ubezpieczeniowych za ubezpieczenia obowiązkowe ustala zakład ubezpieczeń. Natomiast w myśl art. 8a ust. 1 ww. Jeżeli ubezpieczający nie podał zakładowi ubezpieczeń znanych sobie okoliczności, o które zakład ubezpieczeń zapytywał przed zawarciem umowy ubezpieczenia obowiązkowego i które pociągają za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego, zakład ubezpieczeń ma prawo żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki ubezpieczeniowej z uwzględnieniem zwiększenia prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego wskutek okoliczności niepodanych do jego wiadomości.

Pozwana nie kwestionowała wysokości roszczenia. Nie kwestionowała również, że to powód zapewniał ochroną ubezpieczeniową dla posiadacza pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) w okresie od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2018 r. Zarzuciła natomiast, że nie zawierała umowy ubezpieczenia, na którą to umowę powód się powołuje, a która skutkowała zawarciem następnej umowy ubezpieczenia w trybie art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach. Pozwana zarzuciła zatem, że roszczenie powoda w stosunku do niej nie istnieje.

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach – w brzmieniu obowiązującym na dzień 29 stycznia 2017:

Art. 28 ust. 1, 1a, 1b i 2:

Ust. 1 Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Ust. 1a W razie zawarcia umowy, o której mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń jest obowiązany potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia.

Ust. 1b Nie później niż 14 dni przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, zakład ubezpieczeń jest obowiązany do wysłania ubezpieczającemu informacji o ubezpieczeniu na kolejny okres ubezpieczenia.

Ust. 2 Zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli:

1. nie została opłacona w całości określona w umowie składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych albo

2. w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego, w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2.

Art. 31 ust. 1:

W razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, ulega ona rozwiązaniu z dniem jej wypowiedzenia. Przepisów art. 28 nie stosuje się.

Obowiązek zapłaty przez pozwaną składki wynikał zatem z umowy zawartej na okres od 29 stycznia 2016 r. do dnia 28 stycznia 2017 r., która ta umowa uległa następnie prolongacie na okres od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r., o czym powód poinformował pozwaną pismem z dnia 8 lutego 2017 r. (nadanym w wykonaniu obowiązku z art. 28 ust. 1b Ustawy o ubezpieczeniach).

Aby doszło do powstania obowiązku zapłaty składki należy ustalić, czy obowiązek zapłaty jakiejkolwiek składki w ogóle powstał, zatem czy doszło (w jakikolwiek sposób) do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, w tym przypadku pierwszej umowy zawartej na okres od 29 stycznia 2016 r. do dnia 28 stycznia 2017 r., a następnie prolongaty na okres od 29 stycznia 2017 r. do 28 stycznia 2018 r.

W ocenie Sądu, materiał dowodowy sprawy pozwala na ustalenie, że do zawarcia ww. umów doszło. Zarzuty pozwanej nie zostały poparte jakimikolwiek dowodami prowadzącymi do oddalenia powództwa. Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 104 ust. 9 Ustawy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny udostępnia przez swoją stronę internetową informację o zawarciu umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przez posiadacza danego pojazdu oraz nazwę zakładu ubezpieczeń, z którym ta umowa została zawarta, bez ujawniania danych osobowych posiadacza pojazdu.

Przesłuchany w charakterze świadka mąż pozwanej zeznał, że pozwana była posiadaczką pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...). Nie potrafił jednak wskazać ani w jakim okresie, ani też czy i kiedy pojazd ten został sprzedany. Pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, nie przedstawiła jakichkolwiek innych dowodów, że to nie ona była posiadaczką pojazdu w okresie od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2018 r. Jak zaś wynika z informacji z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w okresie od 29 stycznia 2016 r. do dnia 28 stycznia 2017 r. był objęty ochroną zapewnianą przez powoda (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W..

W ocenie Sądu, polisa znajdująca się na karcie 62 w wystarczającym stopniu dowodzi, że to A. J. zawarła umowę, którą ta polisa potwierdza. Nie zmienia tego brak podpisu pozwanej pod dokumentem polisy. Na tle przepisów Kodeksu cywilnego zawarcie umowy ubezpieczenia następuje w chwili złożenia przez ubezpieczającego oferty i jej przyjęcia przez zakład ubezpieczeń. Dla skuteczności zawarcia takiej umowy nie jest wymagana żadna forma kwalifikowana. Dokumenty wymienione w art. 809 § 1 k.c. stanowią jedynie dowody (potwierdzenie) zawarcia umowy. W szczególności przepisy kodeksu cywilnego nie przewidują wymogu zachowania formy pisemnej dla złożenia zakładowi ubezpieczeń oferty zawarcia umowy ubezpieczenia, ani oświadczenia o jej przyjęciu. Przeciwnie, umowa ubezpieczenia dochodzi do skutku solo consensu - przez zgodne oświadczenia stron umowy, ale dokument ubezpieczenia potwierdza zawarcie umowy ubezpieczenia. Jest on dokumentem zawierającym oświadczenie woli ubezpieczyciela w kontekście zawarcia umowy ubezpieczenia. Skoro zaś dokument ubezpieczenia stanowi dowód zawarcia umowy, a nie niezbędny warunek jej ważności, możliwe jest uznanie umowy za skutecznie zawartą nawet w przypadku braku dokumentu i ta treść jest właśnie istota art. 809 § 1 Kodeksu cywilnego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 14 marca 1996 r., sygn. akt I ACr 62/95, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z4 kwietnia 2013 r., sygn. akt VI ACa 1324/12, wyrok Sądu najwyższego z 16 listopada 2006 r., sygn. akt II CSK 181/06). Powód potwierdził nadto, że składka dla umowy za okres od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2017 r. została opłacona w całości. Wreszcie powód poinformował pozwaną, o tym, że umowa uległa automatycznemu przedłużeniu.

Powyższe dorowadziło Sąd do przekonania i ustalenia, że to A. K., wówczas J., zawarła z powodem umowę ubezpieczenia pojazdu M.-B. V. o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...), na okres od 29 stycznia 2016 r. do 28 stycznia 2017 r., którą potwierdzono polisą (...).

Należy zatem rozważyć, czy w sprawie doszło do automatycznego przedłużenia umowy ubezpieczenia – w trybie art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach. Odpowiedź na to pytanie jest pozytywna. Pozwana nie podniosła zarzutu sprzedaży pojazdu, na okoliczność tę zwrócił jedynie uwagę jej mąż w swoich zeznaniach, przy czym nie potrafił chociażby w przybliżeniu podać daty tej transakcji. Brak było zatem podstaw, by zastosować w sprawie przepis art. 31 ust. 1 Ustawy. Gdyby faktycznie pojazd został zbyty w dacie, która stosownie do tego przepisu przerzuciłaby na nabywcę zapłatę żądanej składki i nie skutkowała by automatycznym przedłużeniem umowy, to pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, nie powinna mieć problemów z wykazaniem tej okoliczności. W przypadku przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu i niezłożenia przez aktualnego posiadacza oświadczenia o wypowiedzeniu umowy będzie ona wprawdzie obowiązywała, ale jedynie do upływu czasu, na jaki została zawarta, bez możliwości zastosowania klauzuli prolongacyjnej na kolejny okres 12 miesięcy (por. J. Miaskowski, K. Niezgoda, P. Skawiński, Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Komentarz. Warszawa 2012).

Tak argumentując, Sąd uznał roszczenie powoda za zasadne, albowiem powód wykazał, że pomiędzy stronami doszło do zwarcia umowy ubezpieczenia, a następnie jej automatycznego przedłużenia, a tym samym obowiązek zapłaty dochodzonej pozwem składki powstał i obciąża pozwaną.

Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. kwotę 1.004 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty. Za datę początkową naliczania odsetek przyjąć należało pierwszy dzień po upływie terminu opłacenia składki.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone przez stronę powodową, którym dał wiarę w całości i które były dla Sądu wiarygodne i przekonujące. Pozwana nie zdołała skutecznie zakwestionować i podważyć ich mocy dowodowej. Uzupełniająca dla ustaleń stanu faktycznego posłużyły osobowe źródła dowodowe, którym również sąd dał wiarę w całości, przy czym ich treść miała dla ustaleń faktycznych jedynie uzupełniający charakter.

Mając powyższe na uwadze powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Przepis art. 98 §1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te, zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. i 99 k.p.c., składa się wynagrodzenie pełnomocnika, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Mając na względzie, że pozwana przegrała proces w całości, obowiązana jest zwrócić powodowi koszty związane z niniejszym postępowaniem na które składają się: 270 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego – § 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800 ze zm.), 100 zł opłaty od pozwu oraz 17 złotych z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa - art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz część IV załącznika ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2006 Nr 225 poz. 1635 z późn. zm.).

Wobec powyższego, Sąd w punkcie II wyroku, zasądził od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. kwotę 387 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 287 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III C 850/20

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień.

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej- adw. P. T.;

3.  Wykonać zarządzenie w terminie 7 dni.

4.  Przedłożyć akta z apelacją lub za 30 dni od wykonania zarządzenia z zpo.

05.03.2021 r., Sędzia Justyna Pikulik