Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1016/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Krzysztof Szewczak

Sędziowie:

sędzia Małgorzata Pasek

sędzia (del.) Lucyna Stąsik-Żmudziak (spr.)

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2021 r. w Lublinie

sprawy P. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o prawo do renty

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu

z dnia 24 września 2020 r. sygn. akt VI U 714/18

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz P. N. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Lucyna Stąsik-Żmudziak Krzysztof Szewczak Małgorzata Pasek

III AUa 1016/20

UZASADNIENIE

Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 19 stycznia 2017 roku, odmówiono P. N. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy albowiem organ uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

Na skutek odwołania P. N. wyrokiem z dnia 24 września 2020 roku Sąd Okręgowy w Radomiu w punkcie I zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał P. N. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od(...)do (...)a w punkcie II zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz P. N. kwotę 180 zł złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny i prawny:

P. N., w okresie od 27 marca 2008 roku do 30 kwietnia 2018 roku uprawniony był do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem (decyzje – k. 77-80, 105-108, 131, 141, 151-152, 182, 189, 76 akt ZUS).

W dniu 06 marca 2018 roku wnioskodawca złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w R. Inspektoracie w G. wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W związku z powyższym P. N. został skierowany na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który po przeprowadzeniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej, w tym specjalistycznej opinii lekarza konsultanta wskazał, że rozpoznaje u niego dystymię, stan po chemicznym oparzeniu lewej gałki ocznej, leczonym wytłuszczeniem gałki ocznej w 2006 roku, jednooczności, przewlekłego zapalenia zatok przynosowych i orzekł, że w związku z takim rozpoznaniem nie jest niezdolny do pracy. W następstwie zgłoszonego przez wnioskodawcę sprzeciwu, w dniu 23 maja 2018 roku odbyło się badanie ubezpieczonego przez Komisję Lekarską ZUS, która po analizie przedłożonej dokumentacji medycznej oraz przeprowadzeniu bezpośredniego badania wnioskodawcy wskazała, iż rozpoznała u niego zaburzenia nastroju, stan po oparzeniu lewej gałki ocznej z wyłuszczeniem gałki ocznej w 2006 roku, protezę oka lewego, jednooczność, przewlekłe zapalenie zatok przynosowych i orzekła, że skarżący nie jest niezdolny do pracy.

W oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS Oddział w R. wydał w dniu 08 czerwca 2018 roku decyzję odmawiającą przyznania wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (opinia lekarza orzecznika ZUS – k. 20 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach ZUS, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 92 akt ZUS, sprzeciw – k. 21-22 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach ZUS, opinia komisji lekarskiej ZUS – k. 23 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach ZUS, orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 95 akt ZUS, decyzja w aktach ZUS bez numeracji kart).

Wnioskodawca obecnie ma 49 lat, z zawodu jest operatorem maszyn skrawających. Ukończył szkołę zawodową i uzyskał zawód frezera, który wykonywał po ukończeniu szkoły. W 2006 roku P. N. pracował w przetwórni owoców jako rozładunkowy, następnie jako załadunkowy. W dniu 02 października 2006 roku po zakończeniu czynności mycia i dezynfekcji kontenera, w trakcie czynności porządkowych twarz i tułów wnioskodawcy zostały oblane przez środek dezynfekujący, który wydostał się na skutek wysunięcia gumowego węża z króćca pojemnika. W związku z wypadkiem wnioskodawca pobierał świadczenie rehabilitacyjne, a następnie rentę.

W celu ustalenia, czy wnioskodawca jest niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo, kiedy powstała niezdolność do pracy, czy jest trwała czy okresowa, jeżeli okresowa to od kiedy, Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2018 roku dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów: okulisty, psychiatry, laryngologa i alergologa (postanowienie – k. 22).

W opinii z dnia 29 września 2018 roku, wydanej na podstawie analizy akt sprawy, dokumentacji medycznej oraz przeprowadzonego badania psychiatrycznego u P. N. biegła psychiatra rozpoznała u niego uporczywe zaburzenia nastroju o typie dystymii. Wskazała, że wnioskodawca w 2006 roku w wypadku przy pracy doznał poparzenia chemicznego gałki ocznej lewej, był wielokrotnie z tego powodu operowany, pozostawał pod opieką okulisty i chirurga plastycznego. Od 2011 roku podjął leczenie psychiatryczne w warunkach ambulatoryjnych, kontynuuje nadal leczenie z powodu utrzymujących się objawów dystymii związanych z urazem psychicznym po utracie gałki ocznej. Biegła wskazała, że stwierdzone u wnioskodawcy przewlekłe, łagodne zaburzenia nastroju są skutecznie leczone ambulatoryjnie. Aktualny stan psychiczny P. N. nie powoduje jego niezdolności do pracy. W ocenie biegłej od czasu odmowy przyznania renty w poprzednim postępowaniu ubezpieczeniowym nie nastąpiło istotne pogorszenie stanu zdrowia psychicznego wnioskodawcy (opinia biegłej psychiatry– k. 26-27).

Biegła otolaryngolog, po zapoznaniu się z aktami sprawy, zawartą w nich dokumentacją medyczną oraz po przeprowadzeniu badania lekarskiego w opinii z dnia 26 października 2018 roku rozpoznała u odwołującego przewlekłe zapalenie zatok bocznych nosa, alergiczny nieżyt błony śluzowej nosa, stan po zabiegu operacyjnym usunięcia polipów nosa i otwarciu wielu zatok przynosowych w listopadzie 2014 roku. W ocenie biegłej rozpoznane schorzenia laryngologiczne nie czynią skarżącego niezdolnym do pracy zawodowej tak całkowitej, jak i częściowej. Może on pracować zarobkowo zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Schorzenia laryngologiczne są chorobami przewlekłymi, które w okresach zaostrzeń mogą wymagać orzeczenia czasowej niezdolności do pracy. Biegła podała, że wnioskodawca wymaga kontroli i leczenia laryngologicznego ambulatoryjnego (opinia biegłej otolaryngolog – k. 37-38).

W opinii z dnia 28 stycznia 2019 roku biegłe z zakresu alergologii i chorób płuc i z zakresu okulistyki, po zbadaniu wnioskodawcy, zebraniu wywiadu oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną zawartą w aktach sprawy stwierdziły, że obecny stan zdrowia wnioskodawcy powoduje częściową, okresową niezdolność do pracy od dnia badania do (...). W ocenie biegłej okulisty obecnie wnioskodawca wymaga stałych, częstych kontroli okulistycznych w Poradni Przyszpitalnej. W wyniku wypadku przy pracy wnioskodawca stał się pacjentem jednoocznym. Okiem prawym osiąga ostrość wzroku 80% po korekcji do dali. Zaadoptował się do jednooczności. Jednak nie może wykonywać pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami zawodowymi, czy też pracy ostatnio wykonywanej (na dotychczasowym stanowisku). Nie rokuje na poprawę widzenia. W opinii biegłej z zakresu chorób płuc obecny przebieg astmy oskrzelowej u wnioskodawcy wymaga systematycznego leczenia pod kontrolą poradni specjalistycznej, nie powoduje jednak długotrwałej niezdolności do pracy (opinia biegłych z zakresu alergologii i chorób płuc i z zakresu okulistyki k. 60).

Na skutek zobowiązania przez Sąd do szczegółowego uzasadnienia daty powstania niezdolności do pracy wnioskodawcy, w uzupełniającej opinii z dnia 30 sierpnia 2019 roku biegłe z zakresu alergologii i chorób płuc i z zakresu okulistyki wskazały, że częściowa okresowa niezdolność do pracy wnioskodawcy trwa od 2008 roku do 27 stycznia 2021 roku. Stan zdrowia wnioskodawcy w zakresie narządu wzroku w momencie badania był identyczny jak w dniu 01 maja 2018 roku, nie rokuje na poprawę widzenia (uzupełniająca opinia biegłych z zakresu alergologii i chorób płuc i z zakresu okulistyki– k. 83).

W uzupełniającej opinii z dnia 21 lutego 2020 roku biegła psychiatra w odpowiedzi na zarzuty wnioskodawcy wskazała, że podtrzymuje swoją opinię w całości, stan zdrowia P. N. nie powoduje jego niezdolności do pracy z przyczyn psychiatrycznych. Biegła podała, że od czasu przyznania świadczeń rentowych w 2015 roku stan psychiczny opiniowanego uległ poprawie i stabilizacji, a utrzymujące się uporczywe zaburzenia nastroju o łagodnym nasileniu wymagają dalszego leczenia psychiatrycznego i ewentualnych oddziaływań psychoterapeutycznych. Od czasu odmowy przyznania świadczeń w 2018 roku nie nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia psychicznego skarżącego (opinia uzupełniająca biegłej psychiatry– k. 102-103).

Postanowieniem z dnia 24 września 2020 roku Sąd Okręgowy w Radomiu
nie uwzględnił wniosku pełnomocnika ZUS o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy (postanowienie – zapis na płycie CD – k. 117).

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2020.53) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach podlegania ubezpieczeniu albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Z kolei, niezdolność do pracy oznacza naruszenie sprawności organizmu powodującą całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej, bez rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Przy ocenie stopnia niezdolności do pracy, przewidywanego okresu tej niezdolności oraz rokowań, co do odzyskania zdolności do pracy, konieczne jest odniesienie się do czynników medycznych czy zawodowych. Czynnikami medycznymi są: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji. Do czynników zawodowych natomiast zalicza się możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, przy uwzględnieniu rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych. Sąd podniósł, że ZUS w R. w toku przeprowadzonego postępowania orzeczniczego ustalił, że P. N. nie jest niezdolny do pracy, w związku z tym odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonego świadczenia. Wnioskodawca zakwestionował te ustalenia organu rentowego.

Kwestią sporną w sprawie niniejszej pozostawało ustalenie czy stopień zaawansowania rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń powoduje jego całkowitą lub częściową niezdolność do pracy. Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania P. N. od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia czy u ubezpieczonego istnieje częściowa lub całkowita niezdolność do pracy, a jeżeli tak, to kiedy powstała oraz do kiedy będzie trwała.

W tym celu Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych specjalistów: psychiatry, otolaryngologa, z zakresu alergologii i chorób płuc dr n. i z zakresu okulistyki, albowiem w postępowaniu sądowym z zakresu ubezpieczeń społecznych stwierdzenie niezdolności do pracy z powodów zdrowotnych wymagał wiadomości specjalnych. W tym zakresie podstawę ustaleń stanowią dowody z opinii biegłych sądowych, posiadających medyczną wiedzę specjalistyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainteresowanej uzyskaniem świadczenia.

Sąd Okręgowy podzielił opinie biegłych uznając je za miarodajny dowód w sprawie. Podkreślił, że opinie sporządzone zostały przez specjalistów z zakresu schorzeń zdiagnozowanych u ubezpieczonego, a opinie te w sposób przejrzysty obrazują jego stan zdrowia. Biegli sądowi na podstawie przeprowadzonego wywiadu, osobistego badania ubezpieczonego oraz analizie dokumentacji medycznej załączonej do akt sprawy, dokonali rozpoznania i sformułowali ostateczne logiczne wnioski, które Sąd Okręgowy w pełni podziela. Biegli w sposób precyzyjny odnieśli się do schorzeń występujących u odwołującego, określili stopień ich nasilenia i wpływ na zdolność do pracy.

Sąd Okręgowy swoje rozstrzygnięcie wydał w oparciu o opinie biegłej z zakresu okulistyki, która wskazała, że obecny stan zdrowia wnioskodawcy powoduje częściową, okresową niezdolność do pracy od 2008 roku do dnia(...). W ocenie biegłej wnioskodawca wymaga stałych, częstych kontroli okulistycznych w Poradni Przyszpitalnej. W wyniku wypadku przy pracy wnioskodawca stał się pacjentem jednoocznym. Okiem prawym osiąga ostrość wzroku 80% po korekcji do dali. Biegła wskazała, że co prawda wnioskodawca zaadoptował się do jednooczności, jednak nie może on wykonywać pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami zawodowymi, czy też pracy ostatnio wykonywanej. Nie rokuje na poprawę widzenia.

Sąd podniósł, że organ rentowy zgłaszał zastrzeżenia do opinii biegłej okulisty, niemniej zdaniem Sądu, zarzuty te nie miały charakteru zarzutów konkretnych i merytorycznych, które uzasadniały by powołanie biegłego z zakresu medycyny pracy, a jedynie polemizowały z treścią opinii już wykonanych. Podkreślił, że o stanie zdrowia skarżącego wypowiedzieli się specjaliści z zakresu schorzeń, na które cierpi, posiadający fachową wiedzę, by w sposób adekwatny określić aktualny stopień zaawansowania dolegliwości badanego. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania prawidłowości w/w opinii. Wyjaśnił, że opinia biegłego jest specyficznym dowodem, którego ocena przebiega według odmiennych kryteriów, właściwych tylko dla opinii biegłych. Dowód tego rodzaju podlega oczywiście ocenie Sądu, ale tylko pod względem fachowości osób, które ją sporządziły, dokładności przeprowadzonych badań, rzetelności oraz logiczności, jak też sposobu motywowania i stopnia stanowczości wyrażonych w opinii biegłego wniosków. Sąd nie może natomiast czynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1974 roku, sygn. akt II CR 748/74, LEX nr 7618). W takiej sytuacji, Sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych i wkraczać w sferę wiedzy specjalistycznej. Może natomiast pomijać oczywiste pomyłki biegłego, jednak nie jest uprawniony, by w miejsce merytorycznych poglądów biegłego wprowadzać własne stwierdzenia. Natomiast w odniesieniu do wniosku pełnomocnika ZUS o przeprowadzenie dowodu z opinii kolejnego biegłego, to w tym przedmiocie Sąd Okręgowy powołuje się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w wyroku z dnia 30 maja 2007 roku (sygn. akt IV CSK 41/07, LEX nr 346211), w którym Sąd Najwyższy stwierdził między innymi, iż okoliczność, że opinia biegłych nie ma treści odpowiadającej stronie, nie stanowi dostatecznego uzasadnienia dla przeprowadzenia kolejnego dowodu z opinii biegłych. Wykazywanie okoliczności, uzasadniających powołanie kolejnego biegłego czy przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłych już powołanych pozostaje w gestii strony. To strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie dodatkowych opinii. Sąd w całości podzielił wnioski opinii biegłej z zakresu okulistyki i opinie te uczynił podstawą swojego rozstrzygnięcia.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że stan zdrowia wnioskodawcy powoduje
u niego częściową okresową niezdolność do pracy od dnia (...)do (...). Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Radomiu w oparciu o treść art. 477 ( 14) § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku. O kosztach postępowania w punkcie II sentencji wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zasądzona od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz P. N. kwota 180 zł stanowi wynagrodzenie jego pełnomocnika, które zostało określone na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j.).

Apelacje od wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R..

Wyrok zaskarżył w całości.

Wyrokowi zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 6 ust. 6 w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy z 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DZ.U. z 2019r., poz. 1205 t.j.) poprzez nieuzasadnione- w ocenie organu rentowego przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na okres od (...) do (...).

- naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 kpc poprzez uznanie wnioskodawcy za niezdolnego do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na podstawie opinii biegłej sądowej z zakresu okulistyki, podczas gdy zdaniem organu rentowego opinie te nie pozwalały na niewątpliwe stwierdzenie niezdolności do pracy oraz art. 286 w związku z art. 278 §1 kpc i 227 kpc poprzez nieuwzględnienie wniosku organu rentowego o biegłego lekarza sądowego z zakresu medycyny pracy wobec zastrzeżeń do opinii biegłej, które to zastrzeżenia zdaniem organu rentowego były istotne dla rozstrzygnięcia o niezdolności do pracy wnioskodawcy.

Podnosząc te zarzuty wnosił o:

- rozpoznanie postanowienia Sądu pierwszej instancji oddalającego wniosek organu rentowego o dowód z opinii biegłego lekarza sądowego z zakresu medycyny pracy oraz o przeprowadzenie takiego dowodu przez Sad Apelacyjny.

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Radomiu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna. Podniesione w niej zarzuty i wnioski nie zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, że brak jest podstaw do uwzględnienia sformułowanego w środku odwoławczym wniosku o uchylenie wyroku. W myśl obowiązujących przepisów postępowania cywilnego może to nastąpić jedynie w razie stwierdzenia nieważności postępowania (art. 386 § 2 kpc), bądź w wypadku nie rozpoznania istoty sprawy, lub też, gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 4 kpc). W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ma podstaw do stwierdzenia zaistnienia w niniejszej sprawie nieważności postępowania. Sąd rozpoznał istotę sprawy i prawidłowo ustalił P. N. prawo do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. Apelujący nie wykazał, że prawidłowe rozpoznanie sprawy wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Wbrew zarzutom podniesionym w apelacji orzeczenie Sądu I instancji jest prawidłowe.

Wyrokując w sprawie Sąd nie naruszył przepisów prawa materialnego i procesowego, które miałyby wpływ na powyższe rozstrzygnięcie. Sąd nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikających z przepisu art. 233§1 kpc. Wyprowadził z nich należycie uzasadnione wnioski, w szczególności co do dalszego istnienia u P. N. częściowej niezdolności do pracy, okresowo do 27 stycznia 2021r. Sąd dysponował wystarczającym materiałem dowodowym pozwalającym na wydanie merytorycznego orzeczenia. Sąd Odwoławczy w całości podzielił zarówno ustalenia faktyczne, jak i rozważania prawne Sądu Okręgowego, wobec tego nie zachodzi potrzeba ich szczegółowego powtarzania Tym samym, Sąd Apelacyjny przyjmuje stanowisko Sądu Okręgowego wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku za własne.

P. N. w związku z wypadkiem przy pracy, który miał miejsce 02.10.2006r. od dnia 27.03.2008 roku był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. Wypadek przy pracy nie był sporny. Polegał na oparzeniu chemicznym kwasem gałki ocznej lewej. W czasie wielokrotnych hospitalizacji wykonywano zabiegi plastyczne w celu rekonstrukcji worka spojówkowego. W styczniu 2009 roku usunięto gałkę oczną lewą i wszczepiono implant silikonowy. Z powodu pogarszającego się stanu wzroku wnioskodawca kolejnymi orzeczeniami lekarzy orzeczników uznawany był nadal za częściowo niezdolnego do pracy. Ostatnio prawo do renty wypadkowej przyznano do 30.04.2018r. Ubiegając się o świadczenie na dalszy okres wnioskodawca przede wszystkim podnosił nasilenie zaburzeń psychicznych, które wystąpiły po wypadku i spowodowały, że stale leczy się psychiatrycznie. Skarżący od wypadku nie podjął na stałe żadnej pracy. Przez krótkie okresy wykonywał jedynie prace dorywcze, bez związku z posiadanymi kwalifikacjami. Nie wrócił do pracy świadczonej przed wypadkiem.

Zgodnie z art. 6 ust. 6 ustawy z 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DZ.U. z 2019r., poz. 1205 t.j.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Według art. 17 ust. 1 ustawy przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, (…..) z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z wyjątkiem art. 57 ust. 1 pkt 4 oraz art. 101a tej ustawy, z uwzględnieniem przepisów ustawy wypadkowej.

Zastosowanie mają m.in. art. 12 ust.1 i 3 ustawy emerytalnej stanowiący, że niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Według art. 13 ust. 1 ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Wobec ustaleń organu rentowego w postępowaniu orzeczniczym sporną okolicznością w niniejszej sprawie było czy wnioskodawca w dalszym ciągu jest częściowo niezdolny do pracy.

Ocena stanu zdrowia wnioskodawcy w kierunku ustalenia koniecznej dla przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy wymagała wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 § 1 kpc. Zasadnie Sąd I instancji dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu schorzeń sygnalizowanych przez skarżącego, w tym okulistyki, co miało bezpośredni związek w wypadkiem przy pracy skutkującymi naruszenie sprawności wzroku.

Podniesiony zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego jest niezasadny. Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyraźnie wskazał, z jakich powodów uznał za wiarygodną wywołaną opinię biegłego okulisty i dlaczego podzielił wnioski orzecznicze. Dla skuteczności zarzutu naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności strona skarżąca powinna wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając. Organ rentowy temu zadaniu nie sprostał. Możliwość zakwestionowania oceny dowodów w postępowaniu apelacyjnym jest ograniczona i sprowadza się do sytuacji, w których skarżący wykaże, że ocena ta była rażąco wadliwa lub oczywiście błędna.

Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe z udziałem biegłych sądowych okulisty, psychiatry, laryngologa i alergologa, zgodnie z zasadami określonymi w art. 227 kpc nakazującym by przedmiotem dowodu były fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Na podstawie opinii biegłych o w/w specjalnościach, w szczególności opinii biegłej okulisty Sąd trafnie ocenił, że ubezpieczony z powodu naruszenia sprawności organizmu związanego ze stanem po usunięciu gałki ocznej lewej, stanu po wielokrotnych zabiegach plastycznych w celu rekonstrukcji worka spojówkowego, stanu po ewisceracji gałki oka lewego z wszczepieniem implantu oczodołowego oraz niedomykalności powiek oka lewego w dalszym ciągu do(...)jest częściowo niezdolny do pracy. Wnioskodawca wymaga stałych, częstych kontroli okulistycznych. W wyniku wypadku stał się pacjentem jednoocznym. Prawym okiem osiąga ostrość wzroku 80% po korekcji do dali. Wnioskodawca rzeczywiście zaadoptował się do jednooczności jednak nie może wykonywać pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami zawodowymi ani pracy ostatnio wykonywanej – na dotychczasowym stanowisku. Nie rokuje na poprawę widzenia. Stan zdrowia w zakresie narządu wzroku w dacie badania przez biegłą był identyczny jak we wcześniejszym okresie, kiedy to organ rentowy uznawał jego częściową niezdolność do pracy i przyznawał prawo do renty wypadkowej. W okresie pobierania renty wzrok nie uległ poprawie. Jeśli chodzi o pozostałe schorzenia to ich nasilenie nie powodowało uznania częściowej niezdolności do pracy. Od czasu przyznania świadczeń w 2015 roku stan zdrowia psychicznego wnioskodawcy uległ poprawie i stabilizacji. Utrzymujące się uporczywe zaburzenia nastroju o łagodnym nasileniu wymagają dalszego leczenia psychiatrycznego i oddziaływań psychoterapeutycznych.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego prawidłowo uznał Sąd Okręgowy, nie naruszając przepisu art. 286 kpc, że opinia biegłych specjalistów, a przede wszystkim opinia okulisty stanowiła miarodajny dowód w sprawie. Opinia jest jednoznaczna, spójna, prawidłowo uzasadniona, odnosi się do stanu zdrowia ubezpieczonego i wpływu uszkodzonego w wyniku wypadku przy pracy wzroku na zdolność do wykonywania zatrudnienia.

Kwestionowana opinia biegłej sądowej została sporządzona po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego, po analizie akt sprawy i dokumentacji medycznej. Opinia jest wyważona i przemyślana. Biegła zobowiązana do złożenia opinii uzupełniającej stanowczo podtrzymała swoje wnioski. Sąd Okręgowy, dokonując oceny opinii pod kątem rzeczowości, nie przekroczył granicy swobodnej oceny dowodów, wyrażonej w art. 233 § 1 kpc. Nie naruszył także przepisu art. 278§ 1 kpc przyjmując, iż nie ma potrzeby zasięgnięcia opinii kolejnych biegłych.

Specyfika oceny dowodu z opinii biegłych wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Wnioski środka dowodowego w postaci opinii biegłego mają być jasne, kategoryczne i przekonujące dla Sądu, jako bezstronnego arbitra w sprawie, dlatego gdy opinia biegłego czyni zadość tym wymogom, co pozwala uznać znaczące dla istoty sprawy okoliczności za wyjaśnione, to nie zachodzi potrzeba dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1974 roku, II CR 638/74, OSP z 1975 roku, Nr 5, poz. 108).

Sąd Apelacyjny podziela w całości dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko w przypadku gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych, praktycznych związków przyczynowych. Jeżeli natomiast z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena ta nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Zarzut obrazy art. 233 § 1 kpc nie może bowiem polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej, korzystnej oceny materiału dowodowego, chociażby wersja przedstawiona przez skarżącego była równie prawdopodobna jak ta, którą przyjęto za udowodnioną. W ocenie Sądu Apelacyjnego ocena materiału dowodowego przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji nie jest sprzeczna z zasadami logiki, ani doświadczenia życiowego.

Sporządzone w sprawie opinie biegłych spełniają kryteria jakim powinna odpowiadać opinia stanowiąca dla Sądu podstawę do stanowczych ustaleń. Granicę obowiązku prowadzenia przez Sąd postępowania dowodowego wyznacza, podlegająca kontroli instancyjnej, ocena czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy. Okoliczność zaś, że opinia biegłych nie ma treści odpowiadającej stronie, zwłaszcza, gdy w sprawie wypowiadali się kompetentni pod względem fachowości biegli, nie stanowi dostatecznego uzasadnienia dla przeprowadzenia dowodu z kolejnej lub kolejnych opinii. Biegli o specjalnościach odpowiadających schorzeniom wnioskodawcy a przede wszystkim biegła okulista oceniająca wzrok, który uległ uszkodzeniu w wyniku wypadku przy pracy wykazali w opinii, w sposób niebudzący wątpliwości, że aktualny stan wzroku nadal narusza sprawność organizmu ubezpieczonego w stopniu powodującym częściową niezdolność do pracy. Mimo dostosowania się do jednooczności wnioskodawca w znacznym stopniu utracił zdolność do wykonywania pracy zgodnej z jego kwalifikacjami i nie może podjąć pracy na stanowisku, na którym był zatrudniony przed wypadkiem.

Słusznie Sąd oddalił wniosek dowodowy organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego medycyny pracy. Sąd uznał, że zastrzeżenia organu do opinii okulisty nie zawierają konkretnych i merytorycznych zarzutów i stanowią polemikę z prawidłowymi ustaleniami biegłej. Organ rentowy bezzasadnie uznał, że przystosowanie się do jednooczności w codziennym funkcjonowaniu pozwala na wykonywanie zatrudnienia zgodnego z posiadanymi kwalifikacjami i umiejętnościami.

Podzielając ocenę Sądu Okręgowego co do wywołanej opinii oraz brak potrzeby uzupełniania postępowania dowodowego Sąd Apelacyjny pominął zgłoszony w apelacji wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza medycyny sądowej jako zmierzający do przedłużenia postępowania.

Wszelkie okoliczności sporne wyjaśniono w oparciu o opinię dotychczasowych biegłych. Pominięcie dowodu z opinii dodatkowego biegłego było działaniem prawidłowym. Sąd Okręgowy przyznając wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na dalszy okres nie naruszył wskazanych przepisów prawa procesowego ani materialnego. Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc orzekł, jak w sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym orzeczono zgodnie z art. 98§1, 3i 4 w zw. z art. 99 kpc oraz § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym od 30 stycznia 2018 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.)