Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 173/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

2 października 2020r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Agata Wilczewska

Sędziowie: Sędzia SO Robert Rafał Kwieciński

Sędzia SO Anna Klimas

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Sobieraj

przy udziale Ewy Woźniak Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Słupcy

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2020r.

sprawy P. Z.,

oskarżonej z art.177§1i2k.k.,

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. T. (1)

od wyroku Sądu Rejonowego w Słupcy

z dnia 21 lutego 2020r., sygn. akt II K 28/19,

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- orzeczony wobec oskarżonej w punkcie 2 okres próby wydłuża do 3 (trzech) lat;

- orzeczony wobec oskarżonej w punkcie 4 zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii B wydłuża do 5 (pięciu) lat;

- przyjmuje, iż orzeczone w punkcie 5 nawiązki orzeczone zostały na rzecz M. T. (2) i K. Ś., a nie M. i K. Ś., a nadto orzeczoną w tym punkcie wobec M. T. (1) nawiązkę podwyższa do kwoty 20.000zł (dwadzieścia tysięcy złotych), a orzeczoną wobec M. T. (2) nawiązkę podwyższa do kwoty 30.000zł (trzydzieści tysięcy złotych).

II.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części.

III.  Zasądza od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. T. (1) oraz na rzecz oskarżycielki posiłkowej T. R. kwoty po 840zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

IV.  Zwalnia oskarżoną w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Anna Klimas Agata Wilczewska Robert Rafał Kwieciński

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 173/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Słupcy z dnia 21 lutego 2020 r., sygn. akt II K 28/19.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. T. (1) orzeczeniu zarzucił naruszenie:

1. art. 438 pkt 4 k.p.k., tj. rażącą niewspółmierność kary i środków karnych, wyrażającą się w wymierzeniu kary rażąco łagodnej za popełnienie przestępstwa, nie biorącej pod uwagę stopnia winy oskarżonej oraz skutków jej zachowania w postaci śmierci R. T. oraz trwałego kalectwa M. T. (2) i stopnia obrażeń ciała K. Ś., M. R. (1) i K. R. i godzącej w poczucie sprawiedliwości pokrzywdzonych;

2.art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. poprzez orzeczenie warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności na zbyt krótki okres 2 lat, zamiast na okres 3 lat;

3. art. 42 § 1 k.k. w zw. z art. 53 § 2 k.k. poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, określonych w kat. B prawa jazdy na zbyt krótki okres 3 lat, gdy tymczasem prawidłowo określone przesłanki, biorące pod uwagę skutki wypadku oraz okoliczności jego popełnienia prowadzą do wniosku, że środek karny jest zbyt krótki i powinien wynosić 5 lat;

4. art. 46 § 2 k.k. poprzez orzeczenie nawiązki na rzecz M. T. (1) w wysokości 10.000,00 zł, natomiast na rzecz M. T. (2) w wysokości 5.000,00 zł, tj. kwotach rażąco zaniżonych w stosunku do skutków wypadku w postaci śmierci żony i mamy pokrzywdzonych oraz doznania trwałych i nieodwracalnych obrażeń ciała, powodujących niedowład stopy u pokrzywdzonego M. T. (1).

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesione w apelacji zarzuty dotyczące rażącej niewspółmierności kary, środka karnego i nawiązki okazały się zasadne i doprowadziły do wydania orzeczenia o charakterze reformatoryjnym. Chociaż nie można zgodzić się jednocześnie z zarzutami skarżącego, że tym samym Sąd I instancji naruszył prawo materialne, to jest wskazane w apelacji przepisy: art.69§1k.k. w zw. z art.70§1k.k., art.421k.k., czy art.46§2k.k. Przepisy te zostały właściwie zastosowane, jedynie wymierzoną na ich podstawie karę, środek karny czy nawiązki nie można uznać za sprawiedliwe z powodu ich rażącej niewspółmierności.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd odwoławczy podziela stanowisko skarżącego, iż orzeczony wobec oskarżonej okres próby 2 lat na jaki warunkowo zawieszono wykonanie orzeczonej kary 1 roku pozbawienia wolności okazał się zbyt krótki. Należy mieć na uwadze, iż w okresie próby zachowanie oskarżonej podlegać będzie kontroli i ocenie, która w istocie stanowi weryfikację indywidualnej prognozy, postawionej w chwili orzekania. Zatem przy ustalaniu okresu próby należy mieć na względzie zarówno typ popełnionego przestępstwa, jego skutki, jak również prognozę kryminologiczną sprawcy. W świetle powyższego, w opinii Sądu odwoławczego, zasadne okazało się wydłużenie rzeczonego okresu próby do 3 lat. Okres próby w tym wymiarze będzie odpowiedni z punktu widzenia celów probacyjnych.

Powyższe odnosi się również do orzeczonego w punkcie 4 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii B na okres 3 lat. Sąd odwoławczy uznał, iż z uwagi na rażące, mimo iż nieumyślne, naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, także spowodowane liczne tragiczne skutki, orzeczony okres zakazu jest zbyt krótki, stąd zasadne okazało się jego wydłużenie do 5 lat i tym samym wyeliminowanie oskarżonej z czynnego uczestnictwa w ruchu drogowym na dłuższy okres niż pierwotnie orzeczony.

Jednocześnie z uwagi na omyłkę Sądu I instancji, zawartą w punkcie 5 wyroku, Sąd odwoławczy przyjął, iż nawiązki orzeczone zostały na rzecz M. T. (2) i K. Ś., a nie jak błędnie wskazano M. i K. Ś..

