Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 707/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia SR Wioletta Sychniak

Protokolant: staż. Aleksandra Sikora

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2020 roku w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda T. S. kwotę 3206,53 zł (trzy tysiące dwieście sześć złotych i pięćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 września 2018 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1597 (tysiąc pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 8,43 zł (osiem złotych i czterdzieści trzy grosze) na pokrycie kosztów postępowania tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa oraz kwotę 81 (osiemdziesiąt jeden) złotych tytułem części nieuiszczonej opłaty od powództwa.

Sygn. akt. I C 707/18

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym dnia 19 listopada 2018 roku, powód T. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 1600 złotych tytułem części odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21.09.2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu Powód wskazał, że dochodzi zapłaty odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 20.08.2018 roku, polegającą na szkodzeniu jego samochodu marki O. (...). Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwane Towarzystwo (...) wypłaciło mu 1763,80 złotych, co w ocenie Powoda jest kwotą rażąco zaniżoną. Wedle wyceny sporządzonej przez rzeczoznawcę na zlecenie T. S., strona powodowa szacuje swoje roszczenie na 3398,04 złotych. /pozew k.3 – 9/

W odpowiedzi na pozew Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od Powoda kosztów zastępstwa procesowego.

Strona pozwana wskazała, że spełniła już świadczenie względem Powoda, natomiast żądanie dopłaty odszkodowania w oparciu o złożony kosztorys jest bezzasadne. Wysokość wypłaconego odszkodowania Pozwany ustalił w oparciu o kalkulację naprawy nr (...)-01, wykonaną przez jego rzeczoznawcę. Kalkulacja obejmowała m.in. 60% rabat na materiały lakiernicze oraz 18% rabat na części zamienne dla Powoda i uwzględniała stawkę 85 złotych za roboczogodzinę. Naprawę przy uwzględnieniu cen z takimi rabatami Pozwany proponował poszkodowanemu, ale oferta nie została przyjęta. W ocenie Pozwanego należy wziąć pod uwagę wiek pojazdu, tj. 20 lat. /odpowiedź na pozew k.51 – 55/

W piśmie złożonym 14 sierpnia 2019 roku Powód rozszerzył powództwo, wnosząc o zasądzenie od Pozwanego na swoją rzecz kwoty 3206,53 złotych tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21.09.2018 roku do dnia zapłaty. /pismo k.133/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 sierpnia 2018 roku, podczas prowadzenia prac pielęgnacyjnych przez pracowników Ośrodka (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., doszło do wypadku, w którym został uszkodzony samochód marki O. (...) o nr rej. (...), należący do T. S.. Podczas pielęgnacji drzew w pasie drogi przy ul. (...) gałąź z drzewa spadła na maskę pojazdu. Spółka przyjęła odpowiedzialność za przedmiotową szkodę. /pismo (...) k.15, oświadczenie – na płycie CD k.4/

W wyniku wypadku doszło do uszkodzenia reflektora prawego oraz maski silnika samochodu.

Uzasadniony koszt naprawy samochodu marki O. (...), po zdarzeniu z dnia 20 sierpnia 2018 roku, przy zachowaniu technologii producenta pojazdu, użyciu nowych oryginalnych części zamiennych i średnich cen robocizny w okolicy miejsca zamieszkania właściciela pojazdu, wynosi 5 470,33 złotych brutto. Naprawa z użyciem części innych niż oryginalne nie spełni wymogu przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu, wymagana jest naprawa z użyciem części oryginalnych. Nie jest możliwe określenie, czy byłaby skuteczna naprawa z użyciem części zamiennych bez logo producenta (Q, OJ, P, PT) ze względu na ich jakość odbiegającą od części oryginalnych oraz brak przy zakupie zaświadczeń potwierdzających, że części takie spełniają normy producenta pojazdu. Nie ma też pewności, czy części zamienne bez logo producenta (Q, OJ, P, PT) rzeczywiście były dostępne na rynku i w takich cenach, jak wprowadzone do programów używanych do sporządzania kalkulacji wycen napraw.

Koszt naprawy przy zastosowaniu reguły „najlepszej ceny” mógłby wynieść 5 405,90 złotych brutto.

Na podstawie oględzin wykonanych w dniu 10.06.2019 roku nie jest możliwa ocena jakości części użytych do naprawy po zdarzeniu z dnia 20.08.2018.

Stawka za roboczogodzinę wynosi 110 zł netto i jest średnią stawką stosowaną w Ł. w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych, oferujących usługi na dobrym poziomie. Stawka za roboczogodzinę prac mechanicznych oraz blacharsko - lakierniczych w przypadku autoryzowanych stacjach obsługi w latach 2017 – 2018 wynosiła średnio 185 zł, natomiast w przypadku nieautoryzowanych stacjach obsługi wynosiła średnio 110 – 115 zł.

/kosztorys k.30-32, opinia biegłego k.101-120, opinia uzupełniająca k.151-161, opinia ustna k.185, 186 [znacznik czasowy 00:04:42-00:23:54]/

Szkoda została zgłoszona do pozwanego Towarzystwa (...) i zarejestrowana pod numerem (...)-01

/pismo Towarzystwa (...) z dnia 21.08.2018 – na płycie CD k.4/

Decyzją z dnia 1.10.2018 roku (...) SA przyznało odszkodowanie w kwocie 1552,84 złotych, potrącając 500 zł tytułem franszyzy, zgodnie z warunkami polisy nr (...). Wysokość kwoty odszkodowania do zapłaty wynosiła 1052,84 złotych. Powód złożył odwołanie od tej decyzji. Ubezpieczyciel decyzją z dnia 8.11.2018 roku w postępowaniu reklamacyjnym przyznał dopłatę odszkodowania w kwocie 710,96 złotych.

/decyzja z 1.10.2018 wraz z wyceną k. 16-20, wiadomość e-mail Powoda k. 21, decyzja reklamacyjna z 8.11.2018 z wyceną k. 24-28, potwierdzenie przelewu k. 29/

W dniu 18 marca 2016 roku Towarzystwo (...) SA w W. zawarło z (...) sp. z o.o. w K. porozumienie, zgodnie z którym Warsztat zobowiązał się do udzielania (...) oraz klientom przez Towarzystwo wskazanym, rabatów na ceny nowych oryginalnych części zamiennych w celu ich wykorzystania w procesie likwidacji szkody w pojeździe. Rabaty mają być udzielane przez punkty wymienione w załączniku nr 1 do umowy, znajdujące się w K. i Z.. W odniesieniu do samochodów marki O., wysokość rabatów ustalono na 18%. Udostępnianie danych warsztatu klientom ma się odbywać za pośrednictwem Towarzystwa (...).

/porozumienie z załącznikami k. 64-68/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie. Jako, że osią sporu pozostawał rzeczywisty koszt naprawy przedmiotowego pojazdu, a obie strony przedstawiły odmienne kosztorysy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej. Z uwagi na zakwestionowanie sporządzonej przez biegłego opinii przez strony, Sąd dopuścił także dowód z opinii uzupełniającej. Sąd uznał opinie za wiarygodne i profesjonalne, a zawarte w nich wnioski przyjął za swoje w całości.

Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt. 2 k.p.c. Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania powoda na okoliczność zakresu uszkodzeń pojazdu O. (...) pozostających w związku ze zdarzeniem z dnia 20 sierpnia 2018r., przebiegu postępowania likwidacyjnego, naprawy pojazdu i zlecenia prywatnej kalkulacji naprawy jako dowód nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Należy zauważyć, że zakres uszkodzeń samochodu Powoda wskutek zdarzenia z 20.08.2018 roku nie był sporny pomiędzy stronami. Biegły sądowy sporządził kalkulację naprawy, przyjmując taki sam zakres uszkodzeń pojazdu, jak strony w swoich kalkulacjach, a opinia w tej części nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Przebieg postępowania likwidacyjnego wynika ze złożonych dokumentów przez strony. Niewątpliwie Powód zlecił sporządzenie kalkulacji kosztów naprawy swojego samochodu po zdarzeniu z 20-.08.2018 r. Kalkulację tę przedłożył przy pozwie i nie było potrzeby, by na tę okoliczność jeszcze go przesłuchiwać. Natomiast samo przeprowadzenie naprawy pojazdu, dla ustalenia odszkodowania w prawidłowej wysokości nie ma żadnego znaczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu jako zasadne w całości.

