Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV U 476/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 29 października 2020r.

Sąd Rejonowy w O. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym (art.148 1§1kpc) w dniu 29 października 2020r. w O.

sprawy z odwołania E. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 04 września 2020 r. nr: (...) - (...)

o zasiłek opiekuńczy

oddala odwołanie

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

IV U 476/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04.09.2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił odwołującej E. M. prawa do zasiłku opiekuńczego za okres od 03.08.2020r. do 30.08.2020r.

W odwołaniu od powyższej decyzji E. M. wniosła o jej zmianę i wypłatę na jej rzecz zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku 5 lat. W uzasadnieniu wskazała, że w związku z zmknięciem przedszkola, do którego uczęszcza jej dziecko w sierpniu 2020r., w dniu 03.08.2020r. wystąpiła do ZUS o przyznanie jej zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku 5 lat. Wskazała, że wg Ministerstwa Edukacji w organizacji przedszkola nie były i nie są przewidziane ferie zimowe i letnie. W tym roku z powodu pandemii Covid przedszkole w L. Oddział w K. było nieczynne. Nie zapewniono przedszkola dyżurnego w związku z czym było nieprzewidziane zamknięcie placówki opiekuńczo-wychowawczej.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie argumentując, iż zamknięcia placówki przedszkolnej w okolicznościach sprawy nie można traktować jako nieprzewidzianego zamknięcia. Z akt sprawy wynika, że przedszkole pełniło dyżur w miesiącu lipcu a rodzice mogli zapisać dziecko wypełniając deklarację do 15.06.2020r. Za nieprzewidziane zamknięcie placówki uważa się takie zamknięcie, o którym ubezpieczony został zawiadomiony w terminie krótszym niż 7 dni przed dniem zamknięcia.

Sąd ustalił , co następuje:

W dniu 03.08.2020r. E. M. wystąpiła z wnioskiem do ZUS o zasiłek opiekuńczy od dnia 03.08.2020r. do 31.08.2020r. z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Dziecko odwołującej uczęszcza do Gminnego Przedszkola w L. oddział w K..

W dniu 03.06.2020r. na stronie internetowej gminnego Przedszkola w L. została zamieszczona informacja w sprawie dyżuru i pracy przedszkola w okresie wakacji. Osoby zainteresowane kontaktowały się z placówką telefonicznie i drogą mailową.

W informacji wskazano, iż z uwagi na aktualne wytyczne MEN i GIS ulega zmianie organizacja pracy przedszkola w okresie wakacji. Wskazano, że nie jest prowadzona opieka dla dzieci z innych przedszkoli, ponieważ wiąże się to z przemieszczeniem między przedszkolami. Dzieci będą mogły uczęszczać do swojego przedszkola. Termin dyżuru wakacyjnego wyznaczono na okres od 01 do 31.07.2020r. Wypełnione deklaracje uczęszczania dziecka w okresie dyżuru wakacyjnego należało przesłać do 15.06.2020r.

Syn odwołującej uczęszczał do przedszkola w lipcu 2020r.

( bezsporne- potwierdzone- pismo k. 16, akta ZUS – wniosek z 03.08.2020r., wydruk ze strony internetowej Gminnego Przedszkola w L.)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że okoliczności sprawy były niesporne i wynikały z dołączonych do akt dokumentów.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt. 1a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2020 r. poz. 326 i 568), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem.

Zgodnie z art. 4 ust. 1c ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( ustawa o Covid-19) w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby, z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870), przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do dnia 28 czerwca 2020 r.

Ustęp 1d wskazanego przepisu przewidywał, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ust. 1c, przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, również w przypadku otwarcia placówek, o których mowa w tych przepisach, w czasie trwania COVID-19 do dnia 28 czerwca 2020 r.

