Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 331/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2021 r. w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki J. K. kwotę 192.622,64 ( sto dziewięćdziesiąt dwa tysiące sześćset dwadzieścia dwa 64/100 ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki J. K. kwotę 8.442,00 ( osiem tysięcy czterysta czterdzieści dwa ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400,00 ( pięć tysięcy czterysta ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7.144,30 ( siedem tysięcy sto czterdzieści cztery 30/100 ) zł tytułem zwrotu wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 331/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 22 marca 2017r. powódka J. K. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Łasku o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. kwoty 60.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należących do powódki nieruchomości znajdujących się na terenie utworzonego obszaru ograniczonego użytkowania, (pozew k. 2 - 6).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego Skarbu Państwa- (...) Zarządu (...) w B. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej kosztów postępowania według norm przepisanych, (odpowiedź na pozew k. 26-31).

Postanowieniem z dnia 27 lipca 2020 r. Sąd Rejonowy w Łasku – wobec rozszerzenia powództwa – stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka jest właścicielką nieruchomości w postaci działek nr (...) o powierzchni 0,13 ha każda oraz działek nr (...) o powierzchni 0, (...) i 90/2 o powierzchni 0,4068 ha, usytuowanych we wsi G., gmina Ł., powiat (...), województwo (...). Wskazane działki zabudowane są budynkami mieszkalnymi oraz budynkami gospodarczymi. Działki nr (...) o łącznej powierzchni 2600m 2 mają kształt prostokąta o szerokości około 47 m, położone są przy drodze asfaltowej. Teren obu działek jest zagospodarowany, ogrodzony płotem z metalowych przęseł na betonowej podmurówce z cegły klinkierowej, z metalową bramą otwieraną automatycznie Podjazd i podejście do budynku wyłożone są kostką betonową. Na działkach zbudowany jest dom jednorodzinny, niepodpiwniczony, murowany, parterowy, ze strychem nieużytkowym. Na działkach zbudowany jest także murowany budynek gospodarczy z czterema garażami z prefabrykowanych płyt betonowych z dachem pokrytym blachodachówką. Działki są uzbrojone w energię elektryczną, dodatkowo nieruchomość jest zaopatrzona w przydomowe szambo oraz sieć wodociągową.

Działki nr (...) o łącznej powierzchni 8152 m 2 mają kształt prostokąta o szerokości około 47 m, położone są przy drodze asfaltowej. Teren działek jest zagospodarowany, znajdują się na nim nasadzenia w postaci roślin ozdobnych, staw. Teren obu działek jest ogrodzony drewnianym płotem na betonowej podmurówce z drewnianą bramą otwieraną automatycznie. Podjazd i podejście do budynku wyłożone są kostką betonową. Na działkach zbudowany jest dom jednorodzinny, niepodpiwniczonuy, murowany, parterowy, ze strychem użytkowym. Na działkach zbudowany jest także murowany garaż z dachem pokrytym dachówką ceramiczną i wiata samochodowa z dachem pokrytym dachówką ceramiczną. Działki są uzbrojone w energię elektryczną, dodatkowo nieruchomość jest zaopatrzona w przydomową oczyszczalnię ścieków oraz sieć wodociągową.

(dowód: opinia biegłej L. B. (1) koperta k 13,).

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania , w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

§ 9. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo- usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

§ 10. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (dowód: opinia biegłej L. B. (1) koperta k 13).

(...) stanowiące własność powódki położone są w obszarze ograniczonego użytkowania i zlokalizowana jest w podobszarze A. Dla podobszaru A wynikowy średni współczynnik utraty wartości nieruchomości związany z lokalizacją w danym obszarze został określony aktualnie na poziomie 9,48 %, Wartość rynkowa zabudowanej nieruchomości określonej jako działka nr (...) została określona w oparciu o średnią arytmetyczną skorygowanych cen transakcyjnych i wynosi 294.800,00 zł. Ponieważ na wskazanym obszarze brak jest wystarczającej do porównań liczby obiektów, dla których jedyną różnicującą cechą jest występowanie bądź brak uciążliwości związanych z funkcjonowaniem lotniska, różnicę wartości działki zabudowanej oddaje wskaźnik procentowy zmiany cen określony na podstawie danych z lokalnego rynku nieruchomości, który dla podobszaru A wynosi 9,48 %. Oszacowana w ten sposób utrata wartości rynkowej tej nieruchomości wynosi 27.900,00 zł. ( 294.800,00 zł x 9,48% = 27.900,00 zł. )

Wartość rynkowa zabudowanej nieruchomości określonej jako działki nr (...) została określona w oparciu o średnią arytmetyczną skorygowanych cen transakcyjnych i wynosi 565.800,00 zł Ponieważ na wskazanym obszarze brak jest wystarczającej do porównań liczby obiektów, dla których jedyną różnicującą cechą jest występowanie bądź brak uciążliwości związanych z funkcjonowaniem lotniska, różnicę wartości działki zabudowanej oddaje wskaźnik procentowy zmiany cen określony na podstawie danych z lokalnego rynku nieruchomości, który dla podobszaru A wynosi 9,48 %. Oszacowana w ten sposób utrata wartości rynkowej nieruchomości wynosi 53.600,00 zł. ( 565.800,00 zł x 9,48%= 53.600,00 zł. )

(dowód: opinia biegłej L. B. (1) koperta k 13).

Jak wynika z przeprowadzonych obliczeń, budynki powódki przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania spełniały wymogi Prawa budowlanego w zakresie izolacyjności akustycznej. Zapewnienie odpowiedniego klimatu akustycznego po wprowadzeniu (...) wymaga poniesienia dodatkowych nakładów mających na celu poprawę izolacyjności akustycznej przegród budowlanych. Nakłady dodatkowe są konsekwencją wymogów wprowadzonych uchwałą z 2016 roku o wprowadzeniu (...). Zapewnienie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach podlegających ochronie akustycznej podczas występowania hałasu lotniczego wymaga instalacji dodatkowych urządzeń. W budynku mieszkalnym położonym na działkach (...) w celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego należy wymienić trzy okna na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, wymienić szybę zespoloną w jednym oknie na szybę o zwiększonej izolacyjności akustycznej, zwiększyć izolacyjność akustyczną trzech ścian zewnętrznych poprzez obłożenie płytami elewacyjnymi. W celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas hałasu lotniczego, wynikającego z utworzenia (...) w tym budynku należy zainstalować 3 wentylatory sufitowe. Wynik końcowy uwzględniający wartość robót mających zapewnić właściwy klimat akustyczny budynku mieszkalnego zbudowanego na tych działkach został oszacowany na łączną kwotę 8.928,52 zł ( 1.557,00 zł wentylatory, 7.371,52 pozostałe roboty budowlane i wymiana okien i szyby).

(dowód: opinia Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów k. 50 -77, opinia biegłego z dziedziny budownictwa K. Ś. (1) k. 93 -125 ).

W budynku mieszkalnym położonym na działkach (...) w celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego należy wymienić osiem okien na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, wymienić szybę zespoloną w jednym oknie na szybę o zwiększonej izolacyjności akustycznej, zwiększyć izolacyjność akustyczną trzech ścian zewnętrznych poprzez obłożenie płytami elewacyjnymi. W celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas hałasu lotniczego, wynikającego z utworzenia (...) w tym budynku należy zainstalować 5 wentylatorów sufitowych. Wynik końcowy uwzględniający wartość robót mających zapewnić właściwy klimat akustyczny budynku mieszkalnego zbudowanego na tych działkach został oszacowany na łączną kwotę 102.194,12 zł ( 2.725,00 zł wentylatory, 99.469,12 pozostałe roboty budowlane i wymiana okien i szyby).

(dowód: opinia Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów k. 50 -77, opinia biegłego z dziedziny budownictwa K. Ś. (1) k. 93 -125 ).

W dniu 31 stycznia 2017 r. pełnomocnik powódki wystosował do pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. wezwanie do zapłaty, w którym wezwał pozwanego do zapłaty na rzecz powódki w terminie 7 dni od otrzymania pisma, łącznej kwoty 60.500,00 zł tytułem odszkodowania w związku ze zmniejszeniem wartości nieruchomości oraz tytułem odszkodowania obejmującego koszty niezbędne w celu modernizacji istniejących budynków mieszkalnych tak by spełniały wymagania techniczne określone w obszarze ograniczonego użytkowania, w podobszarze A, utworzonym na mocy Uchwały nr XXIX 379/16 Sejmiku Województwa (...) Pismem z dnia z dnia 8 lutego 2017 r. pozwany nie uznał roszczeń powódki za zasadne i odmówił wypłaty żądnych kwot.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 17, pismo pozwanego k. 20).

Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne, przede wszystkim dokumenty urzędowe. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Dokumenty prywatne, a za takie uznać należy korespondencję wymienioną przez strony przed zawiśnięciem między nimi sporu, zostały również uznane za wiarygodne. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie - art. 245 k.p.c. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł przede wszystkim na opinii biegłych z Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów i opinii biegłego z dziedziny budownictwa K. Ś. (1) w zakresie, w jakim biegli wskazali koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego oraz opinii biegłej L. B. (1) w zakresie, w jakim oszacowała utratę wartości nieruchomości powódki wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania. W ocenie sądu wszystkie opinie zostały sporządzona w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegli wskazali, na czym oparli się wydając opinię, z jakich korzystali źródeł i jaką posłużyli się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawili wnioski oraz w jaki sposób do nich doszli. Sąd nie miał też wątpliwości co do tego, że biegli posiadają kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w sprawie. Biegli wyjaśnili w szczególności, a sąd te wyjaśnienia w pełni podziela, jakie okoliczności legły u podstaw dokonania opisanych w opiniach oszacowania wartości nieruchomości oraz nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej. Wskazali z jakiej literatury fachowej korzystali przy sporządzaniu opinii. Biegli uzasadnili również przyjętą metodologię obliczeń. Wyjaśnili, z jakich przyczyn przyjęta przez nich metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników. Wskazać należy, że w ocenie sądu opinia biegłej L. B. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powódki została sporządzona w sposób prawidłowy, z zachowaniem wszelkich zasad szacowania nieruchomości. W konsekwencji nie można jej postawić zarzutu, że nie jest przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinia ta została opracowana przez osobę posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze wskazanej wyżej dziedziny, specjalistę o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też jej istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiada ona postawionej tezie dowodowej, a autorka tej opinii jako osoba obca do stron niewątpliwie nie jest zainteresowana treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższych opinii, ich spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby żądną z opinii zakwestionować z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo wniesione przez J. K. okazało się zasadne.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 roku Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 528219).

W niniejszej sprawie, powódka wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego nieruchomości stanowiących jej własność, poniosła szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z nich, a w konsekwencji - zmniejszeniu ich wartości. Dla nieruchomości powódki brak jest aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Z załączników graficznych oraz wykazu obrębów ewidencyjnych ze spisem działek wynika, że działki powódki znajdują się w podobszarze A. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 roku w podobszarze A, na terenie którego usytuowana są działki powódki objęte pozwem uległo zmianie korzystanie z nich przez wprowadzenie ograniczeń dotychczasowego sposobu korzystania. Powódka nie może skutecznie dochodzić zaniechania imisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jej, wynikających z prawa własności, uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Niewątpliwie zatem, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właścicielki do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w obrębie, którego usytuowana jest nieruchomość stanowiąca własność J. K., powódka doznała szkody obejmującej obniżenie wartości jej nieruchomości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, lex 756606, I Aca 772/09 z 17 czerwca 2010 r., lex 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 503415). Wartość należących do powódki nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego w Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłej L. B., uwzględniając obliczony dla podobszaru A współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należących do powódki nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 81.500,00 zł.

Oceny zasadności drugiego z dochodzonych przez powódkę roszczeń - żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiących jej własność budynków, Sąd Okręgowy dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r. w sprawie III CZP 68/01 – OSNC 2002, z 6., poz. 74).

Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wyrządzenia powódce szkody, tj. z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) (...) kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligujący do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09 lex 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynkach mieszkalnych powódki właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem stref ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Usytuowane na należących do powódki działkach objętych pozwem budynki mieszkalne nie spełniają obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły K. Ś. (1) określił na kwotę 111.122,64 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektów i odzwierciedlają zakres nakładów, których powódka dotychczas nie poczyniła, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia tych wydatków.

Trzeba pamiętać, że budynki należące do powódki były wzniesione w tradycyjnej technologii i przy użyciu dostosowanych do niej materiałów budowlanych. Trzeba także mieć na względzie, że zakres koniecznych do wykonania w tej mierze prac wynikał bezpośrednio z opinii biegłego Politechniki (...), który określając jedynie następczo wartość prac koniecznych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w odniesieniu do budynków mieszkalnych usytuowanych na działkach objętych pozwem przyjął rozwiązania uwzględniające stan istniejący w dacie sporządzania opinii, zapewniając spełnienie wymagań akustycznych, wynikających z opinii przy optymalizacji kosztów. Koszt rewitalizacji akustycznej będących własnością powódki budynków biegły K. Ś. określił na sumę 111.122,64 zł.

Reasumując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, a szkodą poniesioną przez powódkę w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości oraz konieczności poniesienia przez nią nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego. W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż J. K. przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 192.622,64, obejmującej kwotę 81.500,00 zł, o którą zmniejszyła się wartość przedmiotowych nieruchomości na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego w Ł. oraz kwotę 111.122,64 zł stanowiącą koszt nakładów, jakie powódka ma obowiązek poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynków. O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od dnia 16 lutego 2016 r. bowiem powódka wyznaczyła pozwanemu termin, na spełnienie żądania i tym terminie pozwany zajął ostateczne stanowisko odmawiające zapłaty dochodzonego odszkodowania. Jak to wykazano w niniejszym uzasadnieniu w dacie zgłoszenia żądania pozwanemu szkoda już zaistniała zatem, w sytuacji gdy pozwany odebrał pismo 8 lutego 2017 r. i w tej dacie odmówił spełnienia świadczenia, to powódka mogła się skutecznie domagać odsetek od dnia następnego o upływie wyznaczonego pozwanemu terminu – w tym wypadku 16 lutego 2017 r.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98. k.p.c. i uwzględniając wynik postępowania i to że powódka wygrała sprawę w całości. Jako, że przegrywającym był Skarb Państwa Sąd nakazał pobrać od pozwanego Skarbu Państwa-Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę całości wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa ( 100 % wydatków).