W niniejszej sprawie, strona pozwana nie kwestionowała swojej podstawy odpowiedzialności, ani podstawy odpowiedzialności spółki, która w chwili zdarzenia miała wykupioną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...). Ośrodek (...) sp. z o.o. ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 415 k.c., i odpowiedzialność tę sprawca szkodyprzyjął.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. poprzez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie natomiast z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CNP 43/17, LEX nr 2490615).

Przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego należy rozumieć doprowadzenie jej do stanu używalności tożsamego ze stanem tej rzeczy przez wyrządzeniem szkody. W przypadku pojazdu mechanicznego przez taki stan używalności należy rozumieć przywrócenie mu sprawności technicznej, pozwalającej na jego dalszą bezpieczna eksploatację oraz walory estetyczne. Obowiązek ten spoczywa na zakładzie ubezpieczeń. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwo działania bądź zaniechania. Wymiana uszkodzonych elementów na nowe, w przypadku gdy nie jest możliwe ich naprawa, zaliczane jest do celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków poniesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Poszkodowany ma prawo do żądania od zakładu ubezpieczeń naprawienia szkody w całości, zwłaszcza przez przywrócenie stanu poprzedniego pojazdu nie tylko w kwestii możliwości jego używania, ale także i bezpieczeństwa jazdy.

Główną osią sporu w danej sprawie była wysokość należnego Powodowi odszkodowania oraz sposobu ustalenia jego wysokości. Strona pozwana zakwestionowała prywatny kosztorys przedstawiony przez Powoda, przyjmując ostatecznie kwotę 85 zł jako stawkę za 1 roboczogodzinę oraz uwzględniając użycie części zamiennych kategorii (...), a więc części zamiennych nieoryginalnych. W oparciu o dane założenia, pozwane Towarzystwo (...) wypłaciło poszkodowanemu w postępowaniu likwidacyjnym ostatecznie kwotę 1762,80 zł. Powód natomiast twierdził, że stawka za roboczogodzinę stosowana przez warsztaty naprawcze w regionie (...) wynosi 110 zł netto oraz, że zasadnym jest zastosowanie do naprawy części oryginalnych, w celu pełnego przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

Zgodnie z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym w sprawie, w wyniku zdarzenia z dnia 20 sierpnia 2018 roku uszkodzeniu uległ prawy reflektor oraz maska silnika pojazdu marki O. (...). W ocenie Sądu, opartej na wnioskach biegłego, uzasadnione koszty naprawy samochodu po zdarzeniu z dnia 20 sierpnia 2018 roku stanowią kwotę 5 470,33 zł brutto. Na wymienioną kwotę składają się koszty obliczone przez biegłego z zastosowaniem stawki 110 zł netto za 1 roboczogodzinę i przy uwzględnieniu kosztów nowych części zamiennych, z wykorzystaniem dostępnych na rynku części oryginalnych, posiadających akceptację (gwarancję) producenta pojazdu.

Sąd uznał za bezzasadne oparcie kosztorysu na obniżonych cenach usług i elementów. Ustalenie przez ubezpieczyciela wysokości kosztów naprawy na podstawie stawek oferowanych przez warsztat należący do jego sieci partnerskiej nie może zasługiwać na uwzględnienie jako rzeczywiste i uzasadnione koszty naprawy. Ubezpieczyciel nie może bowiem zmuszać poszkodowanego do wyboru sposobu naprawienia szkody. Nie ulega wątpliwości, że oferowane pozwanemu przez współpracujące warsztaty stawki są preferencyjne i nie odzwierciedlają realiów rynku. Sporządzony przez Pozwanego kosztorys nie odzwierciedla zatem rzeczywistych kosztów naprawy. Ograniczenie z tego tytułu należnego odszkodowania w praktyce zawęża możliwość wyboru sposobu naprawienia szkody przez Powoda, gdyż nie mógłby on przeprowadzić całości prac naprawczych za wypłaconą sumę w żadnym warsztacie poza należącymi do sieci partnerskiej Pozwanego. W realiach niniejszej sprawy zwrócić należy uwagę na to, że Pozwany mógł zaproponować poszkodowanemu jedynie zakup części z rabatami. Przedstawione porozumienie nie dotyczy bowiem wykonywania usług naprawczych. Nie jest to więc szczególnie atrakcyjna oferta. Oddając samochód do naprawy w wybranym przez siebie warsztacie, poszkodowany mógł liczyć na to, że wszystkie czynności wykona przyjmujący zlecenie, tzn. nie tylko czynności naprawcze, ale i zamówienie oraz zakup części. Skorzystanie z oferty Pozwanego angażowałoby Powoda w organizację zakupu części zamiennych, abstrahując od tego, czy w konkretnym (wybranym) zakładzie naprawczym taka praktyka (czyli naprawa na częściach klienta) zostałaby zaakceptowana. Oferta Pozwanego nie była szczególnie atrakcyjna i z tego względu, że żaden z punktów sprzedaży nie znajduje się w Ł., lecz w miastach znacznie oddalonych od miejsca zamieszkania Powoda.