Następnie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (Dz.U.2020.1231) okres ten wydłużono do 26.07.2020r. W dniu 27 sierpnia 2020 r. Rada Ministrów wydała kolejne rozporządzenie w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (Dz. U. z dnia 28 sierpnia 2020 r.). Postanowiono, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w art. 4 ust. 1-1d ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, przysługuje w przypadkach, o których mowa w tych przepisach, jednak nie dłużej niż do dnia 20 września 2020 r. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 01.09.2020r.

Roszczenie, z którym występuje odwołująca należałoby rozpatrzeć w oparciu o dwie powyższe podstawy prawne.

Z analizy przedstawionych przepisów ustawy o Covid-19 wynika, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwał rodzicom do 26.07.2020 r. w sytuacjach opisanych w art. 4 ust. 1-1d ustawy o Covid-19. Następnie w okresie od 27.07.2020 r. do 31.08.2020 r. ubezpieczeni nie mieli do niego prawa. Możliwość ta została przywrócona na okres od 1.09.2020 r. do 20.09.2020 r.

W okolicznościach niniejszej sprawie w miesiącu sierpniu 2020r. przedszkole w L. było zamknięte z powodu COVID-19 a odwołująca sprawowała osobistą opiekę nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870). Jednakże w tym czasie przepisy obowiązującego prawa nie przewidywały zasiłku opiekuńczego w oparciu o ustawę o Covid-19. Jak wskazano prawo to przywrócono z dniem 01.09.2020r.

Dlatego też, odwołującej nie może przysługiwać zasiłek opiekuńczy w oparciu o przepisy ustawy o Covid-19.

Natomiast ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przewiduje, że zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach, przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia m.in. przedszkola. Przepis 32 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, w przeciwieństwie do ustawy o Covid-19, stawia wymóg, aby zamknięcie placówki miało charakter nieprzewidziany.

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1979 r. ( II UZP 4/79) wskazano, w kontekście prawa do zasiłku opiekuńczego, iż planowane zamknięcie przedszkola poprzedzone zawiadomieniem rodziców na 7 dni wcześniej nie stanowi nieprzewidzianego zamknięcia przedszkola (…).

Jednocześnie Wielki Słownik Języka Polskiego wydawnictwa PWN definiuje słowo „nieprzewidziany” jako »taki, którego się nie spodziewano» (https://sjp.pwn.pl/sjp/niespodziewany;2489823.html).

W okolicznościach niniejszej sprawy należy odnotować, iż informacja o braku dyżuru przedszkola w sierpniu była podana rodzicom już 03 czerwca 2020r. W związku z tym, prawie 2 miesiące wcześniej odwołująca miała na ten temat wiedzę. Nie była to więc sytuacja nieprzewidziana. Sąd stoi na stanowisku, iż ścisłe określenie terminu np. 7 dni jako odpowiednik wyrażenia „ nieprzewidziany” nie może by wiążące. Nie wynika bowiem wprost z przepisu ustawy. Określenie to podlega weryfikacji w odniesieniu do indywidualnej sytuacji. Nie mniej jednak, w niniejszej sprawie, jakkolwiek by uznawać jaki okres odpowiada określeniu „nieoczekiwany”, nie można przyjąć, że posiadając informację już w czerwcu 2020r. o zamknięciu przedszkola w sierpniu 2020r. odwołująca mogła powołać się na fakt nagłej, niespodziewanej wiadomości. Z informacji zamieszczonej na stronie internetowej Gminnego Przedszkola w L. wynika, że rodzice zostali wówczas powiadomieni także o tym, że nie jest prowadzona opieka dla dzieci z innych przedszkoli. Wskazano, że dzieci będą mogły uczęszczać do swojego przedszkola według obowiązujących procedur w okresie dyżuru tj. od 01 do 31.07.2020r.

Dlatego też, biorąc pod uwagę poczynione ustalenia, w ocenie Sądu odwołanie winno zostać oddalone o czym orzeczono po myśli wskazanych przepisów w zw. z art. 477 (14) par. 1 kpc.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus