Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2020r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 grudnia 2020r. w Suwałkach

sprawy K. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wypłatę emerytury

w związku z odwołaniem K. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 6 listopada 2020 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 872/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06.11.2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał K. G. emeryturę na podstawie art. 24 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2020r. poz. 53 ze zm.) od dnia 01.09.2020r., tj. od miesiąca, w którym zgłosił wniosek.

Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie wnioskodawcy do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano mu emeryturę.

Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę. Wyliczona kwota emerytury wyniosła kwotę (...).

Emerytura przyznana od 01.09.2020r. jest niższa od najniższej emerytury, która wynosi (...). Nie została jednak podwyższona do najniższej, gdyż wnioskodawca nie udowodnił łącznie okresów składkowych i nieskładkowych w wymiarze 25 lat.

Organ rentowy wskazał również, że wypłata emerytury podlega zawieszeniu, gdyż K. G. kontynuuje zatrudnienie. Pouczył też, iż w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć w oddziale ZUS świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury oraz wniosek o podjęcie wypłaty emerytury.

Pouczył ponadto, iż zgodnie z art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, wysokość emerytury zostanie ustalona w ostatecznej kwocie z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury. Średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury.

Zakład podniósł również, iż zawiesił wypłatę emerytury z FUS, ponieważ K. G. posiada prawo do emerytury policyjnej z MSWiA i może być wypłacane wyłącznie jedno świadczenie wyższe lub wybrane przez niego.

W odwołaniu od tej decyzji K. G. domagał się jej zmiany i przyznania prawa do pobierania ustalonej emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i przyznania odsetek ustawowych za ewentualne opóźnienie. Wskazał, iż organ rentowy błędnie przyjął w jego przypadku zasadę, że ubezpieczonemu przysługuje tylko jedno świadczenie, gdyż przypadku zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Nie uwzględnił bowiem faktu, że od tej zasady obowiązuje wyjątek. Ustawodawca zapisał go w art. 95 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i dotyczy sytuacji, kiedy emerytura wojskowa lub policyjna została obliczona według zasad określonych w art. 15a ustawy z dnia 18.02.1994r. o zapatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji... (Dz.U. z 2020r. poz. 773) albo art. 18e ustawy z 10.12.1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych. Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku data graniczna 1.01.1999r. Emerytura mundurowego, który został przyjęty do służby po raz pierwszy po dniu 1.01.1999 r., wynosi 40 proc. podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta za każdy rok służby. I co ważne, jest ustalana wyłącznie za okresy służby. Osoby te mają możliwość otrzymania drugiego świadczenia z systemu powszechnego za okresy pracy w cywilu. Natomiast osoby, które wstąpiły do służby przed tym terminem mają możliwość doliczenia do stażu mundurowego okresu opłacania składek do ZUS zarówno przed jak i po zakończeniu służby. Nie wszyscy emeryci mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1.01.1999r. mogą jednak korzystać z okresów cywilnych przy ustalaniu wysokości emerytury mundurowej. Niektórzy co prawda mają taką (teoretyczną) możliwość (art. 15 ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej), ale z racji odpowiednio długiej służby uzyskali maksymalną emeryturę mundurową tj. 75% jej podstawy z samych lat służby i ich staż „cywilny” nie może być wykorzystany do podwyższenia świadczenia. On należy do tej grupy.

W latach 1974 - 2004 pełnił służbę jako funkcjonariusz pożarnictwa oraz strażak Państwowej Straży Pożarnej:

- od 01.08.1974r. do 03.06.1978r. w (...)w W.,

- od 01.09.1978r. do 30.11.1978r. w (...)w E.,

- od 01.12.1978r. do 31.01.1992r. w (...)w S.,

- od 01.02.1992r. do 31.05.2004r. w (...)w S..

W dniu 31.05.2004r. stosunek służbowy został rozwiązany w trybie art. 43 ust.2 pkt 5 ustawy z dnia 24.08. 1991r. o Państwowej Straży Pożarnej (DZ.U. Nr 88, poz. 400 z późn. zm.). Na podstawie powyższych okresów służby Zakład Emerytalno - Rentowy MSWiA przyznał mu emeryturę policyjną w maksymalnej wysokości tj. w wysokości 75 % podstawy wymiaru emerytury. Wskazał, iż w cywilu pracował około 20 lat. Jako emeryt policyjny, niezależnie od swojej woli, nie miał prawnej możliwości wykorzystania żadnego „cywilnego” stażu pracy do podwyższenia emerytury policyjnej. Każde doliczenie przekroczyłoby 75% wymiaru i nie miałoby żadnego wpływu na wysokość świadczenia.

Powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2019 r. (sygn. akt I UK 426/17) stwierdzający, że o wyjątku od zasady pobierania jednego świadczenia emerytalnego decyduje brak możliwości obliczenia emerytury policyjnej przy uwzględnieniu „cywilnego” stażu emerytalnego. Sytuacja ta dotyczy osób, które wstąpiły do służby po raz pierwszy po 1.01.1999r., i może dotyczyć osób, które wstąpiły do służby przed 1.01.1999 r., które co prawda miały taką (teoretyczną) możliwość (art. 15 ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej), ale z racji odpowiednio długiej służby osiągnęły górną granicę podstawy wymiaru emerytury i ich staż „cywilny” nie mógł być wykorzystany do podwyższenia świadczenia. Emeryt policyjny pozostaje w identycznej sytuacji, jak policjant lub funkcjonariusz, który rozpoczął służbę po raz pierwszy po dniu 1.01.1999 r., a jego emerytura jest obliczana wyłącznie w oparciu o staż służby. Odmienne traktowanie tych dwóch grup emerytów zdaniem Sądu Najwyższego, byłoby naruszeniem zasady równego traktowania określonej w art. 32 Konstytucji RP, która nakazuje jednakowe traktowanie podmiotów prawa w obrębie określonej zbiorowości. W ramach takiej grupy wszystkie osoby powinny być traktowane według jednakowej miary, bez dyskryminowania i faworyzowania żądnej z nich. Zatem Sąd Najwyższy potwierdził, że emeryci mundurowi, którzy nie mogą sobie podwyższyć emerytury o okresy pracy w cywilu są wyłączeni z art. 95 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, co narusza konstytucyjną zasadę równości.

Wskazał również, że od momentu wydania przez Sąd Najwyższy wspomnianego wyżej wyroku odnotowano liczne wyroki sądów okręgowych uznające rację niektórych skarżących, tj. potwierdzające ich prawo do pobierania dwóch świadczeń (emerytury wojskowej (policyjnej) oraz emerytury z ZUS) przy stanie faktycznym zbliżonym do opisanego przesz SN wyroku np. wyrok sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 08 stycznia 2020 r.; XIII U 2133/19, wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8.08.2019 r.; VIII U 345/19, wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 17.09.2019 r.; IV U 498/19 a także orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 lipca 2019r. sygn. akt: III AUa 1045/18.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Dodatkowo wskazał, iż K. G. (ur.(...)) ma przyznane prawo do emerytury na zasadzie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Emerytura ta podlega zaś zawieszeniu, zgodnie z art.103a ustawy, ponieważ odwołujący się kontynuuje zatrudnienie.

Ponadto zgodnie z art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z FUS:

Ustęp 1. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego.

Ustęp 2. Przepis ust. 1 stosuje się również, z uwzględnieniem art. 96, w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty określonych w ustawie z prawem do świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym osób, o których mowa w art. 2 ust. 2, z wyjątkiem przypadku, gdy emerytura wojskowa lub policyjna została obliczona według zasad określonych w art. 15a albo art. 18e ustawy z dnia 10 grudnia 199r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin lub w art. 15a lub art. 15d lub art. 18e ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Zgodnie zaś z przepisem art. 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin - emerytura dla żołnierza, który został powołany do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 1.01.1999r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby wojskowej i wzrasta według zasad określonych w art. 15 ust. 1 pkt 1 i ust. la-5.

Organ rentowy wskazał dodatkowo, iż Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego MSWIA, pismem z dnia 30.10.2020r. również stwierdził, że odwołującemu, zgodnie z art.7 ustawy z dnia 10.12.1993r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, nie przysługuje prawo do zbiegu świadczeń - winno być wypłacane świadczenie wyższe lub wybrane przez osobę uprawnioną.

Zarówno więc przepis art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i analogiczny przepis art. 7 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, wskazują, że ubezpieczony uprawniony do emerytury z FUS nie może jednocześnie pobierać emerytury policyjnej, mimo że spełnił warunki do jej nabycia.

W związku z powyższym wypłatę emerytury przyznanej decyzją z dnia 01.09.2020r. zawieszono również z powodu braku uprawnień do świadczenia zabiegowego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnione nie można uznać było.

K. G. w swoim odwołaniu skupił się wyłącznie na kwestii dotyczącej zbiegu prawa do świadczeń, które w jego przypadku niewątpliwie występuje. Umknął mu jednak podstawy fakt, iż zawieszenie wypłaty emerytury powszechnej nastąpiło z powodu kontynowania przez niego zatrudnienia.

Jak bowiem stanowi art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Z informacji podanej przez odwołującego się we wniosku o emeryturę wynika,, iż jest on zatrudniony w (...). Do odwołania nie została dołączona informacja, która dawałby podstawy przypuszczać, że na dzień wyrokowania jego status się zmienił i odwołujący się nie pozostaje już w stosunku pracy.

Zważywszy na powyższe, podstawę oddalenia odwołania stanowiło kontynowanie przez odwołującego się zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy. Kwestie związane ze zbiegiem prawa do świadczeń emerytalnych (emerytury policyjnej i z FUS) nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż przesłanka z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS determinowała o bezzasadności odwołania. Aby można było w ogóle mówić o wypłacie odwołującemu się emerytury powszechnej musi rozwiązać dotychczasowy stosunek pracy. Puki go nie rozwiąże prawo do wypłaty emerytur powszechnej będzie zawieszone i do zbiegu wypłaty emerytury nie dochodzi.

W związku z powyższym na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc orzeczono, jak w sentencji i oddalono odwołanie.

Stosownie do treści art. 148 ¹ §1 kpc rozpoznano sprawę na posiedzeniu niejawnym, bowiem treść tego artykułu pozwala na to sądowi, jeżeli uzna, że ze względu na całokształt zgłoszonych twierdzeń i wniosków możne to uczynić.

mt