Co do użycia oryginalnych części do naprawy samochodu, to należy zauważyć, że zgodnie z opiniami wydanymi przez biegłego w sprawie, użycie nieoryginalnych części zamiennych nie przywróci pojazdu do stanu sprzed szkody. Nieoryginalne części, tzw. zamienniki, mają niższą cenę, ale gorszą jakość i nie posiadają gwarancji producenta na jej bezproblemowe wykorzystanie. W analizowanej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że w pojeździe zamontowane były części inne niż oryginalne i, że montaż zamienników przywróci auto do stanu sprzed szkody. Zwrócić należy też uwagę na to, że użycie części nieoryginalnych do naprawy samochodu Powoda zmniejszyłoby koszty naprawy jedynie o 64,43 zł. Wobec wątpliwości dotyczących jakości zamienników i ich realnej dostępności, nie jest to argument przemawiający za ich uwzględnieniem przy obliczeniu odszkodowania należnego Powodowi.

W zakresie należnej stawki za roboczogodzinę Sąd przyjął stawkę 110 zł/rbg. Stawka ta jest adekwatna do stawek stosowanych przez nieautoryzowane warsztaty naprawcze na rynku (...) na rok 2018. Zastosowana przez Pozwanego stawka 85 zł/rbg nie odpowiada realiom rynku jako znacząco zaniżona.

Ze względu na powyższe, Sąd w pkt. 1 wyroku zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. na rzecz powoda T. S. kwotę 3206,53 zł. Jest to kwota uwzględniająca wysokość należnego Powodowi odszkodowania (ustalonego w oparciu o opinię biegłego J. D.), kwotę wypłaconą Powodowi dobrowolnie przez Pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego i 500 zł z tytułu franszyzy przyjętej w umowie ubezpieczenia sprawcy szkody.

Sąd w pkt. 1 rozstrzygnął również o odsetkach z tytułu opóźnienia w wypłacie należnego Powodowi odszkodowania na podstawie art. 817 § 1 k.c. w związku z art. 481 § 1 k.c. Wymagalność roszczenia w stosunku do zakładu ubezpieczeń powstaje w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku, chyba, że w powyższym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia jego odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe. W przedmiotowej sprawie, poszkodowany zawiadomił ubezpieczyciela o szkodzie 21 sierpnia 2018 roku, co wynika z przedłożonych przez powoda akt szkodowych znajdujących się na płycie CD. Termin 30 – dniowy upłynął więc z dniem 21 września 2018 roku. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd zasądził żądane odsetki zgodnie z żądaniem Powoda.

Sąd rozstrzygnął o kosztach postępowania na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powództwo zostało uwzględnione w całości, dlatego Sąd Pozwany ma obowiązek zwrotu kosztów procesu Powodowi. Na koszty postępowania poniesione przez Powoda składają się: opłata od pozwu w wysokości 80 zł, wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 900 zł (zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z 22 października 2015 r.), zaliczka na opinię biegłego w wysokości 600 zł oraz opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł - razem 1597 zł.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd obciążył Pozwanego kwotą 89,43 zł celem pokrycia nieuiszczonymi kosztami sądowymi, na które składają się:

- 81 zł tytułem opłaty od rozszerzonej części powództwa,

- 8,43 zł tytułem kosztów wynagrodzenia biegłego wydatkowanych tymczasowo z funduszy Skarbu Państwa.