Ponadto nawiązkę orzeczoną w tym punkcie wobec M. T. (1) w wymiarze 10.000 złotych Sąd odwoławczy podwyższył do kwoty 20.000 złotych, a nawiązkę orzeczoną wobec M. T. (2) w kwocie 5.000 złotych podwyższył do 30.000 złotych, uznając iż pierwotnie orzeczone kwoty były rażąco niskie i nieadekwatne z jednej strony do krzywdy jaką poniósł małoletni M. T. (2), który nie tylko doznał ciężkich obrażeń ciała w wyniku wypadku, ale stracił też w tym wypadku matkę, a z drugiej strony na skutek śmierci żony, to na pokrzywdzonym M. T. (1) spoczął obowiązek wyłącznego nie tylko utrzymania i wychowania dziecka ale także jego rehabilitacji, w związku z niedowładem lewej stopy, związanym z długotrwałym uszkodzeniem nerwu kulszowego, w związku z czym sytuacja życiowa pokrzywdzonego M. T. (1) uległa znacznemu pogorszeniu. W ocenie Sądu odwoławczego, stopień i rozmiar doznanej krzywdy i szkody uzasadniał podwyższenie orzeczonych nawiązek do wskazanych kwot.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

1.  zmiana zaskarżonego wyroku w punkcie poprzez wymierzenie oskarżonej kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres 3 lat próby;

2.  orzeczenie wobec oskarżonej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonych w kategorii B prawa jazdy na okres 5 lat oraz orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego M. T. (2) w wysokości 30.000,00 zł;

3.  orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego M. T. (1) w kwocie w kwocie 30.000,00 zł;

4.  zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. T. (1) według norm przepisanych;

5.  sprostowanie zaskarżonego wyroku w pkt 5, w którym doszło do pomyłki w nazwisku syna oskarżyciela posiłkowego M. T. (2), oznaczonego jako Ś.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy podzielił zarzuty zawarte w apelacji, wobec czego wnioski pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego co do zasady zasługiwały na uwzględnienie, jednakże w zakresie wniosku o zasądzenie na rzecz pokrzywdzonego M. T. (1) nawiązki w kwocie w kwocie 30.000,00, Sąd odwoławczy za zasadne uznał podwyższenie nawiązki do kwoty 20.000,00 złotych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

II.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina oskarżonej, wymierzona kara 1 roku pozbawienia wolności, zobowiązanie oskarżonej do informowania kuratora o przebiegu okresu próby, orzeczona nawiązka na rzecz pokrzywdzonych K. Ś., M. R. (2) i K. R. oraz rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na zakres zaskarżenia, sprawstwo i wina oskarżonej nie były przedmiotem kontroli instancyjnej. To samo odnosi się do obowiązku informowania przez oskarżoną kuratora o przebiegu okresu próby, jak również orzeczenia nawiązek na rzecz pokrzywdzonych K. Ś., M. R. (2) i K. R.. Wymierzona przez Sąd I instancji kara 1 roku pozbawienia wolności jest odpowiednia do stopnia winy oskarżonej, a ponadto spełni swoje cele prewencyjne i wychowawcze. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się uchybień w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach za postępowanie przed Sądem I instancji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

I.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy orzeczony wobec oskarżonej w punkcie 2 okres próby wydłużył do 3 lat, orzeczony wobec oskarżonej w punkcie 4 zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii B wydłużył do 5 lat, przyjął, iż orzeczone w punkcie 5 nawiązki orzeczone zostały na rzecz M. T. (2) i K. Ś., a nie M. i K. Ś., a nadto orzeczoną w tym punkcie wobec M. T. (1) nawiązkę podwyższył do kwoty 20.000,00 zł, a orzeczoną wobec M. T. (2) nawiązkę podwyższył do kwoty 30.000,00 zł.

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec uznania zasadności zarzutów, podniesionych w apelacji przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, Sąd odwoławczy dokonał powyższych zmian w zakresie orzeczonego wobec oskarżonej okresu próby warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności oraz okresu na jaki orzeczono wobec oskarżonej zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B. Ponadto Sąd odwoławczy, podzielając argumentację skarżącego, przyjął iż orzeczone w punkcie 5 nawiązki orzeczone zostały na rzecz M. T. (2) i K. Ś., a nie jak omyłkowo wskazano w wyroku I instancji, M. i K. Ś., a przy tym Sąd odwoławczy uznając zasadność argumentów, zawartych w apelacji, orzeczoną w tym punkcie wobec M. T. (1) nawiązkę podwyższył do kwoty 20.000,00 zł, a orzeczoną wobec M. T. (2) nawiązkę podwyższył do kwoty 30.000,00 zł.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

Sąd odwoławczy na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z §15ust.1i 3, §11 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800), zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. T. (1) oraz na rzecz oskarżycielki posiłkowej T. R. kwoty po 840 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

Sąd zmiarkował przy tym koszty przyznane oskarżycielce posiłkowej T. R., mając na uwadze fakt, że pełnomocnik nie składał w jej imieniu apelacji, a ograniczył się jedynie do udziału w rozprawie odwoławczej, stąd koszty przyznane tej oskarżycielce nie mogły być wyższe niż koszty przyznane oskarżycielowi M. T. (1), którego pełnomocnik złożył skuteczną apelację.

Sąd odwoławczy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżoną w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych na postępowanie odwoławcze, bowiem ich uiszczenie z uwagi na sytuację majątkową byłoby dla oskarżonej zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

Anna Klimas Agata Wilczewska Robert Rafał Kwieciński

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. T. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczona kara i środki karne

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana