Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia SR Wioletta Sychniak

Protokolant: staż. Marlena Kaczmarek

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2020 roku w Łodzi

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko A. O.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego A. O. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 28 307,28 zł (dwadzieścia osiem tysięcy trzysta siedem złotych i dwadzieścia osiem groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 474,26 zł (dwadzieścia trzy tysiące czterysta siedemdziesiąt cztery złote i dwadzieścia sześć groszy) od dnia 26 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 6476,96 zł (sześć tysięcy czterysta siedemdziesiąt sześć złotych i dziewięćdziesiąt sześć groszy);

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od pozwanego A. O. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 383,69 zł (trzysta osiemdziesiąt trzy złote i sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  przyznaje adwokatowi M. B. i nakazuje wypłacić z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 2952 (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa) złote tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej pozwanemu A. O. z urzędu.

Sygn. akt I C 731/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 29 maja 2018 roku w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, (...) Bank (...) S.A. we W. wniósł o zasądzenie od A. O. kwoty 30 357,30 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 29 113,35 złotych od dnia 12 maja 2018 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów sądowych.

Powód powołał się na fakt zawarcia w dniu 18 sierpnia 2015 roku z A. U. pożyczki gotówkowej nr (...). Pozwany otrzymał kredyt w wysokości 37 735,36 złotych. Wobec braku spłaty kredytu, całość stała się wymagalna z dniem 13.04.2018 r. Na zadłużenie Pozwanego składa się:

- kwota 29 113,35 złotych tytułem należności głównej,

- kwota 1208,95 złotych z tytułu odsetek,

- kwota 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji. /pozew k. 4-6/

Nakazem zapłaty z dnia 18 czerwca 2018 roku, wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym przez referendarza sądowego Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, żądanie powoda zostało uwzględnione w całości. /nakaz zapłaty k. 6v/

Od powyższego nakazu Pozwany skutecznie wniósł sprzeciw, w którym podniósł, że strona powodowa podała nieprawdziwe saldo rozliczeń. Według Pozwanego kwoty żądane zasadniczo różnią się od kwot należnych.

/sprzeciw k. 7-8 i 15-16 oraz 61-64 i 73-76/

Postanowieniem z dnia 6 sierpnia 2018 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi. /postanowienie k.26/

W toku postępowania przed tutejszym Sądem strona powodowa kilkakrotnie modyfikowała powództwo w związku z wpłatami dokonanymi przez Pozwanego.

W odpowiedzi na sprzeciw Powód cofnął powództwo w zakresie kwoty 5526,96 złotych i wniósł o zasądzenie od Pozwanego kwoty 26 432,05 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 881,39 złotych od dnia 19 stycznia 2019 roku.

W piśmie złożonym 11 października 2019 roku Powód cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 550 złotych i wniósł o umorzenie postępowania w tym zakresie. Wskazał, że do zapłaty pozostała:

- kwota 23 874,26 złotych tytułem należności głównej,

- kwota 3717,89 złotych z tytułu odsetek za okres od 18.08.2015 r. do 11.10.2019 r.,

- kwota 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji

oraz dalsze odsetki naliczane po dniu złożenia pisma.

W piśmie złożonym 8 stycznia 2020 roku Powód cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 150 złotych i wniósł o umorzenie postępowania w tym zakresie. Wskazał, że do zapłaty pozostała:

- kwota 23 724,26 złotych tytułem należności głównej,

- kwota 4294,69 złotych z tytułu odsetek za okres od 18.08.2015 r. do 8.01.2020 r.,

- kwota 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji

oraz dalsze odsetki naliczane po dniu złożenia pisma.

W piśmie złożonym 5 lutego 2020 roku Powód cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 50 złotych i wniósł o umorzenie postępowania w tym zakresie. Wniósł o zasądzenie od Pozwanego kwoty 28 169,75 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 674,26 złotych od dnia 1 lutego 2020 roku.

W piśmie złożonym 26 maja 2020 roku Powód cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 150 złotych. Wniósł o zasądzenie od Pozwanego kwoty 28 521,15 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 524,26 złotych od dnia 27 maja 2020 roku oraz o zasądzenie kosztów postepowania w kwocie 400,69 złotych.

W piśmie złożonym 25 czerwca 2020 roku Powód cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 50 złotych.

Ostatecznie Powód wniósł o zasądzenie od Pozwanego kwoty 28 514,41 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 474,26 złotych od dnia 26 czerwca 2020 roku oraz o zasądzenie kosztów postępowania w kwocie 400,69 złotych.

/odpowiedź na sprzeciw k. 32-33, pisma przygotowawcze k. 104-105, 139-141, 144-147, 173, 188, 191/

W toku postępowania Pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w sprzeciwie, kwestionując roszczenie Powoda co do zasady i wysokości. Zgłosił zarzuty nieudowodnienia roszczenia, bezpodstawnego i bezskutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki, naruszenie zakazu anatocyzmu i przedawnienia roszczenia. Podniósł, że wyliczenia Powoda są niezupełne i niezrozumiałe. Jednocześnie wyraził zgodę na cofnięcie powództwa. Na wypadek uwzględnienia powództwa wniósł o rozłożenie zasądzonego roszczenia na raty, powołując się na swoją bardzo trudną sytuację życiową i rodzinną.

Pismem z dnia 17 grudnia 2019 r. (data nadania w UP) pełnomocnik Pozwanej, ustanowiony z urzędu, w całości podtrzymał dotychczasowe stanowisko Pozwanego. Wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. Dodatkowo zgłosił zarzuty nieważności postanowienia umownego uprawniającego Bank do pobrania prowizji w wysokości 3498,30 złotych jako nieuzgodnionego indywidualnie z Pozwanym oraz stanowiącego obejście zakazu anatocyzmu i bezpodstawnego dochodzenia przez Powoda opłat manipulacyjnych oraz składki ubezpieczeniowej.

/pisma przygotowawcze k. 123-124, 133-135/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. O. zawarł z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...), na podstawie której Bank udzielił Pozwanemu pożyczki w kwocie 37 735,36 złotych.

Z kwoty udzielonej pożyczki Bank uprawniony był do pobrania:

- prowizji w kwocie 3498,30 złotych,

- kosztów związanych z korzystaniem z ochrony ubezpieczeniowej (składki ubezpieczeniowej) w kwocie 7118,43 złotych.

Pożyczkobiorca otrzymał do dyspozycji kwotę 27 118,63 złotych.

Oprocentowanie pożyczki było stałe w okresie obowiązywania umowy i wynosiło 4% rocznie. Kwota naliczonych odsetek umownych od udzielonej pożyczki wyniosła 6183,89 złotych. Całkowita kwota do zapłaty przez Pożyczkobiorcę na dzień zawarcia umowy wyniosła 43 919,25 złotych.

Pożyczkobiorca zobowiązany był do spłaty pożyczki w 93 miesięcznych ratach, począwszy od 11 września 2015 roku. Wysokość miesięcznej raty wynosiła 472,25 złotych.

Za okres opóźnienia w spłacie raty lub jej części Bank był uprawniony do naliczenia odsetek karnych według zmiennej stopy, wynoszącej na dzień zawarcia umowy 10 % w skali roku. Wysokość odsetek karnych równa była czterokrotności aktualnej na dany dzień wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

W przypadku opóźnienia w spłacie zobowiązania przekraczającego 3 dni, Bank podejmować miał czynności monitorujące w kolejności opisanej w pkt. 16 umowy, obciążając Pożyczkobiorcę ich kosztami.

W razie opóźnienia Pożyczkobiorcy w zapłacie dwóch pełnych rat, Bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia. Po upływie okresu wypowiedzenia, całość należności Banku stawała się zadłużeniem przeterminowanym. / umowa pożyczki gotówkowej k. 39-42/

Przy zawarciu umowy pożyczki gotówkowej, Pozwany złożył wniosek o zawarcie (...) Bank (...) SA. Ubezpieczonym był A. O.. Wybrany pakiet był rozszerzony, zawierający ryzyka zgonu ubezpieczonego oraz trwałej i całkowitej niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz dodatkowo ryzyko utraty stałego źródła dochodów. Wysokość składki została określona na 7118,43 złotych.

/ wniosek o zawarcie umowy indywidualnego ubezpieczenia k. 43v-44/

Zgodnie z Ogólnymi Warunkami (...) Bank (...) SA, okres ochrony ubezpieczeniowej rozpoczynał się z datą podpisania wniosku przez Ubezpieczonego pod warunkiem zapłacenia należnej składki. Ochrona ubezpieczeniowa była udzielana w ciągu całego okresu kredytowania danej umowy pożyczki. Umowa ubezpieczenia wygasała m.in.:

- z upływem okresu ubezpieczenia, za jaki została w pełni opłacona składka,

- z dniem pełnej spłaty wszystkich zobowiązań Ubezpieczonego wynikających z umowy pożyczki,

- z dniem rozwiązania umowy pożyczki w wypadku wypowiedzenia umowy pożyczki przez jedną ze stron.

W przypadku wygaśnięcia umowy ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa ubezpieczenia, Ubezpieczającemu przysługiwał zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.

/ OWU (...) Bank (...) SA k.45-47/

W dniu 18 sierpnia 2015 roku strony zawarły umowę przelewu praw z umowy ubezpieczenia. Zgodnie z umową pożyczki, cesja z umowy ubezpieczenia stanowiła zabezpieczenie należności Banku z tytułu umowy pożyczki.

/ umowa przelewu k. 44v, umowa pożyczki gotówkowej k. 39-42/

W związku z zawarciem umowy pożyczki Pozwany złożył oświadczenie o niespłaconych zobowiązaniach kredytowych wraz z deklaracją ich spłaty.

/ oświadczenie k. 47v/

W dniu 18 sierpnia 2015 roku Pozwanemu została wypłacona kwota 25 000 złotych w Oddziale Banku. / potwierdzenie wypłaty k. 48v/

Pismem z 7 stycznia 2018 roku, oznaczonym jako „przedegzekucyjne wezwanie do uregulowania zaległości” Powód wezwał Pozwanego do uregulowania w nieprzekraczalnym terminie 14 dni roboczych od daty doręczenia wezwania niespłaconych w terminie zapadłych należności. W wezwaniu wskazano, że wymagalne należności na dzień 7.01.2018 r. wynoszą 2418,59 zł, w tym z tytułu zapadłych niezapłaconych rat kapitałowych 1859,09 zł. Bank poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w ciągu 14 dni roboczych od daty doręczenia wezwania oraz o tym, że w przypadku nieuregulowania ww należności i braku złożenia wniosku o restrukturyzację, wypowie umowę kredytową.

Pismem z 2 marca 2018 roku Bank wypowiedział Pozwanemu umowę o Pożyczkę gotówkową nr (...) z zachowaniem 30 –dniowego terminu wypowiedzenia. Poinformował, że po upływie terminu wypowiedzenia cała należność staje się wymagalna i będą od niej naliczane odsetki karne wg oprocentowania dla należności przeterminowanych. Na dzień wypowiedzenia kredytu należności naliczone przez Bank wyniosły 30 274,76 złotych, z czego 29 413,35 zł z tytułu kapitału.

Wypowiedzenie doręczono 14 marca 2018 roku.

/ wezwanie k. 49, wypowiedzenie umowy kredytu k. 50, dowód doręczenia k. 51/

Zgodnie z wyciągiem z ksiąg bankowych (...) Bank (...) S.A. we W., na dzień 11 maja 2018 roku wymagalne zadłużenie Pozwanego wynosiło 30 357,30 złotych, w tym:

- 29 113,35 złotych tytułem niespłaconego kapitału,

- 1208,95 złotych tytułem odsetek za okres od 18.08.2015 r. do dnia wystawienia wyciągu /obliczonych według szczegółowego zestawienia przedstawionego w wyciągu/,

- 35 złotych z tytułu kosztów, opłat i prowizji.

Od kwoty głównej 29 113,36 złotych Bank naliczał odsetki w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. /wyciąg z ksiąg – k. 37/

Na poczet zadłużenia Pozwanego po dniu wystawienia wyciągu z ksiąg banku, Powód zaliczył kwotę 5526,96 złotych, w tym:

- 150 złotych wpłacone 28.05.2018 r. (w tym zaliczone 51,88 zł na kapitał i 98,12 zł na odsetki),

- 100 złotych wpłacone 29.06.2018 r. (zaliczone na kapitał),

- 100 złotych wpłacone 25.07.2018 r. (zaliczone na kapitał),

- 100 złotych wpłacone 31.08.2018 r. (zaliczone na kapitał),

- 100 złotych wpłacone 28.09.2018 r. (w tym zaliczone 73,72 zł na kapitał i 26,28 zł na odsetki),

- 100 złotych wpłacone 31.10.2018 r. (w tym zaliczone 29,40 zł na kapitał i 70,60 zł na odsetki),

- 100 złotych wpłacone 30.11.2018 r. (zaliczone na kapitał),

- 2432,02 złotych przelane 31.12.2018 r. tytułem uznania z ubezpieczenia (zaliczone na kapitał),

- 1870,78 złotych przelane 31.12.2018 r. tytułem uznania z ubezpieczenia (zaliczone na kapitał),

- 374,16 złotych przelane 31.12.2018 r. tytułem uznania z ubezpieczenia (zaliczone na kapitał),

- 100 złotych wpłacone 31.12.2018 r. (zaliczone na odsetki).

Po powyższym zaliczeniu do spłaty pozostała kwota 26 432,05 złotych, w tym:

- 23 881,39 złotych tytułem kwoty głównej,

- 2515,66 złotych tytułem odsetek karnych za okres od 12 maja 2018 roku do 18 stycznia 2019 roku,

- 35 złotych z tytułu kosztów, opłat i prowizji.

/pismo z zestawieniem wpłat k. 32-33/

Na poczet dochodzonej należności Powód zaliczył wpłaty dokonane przez Pozwanego w toku niniejszego postępowania:

- 100 złotych wpłacone 28.01.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 100 złotych wpłacone 26.02.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 28.03.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 29.04.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 30.05.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 27.06.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 30.07.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 28.08.2019 r. (zaliczone na odsetki),

- 50 złotych wpłacone 30.09.2019 r. (w tym zaliczone 7,13 zł na kapitał i 42,87 zł na odsetki).

Przy uwzględnieniu powyższych wpłat, Powód naliczył na datę 11 października 2019 roku należność w następującej wysokości:

- kwotę 23 874,26 złotych tytułem należności głównej,

- kwotę 3717,89 złotych z tytułu odsetek za okres do 11.10.2019 r.,

- kwotę 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji.

/pismo z zestawieniem wpłat k. 104-105/

Na poczet dochodzonej należności Powód zaliczył wpłaty dokonane przez Pozwanego w toku niniejszego postępowania:

- 50 złotych wpłacone 31.10.2019 r. (zaliczone na kapitał),

- 50 złotych wpłacone 27.11.2019 r. (zaliczone na kapitał),

- 50 złotych wpłacone 30.12.2019 r. (zaliczone na kapitał).

Przy uwzględnieniu powyższych wpłat, Powód naliczył na datę 8 stycznia 2020 roku należność w następującej wysokości:

- kwotę 23 724,26 złotych tytułem należności głównej,

- kwotę 4294,69 złotych z tytułu odsetek za okres do 8.01.2020 r.,

- kwotę 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji.

/pismo z zestawieniem wpłat k. 139-141/

Na poczet dochodzonej należności Powód zaliczył wpłatę dokonaną przez Pozwanego w toku niniejszego postępowania:

- 50 złotych wpłacone 29.01.2020 r. (zaliczona na kapitał).

Według obliczeń Powoda, do spłaty pozostała kwota 28 169,75 złotych, w tym kwota kapitału – 23 674,26 złotych, od której Powód naliczał dalsze odsetki umowne od 1 lutego 2020 roku.

/pismo z zestawieniem wpłat k. 144-147, potwierdzenie przelewu k. 182/

Na poczet dochodzonej należności Powód zaliczył wpłaty dokonane przez Pozwanego w toku niniejszego postępowania:

- 50 złotych wpłacone 27.02.2020 r.,

- 50 złotych wpłacone 29.03.2020 r.,

- 50 złotych wpłacone 26.04.2020 r.

Według obliczeń Powoda, do spłaty pozostała kwota 28 521,15 złotych, w tym kwota kapitału – 23 524,26 złotych, od której Powód naliczał dalsze odsetki umowne od 27 maja 2020 roku.

/pismo Powoda k. 173, potwierdzenia przelewu k. 183, 184, 185/

Na poczet dochodzonej należności Powód zaliczył wpłatę w kwocie 50 złotych, dokonaną przez Pozwanego w toku niniejszego postępowania po 27 maja 2020 roku. /bezsporne/

A. O. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną K. O. i dwiema małoletnimi córkami. Posiada mieszkanie o pow. 44,38 m ², położone w Ł..

Pozwany w okresie od 4.07.2017 r. do 3.07.2018 r. był zatrudniony w oparciu o umowę o pracę z wynagrodzeniem miesięcznym 2000 złotych brutto. W 2019 roku prowadził działalność gospodarczą, z która przynosiła straty. Żona Pozwanego od 2017 roku pozostawała bez pracy; była zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Rodzina utrzymywała się z zasiłków: rodzinnego (190 zł) i świadczenia 500+ (łącznie 1000 zł) oraz korzystała z pomocy rodzinny i innych osób.

/kopia umowy o pracę k. 65, kopia karty realizacji indywidualnego planu działania k. 66 i 115, oświadczenie Pozwanego o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 109-113, kopia podatkowej księgi przychodów i rozchodów k. 114/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody zaoferowane przez strony. Oparł się głównie na dokumentach (lub ich kopiach, co do których nie zaprzeczono istnieniu oryginałów dokumentów, ani ich prawdziwości). Ustalając wysokość należności z tytułu niespłaconej pożyczki, Sąd opierał się również na zestawieniach, zawartych w kolejnych pismach przygotowawczych Powoda, które stanowiły twierdzenia strony powodowej. W ocenie Sądu było to możliwe w oparciu o przepis art. 230 k.p.c., o czym będzie jeszcze mowa w dalszej części uzasadnienia.

Sąd pominął dowody wnioskowane przez Pozwanego. Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 3 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczności ostatecznie sprecyzowane w piśmie przygotowawczym, które wpłynęło 24.02.2020 r.

Stosownie do art. 278 § 1 k.p.c., sąd zasięga opinii biegłego (lub biegłych) w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Opinia biegłego jest dowodem szczególnego rodzaju. Nie służy do ustalania faktów, które strony powinny udowodnić za pomocą dowodów innego rodzaju, lecz ma dostarczyć sądowi wiadomości specjalnych umożliwiających prawidłową ocenę materiału dowodowego. Biegli nie komunikują sądowi swoich spostrzeżeń o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, ale wypowiadają o nich opinie, wyprowadzone w oparciu o swoje wiadomości specjalne i doświadczenie zawodowe. Tymczasem strona pozwana domagała się przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego ds. rachunkowości na okoliczności, których ocena leży wyłącznie w kompetencji sądu (istnienie zobowiązania) lub okoliczności, które z punktu widzenia metodologii postępowania dowodowego w procesie cywilnym podlegają udowodnieniu innymi środkami dowodowymi (ocena, czy pozaodsetkowe koszty kredytu mieszczą się w ramach art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim). Dowód tego rodzaju jest nieprzydatny w postępowaniu, zbędny. Niewątpliwie niniejsza sprawa ma charakter rozliczeniowy. Jednak w oparciu o dokumenty (umowę pożyczki, harmonogram spłaty, dowody wpłat) da się ustalić – bez potrzeby zasięgania opinii biegłego - wysokość należności, którą powinien spłacić Pozwany z tytułu umowy pożyczki. W umowie zastrzeżono również prowizję, która była wskazana kwotowo, podobnie jak odsetki. W istocie w niniejszej sprawie nie ma potrzeby odwoływania się do wiadomości specjalnych. Obliczenie odsetek zastrzeżonych w umowie jest operacją czysto matematyczną, możliwą do wykonania przez osobę mającą podstawą wiedzę oferowaną w ramach obowiązkowego nauczania w kraju. Strony nie zaoferowały takich dowodów, których analiza wymagałaby wiedzy specjalistycznej. Z kolei, by sprawdzić wyliczenia strony powodowej (co do poprawności wyliczenia dochodzonego roszczenia), konieczne byłoby dysponowanie wszystkimi dowodami wpłat Pozwanego, których żadna ze stron nie przedstawiła. Z tego punktu widzenia nie ma materiału do analizy przez biegłego, a tym samym przeprowadzenie wnioskowanego dowodu nie było możliwe.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. Sąd pominął dowód z zeznań Pozwanego. Pozwany chciał zeznawać na okoliczność swojej trudniej sytuacji życiowej i materialnej oraz regularnej spłaty pożyczki. Jeżeli chodzi o sytuację materialną i życiową Pozwanego, to Sąd – oparciu o już zebrany materiał dowodowy – poczynił ustalenia zgodne z twierdzeniami strony. Pozwany w niniejszej sprawie złożył oświadczenie, w którym przedstawił swoją sytuację materialną i życiową, ubiegając się o zwolnienie od kosztów sądowych. Podkreślenia wymaga, że takie zwolnienie uzyskał w oparciu o złożone oświadczenie. Sąd uznał je za w pełni wiarygodne; nie kwestionowała go strona przeciwna. Złożone w sprawie dokumenty również dają podstawę do przyjęcia – za twierdzeniami Pozwanego, że jego sytuacja materialna jest bardzo trudna (niedochodowa działalność gospodarcza, pozostawanie bez pracy jego żony). Posłuchanie Pozwanego mogłoby uzupełnić ten obraz o dodatkowe szczegóły, ale zasadniczo nic nowego by nie wniosło. Natomiast zeznania Pozwanego, że spłacał regularnie pożyczkę udzieloną mu przez Powoda nie miałby żadnego znaczenia. Była już o tym mowa, niniejsza sprawa jest rozliczeniowa. Jeżeli Pozwany twierdzi, że spłacał pożyczkę w terminie, to powinien przedstawić dowody wpłat. Zeznania Pozwanego, jako dochód subsydiarny, mogłyby uzupełnić inne dowody zgłoszone na powyższą okoliczność, same w sobie nie byłby wystarczające. Omawiany dowód podlegał pominięciu także z tej przyczyny, że został zgłoszony jedynie dla przedłużenia postępowania. Taki wniosek jest uprawniony w świetle przebiegu niniejszego postępowania. W sprawie odbyły się trzy terminy rozprawy, na które Pozwany był wzywany. Na żaden z nich nie stawił się, przy czym tylko raz usprawiedliwił swoją nieobecność. Na dwa kolejne terminy (w tym na ostatni, na który został wezwany do osobistego stawiennictwa pod rygorem pominięcia dowodu z jego zeznań) nie stawił się bez żadnego usprawiedliwienia. W ocenie Sądu Pozwany w ten sposób chciał w dalszym ciągu przedłużać postępowanie, co nie mogło być akceptowane przez Sąd.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przystępując do oceny zasadności powództwa, przypomnieć należy, że proces cywilny ma charakter kontradyktoryjny. W postępowaniu cywilnym rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

W niniejszej sprawie Powód dochodził zapłaty roszczenia z tytułu umowy pożyczki zawartej z Pozwanym i na nim spoczywał ciężar udowodnienia roszczenia, co do zasady i co do wysokości. Nie ulega wątpliwości, że do okoliczności, które pierwszoplanowo wymagały wykazania przez stronę powodową należały istnienie wierzytelności oraz jej wysokość. Pozwany bowiem nie uznał powództwa, ani co do zasady, ani co do wysokości.

Realizując swoje obowiązki procesowe, Powód przedstawił umowę pożyczki zawartą z Pozwanym, wezwanie Pozwanego do zapłaty z zagrożeniem wypowiedzeniem umowy, wypowiedzenie umowy z potwierdzeniem jego odbioru oraz wyciąg z ksiąg banku, wystawiony przez Powoda.

Przedstawiony wyciąg z ksiąg banku stanowi dokument prywatny, który stanowi środek dowodowy wskazany w kodeksie postępowania cywilnego. Wprawdzie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 15 marca 2011 r., w sprawie P 7/09 (OTK-A 2011/2/12), przepis art. 95 ust. 1 prawa bankowego został uznany za niekonstytucyjny w zakresie, w jakim nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, co znalazło następnie wyraz w nowelizacji tego przepisu poprzez dodanie do art. 95 ust. 1a o treści: "moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym" ustawą z 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 613), która weszła w życie 20 lipca 2013 r. Niemniej abstrahując od oceny możliwości potraktowania tego dokumentu jako dokumentu urzędowego, nie ulega wątpliwości, że powołany dokument spełnia wymogi dokumentu prywatnego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 27 lutego 2014 r., I ACa 290/13, LEX nr 1451726). Zawiera bowiem pieczęć banku i treść określonego oświadczenia wiedzy, wynikającej z ksiąg bankowych, podpisaną przez wyraźnie określoną osobę fizyczną - pracownika powodowego Banku.

Wymienione wyżej dokumenty w połączeniu z kolejnymi pismami strony powodowej, zawierającymi twierdzenia co do dokonywanych przez Pozwanego wpłat oraz zestawienia wpłat i sposobu ich zaliczenia przez Powoda na dochodzoną należność, stanowią spójną całość. W ocenie Sądu są wystarczające do ustalenia, że strony łączyła umowa pożyczki, a Pozwany nie spłacił należności z tego tytułu, która na dzień wystawienia wyciągu z ksiąg Banku istniała w wysokości w wyciągu wskazanej.

W toku procesu Powód przedstawił powoływany przez siebie materiał dowodowy. Pozwany natomiast ograniczył się do zaprzeczenia żądaniu pozwu. Zgłosił wprawdzie szereg zarzutów, ale żadnego z nich nawet bliżej nie uzasadnił.

Odnosząc się do zarzutów Pozwanego: z całą pewnością strony łączyła umowa pożyczki. Świadczy o tym przedłożona przez Bank umowa, jak i wpłaty dokonywane przez Pozwanego w toku procesu. Gdyby nie istniało zobowiązanie, to Pozwany z pewnością nie dokonywałby wpłat.

Pozwany twierdził, że spłacał pożyczkę regularnie, a wypowiedzenie umowy było bezzasadne i bezskuteczne. Nie kwestionował faktu wypowiedzenia umowy.

Zasadniczo ciężar dowodu w procesie spoczywa na powodzie. Jeżeli jednak strona przeciwna zgłasza własne twierdzenia i wskazuje na oznaczone fakty, obowiązana jest – zgodnie z ogólną regułą wynikającą z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. – je udowodnić. Zgodnie z art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Z zasadą wyrażoną w przytoczonym przepisie koresponduje przepis art. 230 k.p.c., zgodnie z którym gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Ogólnikowe zaprzeczenie nie stanowi realizacji obowiązków procesowych strony; przeciwnie stanowi ich obejście. Skoro strona powodowa złożyła dokumenty, zestawienia i szczegółowo wyjaśniła, w jaki sposób obliczyła wysokości dochodzonego roszczenia, to obowiązkiem Pozwanego było odnieść się do poszczególnych twierdzeń. Gdyby zaakceptować postawę procesową Pozwanego, to Sąd nie byłby w stanie ocenić, które fakty są pomiędzy stronami sporne, a Powód nie wiedziałby czy i w jakim kierunku podejmować inicjatywę dowodową.

W piśmie złożonym 21.01.2019 r. (data wpływu 25.01.2019 r.) strona powodowa przedstawiła szczegółowe wyliczenie kwoty głównej, dochodzonej w niniejszej sprawie w pozwie. Tabelaryczne zestawienie wpłat Pozwanego z podaniem ich zaksięgowania i rozliczenia (kapitał, odsetki) pozwala na sprawdzenie, jak została obliczona kwota kapitału wskazana w wyciągu z ksiąg bankowych i podana w pozwie. To nieprawda, że omawiane wyliczenie (jak i kolejne przedstawione przez Powoda) jest niejasne i nieczytelne. Przede wszystkim wynika z niego, kiedy i jakie kwoty Pozwany wpłacał na poczet pożyczki. Są jasno i jednoznacznie wskazane w tabeli. Jeżeli Pozwany spłacałby pożyczę terminowo, to powinien przedstawić dowody wpłat. Nie jest wystarczające ogólnikowe zaprzeczenie, że było inaczej niż podał Powód. Udowodnieniu podlegają fakty, a nie ich brak. To nie Powód miał udowodnić, że Pozwany nie płacił. To do Pozwanego należało udowodnienie, że zapłacił raty pożyczki zgodnie z harmonogramem, tj. we właściwych terminach i właściwej wysokości. Pozwany takich dowodów nie przedstawił. W istocie Pozwany nie wypowiedział się na temat kwot uwzględnionych przez Powoda (ich wysokości i terminów wpłat), ani co do sposobu ich zaliczenia. Zastrzeżenia w pismach przygotowawczych, złożonych samodzielnie przez Pozwanego, jak i przez jego Pełnomocnika, iż Pozwany przeczy wszystkim twierdzeniom Powoda wyraźnie przez siebie nieprzyznanym, nie mają żadnego znaczenia z przyczyn wskazanych powyżej.

Niniejsza sprawa ma charakter rozliczeniowy i Pozwany mógł mieć problem z odniesieniem się do szczegółowych wyliczeń strony przeciwnej. Dlatego Sąd uwzględnił jego wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. W założeniu miało to ułatwić Pozwanemu zebranie niezbędnych w sprawie dowodów i zaprezentowanie swoich racji. Jednak poza ogólnikami, strona pozwana nie przedstawiła konkretnych twierdzeń, które podważałyby zasadność wypowiedzenia umowy pożyczki oraz prawidłowość obliczenia należności stwierdzonej wyciągiem z ksiąg bankowych. Pismo złożone przez pełnomocnika Pozwanego w dniu 25 maja 2020 r. zostało zwrócone na podstawie art. 130 ^1a § 1 k.p.c. z powodu uchybień, o których mowa w art. 126 § 1 pkt. 5 i 7 k.p.c. Pozwany wniósł o uchylenie tego zarządzenia, kwestionując jego zasadność. Przypomnieć więc należy, że przepis art. 126 k.p.c. określa ogólne warunki pism procesowych, wśród których znalazły się m.in.

- wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów (w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia),

- wymienienie załączników.

Dodać jeszcze należy, że obowiązujący obecnie przepis art. 235 ¹ k.p.c. wymaga, by we wniosku o przeprowadzenie dowodu strona wyszczególniła fakty, które mają zostać wykazane tym dowodem. Nie jest więc tak, że strony mogą składać do sądu pisma zawierające jakąkolwiek treść. Mają obowiązek składać pisma odpowiadające swoją treścią wymaganiom określonym w przepisach. Pismo zawierające wnioski dowodowe z chaotycznym wskazaniem dowodów, bez ich usystematyzowania ze wskazaniem jakie konkretnie fakty mają być przedmiotem dowodów, nie spełnia wymogu z art. 126 § 1 pkt 5 k.p.c. Zaś wymienienie załączników nie jest wymogiem pomijalnym, lecz ma na celu jasne wskazanie, na co strona się powołuje i co składa. Strona pozwana powyższym wymaganiom nie sprostała. Sąd stoi na stanowisku, że aktualnie, po zmianach procedury cywilnej wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469), wymagania procesowe wobec stron są wyższe niż w poprzednim stanie prawnym, zwłaszcza jeżeli są reprezentowane przez zawodowych pełnomocników. Podkreślenia też wymaga, że zwrot omawianego pisma nie pozbawił strony pozwanej zgłaszania dalszych wniosków dowodowych, a dowody przedłożone później (przy piśmie z 9.06.2020 r., data wpływu 12.06.2020 r.) Sąd przyjął i uwzględnił.

Podsumowując: w oparciu o art. 230 k.p.c. Sąd uznał za przyznane fakty powoływane przez Powoda co do wysokości i terminów wpłat dokonywanych przez A. O. tytułem spłaty pożyczki zaciągniętej w powodowym Banku. W konsekwencji za bezzasadny uznał zarzut bezzasadności i bezskuteczności wypowiedzenia. Pozwany nie spłacał pożyczki terminowo, skutkiem czego powstały zaległości uprawniające Bank do wypowiedzenia umowy. Wypowiedzenie zostało dokonane ze skutkiem na 14 kwietnia 2018 roku. Pozew został wniesiony 29 maja 2018 roku, zatem roszczenie z żadnej części nie jest przedawnione.

Niezasadne są także pozostałe zarzuty, poniesione przez Pozwanego. Do umowy zawartej przez strony mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2019 r. poz. 1083 t.j.), w tym ograniczenie wysokości kosztów pozaodsetkowych ustanowione w art. 36a tej ustawy. Do kosztów pozaodsetkowych poniesionych przez Pozwanego należy zaliczyć prowizję i koszt składki ubezpieczeniowej – łącznie 10 616,73 złotych. Są to koszty daleko niższe niż maksymalne, obliczone zgodnie ze wzorem z art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim:

(27 118,63 zł x 25%) + (27 118,63 zł x 2790/365 x 30%) = 6779,65 + (27 118,63 zł x 7,64 x 30%) = 6779,65 + 62155,89 = 68 935,54 zł

Biorąc to pod uwagę, ani wysokość kosztów pozaodsetkowych, ani samej prowizji nie budzi wątpliwości. Co do zasady pobranie prowizji jest dopuszczalne, uprawnienie powodowego Banku w tym zakresie wynika z art. 77 prawa bankowego. W realiach niniejszej sprawy nie ma argumentów by uznać pobranie prowizji w kwocie 3498,30 zł za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i kształtujące obowiązki drugiej strony umowy (pożyczkobiorcy - pozwanego) w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c., albo zmierzające do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych.

Zgodnie z art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Umowa stron przewidywała, że pożyczka w niniejszej sprawie jest oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 4 % w skali roku. Zgodnie z art. 359 § 2 ¹ k.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy, maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, która w 2015 roku wynosiła 2,5%. Od 1 stycznia 2016 roku maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych, które są równe wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych, tj. 10%. Zatem umowne odsetki przewidziane w umowie były określone w prawidłowej wysokości i niższe niż maksymalne. Nieuprawniony jest również zarzut naruszenia zakazu anatocyzmu. Jak bowiem wynika z wyciągu z ksiąg bankowych, odsetki kapitałowe i jednocześnie odsetki karne zostały naliczone do daty wystawienia tego wyciągu, tj. 11.05.2018 roku. Po tej dacie Powód dochodzi wyłącznie odsetek karnych naliczanych od kwoty głównej zaległości. Przepis art. 482 § 1 k.c. ustanawia zakaz anatocyzmu, ale w § 2 tego przepisu (obowiązującym do 15 lutego 2019 roku) przewidziano wyjątek dotyczący pożyczek długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe. Ten wyjątek miał zastosowanie do udzielonej Pozwanemu przez bank pożyczki na okres 93 miesięcy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że co do zasady powództwo należy uwzględnić.

W toku postępowania Powód częściowo cofnął pozew, łącznie do kwoty 6476,96 złotych. Cofnięcie co do kwoty 5526,96 zł nastąpiło bez zrzeczenia się roszczenia, ale jeszcze przed rozpoczęciem rozprawy, a Pozwany wyraził na nie zgodę. Co do pozostałej kwoty cofnięcie było połączone ze zrzeczeniem się roszczenia i tym samym nie wymagało zgody Pozwanego (art. 203 § 1 k.p.c.). Cofnięcie to nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, ani nie zmierza do obejścia prawa, ponieważ zostało spowodowane dobrowolną częściową spłatą dochodzonego roszczenia. Nie zachodzą więc przesłanki niedopuszczalności cofnięcia pozwu, o których mowa w art. 203 § 4 k.p.c. Mając to na uwadze, Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w części, w jakiej Powód pozew cofnął.

Powództwo podlegało uwzględnieniu do kwoty 28 307,28 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 474,26 zł od dnia 26 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie, co do dochodzonych odsetek oraz kosztów i prowizji w wysokości 35 złotych, powództwo podlegało oddaleniu.

W pozwie Bank dochodził łącznie 30 357,30 zł, w tym:

- 29 113,35 złotych tytułem należności głównej,

- 1208,95 złotych z tytułu odsetek naliczonych do 11.05.2018 roku,

- 35 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji.

Po cofnięciu o kwotę 5526,96 zł do zapłaty pozostała kwota główna w wysokości 23 881,39 złotych (uwzględniając, że Powód na kwotę główną zaliczył część wpłat (51,88 +100+100+100+73,72+29,4+100+2432,02+1870,78+374,16).

Na odsetki została zaliczona łącznie kwota 295 złotych. Natomiast odsetki należne do 19.01.2019 r. wynosiły 3011 złotych i stanowiły sumę 1208,95 zł z tytułu odsetek naliczonych do 11.05.2018 roku i 1802,05 zł naliczonych za okres 12.05.2018 r. – 18.01.2019 r. w sposób następujący:

Po odliczeniu kwoty 295 zł zaliczonej na odsetki, do zapłaty pozostała kwota 2716 zł. Jednak Powód dochodził mniejszej, tj. 2515,66 złotych i taką Sąd uwzględnił w dalszych obliczeniach.

Po kolejnym częściowym cofnięciu powództwa (o 550 zł), przeliczenie kwoty głównej i odsetek jest następujące:

do zapłaty pozostała kwota główna w wysokości 23 874,26 złotych (uwzględniając, że Powód na kwotę główną zaliczył kwotę 7,13 zł).

Na odsetki została zaliczona łącznie kwota 542,87 złotych. Natomiast odsetki należne do 11.10.2019 r. wynosiły 4236,43 złotych i stanowiły sumę 2515,66 zł z tytułu odsetek naliczonych do 18.01.2019 roku i 1720,77 zł naliczonych za okres 19.01.2019 r. – 11.10.2019 r. (w sposób następujący:23 881,39 zł x 0,10 % x 263 dni).

Łącznie suma odsetek należnych do 11.10.2019 r. to 4236,43 zł, a po odliczeniu kwoty 542,87 zł, do zapłaty pozostała kwota 3693,56 zł (wobec naliczonej przez Powoda 3717,89 zł).

Po kolejnym częściowym cofnięciu powództwa (o 150 zł), przeliczenie kwoty głównej i odsetek jest następujące:

do zapłaty pozostała kwota główna w wysokości 23 724,26 złotych (uwzględniając, że Powód na kwotę główną zaliczył 150 zł). Odsetki za okres 12.10.2019 r. – 8.01.2020 r. wyniosły 521,76 zł, wg. obliczenia:

Łącznie do 8.01.2020 r. należne odsetki wyniosły 4215,32 zł (3693,56 zł + 521,76 zł), a Powód naliczył 4294,69 zł.

Po kolejnym częściowym cofnięciu powództwa (o 50 zł), przeliczenie kwoty głównej i odsetek jest następujące:

do zapłaty pozostała kwota główna w wysokości 23 674,26 złotych (uwzględniając, że Powód na kwotę główną zaliczył 50 zł). Odsetki za okres 9.01.2020 r. – 31.01.2020 r. wyniosły 136,49 zł, wg. obliczenia:

Łącznie do 31.01.2020 r. należne odsetki wyniosły 4351,81 zł (4215,32 zł + 136,49 zł), a Powód naliczył 4460,49 zł).

Po zaliczeniu kolejnych wpłat po 50 zł (łącznie 200 zł), należność kształtowała się wg. obliczenia:

W odniesieniu do ostatnich 4 wpłat po 50 złotych, Powód nie złożył własnego zestawienia należności, biorąc jednak pod uwagę ostatecznie sformułowane żądanie, jasne jest, że większość wpłat zaliczył na należność główną, a jedynie 27 zł na odsetki. Odsetki naliczone do 26.05.2020 r. wyniosły :

4351,81 zł + 506,85 zł /odsetki z tabeli/= 4858,66 zł – 27 zł = 4833,28 zł (powód obliczył 5005,15 zł).
Zatem oddaleniu podlegało powództwo w zakresie odsetek ponad kwotę 4833,28 zł.

Powód w niniejszej sprawie dochodził kwoty 35 zł tytułem opłat i prowizji wskazując (k. 33), że składają się na tę kwotę:

20 zł – koszt listu przedegzekucyjnego poleconego,

15 zł – koszt monitu wysłanego listem zwykłym.

Pozwany nie uznał powództwa w tej części, a Powód nie złożył żadnego dowodu potwierdzającego poniesienie ww kosztów. W tej części powództwo podlegało oddaleniu jako nieuwodnione.

O dalszych odsetkach, za okres od 26.06.2020 r. orzeczono na podstawie art. 481 § 1, § 2, § 2 ¹ i § 2 ² k.c. Strony w umowie zastrzegły, że w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu zobowiązań wynikających z przedmiotowej umowy, Bank będzie pobierał od kwoty niespłaconych w terminie zobowiązań podwyższone odsetki, w wysokości czterokrotności aktualnej na dany dzień stopy kredytu lombardowego NBP. Zgodnie z aktualnie obowiązującym przepisem art. 481 § 2 ² k.c., nie mogą w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie), co Powód uwzględnił formułując żądanie pozwu. W związku z doliczeniem części odsetek za okres do 25 czerwca 2020 roku, zasądzeniu od kwoty głównej podlegały odsetki od dnia następnego.

Sąd nie znalazł podstaw do rozłożenia zasądzonej kwoty na raty na podstawie art. 320 k.p.c.. Należy bowiem wskazać, iż zgodnie z treścią tego przepisu, sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Celem rozłożenia świadczenia na raty jest umożliwienie pozwanemu, pozostającemu w trudnej sytuacji finansowej, wywiązania się z zobowiązania. Niezasadne byłoby jednak skorzystanie z uprawnienia nadanego sądowi tym przepisem w sytuacji, gdy stan materialny dłużnika jest tak ciężki, że nie miałby on środków na spłatę poszczególnych rat. Poczynione w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne dają podstawę do stwierdzenia, że nie jest prawdopodobne, by Pozwany mógł zasądzoną kwotę spłacić w ratach. Jego dochody nie pozwalają bowiem na zaspokojenie wszystkich najpilniejszych potrzeb 4 – osobowej rodziny bez pomocy innych osób. Dokonywane w toku postępowania wpłaty po 50 zł są tak niskie, że nie dają Powodowi widoków na zaspokojenie roszczenia w rozsądnym terminie.

O kosztach w przedmiotowej sprawie Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. nakładając na Pozwanego obowiązek zwrotu Powodowi wszystkich poniesionych kosztów, ponieważ Powód uległ co do nieznacznej części swojego żądania. Pozwanego należało obciążyć obowiązkiem zwrotu kosztów procesu także w części, w której Sąd umorzył postępowanie. Co do zasady w sytuacji cofnięcia pozwu to na powodzie ciąży obowiązek poniesienia kosztów procesu. W takim wypadku uznaje się bowiem, że powód jest stroną przegrywającą sprawę i powinien uiścić koszty na podstawie art. 98 k.p.c. Po jego stronie leży więc także zwrot kosztów przeciwnikowi, jeśli ten złożył taki wniosek na podstawie art. 203 § 3 k.p.c. w dwutygodniowym terminie. Jak jednakże wskazuje się słusznie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, dopuszczalne jest odstępstwo od wskazanej powyżej zasady w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98) pozwanego należy uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę (por. postanowienie SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., II CZ 208/11, LEX nr 1214570). Taka sytuacja zachodzi w rozpoznawanej sprawie.

W toku postępowania Powód wydatkował łącznie 383,69 złotych, w tym 380 złotych opłaty od pozwu i 3,69 złotych opłaty za notarialne uwierzytelnienie pełnomocnictwa.

Sąd przyznał adwokatowi M. B. – działającemu w niniejszej sprawie jako pełnomocnik Pozwanego z urzędu - wynagrodzenie w wysokości 2952 zł (2400 zł + VAT), ustalone na podstawie § 8 pkt. 5 i § 4 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2019.18 t.j.).