Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 394/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Anna Bohdziewicz (spr.)

Sędziowie :

SA Elżbieta Karpeta

SA Tomasz Ślęzak

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2020 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko Skarbowi Państwa-Dyrektorowi Zakładu Karnego w (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 19 lutego 2020 r., sygn. akt I C 197/19

uchyla zaskarżony wyrok, znosząc postępowanie przed Sądem I instancji w zakresie rozpraw jakie odbyły się w dniach 25 września 2019 roku, 11 grudnia 2019 roku
i 12 lutego 2020 roku i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Częstochowie, pozostawiając temu Sądowi orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSA Elżbieta Karpeta

SSA Anna Bohdziewicz

SSA Tomasz Ślęzak

Sygn. akt I ACa 394/20

UZASADNIENIE

Powód T. P. wystąpił z pozwem przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Zakładu Karnego w (...), domagając się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 100.000 złotych z tytułu zadośćuczynienia w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych.

Pozwany – Skarb Państwa – Dyrektor Zakładu Karnego w (...) wniósł o oddalenie powództwa.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy w Częstochowie oddalił powództwo w całości i zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu.

Wyrok ten został w całości zaskarżony przez powoda.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Sąd odwoławczy w pierwszej kolejności obowiązany jest do zbadania, czy zaskarżony wyrok nie został wydany w warunkach nieważności.

W rozpoznawanej sprawie powód skierował swoje żądania do Skarbu Państwa i określił jednostkę reprezentującą Skarb Państwa (Zakład Karny w (...)). Sprawa była rozpoznawana w pierwszej instancji przez Sąd Okręgowy. W takiej sytuacji obowiązkowe zastępstwo winna wykonywać Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej, a to zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 762). Co prawda zgodnie z zarządzeniem z dnia 26 lipca 2019 r. (k. 31 akt, niepodpisanym) zawiadomienie o terminie rozprawy oraz doręczenie pozwu miało nastąpić do rąk Prokuratorii, to w rzeczywistości korespondencja została przesłana Dyrektorowi Zakładu Karnego w (...). Dyrektor Zakładu Karnego w (...) udzielił pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu A. G., która występowała w sprawie. Na żadnym etapie w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji Prokuratoria Generalna RP nie została zawiadomiona o sprawie, a zatem nie mogła podjąć żadnych działań, skutecznej obrony, ani zdecydować o przekazaniu wykonania zastępstwa pozwanej jednostce penitencjarnej, czy udzielić pełnomocnictwa procesowego. Prokuratoria Generalna RP nie została też zawiadomiona o terminach rozpraw. Po wydaniu wyroku, na etapie postępowania apelacyjnego, pismem z dnia 6 sierpnia 2020 r. (k.195 akt) Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej odmówiła potwierdzenia czynności podjętych w sprawie przez pozwanego.

W konsekwencji powyższego należy wskazać, iż doszło do nieważności postępowania. Udział w sprawie objętej obowiązkowym zastępstwem Prokuratorii Generalnej RP – zakończonej w danej instancji – pełnomocnika ustanowionego przez podmiot reprezentujący Skarb Państwa (przy jednoczesnym braku udziału Prokuratorii Generalnej – w sposób określony w art. 33 ust. 1) skutkuje bowiem nieważnością postępowania na podstawie art. 379 pkt 2 k.p.c. W rozpoznawanej sprawie za stronę pozwaną działał pełnomocnik, który nie był należycie umocowany.

Wobec powyższego zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu i sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji – na podstawie art. 386 § 2 k.p.c., a postępowanie zniesione w zakresie rozpraw przeprowadzonych przed Sądem pierwszej instancji. Ze względu na nieważność postępowania należy powtórzyć czynności w sprawie i ponownie orzec o żądaniu powoda, po uprzednim umożliwieniu wykonywania prawidłowego zastępstwa przez Prokuratorię Generalną RP. Z uwagi na stwierdzoną nieważność postępowania, na obecnym etapie nie ma podstaw do merytorycznej oceny apelacji powoda.

SSA Elżbieta Karpeta SSA Anna Bohdziewicz SSA Tomasz Ślęzak