Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 184/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2021 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko E. S. i S. S. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego S. S. (1) na rzecz powoda J. M. kwotę 7.300,00 (siedem tysięcy trzysta) złotych,

2.  w pozostałej części oddala powództwo przeciwko pozwanemu S. S. (1),

3.  oddala powództwo przeciwko pozwanej E. S.,

4.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz adwokat A. M. kwotę 7.200,00 (siedem tysięcy dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu wraz z należnym podatkiem VAT w kwocie 1.656,00 (jeden tysiąc sześćset pięćdziesiąt sześć) złotych,

5.  nie obciąża powoda J. M. kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 184/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 31 grudnia 2018 r. wniesionym do Sądu Okręgowego w Legnicy uzupełnionym pismem procesowym z dnia 6 marca 2019 r. powód J. M. wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej E. S. kwoty 990.000,00 zł w tym kwoty 285.000,00 zł tytułem czynszu dzierżawnego, kwoty 220.000,00 zł tytułem odszkodowania za wycięte drzewa, kwoty 220.00,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenie domu mieszkalnego, kwoty 65.000,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenie studni i różnych materiałów i kwoty 200.000,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenie obory i dźwigarów.

(pozew- k.4, pismo procesowe powoda- k.29)

Postanowieniem z dnia 7 maja 2019 r. Sąd Okręgowy w Legnicy uznał się niewłaściwym miejscowo do rozpoznania sprawy i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

(postanowienie Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 7 maja 2019 r.- k.51)

W piśmie procesowym z dnia 28 listopada 2019 r. pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że żądał zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kwoty 220.000,00 zł tytułem odszkodowania za wycięte drzewa, kwoty 220.000,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenia dokonane w domu mieszkalnym, kwoty 65.000,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenie studni oraz innych urządzeń infrastruktury gospodarskiej, kwoty 200.000,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczenia dokonane w oborze, spichlerzu i budynkach inwentarskich, kwoty 60.000,00 zł tytułem zapłaty czynszu dzierżawnego za lata 2001 – 2006 i kwoty 225.000,00 zł tytułem zapłaty czynszu dzierżawnego za lata 2006 – 2019.

(pismo procesowe pełnomocnika powoda- k.81-82)

W piśmie procesowym z dnia 23 stycznia 2020 r. pełnomocnik pozwanej E. S. wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych oraz podnosił zarzut przedawnienia dochodzonych roszczeń.

(pismo procesowe pełnomocnika pozwanej- k.90-91)

Na rozprawie w dniu 7 lutego 2020 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo a pełnomocnik pozwanej wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu.

(protokół rozprawy z dnia 7 lutego 2019 r. na płycie CD 00:03:45 – 00:08:56- koperta k.178)

Na wniosek pełnomocnika powoda postanowieniem z dnia 24 lutego 2020 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego S. S. (1).

(postanowienie Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 24 lutego 2020 r.- k.117)

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego S. S. (1) wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz podnosił zarzut przedawnienia dochodzonych roszczeń.

(odpowiedź na pozew pełnomocnika pozwanego- k.126-128)

Na rozprawie w dniu 10 lipca 2020 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo a pozwani wnosili o oddalenie powództwa.

(protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:05:06 – 00:07:08- koperta k.178)

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2021 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo i wnosił o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i oświadczył, iż nie zostały one uiszczone ani w całości ani w części a pełnomocnik pozwanych wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

(protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:01:49 – 01:21:37- koperta k.178)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód J. M. jest właścicielem gospodarstwa rolnego położonego w B. o powierzchni 7,30 ha składającego się z działek nr (...). Na terenie tego gospodarstwa rolnego powód mieszkał do 1990 r. Później ożenił się i wraz z żoną zamieszkał na Śląsku.

(bezsporne, zeznania świadka H. M.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:33:38 – 00:47:56- koperta k.178, zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178)

Na działce siedliskowej znajdowały się budynek mieszkalny z cegły i obora z kamienia pochodzące z lat 30 – stych XX wieku, które były w złym stanie technicznym. Była tam też studnia. Na działce siedliskowej rosły drzewa owocowe.

( zeznania świadków: H. M.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:33:38 – 00:47:56- koperta k.178, J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanej E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178)

Gdy powód wyprowadzał się z B., zawarł z mężem pozwanej E. S. i ojcem pozwanego S. J. S. umowę, na mocy której J. S. miał korzystać z jego gruntów rolnych położonych w B. w zamian za co opłacać miał podatki od tej nieruchomości. Zawarta przez nich umowa nie przewidywała, by J. S. miał opłacać czynsz dzierżawny oraz nie obejmowała korzystania z budynków znajdujących się na nieruchomości powoda. Po zawarciu tej umowy grunty rolne powoda uprawiane były przez J. S. i jego żonę – pozwaną E. S. a J. S. płacił od nich podatki. W czasie, gdy J. S. dzierżawił ziemie uprawne od powoda, o budynki na działce powoda nikt nie dbał i nikt ich nie remontował i ulegały one dalszej degradacji. Doglądała ich wówczas siostra powoda.

( zeznania świadków: H. M.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:33:38 – 00:47:56- koperta k.178, J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178 kserokopia umowy- k.102)

W 2005 r. J. S. i pozwana E. S. przekazali własne gospodarstwo rolne synowi – pozwanemu S. S. (1). Po tym przekazaniu w dniu 6 grudnia 2016 r. pozwany zawarł z powodem w Urzędzie Gminy w Z. w obecności pracownika tego urzędu pisemną umowę, na mocy której powód oddał mu do użytkowania i pobierania pożytków na okres 10 lat należące do niego grunty rolne wchodzące w skład jego gospodarstwa rolnego położonego w B.. Umowa ta przewidywała, iż pozwany w zamian za użytkowanie gruntów rolnych powoda miał opłacać podatki i wszelkie należności wobec państwa, nie był natomiast obowiązany do opłacania czynszu dzierżawnego. Pozwany zobowiązał się też na podstawie tej umowy, iż w czasie jej obowiązywania nie będzie występować o dopłaty bezpośrednie od ziem objętych umową z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. O dopłaty takie po zawarciu tej umowy występował powód. Od czasu jej zawarcia podatki od nieruchomości płacił pozwany a dopłaty unijne od niej pobierał powód.

(zeznania świadka J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178 kserokopia umowy- k.102)

W czasie, gdy pozwany zaczął użytkować grunty rolne powoda, na działce siedliskowej powoda znajdował się opuszczony dom i obora bez dachu. W obu tych budynkach brakowało drzwi, w oknach były powybijane szyby. Nie było na niej innych zabudowań. Pozwany z budynków tych nie korzystał. Na nieruchomości powoda była też wówczas studnia, z której pozwany nie korzystał i której nie niszczył. Studnia ta niszczała samoistnie na skutek upływu czasu. Na działce siedliskowej nadal znajdowały się stare drzewa owocowe.

(zeznania świadka J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, zeznania pozwanego S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178 kserokopia umowy- k.102)

W dniu 4 listopada 2016 r. powód i pozwany zawarli aneks do umowy z dnia 6 grudnia 2006 r., na mocy którego przedłużyli okres obowiązywania umowy do dnia 7 grudnia 2019 r. Wskazany aneks do umowy został wprowadzony do rejestru ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w Z. w dniu 4 listopada 2016 r.

( częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanego S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178, kserokopia umowy- k.102,kserokopia aneksu do umowy- k.103-104)

Z uwagi na to, iż powód i pozwany powzięli wiedzę, iż dopłaty unijne do gruntów rolnych pobierać może jedynie osoba, która te grunty użytkuje a powód musiał zwrócić pobrane wcześniej dopłaty, w dniu 19 kwietnia 2017 r. powód i pozwany zawarli kolejną umowę dotyczącą gruntów rolnych powoda położonych w B.. Na mocy tej umowy powód wydzierżawił pozwanemu grunty rolne wchodzące w skład jego gospodarstwa rolnego położonego w B. na okres 10 lat w zamian za co pozwany zobowiązał się do opłacania na rzecz powoda czynszu dzierżawnego w wysokości 7.300,00 zł rocznie płatnego do końca każdego roku dzierżawnego oraz do opłacania wszelkich należności wobec Państwa związanych z dzierżawieniem gruntów rolnych. Umowa ta została zaewidencjonowana w Starostwie Powiatowym w Z. w dniu 20 kwietnia 2017 r. i w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w G. w dniu 19 kwietnia 2017 r.

(zeznania świadka H. M.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:33:38 – 00:47:56- koperta k.178, częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, zeznania pozwanego S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178, kserokopia umowy- k.102, kserokopia umowy- k.105)

W tym samym dniu powód i pozwany podpisali dokument zatytułowany (...), w którym ustalili, że drzewa na dzierżawionej przez pozwanego nieruchomości można usuwać za zgodą właściciela nieruchomości w cenie średniej w województwie (...).

(kserokopia oświadczenia- k.106-107)

Gdy nieruchomość dzierżawił pozwany, na działce powoda wycięta została jedna topola, która się przewracała na dom na sąsiedniej działce. Pozwany usuwał z tej nieruchomości drzewa, które się przewróciły oraz przycinał gałęzie z drzew owocowych, które opadały na łąkę przez co nie mógł jej użytkować. Innych niż topola drzew nie wycinał.

(częściowo zeznania świadka J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, częściowo zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178)

W dniu 16 listopada 2017 r. pozwany przesłał powodowi przekazem pocztowym kwotę 14.900,00 zł wskazując, iż jest to czynsz dzierżawny za rok 2017 i dobrowolna wpłata za rok 2016.

(zeznania świadka H. M.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:33:38 – 00:47:56- koperta k.178, częściowo zeznania powoda J. M.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:08:21 – 00:46:12- koperta k.178, częściowo zeznania pozwanego S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178, kserokopia przekazu pocztowego- k.108)

W dniu 24 lipca 2019 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w G. zajął wierzytelność przysługującą powodowi od pozwanej z tytułu gruntów ornych i innych w Gminie Z. na pokrycie należności powoda wobec Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w kwocie 7.982,39 zł. Zajęcie takie otrzymał też pozwany bowiem powód wskazał Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w G., iż wydzierżawia ziemię pozwanym i J. S..

( zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178, kserokopia zajęcia- k.136, kserokopia informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w G.- k.137, kserokopia odwołania zajęcia- k.138)

W związku z tym zajęciem w dniu 8 sierpnia 2019 r. pozwany przelał na konto wskazane w zajęciu kwotę 7.300,00 zł stanowiącą czynsz dzierżawny za jeden okres.

(zeznania pozwanego S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178 kserokopia polecenia przelewu- k.135)

Pozwani ani nikt z ich rodziny nie dokonywali zniszczeń na nieruchomości powoda ani w należących do niego budynkach na niej się znajdujących.

(zeznania świadka J. S.- protokół rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:47:56 – 01:02:17- koperta k.178, zeznania pozwanych: E. S.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:46:12 – 00:57:45 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 7 lutego 2020 r. na płycie CD 00:50:38 – 01:03:28- koperta k.178, S. S. (1)- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2021 r. na płycie CD 00:57:45 – 01:12:47 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 10 lipca 2020 r. na płycie CD 00:07:19 – 00:31:50- koperta k.178)

