Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 213/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Karol Skocki

Protokolant: st. sekr. sąd. Irena Bąk

przy udziale prokuratora Mirosława Wilińskiego

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2020 r.

sprawy M. O. i J. K.

oskarżonych o przestępstwa z art. 291 § 1 k.k., art. 284 § 2 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Turku z dnia 14 lipca 2020 r.

sygn. akt II K 65/19

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża oskarżyciela posiłkowego R. P. i w związku z tym zasądza od niego na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 80 zł i wymierza mu opłatę w kwocie 60 zł oraz zasądza na rzecz oskarżonych M. O. i J. K. kwoty po 840 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów obrony udzielonej z urzędu w tym postępowaniu.

Karol Skocki

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 213/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Turku z dnia 14 lipca 2020r., sygn. akt II K 65/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

2.

1.  Obrazę przepisów prawa materialnego, a to:

- art. 69 § 1 w zw. z art. 53 § 1 i § 2 k.k. poprzez pominięcie dyrektyw wymiaru kary w szczególności, zachowania oskarżonych pop popełnieniu czynów zabronionych, braku dobrowolnego wydania przedmiotów przestępstw, świadomości bezprawności czynów , właściwości i warunków osobistych oskarżonych, w tym uprzedniej karalności oskarżonego J. K., a w konsekwencji uznanie, że kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat będzie adekwatna w sytuacji, gdy wobec negatywnej prognozy kryminologicznej, kara w wymiarze przekraczającym rok pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania spełni dopiero cele i warunki kary,

- art. 69 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie w okolicznościach niniejszej sprawy i zastosowanie dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonych wobec oskarżonych kar w sytuacji, gdy nie jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawców celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa,

- art. 65 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie go w podstawie skazania i wymiaru kar w sytuacji gdy z prawidłowo ustalonego przez sąd I instancji stanu faktycznego wynika, iż oskarżeni, a w szczególności oskarżony M. O., uczynili sobie z popełnienia przestępstw stałe źródło dochodu,

2.  Obrazę przepisów postępowania, mająca istotny wpływ na treść orzeczenia, a to art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 167 k.p.k., art.201 k.p.k., art.410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k. polegającą na:

- bezzasadnej odmowie nadania waloru wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonego R. P. w zakresie wysokości doznanej szkody w sytuacji, gdy zeznania te są logiczne, spójne i znajdują potwierdzenie w dowodach z dokumentów , tj. kalkulacjach naprawy sporządzonych przez Zakład (...) oraz salon (...), a pozostały zebrany w sprawie materiał dowodowy – nie stanowi de facto w swej treści kontr-dowodu uzasadniającego odmowę wiarygodności zeznaniom świadka,

- nieprawidłową niezgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę niespójnej biegłego J. W. i uznanie opinii za podstawę ustaleń faktycznych w sprawie w sytuacji, gdy opinia ta nie udzielała odpowiedzi w zakresie możliwości przywrócenia pojazdu do stanu sprzed popełnienia przestępstwa ani wysokości poniesionej wskutek przestępstwa szkody, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia zasady prawdy materialnej, zgodnie z którą podstawa wszelkich rozstrzygnięć powinny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne ,

- niewyczerpaniu możliwości dowodowych i oddaleniu przez Sąd I instancji wniosków pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego R. P. o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu rzeczoznawcy majątkowego ze specjalnością w zakresie naprawy i eksploatacji pojazdów samochodowych oraz wyceny wartości pojazdów na okoliczność ustalenia czy możliwe jest przywrócenie pojazdu marki P. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed zdarzenia, jaki jest rzeczywisty koszt naprawy z uwzględnieniem kosztów wszelkich niezbędnych badań technicznych, kosztów robocizny oraz kosztów uszkodzonych przez oskarżonych podczas demontażu części, oszacowania wartości zwróconych pokrzywdzonemu części, a także ustalenia utraty wartości pojazdu wskutek jego demontażu w sytuacji, gdy opinia biegłego J. W. nie odpowiadała na wszystkie pytania Sądu, nie była spójna, logiczna ani pełna,

- bezzasadnym pominięciu dowodów z dokumentów, tj. kalkulacji naprawy sporządzonych przez Zakład (...) oraz salon (...)

3. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego M. O. zarówno w zakresie kar jednostkowych jak i kary łącznej, wynikającą z zaniechania wzięcia pod uwagę całego szeregu okoliczności obciążających, zwłaszcza stopnia społecznej szkodliwości czynu, rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa , rzeczywistej wysokości szkody, a także nierozważenia relacji kary do celów jakie winna ona spełnić w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania, co powoduje że wymierzona kara jest rażąco łagodna,

4. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego J. K., wynikającą z zaniechania wzięcia pod uwagę całego szeregu okoliczności obciążających, zwłaszcza stopnia społecznej szkodliwości czynu, rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa, rzeczywistej wysokości szkody, uprzedniej karalności oskarżonego, a także nierozważenia relacji kary do celów jakie winna ona spełnić w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania , co powoduje że wymierzona kara jest rażąco łagodna.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zarówno orzeczone kary pozbawienia wolności wobec obu oskarżonych jak i okres na jaki kary te podlegały warunkowemu zawieszeniu a także pozostałe orzeczone wobec oskarżonych środki karne nie budziły zastrzeżeń sądu odwoławczego.

Wbrew twierdzeniom skarżącego oskarżyciela posiłkowego – sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd I instancji podejmując decyzje o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonych wobec oskarżonych kar pozbawienia wolności uwzględnił dyrektywy zawarte w art. 53 § 1 i 2 k.k. W szczególności sąd ten uwzględnił w przypadku K. O. uprzednią niekaralność, przyznanie się do winy, wyrażoną skruchę i żal oraz fakt częściowego odzyskania skradzionego mienia. Natomiast w stosunku do oskarżonego J. K. sąd ten prawidłowo ustalił, iż pomimo uprzedniej karalności tego oskarżonego istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna pozwalająca na skorzystanie z dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, w tym również przyznanie się do winy, wyrażony żal i skrucha oraz fakt częściowego odzyskania utraconego mienia.

Wbrew również twierdzeniom skarżącego oskarżyciela posiłkowego brak było podstaw do zastosowania art. 65 § 1 k.k., bowiem z ustalonego prawidłowo przez sąd I instancji stanu faktycznego nie wynika, by oskarżeni z popełniania przestępstw uczynili sobie stałe źródło dochodu. Oboje z oskarżonych, bowiem posiadali inne stałe źródło dochodu, wykonując pracę zarobkową.

Dodać tylko należy, że w tym zakresie kwestionując ustalenia faktyczne apelujący, nie winien zawężać granicy zaskarżenia co do kary, bowiem te ustalenia dotyczą winy oskarżonych.

W dalszej kolejności wskazać należy, iż sąd I instancji dokonał prawidłowej analizy zeznań pokrzywdzonego R. P. uznając je za niewiarygodne w części dotyczącej wartości pojazdu P. (...) w dniu zdarzenia jak i wysokości powstałej w jego mieniu szkody, bowiem twierdzenia te okazały się sprzeczne z ustaleniami poczynionymi przez biegłego J. W..

W tym miejscu zgodzić należy się z ustaleniem sądu I instancji, iż opinia biegłego nie budzi wątpliwości, jest jasna i spójna. Wbrew twierdzeniom skarżącego odpowiada na wszystkie pytania sądu a nie może być zdyskwalifikowana tylko dlatego, iż nie czyni zadość oczekiwaniom skarżącego oskarżyciela posiłkowego.

Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności kar wobec obu oskarżonych to wskazać należy, iż pojęcie to wskazane w art. 438 pkt. 4 k.p.k. w związku z jego ocennością było przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w wielu orzeczeniach. W wyroku z dnia 11 kwietnia 1985r. (V KRN 178/85, OSNKW z 1995r. Nr 7-8, poz. 60) Sąd Najwyższy podkreślił, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy – gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Jednocześnie w innym wyroku tego sądu z dnia 2 lutego 1995r. (II KRN 198/94 – OSNPP z 1995r. , z.6, poz.18) wskazano przy rozważaniach odnośnie rażącej niewspółmierności kary, iż nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W świetle tak ukształtowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz uwzględniając wszystkie okoliczności sprawy nie można mieć zastrzeżeń do rozstrzygnięć Sądu Rejonowego co do kar wymierzonych tak oskarżonemu M. O. jak i oskarżonemu J. K. i to w zakresie orzeczonych kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania jak i kar grzywien oraz wysokości orzeczonych środków karnych.

Sąd I instancji należycie przy tym uzasadnił, dlaczego wymierzył im za przypisane występki taką a nie inną karę pozbawienia wolności a także karę łączną oraz wskazał podstawy warunkujące skorzystanie z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności.

Wątpliwości sądu odwoławczego nie budzi również wymierzona wobec oskarżonych nawiązka na rzecz pokrzywdzonego, uwzgledniająca fakt, iż pokrzywdzony odzyskał części przywłaszczonego mienia.

Wobec powyższego zarzuty skarżącego stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu orzekającego.

Wniosek

1.  Uchylenie rozstrzygnięcia o karze łącznej orzeczonej wobec oskarżonego M. O.,

2.  Zmianę zaskarżonego orzeczenia w zaskarżonej części poprzez:

- znaczne zaostrzenie orzeczonej wobec oskarżonego M. O. kary pozbawienia wolności, na okres nie krótszy niż 3 lata, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania ,

- znaczne zaostrzenie orzeczonej wobec oskarżonego J. K. kary pozbawienia wolności na okres nie niższy niż 2 lata, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania ,

- podwyższenie wysokości nawiązki wymierzonej oskarżonym na rzecz oskarżyciela posiłkowego w pkt. 10 i 11 wyroku do kwot po 10 000 zł od każdego z oskarżonych,

4. zasadzenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego od oskarżonych kosztów procesu za postępowanie przed Sądem I instancji według norm przepisanych,

5. zasadzenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego od oskarżonych kosztów procesu za postępowanie odwoławcze według norm przepisanych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji oskarżyciela posiłkowego (z powodów wskazanych wyżej), a nie znalazł przy tym uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Dodać tylko należy, że sąd orzekł nawiązkę, a nie odszkodowanie na rzecz pokrzywdzonego z uwagi na to, że określenie obowiązku określonego w art. 46 § 1 k.k. było znacznie utrudnione, co nie stoi na przeszkodzie dochodzenia niezaspokojonej części roszczenia w drodze postepowania cywilnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wymierzone wobec obu oskarżonych kary i środki karne

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Orzeczone wobec oskarżonych kary oraz środki karne nie budzą wątpliwości Sądu Odwoławczego i nie wymagały w tym zakresie ingerencji tegoż Sądu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Uwzględniając, iż również w toku postępowania odwoławczego oskarżeni reprezentowani byli przez adwokatów wyznaczonych z wyboru sąd na podstawie §11 ust. 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądził na rzecz oskarżonych M. O. i J. K. kwoty po 840 zł .

Na podstawie art. 633 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy obciążył oskarżyciela posiłkowego R. P. kosztami procesu za postępowanie odwoławcze zasadzając od niego na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 80 zł i opłatę w kwocie 60 zł.

7.  PODPIS

Karol Skocki

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczona kara i środki karne

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana