Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 276/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Robert Pabin

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2021 roku w Sieradzu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. T.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Szefa (...) Zarządu (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz J. T. 99.711,35 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy siedemset jedenaście złotych trzydzieści pięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty:

a)  11.000 zł (jedenastu tysięcy złotych) od dnia 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

b)  57.511,35 zł (pięćdziesięciu siedmiu tysięcy pięciuset jedenastu złotych trzydziestu pięciu groszy) od dnia 16 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty;

c)  31.200 zł (trzydziestu jeden tysięcy dwustu złotych) od dnia 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz J. T. 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

3.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. 4.456,90 zł (cztery tysiące czterysta pięćdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt groszy).

Sygn. akt IC 276/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 maja 2017 roku wniesionym pierwotnie do Sądu Rejonowego w Łasku J. T. reprezentowany przez adw. Z. H. wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na swoją rzecz kwoty 11.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty, wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych. Uzasadniając swoje żądanie strona powodowa wskazała, że dochodzona kwota stanowi w odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości powoda składającej się z zabudowanej działki gruntu nr (...) oraz działek budowlanych nr (...) położonych w obrębie miejscowości Ł. znajdujących się na terenie podobszaru A ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. wprowadzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016r. nr (...) opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia (...). Zdaniem powoda jego nieruchomość znalazła się w strefie A obszaru wyznaczonego uchwałą w wyniku czego jej wartość uległa obniżeniu.

W odpowiedzi na pozew pozwany reprezentowany przez r.pr. M. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od przeciwnika zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany przyznał fakt utworzenia dla lotniska wojskowego w Ł. obszaru ograniczonego użytkowania. Potwierdził również fakt, że nieruchomość powoda położona jest w podobszarze A. Tym nie mniej zdaniem pozwanego, po jego stronie nie istnieje obowiązek zapłaty odszkodowania albowiem sam fakt utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania nie spowodował zmniejszenia wartości znajdującej się na nim działki.

Pismem z 16 czerwca 2020 roku powód rozszerzył powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego kwoty 68.511,35 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 tycznia 2017 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 11.000 zł i od 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 57.511,35 zł.

Pismem z dnia 10 lipca 2020 roku strona powodowa ponownie rozszerzyła powództwo i zażądała od pozwanego kwoty 99.711,35 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty od kwoty 11.000 zł, od 16 czerwca 2017 r roku do dnia zapłaty od kwoty 28.941,56 zł, oraz od 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty od kwoty 31.200 zł; w tym 61.200 zł z tytułu obniżenia wartości nieruchomości oraz 38.511,35 zł z tytułu rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego.

W związku ze zmianą wartości przedmiotu sporu, sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Sieradzu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

J. T. jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości Ł. składającej się z zabudowanej działki gruntu o powierzchni 1,65 ha oznaczonej w rejestrze gruntów z Starosty Ł. nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą (...), a także działek oznaczonych numerami: (...) o powierzchni 0,85 ha, (...) o powierzchni 2,27 ha, 685 o powierzchni 1,74 ha, dla których Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgi wieczyste oznaczone odpowiednio numerami: (...), (...), (...).

Dla inwestycji w obrębie działka nr (...) wydano decyzję o warunkach zabudowy nr (...).

Na obszarze gminy, w którym położona jest przedmiotowa działka nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie natomiast z obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Ł., zatwierdzonego uchwałą Rady Miast i Gminy Ł. nr (...) z dnia 30 października 2018 roku teren na którym znajdują się działki powoda posiadają przeznaczenie mieszkaniowo – usługowe i zagrodowe, oraz upraw rolnych.

Dowód: odpis księgi wieczystej (k.17-19 v), wypis z rejestru gruntów i budynków z mapą (k.20-22); zaświadczenie Burmistrza Ł. (k. 9), decyzja o warunkach zabudowy k. 25 opinia biegłej M. W. koperta k.107 – karta 14 opinii

Uchwałą Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 roku nr (...) opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 listopada 2016r. poz. 4929 dla lotniska wojskowego w Ł. utworzono obszar ograniczonego użytkowania ( (...)). Działka powoda znalazła się w na terenie podobszaru A ( (...)) którego wewnętrzną granicę wyznacza granica terenu lotniska, natomiast zewnętrzną granicę izolinia równoważnego poziomu dźwięku wynoszącego w porze dziennej 60dB a w porze nocnej 50 dB. W obszarze ograniczonego użytkowania dla podobszaru A wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, sposobie korzystania z terenu oraz wymagania techniczne dotyczące budynków tj. m.in. zakaz przeznaczenia terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zakaz tworzenia terenów rekreacyjno – wypoczynkowych, zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk, zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych na budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne, zamieszkania zbiorowego, szpitale domy opieki społecznej, obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz obowiązek zapewnienia w w/w obiektach właściwego klimatu akustycznego poprzez zastosowanie w istniejących budynkach zabezpieczenia zapewniającego izolacyjność ścian zewnętrznych, dachów i stropodachów zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

bezsporne

W dacie wejście w życie uchwały Sejmiku na nieruchomości powoda stanowiącej działkę gruntu oznaczoną nr 686 znajdował się jednorodzinny, wolnostojący, piętrowy budynek mieszkalny z nieużytkowym poddaszem i dachem wielospadowym z 1976 roku, w którym okna wymieniono 2008 roku. Jego ówczesny stan techniczny i konstrukcja gwarantował spełnienie wymogów w zakresie izolacyjności akustycznej obowiązujących przed wprowadzeniem (...). Utworzenie obszaru, a co za tym idzie podwyższenie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku w porze nocnej i dziennej spowodowało konieczność przeprowadzenia w domu powoda prac budowalnych w celu zapewnienia w nim właściwego klimatu akustycznego zgodnego z normą PN-B- (...)-02:1987 oraz izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych zgodnie z normą PN-B- (...)-3:2015-10. Powyższe prace, przy minimalnym ich nakładzie powinny objąć zakup i wymianę trzynastu okien na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej oraz zakup i montaż dziesięciu wentylatorów sufitowych w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego. Łączny, szacowany koszt prac budowlanych to 38.511,35 zł. W następstwie objęcia działki strony powodowej podstrefą A obszaru ograniczonego użytkowania jej wartość uległa obniżeniu o 61.200 zł.

Dowód: opinia Politechniki (...) (k.60-80v); opinia biegłego J. O. (k.88); opinia biegłej M. W. koperta k.107 – karta 33 i 34 opinii

W chwili wejścia w życie uchwały powód był właścicielem spornej nieruchomości. Po zaistniałym zdarzeniu zgłosił pozwanemu szkodę żądając wypłaty na jego rzecz kwoty 300.000 zł tytułem obniżenia wartości nieruchomości oraz rewitalizacji akustycznej budynku. W piśmie z dnia 29 grudnia 2016r. Skarb Państwa odmówił uznania zgłoszonych roszczeń.

Dowód: zgłoszenie roszczenia (k.28); pismo pozwanego (k.29)

Powyższy stan faktyczny, został ustalony w oparciu o zgromadzony w aktach sprawy nieosobowy materiał dowodowy. Sąd w całości uznał za wiarygodne dokumenty urzędowe oraz prywatne zgromadzone w toku postępowania w tym akta szkodowe pozwanego wobec braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych.

Jako w pełni prawidłowe sąd uznał opinie instytutu, biegłego z zakresu budownictwa oraz z zakresu szacowania nieruchomości. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa, Sąd dokonując oceny opinii biegłego w świetle art. 233 k.p.c. nie ocenia jej wiarygodności (albowiem w tym zakresie nie posiada wiadomości specjalnych) lecz prawidłowość rozumowania biegłego zawartą w jej uzasadnieniu, przyjmując jako kryterium zasady logiki i doświadczenia życiowego. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że biegli w wydanych przez siebie opiniach w sposób logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym uzasadnili prezentowane stanowisko. Opinie są kompletne, jednoznaczne i konsekwentne. Ich prawidłowość nie budzi zdaniem sądu żadnych wątpliwości, tym bardziej że wszelkie wątpliwości zostały przez biegłych wyjaśnione w opiniach uzupełniających.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2018.799 tj.) właściciel nieruchomości może żądać odszkodowania za szkodę poniesioną w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z tej nieruchomości. Przy czym szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie (art. 136 ust. 3 ustawy). W razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania (art. 136 ust. 1 i 2 ustawy).

Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych nieruchomość strony powodowej została uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. nr XXIX/379/16 włączona do obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska Ł. i znalazła się w podobszarze A. W następstwie tego ograniczony został dotychczasowy sposób korzystania z gruntu, podwyższeniu uległy dopuszczalne normy hałasu a wartość nieruchomości uległa obniżeniu o 61.200 zł. Co więcej, w związku z wprowadzeniem mocą uchwały wyższych dopuszczalnych norm hałasu w środowisku, posadowiony na działce budynek mieszkalny wymaga przeprowadzenia prac budowalnych – rewitalizacji akustycznej w celu zapewnienia jego mieszkańcom właściwego klimatu akustycznego oraz izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych zgodnych Polskimi Normami. Koszt robót budowlanych wynosi łącznie 38.511,35 zł.

Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej - umożliwiającej przywrócenie stanu poprzedniego. Biorąc pod uwagę treść opinii biegłego Sąd uznał, że naprawienie szkody powinno nastąpić poprzez zapłatę stronie powodowej przez pozwanego – właściciela lotniska wojskowego w Ł. łącznej kwoty 99.711,35 zł. W zakresie żądania odsetkowego sąd uznał, że co do kwoty 11.000 zł pozwany pozostaje w myśl art. 481 k.c. w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w zakresie wynikającym z wezwania do zapłaty, tj. od dnia 16 stycznia 2017 roku; co do kwoty 57.511,35 zł od dnia 16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty, ponieważ odsetki za okres od 16 stycznia 2017 roku do 15 czerwca 2017 roku uległy przedawnieniu w świetle 118 k.c. Bieg przedawnienia w zakresie kwoty 57.511,35 zł został przerwany zgodnie z art. 123§1 pkt.1 k.c. z uwagi na złożenie w dniu 16 czerwca 2020 r. pisma rozszerzającego powództwo również o odsetki za opóźnienie w zapłacie wspomnianej kwoty od 16 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty. W zakresie natomiast kwoty 31.200 zł zasądzono odsetki od dnia 3 lipca 2017 roku. Tego dnia powód bowiem ponownie rozszerzył powództwo z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty, przy czym odsetki za okres od 16 stycznia 2017 roku do 2 lipca 2017 roku uległy przedawnieniu. Złożenie w dniu 3 lipca 2020 r. pisma rozszerzającego powództwo o kwotę 28.941,56 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty przerwało trzyletni bieg przedawnienia począwszy od 3 lipca 2017 roku.

W ocenie sądu pozwany co najmniej od wskazanych dat pozostaje w myśl art. 481 k.c. w opóźnieniu ze spełnianiem żądanych od niego świadczeń. Zgodnie bowiem z treścią art. 455 k.c. normującego kwestię terminu wykonania wszelkich zobowiązań, w tym także zobowiązań z czynów niedozwolonych, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Bez wątpienia, zobowiązanie strony pozwanej mające charakter odszkodowania pieniężnego, jest świadczeniem bezterminowym, płatnym na wezwanie wierzyciela. Charakteru tego zobowiązania nie zmienia okoliczność, że ostateczne potwierdzenie i konkretyzacja jego wysokości następuje w wyroku sądowym. Wyrok ten nie ma bowiem charakteru prawo-kształtującego tj. kreującego nowe, nieistniejące wcześniej zobowiązanie, lecz charakter deklaratoryjny – potwierdzający stan rzeczy wynikający z prawa materialnego. Mając powyższe na uwadze sąd zasądził na rzecz powoda odsetki od kwoty 11.000 zł od dnia 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty, od kwoty 57.511,35 zł od dnia 16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 31.200 zł od dnia 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt. 1 i 2 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. uznając, że pozwany który przegrał spór w 100 % zobowiązany jest zwrócić w całości poniesione przez powoda koszty procesu tj. 3.600 zł w tym, opłata od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa prawnego obliczone od pierwotnie wskazanej wartości przedmiotu sporu – 5.400 zł na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. W ocenie sądu obowiązujące przepisy wskazanego rozporządzenia w szczególności przepis § 19 nakazują uznać, że w przypadku zmiany wartości przedmiotu sporu tak zmieniona wartość stanowi podstawę ustalenia na nowo stawki wynagrodzenia adwokata, dopiero w kolejnej instancji w której sprawa jest rozpoznawana. Jednocześnie nakład pracy i stopień skomplikowania sprawy nie uzasadniał przyznania powodowi zwrotu kosztów zastępstwa prawnego powyżej stawki minimalnej określonej powołanym rozporządzeniem. O kosztach należnych Skarbowi Państwa – Sądowi Okręgowemu w Sieradzu Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając pozwanego kwotą 4.456,90 zł z tytułu kosztów opinii biegłych (1.822,86 zł +646,77 zł + 1.987,27 zł).

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt. 2 i 3 wyroku.