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w tej części, w której podawał on, iż J. S., któremu zezwolił na użytkowanie jego gruntów rolnych w B. obowiązany był do spełniania na jego rzecz jakichkolwiek świadczeń w pieniądzu czy w naturze. Jego zeznania w tym zakresie były całkowicie gołosłowne a przeczyły im zgodne i korespondujące ze sobą zeznania świadka J. S. i zeznania pozwanych.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda w tym zakresie, w jakim twierdził on, że S. S. (1) po zawarciu z nim umowy, na mocy której był uprawniony do wykorzystywania rolniczego jego gruntów rolnych w B., miał obowiązek uiszczania na jego rzecz czynszu dzierżawnego. W tym zakresie jego zeznania pozostawały w sprzeczności z zeznaniami świadka J. S. i zeznaniami pozwanych oraz z treścią umowy, jaką zawarł w dniu 6 grudnia 2006 r. z pozwanym i aneksu do niej zawartego przez niego z pozwanym w dniu 4 listopada 2016 r. Jak wynika wprost z treści tych dokumentów pozwany nie był obowiązany do uiszczania czynszu dzierżawnego na rzecz powoda.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w tym również zakresie, w którym twierdził on, że nie pobierał on po oddaniu gruntów rolnych do użytkowania S. S. (1) dopłat unijnych do tych gruntów. Zeznania powoda w tym zakresie są nie tylko wewnętrznie sprzeczne, bo powód twierdził też, iż w zakresie tych dopłat doszło do sporu między nim a państwem polskim ale też pozostają w sprzeczności z dokumentem zajęcia wierzytelności, z którego wynika, iż powód był dłużnikiem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. z tytułu nienależnie pobranych dopłat unijnych. Pośrednio zaprzecza im też treść umowy, jaką zawarł z pozwanym w dniu 6 grudnia 2006 r. i aneksu do niej zawartego przez niego z pozwanym w dniu 4 listopada 2016 r. Z treści tych dokumentów wynika, iż pozwany zobowiązał się w nich do niepobierania dopłat unijnych, co wskazuje na to, iż miał je pobierać powód.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda w tym zakresie, w którym twierdził on, iż był zmuszony do podpisania umowy z pozwanym. Jego zeznania w tym zakresie pozostawały całkowicie gołosłowne a przy tym zaprzeczały im dokumenty umów. Z treści umowy z dnia 6 grudnia 2006 r. wynika, iż powód zawał tę umowę, by móc otrzymywać pełne świadczenie rentowe z ubezpieczenia społecznego rolników, co oznacza, iż to powód miał interes w jej zawarciu. Umowa ta zresztą, jak wynika z adnotacji na niej czynionych, zawarta była w Urzędzie Gminy w Z. i przedstawiona później w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego a z kolei aneks do niej złożony był w Starostwie Powiatowym w Z.. Jak wynika z kolei z umowy dzierżawy zawartej przez powoda z pozwanym w dniu 19 kwietnia 2017 r., zawarta ona była w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w B. i złożona później był w Starostwie Powiatowym w Z. i stąd trudno uznać, by powód przybywał tych urzędów pod przymusem. Temu, by umowa dzierżawy z dnia 19 kwietnia 2017 r. była zawierana przez powoda pod przymusem, przeczy też fakt, iż w dniu jej zawarcia powód i pozwany spisali oświadczenie dotyczące tej umowy, na którym złożyli podpisy, które w tym samym dniu potwierdzili jako własne przed notariuszem.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda w tej części, w której podawał on, iż oprócz ziem rolnych oddał pozwanemu a wcześniej jego ojcu do użytkowania budynki na działce siedliskowej. Jego zeznania w tym zakresie pozostawały w sprzeczności nie tylko z zeznaniami pozwanych i świadka J. S. ale też z treścią umów pisemnych łączących go z pozwanym, z których wynikało, iż zawierane umowy dotyczyły jedynie gruntów rolnych.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda w tej części, w której twierdził on, że budynki znajdujące się na jego działce w B. były w dobrym stanie, gdy wyprowadzał się z nich. Biorąc pod uwagę wskazywany przez samego powoda fakt, iż budynki były budowane jeszcze za dziedzica oraz to, iż po jego wyjeździe z B. nie były użytkowane ani remontowane, Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanych i świadka J. S., iż stan techniczny tych budynków był zły.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda, iż pozwani zniszczyli jego budynki na działce siedliskowej i studnię. Okoliczności tej bowiem pozwani zaprzeczyli a powód nie przedstawił na poparcie swoich twierdzeń w tym zakresie żadnych dowodów. W tej sytuacji jego zeznania w tej części okazały się gołosłowne.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powoda w tej części, w której podawał on, iż na jego nieruchomości pozwani poza topolą wycinali jakieś inne drzewa. Jego zeznania w tym zakresie pozostawały w sprzeczności z twierdzeniami pozwanych i świadka J. S. i były gołosłowne. Jeśli zaś chodzi o topolę, to Sąd uznał za wiarygodne zeznania pozwanego, iż została ona wycięta, gdyż zagrażała znajdującemu się w sąsiedztwie domowi za zgodą powoda. Zeznania te znalazły bowiem potwierdzenie w zeznaniach świadka J. S..

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, iż nie otrzymywał nigdy czynszu od pozwanego. Jak wynika z przekazu pocztowego zaadresowanego na powoda, pozwany przekazał mu w 2017 r. czynsz za ten rok. Jak wynikało natomiast z dokumentu zajęcia i z dokumentu polecenia przelewu pozwany zapłacił też czynsz dzierżawny za rok 2018 r. przelewając go Urzędowi Skarbowemu w G. wobec zajęcia wierzytelności z tytułu tego czynszu. Opierając się na tym zajęciu, poleceniu przelewu i zeznaniach pozwanych Sąd nie dał wiary powodowi w tej części, w której zeznawał on, iż nie miał żadnych długów i że pozwany jego długów nie spłacał.

Sąd nie dał natomiast wiary zeznaniom pozwanego, iż uiścił powodowi czynsz dzierżawny za rok 2019 r. Choć kwota przesłana powodowi przekazem pocztowym w 2017 r. przekraczała wysokością dwukrotny czynsz dzierżawny, to jednak biorąc pod uwagę treść tytułu przekazu nie można uznać, by dotyczyła dwóch czynszów dzierżawnych. Jak wynika bowiem z adnotacji na przekazie jedna część tej kwoty była czynszem a druga dobrowolną wpłatą za rok 2016 r., co wskazuje na to, iż pozwany dokonał na rzecz powoda darowizny rekompensującej mu odebrane mu dopłaty unijne. W czasie zresztą, kiedy wysyłany był przekaz czynsz dzierżawny za rok 2018 był jeszcze niewymagalny. Sąd nie dał też wiary zeznaniom pozwanego, iż czynsz za rok 2019 przekazał Urzędowi Skarbowemu w G. w 2018 r. W tym czasie bowiem roszczenie z tytułu czynszu dzierżawnego za rok 2019 nie było bowiem jeszcze wymagalne.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w tej części, w której podawał on, iż nie przyjął pieniędzy przesłanych mu przez pozwanego w 2017 r. Pozostają one bowiem w sprzeczności z zeznaniami pozwanego i świadka H. M..

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanych i świadka J. S. w tej części, w której twierdzili, że powód otrzymał pieniądze za ściętą topolę. Ich zeznania w tym zakresie pozostawały w sprzeczności z zeznaniami powoda i nie znalazły potwierdzenia w żadnym dokumencie a przy tym były niespójne. Pozwana twierdziła bowiem, iż za topolę powód otrzymał 350,00 zł, a pozwany i świadek twierdzili, iż 400,00 zł.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął dowód z zeznań świadków S. K. i M. P. z uwagi na to, iż wobec nie wskazania prawidłowych adresów zamieszkania świadków, dowodów tych nie można było przeprowadzić.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W przedmiotowej sprawie powód domagał się od pozwanych między innymi zasądzenia odszkodowania za wycięte drzewa, za zniszczenia dokonane w domu mieszkalnym, za zniszczenia studni i innych urządzeń infrastruktury gospodarskiej oraz zniszczenia dokonane w oborze, spichlerzu i budynkach inwentarskich.

Art. 415 kc stanowi, iż kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami odpowiedzialności deliktowej jakie wynikają z powołanego przepisu są więc: powstanie szkody, zdarzenie, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy oznaczonego podmiotu – w tym wypadku czyn własny noszący znamiona winy oraz związek przyczynowy między działaniem sprawcy i szkodą. Zgodnie z ogólną regułą dowodową wynikającą z art. 6 kc, ciężar dowodu co do wszystkich wymienionych w art. 415 kc przesłanek odpowiedzialności spoczywa na poszkodowanym.

Powód nie udowodnił w przedmiotowej sprawie aby pozwani dokonali zniszczeń w jego domu mieszkalnym, zniszczeń studni i innych urządzeń infrastruktury gospodarskiej oraz zniszczeń w oborze, spichlerzu i budynkach inwentarskich ani też wysokości szkody powstałej na skutek zniszczeń.

Jeśli zaś chodzi o wycięcie drzew, to pozwany przyznał, iż z nieruchomości powoda wyciął jedno drzewo topoli a kilka powalonych samoistnie drzew z tej nieruchomości usunął. Powód nie udowodnił jednak jaka była ilość usuniętych przez pozwanego drzew, jakie konkretnie były to drzewa ani jaka była ich wartość. Jednocześnie nie udowodnił on, by również pozwana usunęła albo wycięła jakiekolwiek drzewo z jego nieruchomości.

Ponieważ powód nie wykazał aby pozwani dokonali jakichkolwiek zniszczeń jego mienia, nie udowodnił aby pozwana wycinała lub usuwała drzewa z jego nieruchomości oraz nie udowodnił jaki był rozmiar jego szkody z tego tytułu wycięcia i usunięcia drzew przez pozwanego, jego powództwo w tym zakresie przeciwko obojgu pozwanym należało oddalić jako niezasadne.

Powód domagał się też od pozwanych zasądzenia czynszu dzierżawnego za dzierżawę jego nieruchomości w B. za lata 2001 – 2006 i za lata 2006 – 2019.

Jak wynika z art. 693 § 1 kc przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Powód nie wykazał w przedmiotowej sprawie, by kiedykolwiek łączyła go z pozwaną umowa dzierżawy jego nieruchomości w B.. Wobec powyższego jego powództwo o zapłatę czynszu dzierżawnego za lata 2001 – 2006 i za lata 2006 – 2019 skierowane przeciwko pozwanej podlega oddaleniu jako niezasadne.

Jeśli chodzi o pozwanego, to przeprowadzone dowody wykazały, iż umowa z dnia 6 grudnia 2006 r. zawarta przez niego z powodem i przedłużona aneksem z dnia 4 listopada 2016 r., wbrew jej tytułowi, nie była umową dzierżawy, gdyż nie przewidywała zapłaty czynszu za użytkowanie nieruchomości powoda. Była to zatem umowa bezczynszowego użytkowania. Umowa dzierżawy natomiast łączyła powoda i pozwanego dopiero od dnia 19 kwietnia 2017 r. W § 2 tej umowy strony ustaliły czynsz dzierżawny za użytkowanie przez pozwanego gruntów rolnych powoda w wysokości 7.300,00 zł rocznie, który miał być płatny do końca każdego roku kalendarzowego.

Pozwany wykazał złożonym przekazem pocztowym, iż uiścił powodowi czynsz dzierżawny za rok 2017. Udowodnił on także złożonym poleceniem przelewu, że uiścił on także czynsz dzierżawny za rok 2018 r. Wprawdzie nie przekazał go bezpośrednio powodowi ale przekazał go Urzędowi Skarbowemu w G. wobec zajęcia przez ten urząd wierzytelności pozwanego z tytułu czynszu dzierżawnego, jednak świadczenie z tytułu czynszu dzierżawnego tym samym spełnił.

Pozwany, wbrew swoim twierdzeniom, nie wykazał jednak, by uiścił powodowi czynsz dzierżawny za rok 2019. Nie mógł to być bowiem czynsz wpłacony Urzędowi Skarbowemu w G. w sierpniu 2018 r., gdyż roszczenie z tytułu czynszu za rok 2019 w 2018 r. nie było jeszcze wymagalne.

Pozwany zgłosił w tej sprawie zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego przez powoda wobec czego należało dokonać ustaleń czy podnoszony przez niego zarzut jest zasadny gdy chodzi o zapłatę nieuiszczonego czynszu za rok 2019. Zgodnie bowiem z art. 117 § 2 kc po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Zgłoszone w pozwie roszczenie jest roszczeniem majątkowym, które jako takie w myśl art. 117 § 1 kc ulega przedawnieniu.

Roszczenie o czynsz dzierżawny jest roszczeniem okresowym i stąd w myśl art. 118 kc termin jego przedawnienia wynosi trzy lata. Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że roszczenie powoda o zapłatę czynszu dzierżawnego za rok 2019 nie uległo przedawnieniu wobec czego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.300,00 zł z tytułu czynszu dzierżawnego za rok 2019 a skierowane przeciwko niemu roszczenia o zapłatę czynszu dzierżawnego za lata 2001 – 2006 i za lata 2006 – 2018 oddalił jako niezasadne.

Z uwagi na to, iż powód korzystał w przedmiotowej sprawie z pomocy adwokata świadczącego mu pomoc prawną z urzędu, którego wynagrodzenia nie pokrył w żadnej części, Sąd zasądził od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz adwokat A. M. wynagrodzenie w kwocie 7.200,00 zł ustalone stosownie do treści § 4 ust. 1 i 2 w zw. z § 8 pkt 7 rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (teks jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 18) podwyższone na mocy § 4 ust. 3 wskazanego rozporządzenia o należny od niego podatek VAT w kwocie 1.656,00 zł.

Pomimo tego, iż powód przegrał sprawę przeciwko pozwanej w całości a w przeciwko pozwanemu w 99,73 % i w myśl art. 98 kpc i art. 100 kc, powinien ponieść koszty procesu, Sąd nie obciążył go tymi kosztami, na co pozwala mu przepis art. 102 kpc. Sąd uznał bowiem, iż obciążeniu kosztami postępowania powoda, który jest schorowany i w starszym wieku i który osiąga niewielkie dochody sprzeciwiają się względy słuszności.